>Mar Mar Aye – 292

>

“ေျပာျပစရာေတြလဲ တပံုႀကီးရွိေသးတယ္” အမွတ္ (၂၉၂)

ေတာ္သလင္းလ
မာမာေအး
ႏုိ၀င္ဘာ ၁၊ ၂ဝဝ၉


(photo – burma today)

ေသာတရွင္မ်ား က်န္းမာေတာ္မူၾကပါစ ရွင္။ မာေအး ခ်စ္တဲ့ ေသာတရွင္ေတြ ဂီတ ဝါသနာရွင္ေတြ အားလံုး မာေအးရဲ႕အသံေလး ၾကားရတဲ့အခါမွာ ကုိယ္ေရာစိတ္ပါ ခ်မ္းသာၾကပါေစ လို႔ ဆုမြန္ေကာင္း ေတာင္းလိုက္ပါတယ္။

ေသာတရွင္တုိ႔ေရ မာေအး နားေနရတဲ့ အေမရိကန္ ေတာၿမိဳ႔ကေလးမွာ မုိးက စုိစို၊ ေလကလဲ မာန္ဖိုသနဲ႔ အမွတ္တမဲ့မ်ား ဆိုရင္ ကိုယ့္ဆီက မုိးတြင္းေလးမွာ ရွိေနသလုိလို ပါဘဲရွင္။ ျပကၡဒိန္ထဲ ၾကည့္ပါမွာ ေၾသာ္ – ဒုိ႔ဆီမွာ ပူမယ့္အခါတြင္း ေတာ္သလင္းပါလား။ အလြမ္းသားေနာ့။ မာေအးရဲ႕ သမီးႀကီး သမီးမာမာေအးကလဲ သည္လဖြားမို႔ ပိုလြမ္း ရတယ္ေလ။ ဒါနဲ႔ ေတာ္သလင္း ဆုိတာ ဘာမ်ားပါလိမ့္၊ ဘာေတြမ်ား ထူးေထြဆန္းျပား သိထားစရာေတြ ရွိေနမွာလဲ။ စာေတာထဲ ကဗ်ာေတာထဲ ေဝ့ဝဲ ဝင္လုိက္ေတာ့တာေပါ့။

‘ေတာ္’ ဆိုတဲ့ စာလံုးဟာ ဗမာနဲ႔ တခ်ိဳ႔ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ားအဖို႔ အထြတ္၊ အထိပ္၊ အျမင့္၊ အျမတ္၊ မိုး၊ ေကာင္းကင္ စတဲ့ အဓိပၸာယ္ေတြ ဖြင့္ထားတဲ့အတြက္ အထက္အေပၚ ဆိုတာကိုခ်ည္း ညႊန္းတဲ့ သေဘာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ‘သလင္း’ ဆုိတာကိုေတာ့ သာယာပြင့္လင္း၊ သာယာ က်င္းလင္း၊ ပြင့္လင္း စတဲ့ အဓိပၸာယ္ေတြ ေကာက္ယူတဲ့အတြက္ အဘိဓာန္မွာ ‘ေကာင္းကင္ သာယာ ထြန္းလင္း၊ ပြင့္လင္း၊ လင္းက်င္းေသာလ၊ သစ္ဆင္းလ၊ ျမန္မာ့ တစ္ဆယ့္ႏွစ္လတို႔တြင္ ဆ႒မလ၊ ကန္ရာသ’ လို႔ ေဖာ္ျပထားတာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။

မာေအးတုိ႔ ခ်စ္တဲ့ အမိႏုိင္ငံမွာ မိုးဟာ သႀကၤန္လက္ေဆးမိုး လုိ႔ ေခၚတဲ့ မုိးေလးတၿဖိဳက္ ႏွစ္ၿဖိဳက္ ရြာလုိက္တာကေနၿပီး၊ ကဆုန္နယုန္ မိုးသားစံုလို႔ ဝါဆိုဝါေခါင္ ေရေဖာင္ေဖာင္ရဲ႕ေနာက္ ေတာ္သလင္းဆီ ေရာက္ေတာ့ ေကာင္းကင္က ၾကည္သာ၊ မုိးသိပ္ မရြာတတ္ေတာ့ဘူး မို႔လားရွင့္။ မိုးၾကား တိမ္ၾကားက ထြက္တဲ့ေန ပူတယ္ေလ လို႔ ဆုိၾက၊ ေတာ္သလင္းေန ပုဇြန္ေသ လို႔ဆုိၾက၊ ေတာ္သလင္း ေရလႊာ သင္ျဖဴးခင္း ဆိုတဲ့ စာခ်ိဳးလုိဟာလဲ ၾကားရပါ၊ တကယ္လဲ ၾကည္ၾကည္သာသာ ေရျပင္လႊာျဖစ္တာမုိ႔ ဆယ့္ႏွစ္ရာသီ ပြဲဝင္ ေလွၿပိဳင္ပြဲ ပန္းလုသဘင္ ဆင္ယင္ခဲ့တာ ယင္းမာ သင္းျမ ေတာ္သလင္းလမွာ ပါဘဲ။

