ဦး၀င္းတင္နဲ႔ ေမးခြန္းမ်ား
ပဋိပကၡမ်ား ေျဖရွင္းေရး၊ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး၊ သာတူညီမွ် ေနထိုုင္ေရး
အေျပာလြယ္သေလာက္ အလုုပ္ခက္သလား
မိုုးမခ၊ ဇြန္ ၂၄၊ ၂၀၁၃
လြန္ခဲ့တ့ဲ ရက္သတၱပတ္က ေမွာ္ဘီသံဃာညီလာခံက ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ထုုတ္ျပန္ခ်က္တခုု ထြက္ရွိခဲ့တယ္။ အဲသည္နဲ႔ တျပိဳင္တည္းမွာပဲ မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒၾကမ္းဆိုုတာ သံဃာေတာ္ေတြက တင္သြင္းမယ္ဆိုုတဲ့ သတင္းမ်ား၊ ေျပာဆိုုမႈမ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။ အဲသည္ေနာက္မွာ ျမန္မာျပည္သူေတြၾကားထဲမွာ ဘာသာေရး၊ လူမႈေရး နဲ႔ အယူအဆေရးရာ အျငင္းပြားမႈမ်ား၊ အျပန္အလွန္ ေ၀ဖန္မႈမ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။
ထုုိအခ်ိန္နဲ႔ တိုုက္တိုုက္ဆုုိင္ဆိုုင္ပဲ အေမရိကန္ျပည္ထုုတ္ တိုုင္းမ္စ္မဂၢဇင္းက ၉၆၉ နဲ႔ မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒၾကမ္း လႈပ္ရွားမႈတိုု႔နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အာရုုံစိုုက္ခံေနရသူ ထင္ရွားတဲ့သံဃာ အရွင္၀ီရသူကိုု မ်က္ႏွာဖုုံးတင္ထုုတ္လိုုက္ရာမွာ ဗုုဒၶဘာသာ၀င္တိုု႔ရဲ့ အၾကမ္းဖက္မ်က္ႏွာလုုိ႔ ေခါင္းစဥ္တပ္လိုုက္ပါတယ္။ ဗုုဒၶဘာသာ သံဃာေတာ္နဲ႔ ေနာက္လိုုက္ေတြဟာ အၾကမ္းဖက္တယ္၊ ဘာသာျခားေတြကိုု ႏွိပ္ကြပ္ေနတယ္ စသည္ျဖင့္ ေကာက္ခ်က္ဆြဲ သတင္းေဆာင္းပါး ေရးသားလိုုက္ပါတယ္။
အဲသည္ေနာက္ပိုုင္းမွာ ျမန္မာျပည္တြင္းသာမက ႏိုုင္ငံတကာမွာပါ ျမန္မာျပည္တြင္းက ဘာသာျခားမ်ား အတူတကြ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနထိုုင္ေရး၊ ဒီမိုုကေရစီအေျပာင္းအလဲမ်ား ေဖာ္ေဆာင္ေရး၊ ပဋိပကၡမ်ားကိုု အၾကမ္းမဖက္ဘဲ ေျဖရွင္းႏိုုင္ေရးတိုု႔အေပၚ ေမးခြန္းမ်ား၊ တင္းမာမႈမ်ား၊ အျငင္းပြားမႈမ်ား၊ အစြန္းေရာက္တဲ့ ေ၀ဖန္ျပစ္တင္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားလာပါတယ္။ အဲဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ျမန္မာျပည္ရဲ့ ဒီမိုုကေရစီေရးကိုု ဦးတည္တဲ့ အေျပာင္းအလဲကာလမွာ ျငိမ္းခ်မ္းစြာနဲ႔ ပဋိပကၡ ေျဖရွင္းႏိုုင္ဖိုု႔၊ အမ်ဳိးသား (လူထုု လူတန္းစား အားလုုံး) ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ႏိုုင္ဖိုု႔၊ မတူကြဲျပားသူမ်ား သာတူညီမွ် ေနထိုုင္ၾကဖိုု႔ဆိုုတာ ျမန္မာျပည္အတြက္ အေျပာသက္သက္ပဲ ရွိေနသလား၊ တကယ္တန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ဖိုု႔ အလုုပ္မျဖစ္ႏိုုင္ေသးဘူးလား ဆိုုျပီးေတာ့ ဦး၀င္းတင္ကိုု ေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။
