>
mmstoryteller.org
ၾသဂုတ္ ၂၈၊ ၂၀၁၁ —ယဥ္ေက်းမႈလုိ႔ဆို လိုက္တာနဲ႔ ခက္တာက အဆို၊ အက၊ အေရး၊ အတီးနဲ႔ ေရွးေဟာင္းအေဆာက္ အအံုေတြကိုပဲ ေျပးျမင္ၾကတာပါ။ တကယ္က အဲဒီေလာက္ထိပဲ မဟုတ္ဘဲ အစဥ္အဆက္က ရိုးရာ အစားအစာ၊ အဝတ္အစား၊ ပံုျပင္ေတြ၊ သီခ်င္းေတြ၊ ဒါေတြကလည္း ယဥ္ေက်းမႈ အေဆာက္အအံုႀကီးထဲမွာ ပါတာပါပဲ—“
ပံုေျပာသူမ်ား အဖြဲ႔ကို ၂၀၀၉ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၃၀ ရက္ေန႔က ပံုေျပာျခင္း ဓေလ့ကို ရွင္သန္လိုတဲ့၊ ရိုးရာ ပံုျပင္ေတြကို ထိန္းသိမ္းလိုတဲ့ လူငယ္ေတြက စတင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ပါတယ္။ ကမ႓ာမွာ ပံုေျပာသူမ်ား ဆိုၿပီး အဖြဲ႔ေတြ ရွိၾကပါတယ္။ အဲဒီလို နိုင္ငံတကာက ပံုေျပာသူမ်ား အဖြဲ႔ေတြဟာ ကမ႓ာ့ပံုျပင္ ပြဲေတာ္ေတြမွာ တက္ေရာက္ၾကပါတယ္။
အေမရိကန္ နိုင္ငံမွာ ဆိုရင္လည္း ျပည္နယ္တိုင္းမွာ ပံုေျပာသူမ်ား အဖြဲ႔ေတြ၊ ရိုးရာ ပံုျပင္ေတြကို ထိန္းသိမ္း ၾကတဲ့ အဖြဲ႔ေတြ ရွိတယ္လုိ႔လည္း သိရပါေသးတယ္။ ရိုးရာ ပံုျပင္ေတြကို ထိန္းသိမ္းၾကတဲ့ ဒီလို အဖြဲ႔ေတြ ရွိေနၾကတယ္၊ လုပ္ေဆာင္ ေနၾကတယ္ ဆိုတာ ကြ်န္မတုိ႔ အမွတ္တမဲ့ ျဖစ္ေနတဲ့ အခ်က္တစ္ခုလုိ႔ ထင္ပါတယ္။
ပံုေျပာတဲ့ ဓေလ့ကို လူထုၾကားထဲမွာ ျပန္ၿပီး ရေစခ်င္တဲ့ အတြက္ ဖြဲ႔စည္း ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ ျမန္မာနိုင္ငံမွာေတာ့ ဆရာႀကီး လူထုဦးလွ ဆိုရင္ ရိုးရာ ပံုျပင္ေတြကို ေရးၿပီး စာအုပ္ေတြနဲ႔ ထိန္းသိမ္းၾကတာမ်ိဳး ရွိပါတယ္။
ပံုေျပာသူေတြ စတင္ခဲ့ခ်ိန္က ရည္ရြယ္ခ်က္ဟာ အရမ္းကို ရိုးရွင္းပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔ ရည္ရြယ္ခဲ့တာကေတာ့ လူငယ္ေတြ အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာ ရိုးရာ ပံုျပင္ေတြ(ပံုေျပာျခင္း အနုပညာ)ကို အေျခခံၿပီး၊ (Capacity) စြမ္းရည္ျမင့္ တက္လာေအာင္ ေဆြးေႏြးဝိုင္းေလးေတြ လုပ္ၾကမယ္ ဆိုၿပီး လုပ္ခဲ့တာပါ။ အစပိုင္းမွာေတာ့ ပံုေျပာမယ္ ဆိုတဲ့ အခါ ကေလးေတြကို ရည္ရြယ္ခဲ့တာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ပံုေျပာသူေတြရဲ့ ပထမဆံုး ေျခလွမ္းကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ရန္ကုန္ျမဳိ႕ရဲ့ ဆင္ေျခဖံုးလို ေနရာ တစ္ခုမွာ ပံုေျပာျခင္းကို အေျခခံၿပီး Capacity Building ဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးဝိုင္းေလးေတြ လုပ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
