>
၁၉၈၈ – ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံု (ဒုတိယပိုင္း)
ေအာင္ေဝး
ၾသဂုတ္ ၃၀၊ ၂၀၀၉
မင္းကိုႏိုင္၊ ကိုကိုႀကီး၊ မိုးသီဇြန္တုိ႔ ဦးေဆာင္တဲ့ ဗကသဟာ ၈၈ – ဒီမုိကေရစီ အေရးေတာ္ပံုမွာ တပ္ဦးက ပါဝင္ခဲ့တာကို ေတြ႔ရမယ္။ ဗကသရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈေနာက္မွာ ျပည္သူလူထု တစ္ရပ္လံုး တုိက္ပြဲဝင္လာၾကတာပါ။
တစ္တုိင္း တစ္ျပည္လံုးက မလုိလားေတာ့လုိ႔ သပိတ္ေမွာက္ ဆႏၵျပေနတဲ့ ၾကားကပဲ မဆလဟာ စစ္အာဏာ တည္ျမဲေရးကုိ ေသြးရူးေသြးတန္း ဆက္လုပ္ေနခဲ့ပါတယ္။ ဦးေနဝင္းက ‘စစ္တပ္ဆိုတာ ပစ္ရင္ တည့္တည့္ ပစ္တယ္၊ ဘယ္ေတာ့မွ မိုးေပၚေထာင္မပစ္ဘူး’ ဆုိတဲ့ စကားနဲ႔ ထြက္ခတ္ခတ္ သြားၿပီး ဦးစိန္လြင္ကုိ တင္ေပးခဲ့တယ္။
ဦးစိန္လြင္ လက္ထက္မွာ ၾသဂုတ္လ ဆႏၵျပပြဲေတြကုိ စစ္တပ္က ရက္ရက္စက္စက္ ႏွိမ္ႏွင္းခဲ့ပါတယ္။ ဦးစိန္လြင္ ျပဳတ္သြားၿပီး ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ သမၼတ ျဖစ္လာတဲ့ အခါမွာ ‘ေက်ာင္းသား သမဂၢ အေဆာက္အအံုသစ္ႀကီးကုိ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါး အုတ္ျမစ္ခ်ၾကတာေပါ့’ ဆိုၿပီး ေက်ာင္းသားနဲ႔ ျပည္သူေတြကို ပ်ားရည္နဲ႔ ဝမ္းခ်ခဲ့ျပန္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ မရေတာ့ပါဘူး။ ရန္ကုန္ မႏၱေလး အပါအဝင္ နယ္ၿမိဳ႔ေပါင္း (၂၇ဝ)ေက်ာ္မွာ လူထုရဲ႕ မဆလ ဆန္႔က်င္ေရး အံုၾကြမႈႀကီး ေပၚေပါက္ေနပါၿပီ။ အစိုးရ ဌာနေပါင္းစံုက ဝန္ထမ္း ေပါင္းစံုေတြလည္း သပိတ္ထဲ ပါလာၾကပါၿပီ။ အစုိးရ သတင္းစာတုိက္ေတြကလည္း သပိတ္ေမွာက္ ဆႏၵျပ ျပည္သူလူထုရဲ႕ သတင္းေတြကို ေဝေဝဆာဆာ ေဖာ္ျပေနၾကပါၿပီ။
ဆႏၵျပပြဲ သပိတ္တုိက္ပြဲထဲ မပါတဲ့ အစိုးရဌာန ဆိုလို႔ မဆလပါတီ ဗဟို ဌာနခ်ဳပ္ တစ္ခုပဲ က်န္ေတာ့တဲ့ အေျခအေနပါ။ ေနာက္ဆံုးမွာ တပ္မေတာ္ ၾကည္း ေရ ေလ အင္အားစုေတြ၊ ရဲ တပ္ဖြဲ႔ဝင္ေတြလည္း ေက်ာင္းသား ျပည္သူေတြနဲ႔ အတူ ဆႏၵျပ ခ်ီတက္ပြဲေတြမွာ တက္ၾကြစြာ ပါဝင္လာတာကို ေတြ႔ေနရပါၿပီ။
သမုိင္း အစဥ္အလာ၊ ႏုိင္ငံေရး အစဥ္အလာ ရွိတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းႀကီးေတြလည္း ရဲရဲရင့္ရင့္ လူထုတုိက္ပြဲထဲ ဝင္လာၾကပါၿပီ။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးႏုက လူထုကုိ သင္ပုန္းေခ်ၾကပါ၊ လက္စားမေခ်ပါနဲ႔ ဆိုတဲ့ ‘ေခ်’ႏွစ္ေခ် မိန္႔ခြန္း ေျပာလုိက္ပါတယ္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး(ေဟာင္း) သူရဦးတင္ဦးက ရန္ကုန္ ေဆးရံုႀကီးမွာ လူထုကို မိန္႔ခြန္းေျပာပါတယ္။