ဦး၀င္းတင္က ေျဖၾကားရာမွာ …
“အခုုျဖစ္ေနတာေတြဟာ “ပဋိပကၡေတြျဖစ္ေနတယ္” ဆိုုတာကိုု အရင္ဆုုံး သိရမယ္။ လူမ်ဳိးေရးအေျခခံနဲ႔ ပဋိပကၡေတြျဖစ္တာဟာ သဘာ၀ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တိုု႔ဆီမွာ တရုုတ္နဲ႔လည္း ျဖစ္တယ္၊ ကုုလားနဲ႔လည္း ျဖစ္တယ္၊ ေဂၚရင္ဂ်ီနဲ႔လည္း ျဖစ္တယ္။ အင္ဒိုုေတြနဲ႔လည္း ျဖစ္တယ္။ ဒီလိုုျဖစ္တာကိုု ပဋိပကၡျဖစ္တယ္လိုု႔ လက္ခံရမယ္။ ရန္ျဖစ္မယ္၊ ရန္ဖက္ ေဒါသေတြျဖစ္မယ္။ ဖ်က္စီးတာေတြ ျဖစ္မယ္။ ပ်က္စီးဆုုံးရႈံးတာေတြ ျဖစ္မယ္။ ဒါကိုု ေျဖရွင္းဖိုု႔ကေတာ့ တရားဥပေဒအရပဲ ေျဖရွင္းရမယ္။ အဲသလိုု မေျဖရွင္းႏိုုင္ရင္ေတာ့ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုု ထိခိုုက္မယ္။ အခ်င္းခ်င္း ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးေတြကိုု ထိခိုုက္မယ္။
အခုုဟာက ဘယ္လိုုျဖစ္ေနသလဲဆိုုေတာ့ ပဋိပကၡကိုု ေနာက္ကြယ္ကေနျပီးေတာ့ လူမ်ဳိးေရးေတြ ဆြဲသြင္းလာတယ္။ ဘာသာေရးေတြ ဆြဲသြင္းလာတယ္။ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ေတြ သေဘာထားေတြ ဆြဲသြင္းလာၾကမယ္။ မိတၳိလာမွာဆိုုရင္ လူေတြအခ်င္းခ်င္း ပဋိပကၡေတြျဖစ္ၾကရာကေန ဘာသာေရးအသြင္ျဖစ္လာတယ္။ လူမႈေရးေတြ ဆြဲသြင္းလာတယ္။ သည္ေတာ့ မူဆလင္ေတြပဲတိုု႔၊ ျမန္မာတိုု႔၊ ရခိုုင္တိုု႔ စတာေတြပါ ျဖစ္လာတယ္။ လူေတြၾကားထဲမွာ ဒါကိုု သေဘာေပါက္ေအာင္ နားလည္ေအာင္ လုုပ္ဖိုု႔လိုုတယ္။ အစုုိးရကိုုယ္တိုုင္ကလည္း ဒါကိုု နားလည္ဖိုု႔ လိုုတယ္။ သေဘာထားရမယ္။ ဒီလိုုမ်ဳိး ပဋိပကၡကိုု လူေတြအခ်င္းခ်င္းၾကားထဲမွာ ျဖစ္တတ္တဲ့ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္တယ္လိုု႔ဆိုုရင္ တရားဥပေဒနဲ႔ ေျဖရွင္းအေရးယူရမယ္။ တရားဥပေဒစိုုးမုိးေရး မ်က္ႏွာစာနဲ႔ ကိုုင္တြယ္ရင္ ေျပလည္သြားမယ္လိုု႔ ေျပာရမယ္။