တင္ခ်ိန္မွာလည္း အခက္အခဲေလးေတြနဲ႔ ႀကဳံရ ပါေသးတယ္။ တာထြက္ မေကာင္းဘူးလုိ႔ ဆိုေပမယ့္ ႀကဳံရတဲ့ အခက္အခဲကေတာ့ လူငယ္ေတြ အခ်င္းခ်င္း အားလံုး ပါလာေအာင္ စည္းရံုးရတဲ့ အခါ အခက္အခဲ အခ်ဳိ႕နဲ႔ ႀကဳံေတြ႕ရတာပါ။ သူကလည္း ေက်ာင္းသား၊ ကိုယ္ကလည္း ေက်ာင္းသားဆိုေတာ့ အခ်င္းခ်င္းဆရာ လုပ္သလိုမ်ိဳး ျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ အထင္ ခံရတာမ်ိဳးေလးေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ အစပိုင္းမွာ အဖြဲ႔ရဲ့လႈပ္ရွားမႈ သိပ္မမ်ား ေသးေတာ့ အရွိန္ မရေသးတာေၾကာင့္လည္း ေတာ္ ေတာ္ေလး ရုန္းကန္ခဲ့ရပါတယ္။
ပံုေျပာသူေတြကေတာ့ မ်ားေသာအားျဖင့္ အျခား အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ျဖစ္ၾကတာ မ်ားပါတယ္။ တခ်ဳိ႕အဖြဲ႔ေတြက လိုအပ္တဲ့ အခါ အကူအညီ ေတာင္းလာတာမ်ိဳး၊ အားလံုး အတူတူ သြားၾကဖုိ႔ ဖိတ္တဲ့ အခါမ်ိဳးေတြမွာ လိုက္ပါျဖစ္ ၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ေတြက လႉတယ္၊ ပံုေျပာသူ ေတြက ပံုေျပာၾကတယ္။ သီခ်င္းေတြ ဆိုျပတယ္။ အတူတူ ကစား ေပးၾကတာမ်ိဳး ေတြလည္း လုပ္ၾကပါတယ္။ အခါ အားေလ်ာ္စြာ အဖြဲ႔ ရန္ပံုေငြေပၚ မူတည္ၿပီးလည္း အလႉ လုပ္ၾကတာေတြ ရွိပါတယ္။ ပံုေျပာသူေတြရဲ့ Trend မဟုတ္ဘဲ တျခား လူငယ္ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း လုပ္ျဖစ္ၾကတဲ့ အဖြဲ႔ေတြထဲမွာ ေလာကတၴစရိယ Lotus စတဲ့ ဘာသာေရး အဖြဲ႔ အခ်ဳိ႕နဲ႔ ဘာသာေပါင္းစံု လူငယ္မ်ား ခ်စ္ၾကည္ေရး အဖြဲ႔၊ MOSN စတဲ့ အဖြဲ႔ေတြ အပါအဝင္ အဖြဲ႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပါဝင္ၾကပါတယ္။ ဘာသာေပါင္းစံု လူငယ္မ်ား ခ်စ္ၾကည္ေရး အဖြဲ႔မွာ ဗုဒၶဘာသာ၊ ဟိႏၵဴ၊ ခရစ္ယာန္နဲ႔ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ လူငယ္မ်ား ပါဝင္ၾက ပါတယ္။ အဲဒီ အဖြဲ႔က ေနၿပီး ပံုေျပာသူေတြကို ေႏြရာသီ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ Summer School မွာ ဘယ္လို လာကူ ေပးနိုင္မလဲ ဆိုၿပီး ဖိတ္ေခၚတဲ့ အခါ ပါဝင္ျဖစ္ခဲ့ ပါေသးတယ္။ အဲဒီမွာေတာ့ ပံုေျပာတာအျပင္ ရံုးအားတဲ့သူေတြကသြားၿပီး စာသင္ေပးၾကပါတယ္။ ပံုေျပာသူေတြက ဒီလို Activity ေတြကို ေရွ့ဆက္ လုပ္ေဆာင္သြားၾကဦးမယ္လုိ႔လည္းဆိုပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ျဖစ္ခဲ့တာတစ္ခုကေတာ့ ထူးျခားတယ္လုိ႔လည္း ဆိုနိုင္ပါတယ္။
