>
ေရႊတိုင္ညြန္႔
ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္း
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၃၊ ၂၀၀၉
ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္း
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၃၊ ၂၀၀၉
ေရႊတိုင္ၫြန္႔ (၁၉၀၉ – ၁၉၄၅)“ေရႊတိုင္ညြန္႔က စာကုိစီ ေတးသီခ်င္းနဲ႔ ေဘးကင္းၾကေတာ့မည္” စသည္ျဖင့္ စာဆုိေတာ္ ေရႊတုိင္ညြန္႔သည္ သူစပ္ေသာ သီခ်င္း အေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ သူ႔နာမည္ ထည့္၍ စပ္ေလ့ရွိသည္။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ႀကိဳေခတ္က ထင္ရွားေသာ သီခ်င္း ခပ္မ်ားမ်ားသည္ စာဆုိေတာ္ ေရႊတုိင္ညြန္႔၏ လက္ရာမ်ား ျဖစ္သည္။
ေရႊတုိင္ညြန္႔ကုိ အဖ ႏုိင္ငံေက်ာ္ လူရႊင္ေတာ္ အႏုပညာရွင္ႀကီး ဦးက်င္ခဲ၊ အမိ ေဒၚေအးမွ်င္တုိ႔မွ ၁၂၇ဝ ျပည့္ႏွစ္ တန္ခူးလတြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔ ၾကည့္ျမင္တိုင္ရပ္တြင္ ဖြားျမင္သည္။ ေမြးခ်င္း ႏွစ္ေယာက္ ရွိသည့္အနက္ ေရြတုိင္ညြန္႔သည္ သားငယ္ျဖစ္၍ အစ္ကုိျဖစ္သူမွာ နာမည္ေက်ာ္ ဇာတ္မင္းသား ေက်ာ္အုန္းလႈိင္ ျဖစ္သည္။ ေရႊတိုင္ညြန္႔၏ အမည္ရင္းမွာ ကုိအုန္းဆိုင္ ျဖစ္သည္။
ကုိအုန္းဆုိင္သည္ ဘမ်ဳိးဘိုးတူ၊ ဝါသနာကလည္း ထံုသူျဖစ္သည့္ အေလ်ာက္ ပတၱလား၊ တေရာ၊ ဘင္ဂ်ဳိ၊ မင္ဒလင္၊ ဆုိင္းဝိုင္း၊ စႏၵရားစသည့္ တူရိယာမ်ိဳးစံုတုိ႔ကုိ ႏုိင္ႏိုင္နင္းနင္း တီးတတ္သည့္ အျပင္၊ သီခ်င္းကုိလည္း ပုိင္ပိုင္ႏုိင္ႏုိင္ ဆုိတတ္သူ ျဖစ္သည္။ ငယ္စဥ္ကပင္ ျမန္မာမႈ ကဗ်ာစုကုိ ေလ့လာရန္ ဝါသနာရွိေသာ ကုိအုန္းဆုိင္သည္ ဖခင္ျဖစ္သူ၏ သင္ၾကားေပးမႈျဖင့္ သူကိုယ္တုိင္ပင္ အၿငိမ့္ ဇာတ္ပြဲမ်ား အတြက္ သီခ်င္းမ်ားစပ္၊ သူကုိယ္တိုင္ ဝင္၍ေမာင္းတီး၊ တေရာထိုး၊ ပတၱလားေခါက္ယင္း ဇာတ္သဘင္ေလာကထဲသို႔ ပဌမဆံုး ေျခစံုပစ္ ဝင္ခဲ့သည္။ သီခ်င္းမ်ား စ၍စပ္စက ‘ဝစန ဆရာဆုိင္’ ဟူသည့္ နာမည္ႏွင့္ စပ္ခဲ့ေလသည္။ အၿငိမ့္မ်ားအတြက္ သီခ်င္းမ်ား စပ္ဆုိ ေရးသားေပးခဲ့ရုံမက အၿငိမ့္မင္းသမီးမ်ားကိုလည္း သီဆိုနည္း ကိုယ္တိုင္ကုိယ္က် သင္ၾကားေပးခဲ့ေလသည္။ အၿငိမ့္မင္းသမီး ယူနီဘာစီတီ ျမသန္းၾကည့္၊ ဝိဇၨာမယ္၊ ေလဘာတီ မျမရင္တုိ႔သည္ ကုိအုန္းဆိုင္၏ သီခ်င္းမ်ားျဖင့္ နာမည္ေက်ာ္ခဲ့သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ေလဘာတီမျမရင္ အၿငိမ့္တြင္ ေနာက္ဆံုး