ဒါေပမယ့္ အခုုဟာက ျပည္တြင္းကပဋိပကၡဆိုုတာကိုု ဘာသာေရး အသြင္၊ လူမႈေရးအသြင္တင္ မကေတာ့ဘူး၊ ႏိုုင္ငံတကာမွာပါ ဗုုဒၶဘာသာနဲ႔ မူဆလင္ေတြ ျဖစ္တာတိုု႔၊ ဗမာေတြနဲ႔ ဘဂၤ ါလီေတြ၊ ရိုုဟင္ဂ်ာေတြ ျဖစ္ေနတာတိုု႔ ဆိုုတာမ်ဳိးပါ ဆြဲသြင္းလာတယ္။ ေနာက္ဒီထက္ပုုိလာတာက ႏိုုင္ငံေရးအသြင္ကိုုပါ ဆြဲလာၾကတာ။ ဒီမိုုကေရစီအေျပာင္းအလဲကိုု မလိုုခ်င္တဲ့ ေအာင္ေသာင္းတိုု႔ ဘာတိုု႔က လုုပ္ေနတာတိုု႔ဆိုုျပီး ေျပာဆိုုလာၾကျပန္တယ္။ ႏိုုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းကိုု ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ခ်င္တဲ့သူေတြရဲ့ လက္ခ်က္လား ဘာညာဆိုုျပီး ျဖစ္လာၾကျပန္တယ္။ အေျခအေနက ပိုုပိုုျပီး ခက္ခဲလာေအာင္ လုုပ္ေနၾကသလိုု ျဖစ္ေနတယ္။
ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ ပဋိပကၡကိုု ေျဖရွင္းၾကတယ္ဆိုုတဲ့ ေနရာမွာ အေကာင္းဆုုံးကေတာ့ အစိုုးရေတြ သက္ဆိုုင္ရာေတြကလည္း ဘာသာေရးေတြ ဘာေတြဆိုုျပီး မီးေမာင္းထိုုးျပီး ေျဖရွင္းတာထက္၊ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းနဲ႔ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ေနတာကိုု ေျဖာင္းေျဖာင္းျဖျဖန႔ဲ ေျဖရွင္းတာမ်ဳိး လုုပ္ရမယ္။ ေနာက္တခါ အစြန္းေရာက္ေတြ ဘာေတြဆိုုတာမ်ဳိး၊ ႏိုုင္ငံေရးလုုပ္ၾကံတာေတြ ဘာေတြ ဆိုုတာမ်ဳိးေတြ မပါဘဲနဲ႔ အေျခခံက်တဲ့ တရားဥပေဒစိုုးမိုုးေရးနည္းလမ္းနဲ႔ပဲ ထိထိေရာက္ေရာက္ ေျဖရွင္းတာ အျမန္ဆုုံး အေကာင္းဆုုံးပဲလိုု႔ ေျပာခ်င္တယ္။
အဲသလိုုမဟုုတ္ပဲ ဟိုုဟာ ဒီဟာေတြ ဆြဲသြင္းလာၾကရင္ေတာ့ ျပီးေတာ့မွာ မဟုုတ္ဘူး။ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးတိုု႔၊ တိုုင္းရင္းသား စည္းလုုံးညီညြတ္ေရးတိုု႔ ဆိုုတာေတြက အမ်ားၾကီး ေ၀းသြားမွာပဲလိုု႔ ေျပာခ်င္တယ္။
ေနာက္တခုုကေတာ့ …အခုုလိုုမ်ဴိးအေျခခံက်တဲ့ ျပသနာေတြကိုု ေအးေအးေဆးေဆး မေျဖရွင္းႏိုုင္ခဲ့ၾကရင္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုုပါ ထိခိုုက္လာႏိုုင္တယ္ဆိုုတာကိုု သိထားၾကေစခ်င္တယ္။ အရင္တုုန္းကလည္း ဗမာတိုု႔ ဘာတိုု႔ ျငင္းၾကတာေတြ၊ ဘာသာေရးကိစၥေတြ ျဖစ္ၾကတာေတြ၊ ႏိုုင္ငံေရးမွာလည္း နယ္ခ်ဲ့တိုု႔ လက္ကိုုင္တုုတ္တိုု႔ ဘာညာေတြ ျဖစ္ပ်က္ကုုန္ၾကတာမွာ အေျခခံက်က် ပဋိပကၡကိုု မေျဖရွႈင္းခဲ့ၾကလိုု႔ ကိုုယ့္လူမ်ဳိးစြဲ၊ ေဒသစြဲတိုု႔ေတြပါလာတယ္။ အာဏာကိစၥေတြ ပါလာတယ္။ ျပည္တြင္းမွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေတြ ထိခုုိက္ပ်က္စီးကုုန္ခဲ့ရတယ္။