ျမန္မာနိုင္ငံ ေတာင္တက္အသင္းက နာဂစ္အၿပီး ေစာေစာပိုင္းလေတြမွာ တစ္လ တစ္ခါ ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚ ေဒသေတြကို ေဆးကုေပးဖုိ႔ သြားခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမန္မာ နိုင္ငံေတာင္တက္ အသင္းနဲ႔ အတူ လိုက္ပါၿပီး၊ ပံုေျပာသူေတြက ကေလးေတြ စိတ္ေပ်ာ္ရႊင္ေအာင္ အတူ ကစားေပးခဲ့ၾကတယ္။ သီခ်င္းေတြ အတူဆိုၾက၊ ကၾက တယ္။ ကေလးေတြကို မုန္႔ေတြေကြ်းၿပီး ပံုျပင္ေတြ ေျပာျပၾကတာေတြက ကေလးေတြရဲ႕ ရင္ထဲက စိတ္ဒဏ္ရာေတြ ေလ်ာ့ပါးသြားေအင္၊ ခဏပဲျဖစ္ျဖစ္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားေအာင္ ႀကိုးစားကူညီေပးခဲ့ၾကတာပါ။
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေႏြအကုန္ မိုးအကူး ကာလက ရန္ကုန္တိုင္းရဲ့ ေနရာေဒသ အခ်ဳိ႕ ေရျပတ္လပ္မႈ ႀကဳံေတြ႕ခဲ့ရခ်ိန္မွာ အဖြဲ႔အေနနဲ႔ မဟုတ္ဘဲ၊ တစ္ဦးခ်င္း လႈပ္ရွားခဲ့ၾကပါေသးတယ္။
ပံုေျပာသူမ်ား အဖြဲ႔မွာ အဖြဲ႔ဝင္မ်ိဳးစံု ပါဝင္ၾကပါတယ္။ သတင္းေထာက္မ်ား၊ ကာတြန္း ဆရာမ်ား၊ ဘေလာ့ဂါမ်ား၊ အသံလႊင့္ ဌာနေတြမွာ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ ေနၾကတဲ့ ဝန္ထမ္းမ်ား၊ အေပ်ာ္တမ္း တီးဝိုင္းေတြမွာ တီးခတ္ၾကတဲ့ Player မ်ား အျပင္၊ ဒီေဂ်လိုမ်ိဳး ဂီတ သမားမ်ားလည္း ပါဝင္ၾကပါတယ္။ ပံုေျပာသူေတြမွာ တျခား အဖြဲ႔ေတြလိုပဲ လစဥ္ေၾကး သတ္မွတ္ထားတာ ရွိပါတယ္။ တကယ့္ အဖြဲ႔အစည္းႀကီးေတြလို လခေပးၿပီး ဝန္ထမ္းေတြ ခန္႔ထား နိုင္တာမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ေတာ့ စည္းကမ္း သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ မလုပ္ မေနရလုိ႔ အတင္းအက်ပ္ လုပ္ေဆာင္တာမ်ိဳး မဟုတ္ေပမယ့္ ဒါေလးတစ္ခု ရွိသင့္တယ္ ဆိုၿပီး လုပ္ထားတာပါ။
အဖြဲ႔ရဲ့ လစဥ္ေၾကးကေတာ့ တစ္လကို (၅၀၀) က်ပ္ ဆိုေပမဲ့ တကယ္တမ္း စုလိုက္တဲ့ အခါ လမ္းစရိတ္ေတာ့ သံုးနိုင္ သြားပါတယ္။ ေစာေစာပိုင္း အခ်ိန္ေတြတုန္းက Activity တစ္ခု သြားခါနီးရင္ ရန္ပံုေငြ အခက္အခဲေၾကာင့္ ေခါင္းကိုက္ရတယ္လုိ႔ ဆိုၾကပါတယ္။ မနက္ျဖန္လို Activity သြားမယ္ဆိုရင္ ဒီေန႔မွာ ရန္ပံုေငြက နည္းေနၿပီး သူငယ္ခ်င္းေတြ အားလံုး ဝိုင္းဝန္းစုထည့္ လိုက္တဲ့ အခါမွာလည္း အဆင္ေျပ သြားသလို၊ တစ္ဦးခ်င္း အလႉရွင္ေတြကလည္း ဝိုင္းဝန္းပံ့ပိုး ေပးၾကပါတယ္။ နိုင္ငံျခားေရာက္ သူငယ္ခ်င္းေတြက ပံုေျပာသူမ်ား အဖြဲ႔ အေၾကာင္းကို ၾကားသိရတဲ့ အခါ ဆက္သြယ္လာၿပီး အလႉေငြေတြ ေပးၾကတာမ်ိဳး ရွိပါတယ္။