ဝင္ေရာက္လုပ္ကုိင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ကုိအုန္းဆိုင္သည္ ကုိလံဘီယာ ဓာတ္ျပား ကုမၸဏီသို႔ ပဌမဆံုး ဝင္ေရာက္ သီခ်င္းေရးသည္။ “ေနရာတကာ ေရာက္ပါတယ္၊ ေပတရာမွာ ေလွ်ာက္ခါလည္” အစ ရွိေသာ နာဂရာမယ္ျမင့္ သီဆိုသည့္ လယ္သမားသီခ်င္းျဖင့္ ပဲြဦးထြက္ သူ၏သီခ်င္းကုိ ဓာတ္ျပားသြင္းခဲ့ရာ လူႀကိဳက္မ်ားခဲ့သည္။ ထိုသီခ်င္းမွစ၍ ေရႊတုိင္ညြန္႔ ဟူေသာ အမည္ျဖင့္ ေရးသားခဲ့သည္။ လယ္သမား သီခ်င္းကုိ လူႀကိဳက္ မ်ားသေလာက္ စပ္ဆိုေရးသားသူ ေရႊတိုင္ညႊန္႔ကိုလည္း လူသိမ်ားခဲ့ေလသည္။
ေရႊတိုင္ညြန္႔ ေရးသား စပ္ဆိုခဲ့ေသာ သီခ်င္းမ်ားမွာ မ်ားလွသည္။ စပ္ဆိုခဲ့သည့္ သီခ်င္းမ်ားမွာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ၏ က်က္သေရမဂၤလာႏွင့္ သဘာဝပစၥည္း ျပည့္စံုပံု အေၾကာင္း၊ သဘာဝရႈခင္း လွပပံုအေၾကာင္း၊ ဗုဒၶဝင္၊ မဟာဝင္၊ ရာဇဝင္တုိ႔မွ ေနာင္လာေနာင္သားတုိ႔ မွတ္သားဖြယ္ရာ အေၾကာင္းမ်ား အထူးသျဖင့္ ပါဝင္သည္။
ေရႊတိုင္ညြန္႔၏ သီခ်င္းမ်ားအနက္ သူ၏ လက္စြမ္းျပ ဟု ဆိုရမည့္ သီခ်င္းမ်ားမွာ ဝိစိၾတာႏွင့္ မိဘေမတၱာတုိ႔ ျဖစ္သည္။ ထုိသီခ်င္း ႏွစ္ပုဒ္စလံုးပင္ မည္သည့္ ေခတ္တြင္မွ် မရိုးဘဲ၊ လူႀကီးေရာ ကေလးပါ လက္ခံႏုိင္သည့္ သီခ်င္းမ်ားျဖစ္ေလသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သဘာဝပစၥည္း ၾကြယ္ဝခ်မ္းသာပံု၊ ေအးခ်မ္းသာယာမည့္ နိမိတ္လကၡာဏာ ရွိပံုတုိ႔ကိုလည္း ဆရာေရႊတိုင္ညြန္႔သည္ အိုးေဝေဝႏွင့္ သီတာရတနာ သီခ်င္းမ်ားျဖင့္ စပ္ဆိုထားေလသည္။ ေတာေက်းလက္ သဘာဝ လွပပံုသရုပ္ေပၚ ေအာင္လည္း သူ၏ ဇာတိႏြယ္ႏွင့္ စံုေတာၿမိဳင္ သီခ်င္းမ်ား၌ စပ္ဆုိထားသည္။ အမ်ဳိးသားစိတ္ဓာတ္ ႏို္းၾကားရန္ တုိင္းျပည္ကိုခ်စ္ရန္ လႈံ႔ေဆာ္သည့္ ေနရာ၌ ဆရာေရႊတုိင္ညြန္႔၏ သခင္မ်ဳိးေဟ့ တုို႔ဗမာ၊ နဂါးနီ၊ အိုလံပစ္သြားမဲ့ေမာင္ စေသာ သီခ်င္းမ်ားသည္ ထိပ္တန္းက လုိက္ေလသည္။
ေရႊတိုင္ညြန္႔သည္ ရာဇဝင္နိပါတ္လာ အေၾကာင္းရပ္မ်ားကုိ သီခ်င္းစပ္ရာ၌ ပို၍ သန္သည္ ဟု ဆိုသည္။ သူ၏ ေဗာဓိပင္ႏွင့္ ေရႊပလႅင္၊ ဓာတ္ေတာ္ေဝခန္း၊ စြယ္ေတာ္ခုိးခန္း၊ ဓမၼစၾကာ၊ မိဂဒါဂုန္၊ ေတ-ဇ-သု-ေန-မ၊ ေနရဥၨရာ၊ ေကာသလအိမ္မက္၊ မာတဂၤ၊ မင္းကုသ၊ မိဖုရားမေစာ၊ ပါေတာ္မူစေသာ သီခ်င္းမ်ားသည္ ဗုဒၾၶြဝင္၊ မဟာဝင္၊ ရာဇဝင္တို႔မွ ထုတ္ႏုတ္ခ်က္ သီခ်င္းမ်ား ျဖစ္သည္။ “ေသရည္ကုိ မေသာက္ႏွင့္၊ ေရၾကည္ကုိ မေႏွာက္ႏွင့္၊ ေသရည္ကုိ ေသာက္ယင္ အပါယ္ငရဲက်မည္၊ ေရၾကည္ကုိ ေႏွာက္ယင္ အနယ္ကလဲ ထမည္” ဆိုေသာ ေရွးစကားပံုကုိ ေတးသြား ျဖစ္ေအာင္ ေရႊတိုင္ညြန္႔သည္ သူ၏ ဦးႏုစကားပံုသီခ်င္းတြင္ စပ္ဆိုထားေလသည္။