အဲသည္မွာ အမ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒတင္သြင္းေရးဆုုိတာေတြကိုုလည္း စဥ္းစားၾကည့္ၾကေစခ်င္တယ္။ အမ်ဳိးေစာင့္တယ္ဆိုုတာ အစြန္းေရာက္ဖိုု႔ ပိုုနီးတယ္ေပါ့ကြာ။ အမ်ဳိးေစာင့္တယ္ဆိုုတာ လူတိုုင္းက သိေနၾကတာပါပဲ။ ဘာသာေရးေတြမွာလည္း ေဟာၾက ေျပာၾကတာပဲ။ အစုုိးရတိုု႔ လူမႈအသိုုင္းအ၀ိုုင္းတိုု႔၊ ဘာတိုု႔မွာလည္း ကုုိယ့္အမ်ုုဳိးတိုု႔ ဘာတိုု႔ကိုု ေစာင့္ေရွာက္ရတယ္တိုု႔၊ ထိန္းသိမ္းရတယ္တုုိ႔ ဆိုုတာ ရွိေနတာခ်ည္းပဲ။ လူတိုုင္းဆီမွာ ေယဘူယ် ရွိၾကတာခ်ည္းပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဒါကိုု ဥပေဒတခုုလိုုမ်ဳိး လုုပ္မယ္ျပဳမယ္ ဆိုုလာခဲ့ရင္ေတာ့ ဘာသာအယူအဆတခုုခုုဖက္ကိုု အစြန္းေရာက္သြားမယ္၊ ယဥ္ေက်းမႈ တခုုခုုစီကိုု အစြန္းေရာက္သြားမယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ အဲလိုုမ်ဳးိ တင္သြင္းလာမယ္ဆိုုတာမ်ဳိးကိုု သေဘာမက်ဘူးေပါ့ကြာ။ လူတိုုင္းဟာ ကိုုယ့္ကိုုယ္ကိုုလည္း ေစာင့္ေရွာက္ရတယ္။ ကိုုယ့္အမ်ဳိး ကိုုယ့္လူမ်ဳိးကိုုလည္း ေစာင့္ေရွာက္ရတယ္။ ပတ္၀န္းက်င္ကိုုလည္း ေစာင့္ေရွာက္ရတယ္။ ကိုုယ့္မိသားစုုကိုု ေစာင့္ေရွာက္ရတယ္။ ဒါက က်င့္၀တ္ဆိုုင္ရာ၊ ယဥ္ေက်းမႈဆိုုင္ရာ ကိစၥပဲ။ ဒါကိုု ဥပေဒလိုုမ်ဳိး လုုပ္လာရင္ အခုုက ဒီဘာသာနဲ႔ ဟိုုဘာသာကိုု ကန္႔သတ္တာလုုပ္လာတယ္။ အခုုဒီလူနဲ႔ ဟိုုလူနဲ႔ မယူရဘူး လုုပ္လာတယ္။ ေနာင္က်ရင္ ကိုုယ့္လူမ်ဳိးေတြအခ်င္းခ်င္းမွာပါ ကန္႔သတ္တာေတြ ခ်ဳပ္ျခယ္တာေတြ လုုပ္လာၾကရင္ ဘယ္ႏွယ့္လုုပ္မလဲ။ အစြန္းေရာက္တရားေတြ အယူအဆေတြကိုု လမ္းဖြင့္ေပးသလိုု ျဖစ္သြားမယ္ေလ။
ေနာက္ တခုု ၾကဳံတုုန္းေျပာခ်င္တာက ႏိုုင္ငံေရးကိစၥေပါ့ကြာ။ လက္ရွိမွာ မင္းတိုု႔ကေျပာတယ္ ဟုုတ္လား၊ အင္န္အယ္ဒီနဲ႔ ၈၈မ်ဳိးဆက္ေတြက အားေကာင္းတဲ့ ႏိုုင္ငံေရးအင္အားစုုေတြ ျဖစ္တယ္ ဘာညာလိုု႔ ေျပာၾကတယ္။ တကယ္တမ္းကေတာ့ အခုုလက္ရွိမွာက အင္အားၾကီးတဲ့ပါတီက ၾကံ့ဖြံ႔ေပါ့ကြာ။ အင္န္အယ္ဒီက သူ႔ေနာက္က ဒုုတိယေပ့ါ။ စီးပြားေရးတိုု႔ဘာတိုု႔မွာ လုုပ္တတ္တာ ဘာရွိသလဲဆိုုေတာ့ သူက အၾကီးဆုုံးစီးပြားေရးကုုမၼဏီၾကီးေပါ့ကြာ။ ျပိဳင္ဖက္ေတြက ဒုုတိယတိုု႔၊ တတိယတိုု႔ ရွိတာေပါ့။ အဲသည္မွာ အၾကီးဆုုံးကုုမၼဏီက ကြဲျပလိုုက္တယ္။ ေနာက္တခုု ခြဲျပလိုုက္တယ္။ အဲသည္က်ေတာ့ အဲသည္မွာ လူေတြက စိတ္၀င္စားမႈက အဲသည္ကုုိ ေရာက္သြားျပီ။ သူတိုု႔ ကုုမၼဏီၾကီးက ၂ ခုု ျဖစ္သြားေတာ့ နံပါတ္ ၁ နဲ႔ ၂ နဲ႔ အၾကီးဆုုံးေနရာ ယူလိုုက္ေတာ့ ခုုနင္က ဒုုတိယအၾကီးဆုုံးဆိုုတဲ့ ျပိဳင္ဖက္က အလိုုလိုုေနရင္း တတိယျဖစ္သြားေရာ။ ဟုုတ္လား။