တျခား အဖြဲ႔ေတြလို Fund Raising ရွာဖုိ႔ကို စိတ္ဝင္စားေပမယ့္၊ အရွံဳးမခံ နိုင္တာေၾကာင့္ မလုပ္ျဖစ္ေသးဘူးလုိ႔လည္း ဆိုပါတယ္။ ရန္ပံုေငြ ရွာဖုိ႔ကိုလည္း ႀကိုးစားခဲ့ၾက ဖူးပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ အခက္အခဲကေတာ့ ဘယ္သူမွ အခ်ိန္ျပည့္ မေပးနိုင္တာရယ္၊ အဖြဲ႔အတြက္ လုပ္ငန္း တစ္ခုလို ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ လုပ္မယ္ဆိုရင္ စိတ္ေရာ ကိုယ္ပါ လုပ္ေဆာင္နိုင္မွ ေအာင္ျမင္ နိုင္မွာမုိ႔ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ျဖစ္ေသးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိမွာေတာ့ တစ္ဦးခ်င္း အလႉ ရွင္ေတြကို အမွတ္တရလည္း ျဖစ္ေအာင္ အလႉေငြ ေတြကို ဘယ္မွာ သံုးလိုက္တယ္ ဆိုတဲ့ စာရင္းရွင္း ေပးတဲ့ပံုစံ Post Card ေလးေတြ ျပန္ပုိ႔ေပးပါတယ္။
ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီးအတြင္း သာမက ပဲခူး၊ မံုရြာ၊ ေဒးဒရဲနဲ႔ ကရင္ ျပည္နယ္ေတြကိုလည္း သြားခဲ့ၾကပါေသးတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ Activity ေတြကို ပိတ္ရက္ေတြမွာ လုပ္ျဖစ္ၾကၿပီး၊ Activity သြားၾကမယ္ ဆိုရင္လည္း အားလံုးရဲ့ အလုပ္ ပိတ္ရက္ အားလပ္ခ်ိန္ ဆိုရင္ အေယာက္ ၂၀ ရွိရင္၊ အဲဒီထဲကမွ သြားလုိ႔ရမယ့္ သူေတြ စုၾကပါတယ္။
နယ္ေတြဘက္ကို သြားတဲ့ အခါမွာလည္း အဖြဲ႔ကို ကိုယ္စားျပဳျပီး အဖြဲ႔ဝင္ အခ်ဳိ႕ သြားၾကပါတယ္။ နယ္သြားတဲ့ Activity ေတြထဲက ကရင္ျပည္နယ္ကို သြားခဲ့တာ ဆိုရင္ ကရင္ျပည္နယ္ စာေပနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ အဖြဲ႔ရဲ့ ဖိတ္ၾကားမႈေၾကာင့္ ကရင္ျပည္နယ္ကို အဖြဲ႔ဝင္ ၂ ေယာက္ သြားခဲ့ဖူးပါတယ္။ စာေပနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ သင္ၾကားေပးတဲ့ အစီအစဥ္ေတြထဲကမွ ပံုျပင္ ေျပာသူေတြဟာ ယဥ္ေက်းမႈ ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေအာက္ကေန ပါဝင္ခဲ့တာပါ။ ရိုးရာ ပံုျပင္ေတြ၊ ပံုေျပာတဲ့ ဓေလ့ေတြ လူထုအတြင္း ဘယ္လိုျဖန္႔ေဝ ေပးမလဲ ဆိုတာမ်ိဳးေတြ ေဆြးေႏြးခဲ့ ၾကပါတယ္။ Activity ေတြ သြားၾကတဲ့အခါ ေနရာသီးျခား သတ္မွတ္ ထားတာမ်ိဳး မရွိဘဲ ဘုန္း ေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္း ျဖစ္ေစ၊ ခရစ္ယာန္ မိဘမဲ့ကေလး ေဂဟာျဖစ္ေစ ေနရာ မ်ိဳးစံုကို အခြင့္အေရး ရွိမယ္ ဆိုရင္ သြားၾကပါတယ္။ ပဲခူးတိုင္း ေဒသႀကီး ေက်ာက္တန္းေက်းရြာ ေဝဠုဝန္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရး ေက်ာင္းမွာလည္း အခ်ိန္ပိုင္း ေစတနာ့ ဝန္ထမ္း အျဖစ္ သီတင္းကြ်တ္နဲ႔ ေႏြရာသီ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ေတြမွာ စာသြား သင္ေပးၾကပါတယ္။