xxx စုန္ကာဆန္ကာ ေခါက္တုန္႔လူးလာ၊ ဗံုေတာင္စည္ေမာင္း ျမစ္ေၾကာင္းျမစ္လယ္၊ ေပ်ာ္ဖြယ္အံ့ခ်ီး တီးကာမႈတ္ကာ၊ ေၾကာ္ျငာ ခ်ိမ့္သဲ ျမစ္ဧရာနဒီထဲမွာ xxx တက္ေကာက္၊ တက္ေျမွာက္၊ တက္တန္း၊ တက္ေစာင္း၊ တက္ေထာင္၊ တက္ယွက္၊ တက္ဝွက္၊ တက္ခက္၊ တက္လွ၊ တက္သုတ္၊ စင္ေရာ္သုတ္၊ စင္ေရာ္ဝဲ၊ ေနေရာင္ကာ၊ ေနေရာင္ေျပး၊ တက္ေရး(၃၇)ခ်င္း၊ ကုန္စင္ေအာင္ သင္လာခဲ့ရ၊ သေျပေတာရြာက နတ္မွ်ားေလွေတာ္၊ အားေကာင္းေမာင္းသန္ က်င့္သားရတဲ့ ေလွေတာ္သားေတြ၊ ေလွဦးစီးသာခ်ိဳ၊ တက္မကိုင္ ကိုသန္းေဖတုိ႔ပါ xxx

ၿပီးေတာ့ ေတာ္သလင္းလကုိ ေရွးက ‘သစ္ဆင္းလ’ လုိ႔လဲ ေခၚခဲ့ၾကသတဲ့ရွင့္။ ဒုတိယ အင္းဝေခတ္က်မွ အဲဒီ ‘သစ္ဆင္း’ ဆိုတဲ့ စာလံုးကုိ သွ်င္အဂၢသမာဓိရဲ႕ သုဝဏၰသွ်ံ သူေဌးခန္း ပ်ိဳ႔မွာ စၿပီး ေတြ႔ရတယ္။ သကၠရာဇ္ (၉၅၂) ခုႏွစ္မွာ ထုိးတဲ့ ေက်ာက္ဆည္ၿမိဳ႔ ေရႊသာေလ်ာင္း ေက်ာက္စာမွာလဲ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မွတ္တမ္း မွတ္ရာ ထားတာေတာ့ မရွိပါဘူး တဲ့ ရွင္။

သစ္ဆင္းလ လုိ႔ ေခၚခဲ့တဲ့ သဘင္ပဲြတခု ရွိခဲ့ေၾကာင္း ကိုေတာ့ ‘မင္းရဲနႏၵာဧခ်င္း’ မွာ မင္းေဇယ် နႏၱမိတ္က ေရးဖဲြ႔ခဲ့ပါတယ္။ မင္းရဲေက်ာ္စြာ စုန္ဧခ်င္းမွာလဲ ‘ေတာ္သလင္းတံု၊ သစ္ဆင္းအခါ၊ ေပ်ာ္ဘြယ္သာတည့္၊ ဗိုလ္ပါေထြၿဖီး၊ သဘင္ႀကီး၌’ လုိ႔ ေရးစပ္ၾကပါတယ္။