ႏိုုင္ငံေရးမွာလည္း သည္လိုုပဲ။ အိႏၵိယမွာ အင္ဒရာဂႏၵီတုု႔ိ အၾကီးဆုုံးကြန္ဂရက္ပါတီၾကီးက အခ်င္းခ်င္းကြဲၾကတာ။ ပါတီ ၂ ခုု ေတြ ဘာေတြ ျဖစ္သြားတယ္။ က်န္တဲ့သူေတြက သူတိုု႔ကြဲကုုန္ျပီ ဆိုုျပီး ၀မ္းသာၾကတာ၊ တကယ္က်ေတာ့ သူတိ႔ုုေတြကပဲ အင္အားအၾကီးဆုုံး ပါတီၾကီး ၂ ပါတီ ျပန္ျဖစ္သြားေတာ့ က်န္တဲ့ပါတီေတြက အလိုုလိုုေနရင္း ေနာက္ဆုုတ္ေပးလိုုက္ရသလိုု ျဖစ္သြားတာေပါ့ကြာ။
ျမန္မာျပည္မွာလည္း ဟိုုတုုန္းက ဖဆပလ ၂ျခမ္းကြဲတယ္။ အဲသည္မတိုုင္ခင္က ဖဆပလျပီးရင္ ပမညတက ဒုုတိယအၾကီးဆုုံး ပါတီၾကီးေပါ့ကြာ။ ဖဆပလက သန္႔ရွင္းနဲ႔ တည္ျမဲဆိုုျပီး ကြဲလိုုက္ေတာ့ သန္႔ရွင္းနဲ႔ တည္ျမဲက မဲေတြ ေရွ႔ဆင့္ေနာက္ဆင့္ေတြ ရကုုန္ၾကေတာ့ ေနာက္က ပမညတက တတိယအလိုုလိုု ျဖစ္သြားျပီး မဲေတာင္ မရေတာ့တဲ့အဆင့္ကိုု ေရာက္သြားဖူးတယ္။
အခုုလည္း ဒီလိုုပဲ။ ၾကံ့ဖြ႔ံပါတီကလည္း ညီလာခံေတြ လုုပ္ေနတယ္။ သိန္းစိန္နဲ႔ ေရႊမန္းက တမ်ဳိးစီ ေျပာေနၾကတယ္။ သိန္းစိန္ကလည္း သမၼတလုုပ္မယ္။ ေရႊမန္းကလည္း သမၼတပဲ။ သူက အင္န္အယ္ဒီနဲ႔ေတာင္ ညြန္႔ေပါင္းဖြဲ႔ဦးမယ္ေတာင္ေျပာတယ္။ ပါတီထဲမွာက ေရႊမန္းက ဥကၠဌျဖစ္လာတယ္။ သည္ေတာ့ ၾကံ့ဖြံ႔ပါတီက သူတိုု႔အခ်င္းခ်င္း ကြဲတာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ကြဲခ်င္ေယာင္ေဆာင္တာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ကြဲတာေတြ၊ ခြဲတာေတြနဲ႔ ပါတီ ၂ ခုု ျဖစ္သြားမယ္ဆိုုရင္ အင္န္အယ္ဒီက အလိုုလိုုေနရင္းကေန တတိယတန္းပါတီေနရာေတာင္ ေရာက္သြားမလားလိုု႔ ေတြးေနမိတယ္ကြ။
သူတိုု႔ပါတီကိုုယ္၌မွာ မကြဲရင္ေတာင္မွ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေရႊမန္းအုုပ္စုုတိုု႔၊ သိန္းစိန္အုုပ္စုုတိုု႔ ဆိုုျပီး ထြက္လာရင္လည္း အင္န္အယ္ဒီပါတီကိုုယ္တိုုင္က အလိုုလိုုေနရင္းကိုု ေနာက္ဆုုတ္သြားရတာမ်ဳိး ျဖစ္သြားမလားလိုု႔ စဥ္းစားမိတာကိုု ေျပာလိုုက္ခ်င္တယ္။ ေအး မင္းတိုု႔ဖက္ကလည္း ၾကည့္ျပီးေတာ့ ေျပာၾက ေရးၾကဦးေလကြာ။ ေကာင္းျပီ၊ ဒီေလာက္ပဲကြာ။ ဒီမွာ ဧည့္သည္ေတြ ေရာက္လာျပန္ျပီ။ ေနာက္ေတြ႔ၾကေသးတာေပါ့။
(ဟုုတ္ကဲ့ပါဆရာ …)
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