ဒီ Activity ကေတာ့ ပံုမွန္ ဆိုေပမယ့္ အတန္း သြားဖြင့္တာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ၊ တတ္ကြ်မ္း နားလည္တဲ့ ဆရာ၊ ဆရာမေတြဆီက သင္ရိုးေတြကို ယူၿပီး၊ ကိုယ္နားလည္ ထားသေလာက္ ျပန္လည္ ေဝမ်ွေပးတဲ့ သေဘာ ျဖစ္ပါတယ္။ သင္ခန္းစာေတြကေတာ့ သင္ရတဲ့ အေျခအေနေပၚ မူတည္ၿပီး အမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲသြားပါတယ္။ ေႏြရာသီ Summer School မွာ ဆိုရင္ေတာ့ အဂၤလိပ္စာ၊ ဂီတနဲ႔ Observation Skills လိုမ်ိဳး ေက်ာင္းနဲ႔ ဝန္းက်င္ေျမပံု ဆြဲတာမ်ိဳး၊ ေက်ာင္းပတ္ဝန္းက်င္မွာ ဘာအပင္ေတြ ေပါက္ေနလဲ ဆိုတာကို အတူတူ ေလ့လာၾကတာမ်ိဳး ေတြကို လုပ္ေပးျဖစ္ၾကပါတယ္။
တျခား အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ လုပ္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ Activity ေတြထဲက ပထမဆံုး အေနနဲ႔ Lotus Foundation နဲ႔ လွိဳင္သာယာျမဳိ႕နယ္၊ ေအာင္ေဇယ်ာမင္း ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္းမွာလုပ္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ Activity ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းရဲ့ ခန္းမႀကီးထဲမွာ ေက်ာင္းသားေတြ၊ ကိုရင္ေတြ၊ သီလရွင္ေတြ အေယာက္ ၅၀၀ ေက်ာ္နီးပါး ရွိေနတာမုိ႔ ဘာလုပ္ရမွန္း မသိေအာင္ကို ျဖစ္ခဲ့ရတာပါ။ အဲဒီေလာက္ အမ်ားႀကီး ကေလးေတြကို ပံုမေျပာဖူးတာမုိ႔ ဂစ္တာ သမားက လည္း ဂစ္တာႀကီး ပိုက္ၿပီး ဘာလုပ္ရမွန္း မသိ ျဖစ္ကုန္တာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီေန႔ေလးမွာ အားလံုး အဆင္ေျပၿပီး၊ အတူ သြားခဲ့တဲ့ အဖြဲ႔ကိုလည္း အမ်ားႀကီး အကူအညီ ေပးနိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ကေလးေတြကို ပံုေျပာတာ ပထမဆံုး အေတြ႕အႀကဳံ ျဖစ္တာမုိ႔ ကေလးေတြရဲ့ စိတ္ဝင္စားမႈ ရေအာင္ ပံုျပင္ေတြနဲ႔ ထိန္းရတာ အနုပညာ ဆန္ၿပီး၊ ခက္လည္း ခက္ခဲပါတယ္။
Activity တစ္ခု ရွိတယ္ဆိုရင္ အားလံုးစုၿပီး တိုင္ပင္ၾက၊ တာဝန္ေတြ ခြဲယူၾကေလ့ ရွိပါတယ္။ တကယ့္ အဖြဲ႔အစည္းႀကီး မဟုတ္ေတာ့ ဝန္ထမ္းဆိုတာ မရွိဘူး။ အားလံုးက Decision Making Body ထဲမွာပါတာပါပဲ။ အားလံုး အတူတူ စုေပါင္း လုပ္ေဆာင္ၾကတာေၾကာင့္ မိသားစု ဆန္ၾကပါတယ္။