အေရးအခင္းအတြင္း ေခတၱ အထိန္သိမ္းခံရတဲ့ ဦးေအာင္ႀကီးက အင္းစိန္ေထာင္က လြတ္လြတ္ခ်င္း ၾသဂုတ္လ (၂၅)ရက္ေန႔ ညေနက စမ္းေခ်ာင္း ပဒုမၼာကြင္းမွာ မိန္႔ခြန္းေျပာပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ ၾသဂုတ္လ (၂၆)ရက္ ေရႊတိဂံုုဘုရား အေနာက္ဘက္မုခ္မွာ လူထုအစည္းအေဝး လုပ္ၿပီး မိန္႔ခြန္း ေျပာပါတယ္။ အဲဒီပဲြကို သပိတ္ေမွာက္ ဆႏၵျပ အင္အားစု (၅)သိန္းေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လူထုေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ေထာက္ခံေၾကာင္း ေက်ာင္းသားေတြ ျပည္သူေတြက သက္ေသျပခဲ့ၾကပါတယ္။
အေရးအခင္းအတြင္း ေတာေရာၿမိဳ႔ပါ မက်န္ ပုဂၢလိက သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္၊ စာေစာင္ေတြ ပလူပ်ံေအာင္ ထြက္ေပၚလာၿပီး သပိတ္သတင္းေတြကုိ သူ႔ထက္ငါ အင္တုိက္အားတုိက္ ေဖာ္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။
ေက်ာင္းသားသမဂၢက ဦးေဆာင္ၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႔ ေနရာ အႏွံ႔မွာလည္း အစာငတ္ခံ ဆႏၵျပပြဲေတြ တစ္ခဲနက္ က်င္းပၾကပါတယ္။ ဆရာႀကီး မင္းသုဝဏ္တုိ႔လုိ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြပါ မေနႏုိင္ေတာ့ဘဲ အျဖဴ အစိ္မ္း ဝတ္ ေက်ာင္းသားငယ္ေလးေတြရဲ႕ အစာငတ္ ခံဆႏၵျပပြဲကို ပါဝင္ ေထာက္ခံလာၾကပါၿပီ။
တစ္ျပည္လံုး ဒီမုိကေရစီ ေဟာေျပာပြဲေတြလည္း တျခိမ္းျခိမ္း က်င္းပေနၾကပါတယ္။ ရန္ကုန္မွာ ဝါရင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားႀကီး၊ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းေတြ၊ တပ္မေတာ္ တပ္မွဴးေဟာင္းေတြ၊ တတ္သိပညာရွင္ေတြ၊ စာေပနဲ႔ အႏုပညာနယ္က ပုဂၢိဳလ္ေတြ ဒီမုိကေရစီ ရရွိေရး၊ မဆလ ဆန္႔က်င္ေရး တရားေတြေဟာေျပာၾကပါတယ္။