ဆီသည္ ရြာစား ဦးေအာင္ႀကီးေရးတဲ့ အင္းဝ ၿမိဳ႔ဘြဲ႔ ဆယ့္ႏွစ္ရာသီလူးတား ကန္ရာသီဖဲြ႔မွာ က်ေတာ့ —-

xxx သာစြေလ —-၊ ျမစ္ေရကမ္းျပည့္၊ ထန္းလည္းမွည့္၍၊ စည့္စည့္မိုးလ၊ ဘျဒႏွင့္ ျပည့္ဝအညီ၊ ကန္ရာသီဟု၊ အာနီ ျမဲခုိင္၊ ယင္းမာလိႈင္က၊ ေမႊးႀကိဳင္နံ႔ရႊင္း၊ ေတာ္သလင္းကား၊ ျမစ္တြင္းရတု၊ ပန္းလုသဘင္၊ သစ္ဆင္းရင္လ်က္၊ လက္သင္ေလွာ္ကား၊ ေရႊသားစက္ကြင္း၊ ေလွျခင္း ေလွာ္ၿပိဳင္၊ ခြင့္ေရးကိုင္၍၊ ေလးတိုင္တန္ေဆာင္း၊ မျမင့္ေတာင္းကုိ၊ နီေမာင္ပုဆိုး၊ ဝွဲဝွဲမိုးလ်က္၊ ပုိက္ႀကိဳးသြယ္ခံ၊ ဝန္းရံခင္းက်င္း၊ ခုန္ကဆင္းေသာ္၊ မင္းမင္းမွန္ဖု၊ ထြက္စံရွဳသည္၊ ဇမၺဴထြတ္ထိပ္ ပန္းတည့္ေလ၊ ပြင့္လင္းစည္သည္၊ ေရႊျပည္ေရႊဝ နန္းတည့္ေလ xxx(လူးတား)

ဒီလူးတားမွာ ေလွပဲြေရာ၊ သစ္ဆင္းပဲြေရာ ေပါင္းၿပီး ဖြဲ႔စပ္ထားတာ ၾကားမွာပါေနာ္။ သစ္ဆင္းပဲြ က်င္းပပံုကလဲ ဆန္းဆန္းျပားျပား အသဲယားစရာႀကီး ပါလားကရို႔ —- လုိ႔ ေျပာရမွာဘဲရွင့္။ အလြန္ျမင့္တဲ့ သစ္တုိင္ေလးတိုင္နဲ႔ ေဆာက္လုပ္တဲ့၊ အနီေရာင္ အဝတ္အမိုး မိုးထားတဲ့ ‘တန္ေဆာင္း’ ေခၚတဲ့ စင္ျမင့္ႀကီးေပၚကေနၿပီး ေအာက္မွာရွိတဲ့ ေရျပင္ေပၚက ပုိက္ကြန္ခံထားတဲ့ ေနရာဆီကို ကရင္းနဲ႔ ခုန္ခ်ၾကတဲ့ ပဲြသဘင္ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ ထြက္ေနပါတယ္ရွင္၊ ေရွးပေဝဏီကာလ ထဲက ရွိခဲ့ၿပီး၊ အင္းဝ ေခတ္မွ ‘လ တလရဲ႕ နာမည္’ တြင္လာတဲ့ အထိ အေလးတယူ သုိက္သိုက္ ၿမိဳက္ၿမိဳက္ ရွိခဲ့မွာပါ။ သစ္တိုင္ အျမင့္အဖ်ားက ခုန္ခ်ရတာမ်ိဳး ဆိုေတာ့လဲ အသက္အႏၱရာယ္ ရွိတာေပါ့။ အဲဒီပဲြမ်ိဳးမွာ အသက္ထိ ခုိက္ခဲ့ရင္ မိုးေကာင္းမယ္၊ ေခ်ာင္းစီးမယ္ လုိ႔လဲ နိမိတ္ဖတ္တယ္ ဆိုလားဘဲ။ ဒီလို နိမိတ္ႀကီးကေတာ့ မနိပ္ပါဘူးေနာ။ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ က်ေတာ့ မဆင္ႏႊဲ ၾကေတာ့ဘူးတဲ့ေလ။ အႏၱရာယ္ မကင္းလို႔ ျဖစ္မွာပါ။ ဘယ္လုိဘဲ ျဖစ္ျဖစ္ အဘိဓာန္မွာေတာ့ ‘သစ္ဆင္း’ အလြန္ရွည္ေသာ သစ္တုိင္ေလးတုိင္ျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ထားေသာ ‘တန္ေဆာင္း စင္ျမင့္’ ေပၚမွ ေရေပၚ၌ ခံထားေသာ ပုိက္ကြန္တြင္းသုိ႔ ခုန္ခ်သည့္ ပဲြ က်င္းပသည့္လ၊ ေတာ္သလင္းလ လို႔ ေဖၚျပထားေၾကာင္းပါရွင္။

[ မူရင္း – BBC အသံလႊင့္ဌာန၊ ျမန္မာပုိင္း အစီအစဥ္ ]



သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ

Similar Posts