အဖြဲ႔မွာေတာ့ ႀကဳံေတြ႕ရတဲ့ အခက္အခဲေတြထဲကမွ ေနာက္တစ္ခုက အားလံုး ေစတနာ့ ဝန္ထမ္းေတြ ျဖစ္တာမုိ႔ တစ္ဖက္ကလည္း ကိုယ့္အလုပ္နဲ႔ကိုယ္ ရႈပ္ေနၾကတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေငြေၾကးကလည္း အခက္အခဲ တစ္ခု ဆိုေပမယ့္ ျပႆနာ ႀကီးတစ္ခုေတာ့ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ဆိုရမွာပါ။ အဖြဲ႔ရဲ့ တစ္ႏွစ္ျပည့္ ေမြးေန႔လုပ္ ခါနီးမွာလည္း အဖြဲ႔ ရန္ပံုေငြ ၂ ေသာင္းပဲ ရွိေပမယ့္ တကယ္တမ္း လုပ္ခါနီးမွာ ၂ သိန္းေလာက္နဲ႔ လုပ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ပံုေျပာသူမ်ား အဖြဲ႔က စိတ္ထဲကသာ တကယ္ ထက္သန္တယ္။ တကယ္ လုပ္ေပးခ်င္တဲ့ ေစတနာ သာရွိတယ္ ဆိုရင္ ေငြေၾကးဆိုတာ ျပႆနာ မဟုတ္ေတာ့ဘူးလုိ႔ ဆိုပါတယ္။
ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ ေလ့လာမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဒီအဖြဲ႔ဟာ ကံေကာင္းတယ္လုိ႔လည္း ဆိုနိုင္ပါတယ္။ အဖြဲ႔နဲ႔ ရင္းႏွီးတဲ့ စာၾကည့္တိုက္ တစ္ခု ရွိပါတယ္။ စာၾကည့္တိုက္မွာက ဆရာ လူထုဦးလွ ေရးခဲ့တဲ့ ရိုးရာပံုျပင္ေတြ အတြဲလိုက္ ရွိပါတယ္။ အဲဒီ စာအုပ္ေတြ ဖတ္ၿပီး ေလ့လာတယ္။ အဲဒီအျပင္ ကိုယ္တိုင္ ၾကားဖူးခဲ့တဲ့ ရိုးရာ ပံုျပင္ေတြကို အခ်င္းခ်င္း ေျပာၾကၿပီး သင္ခန္းစာေတြကို ရွာေဖြၾကပါတယ္။ နိုင္ငံတကာ ပံုျပင္ေတြ ကေတာ့ အင္တာနက္က ရွာၿပီး စုေဆာင္္းတယ္။ ပံုျပင္တိုင္းကိုေတာ့ ယူတာ မဟုတ္ေပမယ့္ ျမန္မာရိုးရာ ပံုျပင္မွ မဟုတ္ပါဘူး။ ထိုင္း၊ အိႏၵိ္ယ၊ ဂရိ၊ အာဖရိက ပံုျပင္ေတြလည္း ေျပာပါတယ္။ နိုင္ငံတကာ ပံုျပင္ေတြ အတြက္ကေတာ့ နိုင္ငံတကာ ရိုးရာပံုျပင္ စာအုပ္ေတြ ဖတ္ၿပီး ေလ့လာပါတယ္။ အီစြတ္ ပံုျပင္ေတြ ဆိုရင္လည္း ဟိုးေရွးေခတ္ကတည္းက လာတဲ့ ရိုးရာ ပံုျပင္ေတြပါ။ အဓိကကေတာ့ ပံုျပင္ေတြထဲကေန ဘာေတြ သင္ယူလုိ႔ ရမလဲ ဆိုတာ အဓိကထား ေရြးၿပီး ရိုးရာ ပံုျပင္ေတြကို စုထားပါတယ္။
ပံုေျပာတဲ့ အခါ အက်ိဳးလည္း ရွိရမယ္။ ကေလးေတြ ေခါင္းထဲကို သင္ခန္းစာေတြခ်ည္း ထည့္ေပးတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ ေပ်ာ္စရာလည္း ေကာင္းၿပီး၊ နားေထာင္လုိ႔ ေကာင္းေအာင္ စုၿပီး ေရြးခ်ယ္ၾကပါတယ္။ ၿပီးရင္ ဘယ္လို ေျပာမလဲ လူေတြခြဲၾကတယ္။ ဘယ္သူက ဘယ္လို သရုပ္ေဆာင္ၿပီး ေျပာမလဲ စတာေတြကို သူငယ္ခ်င္းေတြ ဝိုင္းထိုင္ ေဆြးေႏြးၿပီး၊ ကေလးေတြေရွ႕ မေရာက္ခင္ ႀကိဳေျပာၾကည့္ၾကပါတယ္။ ပံုျပင္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သီခ်င္းေတြ စပ္ၾကတယ္။ အဖြဲ႔မွာက လူစံုဆိုေတာ့ ဂီတသမားေတြလည္း ပါတာေၾကာင့္ ကံေကာင္းတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။ ကေလးေတြနဲ႔အတူ သီခ်င္းေတြ ဆိုၿပီး ကၾက တယ္။