တုိက္ပြဲက တျဖည္းျဖည္း ရက္ရွည္လာပါတယ္။ မဆလအစုိးရကလည္း အာဏာကို ကုတ္ ကတ္ ဖက္တြယ္ထားပါတယ္။ စက္တင္ဘာလထဲကုိ ေရာက္လာတဲ့အခါ သပိတ္ အင္အားစုေတြကုိ စုစုစည္းစည္း ထိန္းထားႏိုင္ဖို႔ လိုတယ္ လုိ႔ ေက်ာင္းသားသမဂၢက တြက္မိပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ စက္တင္ဘာလ (၆)ရက္ ရန္ကုန္ေဆးရံုႀကီး မွာ ဗဟုိ သပိတ္စခန္း ဖြင့္လွစ္လုိက္ပါတယ္။ အဲဒီမွာပဲ အေထြေထြ သပိတ္ ေကာ္မတီ(General Strike Committee) GSC ကုိ ဖြဲ႔စည္းပါတယ္။ အေထြေထြ သပိတ္ေကာ္မတီမွာ ရဟန္းပ်ိဳမ်ားသမဂၢ၊ ေက်ာင္းသားသမဂၢ၊ အလုပ္သမား လယ္သမားသဂၢမ်ား၊ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ဆရာမ်ားသမဂၢ၊ ရန္ကုန္ေရွ႔ေနမ်ားသမဂၢ၊ စာေရးဆရာသမဂၢ စတဲ့ အဖြဲ႔ေတြကုိ အေျခခံၿပီး ဖြဲ႔စည္းတာ ျဖစ္တယ္။
GSC ဥကၠ႒အျဖစ္ ရဟန္းပ်ိဳမ်ားသမဂၢ ဥကၠ႒ဆရာေတာ္ ဦးေျပညိႏၵက တာဝန္ယူၿပီး၊ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးကေတာ့ ဗကသ တဲြဖက္ အတြင္းေရးမွဴး ျဖစ္တဲ့ ကုိေဇာ္ထြန္းပါ။
GSC အေထြေထြ သပိတ္ ေကာ္မတီက (၁) အေျခခံ ဒီမုိကေရစီ အခြင့္အေရးမ်ား ေပးရန္၊ (၂) မဆလ တစ္ပါတီ အာဏာရွင္စနစ္ ဖ်က္သိမ္းေပးရန္၊ (၃) ၾကားျဖတ္အစုိးရ တစ္ရပ ္ဖြဲ႔စည္းရန္ ႏွင့္ (၄) ၾကားျဖတ္ အစုိးရက တာဝန္ခံၿပီး အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေပးရန္ စတဲ့ ႏုိင္ငံေရး ေတာင္းဆိုခ်က္ (၄) ရပ္ကို ထုတ္ျပန္ ေၾကညာပါတယ္။
ရန္ကုန္ေဆးရံုႀကီး ဗဟို သပိတ္စခန္းမွာ ေက်ာင္းသား သမဂၢ ကိုယ္စားလွယ္ (၁၁၉) ဦး လက္မွတ္ ေရးထိုးၿပီး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္ းဦးႏု၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး(ေဟာင္း) သူရ ဦးတင္ဦး၊ ဦးေအာင္ႀကီးနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တုိ႔ကို အေထြေထြ သပိတ္ႀကီးရဲ႕ လူထုကိုယ္စားလွယ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အျဖစ္ ေတာင္းဆို အသိအမွတ္ ျပဳၾကပါတယ္။
ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ အဲဒီေခါင္းေဆာင္ (၄)ဦး ၾကားျဖတ္အစုိးရ ဖြဲ႔စည္းေရး ေဆြးေႏြးပဲြေတြကိုလည္း အပူတျပင္း လုပ္ေနၾကပါတယ္။
စက္တင္ဘာလ (၉)ရက္ေန႔မွာေတာ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးႏုက ၁၉၄၇ ဖြဲ႔စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံ ဥပေဒအရ သူ႔ရဲ႕ ရပုိင္ခြင့္ေတြကို ခ်ဳပ္ကုိင္ၿပီး စင္ၿပိဳင္အစုိးရ ဖြဲ႔လုိက္ေၾကာင္း ေၾကညာပါတယ္။ သပိတ္ေမွာက္အင္အားစု အသီးသီးက ဦးႏုရဲ႕ စင္ၿပိဳင္အစုိးရကုိ ေကာင္းေကာင္း အာရံု မစုိက္ႏိုင္ခဲ့ၾကပါဘူး။ ဥပမာ – ေက်ာင္းသားသမဂၢက ၾကားေနတဲ့ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ေပမဲ့ စာေရးဆရာ သမဂၢ ကေတာ့ အတိအလင္း ကန္႔ကြက္ခဲ့တာမ်ိဳး ရွိပါတယ္။