အဲဒီလို Activity ေတြလုပ္ျဖစ္တဲ့ အျပင္ ေနာက္ထပ္ ပံုျပင္ေျပာတဲ့ ေနရာမွာ ဖြံၿဖိုးေရး Concept ကိုခ်ိတ္ဖုိ႔ စဥ္းစားထားတာေလးေတြ လည္း ရွိတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဥပမာ-သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ ပတ္သက္တာ တစ္ခုကို ရေစခ်င္တဲ့ အခါ ဘယ္လို ပံုျပင္ေလးေတြ ေျပာလုိ႔ရမလဲ စဥ္းစား ၾကည့္ၾကပါတယ္။ အဲဒီအခါ ငယ္ငယ္တုန္းက သင္ရတဲ့ အဘိုးႀကီးနဲ႔ မင္းသားေလး သစ္ပင္စိုက္တဲ့ ပံုျပင္မ်ိဳး ဆိုရင္ ကေလးေတြကို စိတ္ထဲမွာ အမွတ္မထင္ သစ္ပင္စိုက္ျခင္းဟာ ေကာင္းတယ္ဆိုတဲ့ အသိေလး ရသြားေစတာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ပံုေျပာျခင္း အနုပညာနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးကို ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး ေနာက္ထပ္ ဘာေတြ လုပ္လုိ႔ ရဦးမလဲ စဥ္းစားၿပီး ဆက္လုပ္ သြားခ်င္တယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။ တျခား အဖြဲ႔ေတြက ကမ္းလွမ္း လာရင္လည္း အခ်ိန္မေရြး ကူညီေပးဖုိ႔ အသင့္ရွိပါတယ္။
ပံုေျပာ ေဆြးေႏြးတဲ့ အခါ ကေလးေတြကို ေျပာတာနဲ႔ လူႀကီးေတြကို ေျပာတာ ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးမွာ အခက္အခဲ ရွိပါတယ္။ ကေလးေတြကို ေျပာတဲ့အခါ အသက္အရြယ္ အလိုက္ ေတြးနိုင္မယ့္ စြမ္းရည္ကိုၾကည့္ၿပီး ေျပာရတာပါ။ တခ်ဳိ႕ ကေလးေတြက ေျပာလိုက္တာကို လိုက္ေတြးနိုင္ဖုိ႔ သိပ္ငယ္လြန္းတာနဲ႔ ေနထိုင္တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ေၾကာင့္ အစ ရွိသျဖင့္ ကြာျခားတာလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။ ကိုယ္ေပးခ်င္တဲ့ Message နဲ႔ ရသြားတာ လြဲသြားရင္လည္း သင္ခန္းစာ ရပါတယ္။ ဘယ္ဟာေတြ မွတ္ထားၿပီး သင္ခန္းစာ ယူၾကဖုိ႔ မေျပာ ခ်င္တာေၾကာင့္၊ ကေလးရဲ့ ရင္ထဲကေန မွန္ကန္တဲ့ အေတြးအေခၚေတြ ရရွိလာေစေအာင္ ႀကိဳးစား အားထုတ္ရပါတယ္။
လူႀကီးေတြ အေနနဲ႔ကေတာ့ သူတုိ႔မွာ အရင္က သိၿပီးသား အခံေတြ၊ အစြဲေတြရွိ ေနရင္ လြယ္လြယ္နဲ႔ မစြန္႔ခ်င္တာမ်ိဳးေတြ ေတြ႕ရ တတ္ပါတယ္။ ခက္ခဲတဲ့ ေမးခြန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပံုေျပာသူမ်ား အဖြဲ႔မွာ Pressure မရွိဘူးလုိ႔ ဆိုပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ပံုေျပာသူမ်ား အဖြဲ႔ဟာ လူငယ္ အဖြဲ႔ ျဖစ္ၿပီး၊ ပညာရွင္ေတြ မဟုတ္တာေၾကာင့္ မသိတဲ့ အခါ မသိဘူးလုိ႔ ေျပာၿပီး ဝန္ခံတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။