ဒီလုိအေျခအေနမွာ စစ္အစုိးရ ေထာက္လွမ္းေရးေတြရဲ႕ ျပည္သူ႔ ေတာ္လွန္ေရးကုိ တန္ျပန္ ေႏွာင့္ယွက္ ဖ်က္ဆီးတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ ဟုိက ဒီက ထြက္ေပၚလာပါတယ္။ စစ္တပ္က စတင္ၿပီး စက္ရံုေတြ၊ ဂုိေဒါင္ေတြ ေဖာက္တာမ်ိဳး၊ မီးရႈိ႕တာမ်ိဳး လုပ္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ရႈတ္ခ် တုိက္ခိုက္တဲ့ မဟုတ္မမွန္ ေကာလာဟလသတင္း ေတြကို စစ္ေထာက္လွမ္းေရးေတြက လုပ္ၾကံ ဖန္တီးၾကပါတယ္။
မဆလရဲ႕ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးေၾကာင့္ ေဒါသထြက္ ေပါက္ကြဲေနတဲ့ လူထုကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔၊ မင္းကုိႏုိင္တို႔လုိ လူထု ယံုၾကည္ကုိးစားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြက လုိက္လံ ထိန္းသိမ္းေနရပါတယ္။
ဒီအခ်ိန္မွာမွာပဲ စက္တင္ဘာလ (၁၆)ရက္ ဖဆပလ ေက်ာက္တုိင္ ဆရာမင္းသိခၤ ဒီမိုကေရစီ ေဟာေျပာပြဲမွာ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးရံုးက စစ္တပ္နဲ႔ အႀကီးအက်ယ္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ တစ္ဆက္တည္း စက္တင္ဘာလ (၁၇)ရက္ ကုန္သြယ္ေရးဝန္ႀကီးရံုး အေစာင့္ စစ္တပ္ကုိ လူထုက ဝင္ေရာက္ စီးနင္း ေသနတ္ေတြ သိမ္းပုိက္ၿပီး စစ္ဗုိလ္ စစ္သားေတြကိုေတာ့ လႊတ္ေပးလုိက္တဲ့ ကိစၥ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။
တုိက္ပြဲရဲ႕ ဒီေရ အျမင့္ဆံုး တက္လာတဲ့အခ်ိန္၊ ေအာင္ပဲြနဲ႔ လက္တစ္ကမ္း အလိုမွာပဲ စက္တင္ဘာလ (၁၈)ရက္ ညေန (၄)နာရီမိနစ္ (၃ဝ)မွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေစာေမာင္ဦးစီးတဲ့ စစ္တပ္က အာဏာ သိမ္းလိုက္ေၾကာင္း ျမန္မာ့အသံ ေရဒီယို ရုပ္ျမင္သံၾကားေတြက ေၾကညာလုိက္ပါေတာ့တယ္။
အာဏာသိမ္းတဲ့ေန႔၊ အာဏာသိမ္းတဲ့ညကစၿပီး သပိတ္အင္အားစု အားလံုးကုိ အျပင္းအထန္ ဖိႏွိပ္ ေခ်မႈန္းခဲ့ပါေတာ့တယ္။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