အဖြဲ႔ ေရရွည္ ရပ္တည္နိုင္ေအာင္ အျခား အဖြဲ႔အစည္းႀကီးေတြ၊ ကိုယ့္ထက္ အေတြ႕အႀကဳံ အမ်ားႀကီး ရွိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြက Capacity ျမွင့္ေပးနိုင္မယ့္ ဘာသာရပ္ ဆိုင္ရာ သင္တန္းေတြ တက္ဖုိ႔ ကမ္းလွမ္းလာရင္ အဖြဲ႔ဝင္ေတြ လႊတ္ၿပီး တက္ခိုင္းတာမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။ ဒါကို ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ တစ္ခုလုိ႔ သေဘာ ထားတဲ့ ပံုေျပာသူမ်ား အဖြဲ႔က “အရင္တုန္းက ဆိုရင္ အဖြဲ႔မွာ တကယ္လုပ္တဲ့ ေလး၊ ငါးေယာက္ မရွိရင္ Activity ေတြ မလုပ္နိုင္ဘူး။ အဲဒီလိုမ်ိဳး မျဖစ္ရေအာင္ အဖြဲ႔ဝင္ေတြ အားလံုးကို Capacity ျမွင့္ေပးနိုင္မယ့္ သင္တန္းေတြ တက္ဖုိ႔ အကူအညီ ေပးလာရင္ ယူတယ္။ ေနာက္ပိုင္း အခုလို ဆက္ၿပီး သြားေနနိုင္တာ အဲဒီ အက်ိဳးေက်းဇူးေတြေၾကာင့္ပါပဲ” လုိ႔ေျပာပါတယ္။ အဖြဲ႔ဝင္ေတြ ၾကားထဲမွာ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ သင္ယူၾကတယ္။ ဘာ Activity တစ္ခုမွ မရွိလည္း တစ္လတစ္ခါ ဆံုၾကၿပီး၊ တစ္လလံုး လုပ္ခဲ့တဲ့ အလုပ္ေတြကို ျပန္သံုးသပ္ၾကတယ္။ လိုအပ္တာေတြကို ဝိုင္းဝန္း အၾကံဉာဏ္ ေပးၿပီး ျဖည့္ၾကတယ္။
အဖြဲ႔ရဲ့ ေဆာင္ပုဒ္ကေတာ့ Save Our Folk Tales, Save Our Nation ပါ။ အဓိပၸာယ္ကေတာ့ ရိုးရာ ပံုျပင္ေတြကို ကယ္တင္ပါ။ ကိုယ့္လူမ်ိဳးကိုလည္း ကယ္တင္ပါ ျဖစ္ပါတယ္။ ယဥ္ေက်းမႈ ဆိုတဲ့ ရႈေထာင့္က ၾကည့္ရင္ ရိုးရာ ပံုျပင္ေတြကို ထိန္းသိမ္းတာ တိုင္းျပည္ရဲ့ အေမြအႏွစ္ကို ထိန္းသိမ္းရာ ေရာက္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ပံုေျပာသူမ်ား အဖြဲ႔က ယဥ္ေက်းမႈရဲ့ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း ျဖစ္တဲ့ ပံုျပင္ေတြ၊ တိုင္းျပည္ရဲ့ အေမြအႏွစ္ တစ္ျဖစ္လဲ ရိုးရာ ပံုျပင္ေတြကို ထိန္းသိမ္းဖုိ႔ လုပ္ေဆာင္ ေနၾကတာပါ။
ယဥ္ေက်းမႈလုိ႔ဆို လိုက္တာနဲ႔ ခက္တာက အဆို၊ အက၊ အေရး၊ အတီးနဲ႔ ေရွးေဟာင္းအေဆာက္ အအံုေတြကိုပဲ ေျပးျမင္ၾကတာပါ။ တကယ္က အဲဒီေလာက္ထိပဲ မဟုတ္ဘဲ အစဥ္အဆက္က ရိုးရာ အစားအစာ၊ အဝတ္အစား၊ ပံုျပင္ေတြ၊ သီခ်င္းေတြ၊ ဒါေတြကလည္း ယဥ္ေက်းမႈ အေဆာက္အအံုႀကီးထဲမွာ ပါတာပါပဲ။ ပံုေျပာတဲ့ ဓေလ့ဆိုတာ ရွိခဲ့လုိ႔သာ ရိုးရာ ပံုျပင္ေတြကို လက္ဆင့္ ကမ္းနိုင္ခဲ့ၾကတာပါ။ အဲဒီလို ရိုးရာ ပံုျပင္ေတြကို အဆင့္ဆင့္ လက္ဆင့္ကမ္းၿပီး သယ္ေဆာင္ လာခဲ့ၾကတာပါ။
အဖြဲ႔က ေရွ႕ဆက္ၿပီး ပံုျပင္ေတြကို ဆက္လက္ထိန္း သိမ္းၿပီး၊ ေျပာသြားရင္းနဲ႔ ပံုေျပာတဲ့ ဓေလ့ေလး လူေတြၾကားထဲမွာ ျပန္ၿပီး ေနရာရလာေအာင္ မနိုင္ဝန္ထမ္းတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ နိုင္သေလာက္ ႀကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။