ဒုတိယ ကမၻာစစ္ ျဖစ္ခါနီးကာလတြင္ ျမန္မာလူထုသည္ လူမ်ိဳးျခား အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ေႏွာင္ႀကိဳးအတြင္းမွ ရုန္းထြက္လိုေသာစိတ္ ျပင္းထန္ေနခ်ိန္ ျဖစ္သည္။ ထိုေၾကာင့္ အခ်ိဳ႕က မ်ဳိးျခား အစုိးရကုိ တြန္းလွန္ရန္ ေတာင့္တၾကသည္။ အခ်ဳိ႕ကမူ စၾကာမင္းေပၚ ႏုိးႏိုး၊ ဘုိးဘိုးေအာင္ မေတာ့ မေယာင္ေယာင္ႏွင့္ သိုက္တေပါင္စနည္းတုိ႔ကို ရြတ္၍ တမ္းတေနၾကေလသည္။ ယင္းသုိ႔ေသာ ေခတ္တြင္ ေရႊတိုင္ညြန္႔သည္ ေခတ္ႏွင့္ လုိက္ေအာင္ လူတို႔အား ေျမွာ္လင့္ခ်က္ေပး၍ အားတက္ေစမည့္သီခ်င္းမ်ားကို စပ္ခဲ့သည္၊ ဘိုးဘိုးေအာင္၊ စၾကာတုိက္၊ သိၾကားသာသနာ စေသာ သီခ်င္းမ်ားသည္ ေရႊတုိင္ညြန္႔၏ တေပါင္၊ စနည္းဆုိင္ရာ နာမည္ေက်ာ္သီခ်င္းမ်ား ျဖစ္သည္။ ဘုိးဘုိးေအာင္ႏွင့္ စၾကာသုိက္ သီခ်င္း ဓာတ္ျပားမ်ားကုိ ၿဗိတိသွ်အစုိးရတို႔က ထုတ္မေရာင္းရန္ပင္ ပဌမ ပိတ္ပင္ျခင္း ခံရသည္။ ဂ်ပန္ေခတ္ကလည္း ေရႊတိုင္ညြန္႔သည္ သူ႔ေခတ္ႏွင့္သူ လုိက္ေအာင္ အာဏာရွင္ သီိခ်င္းကို စပ္ဆိုခဲ့ေလသည္။ ေရႊတိုင္ညြန္႔သည္ ရာဇဝင္၊ နိပါတ္၊ သုိက္၊ တေပါင္ဆိုင္ရာ သီခ်င္းမ်ား၌သာ သန္သည္ မဟုတ္၊ အခ်စ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းေသာ သီခ်င္းမ်ားကုိလည္း ပိုင္ႏုိင္သူ ျဖစ္သည္။ “ခေခြးယပင့္ စသတ္ ခ်စ္ေတာ့ အႏွစ္သာရလုိ႔ ဆိုမေလ” ဟူသည့္ အခ်စ္ဒီပနီသီခ်င္းသည္ ေရႊတုိင္ညြန္႔စပ္ဆိုသည့္ ေျပာင္ေျမာက္လွေသာ အခ်စ္သီခ်င္း ျဖစ္၏။ ေရႊတိုင္ညြန္႔သည္ သီခ်င္းမ်ားကုိ ေရးစပ္ရာ၌ ျမန္မာအသံႏွင့္သာ မဟုတ္၊ အေနာက္တိုင္း သီခ်င္းသံႏွင့္လည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား စပ္ဆုိႏုိင္ခဲ့သည္။ ‘ေရွးေရစက္’၊ ‘ေလွကေလး’၊ ‘ေဟဝန္နန္း’၊ ‘မိန္းမျမတ္’ စေသာ သီခ်င္းမ်ားကုိ အေနာက္တိုင္း သီခ်င္းသံျဖင့္ စပ္ဆိုထားသည္။ ေရႊတုိင္ညြန္႔၏ နာမည္ေက်ာ္ သီခ်င္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ဒုတိယ ကမၻာစစ္ႀကိဳေခတ္က နာမည္ေက်ာ္ ဓာတ္ျပားသီခ်င္း အမ်ားဆံုး စပ္ဆိုခဲ့ရာ တဦးျဖစ္သူ ေရႊတုိင္ညြန္႔သည္ ျမန္မာ သကၠရာဇ္ ၁၃ဝ၆ ခုႏွစ္ မိုးရာသီ ကုန္ခါနီးခန္႔တြင္ နာမက်န္းျဖစ္လာသျဖင့္ ေဆးရံုသုိ႔ တက္ေရာက္ကုသေသာ္လည္း နာလွန္မထူေတာ့ဘဲ ၁၃၁၆ ခုႏွစ္ တေပါင္းလဆုတ္ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ၾကည့္ျမင္တုိင္ ေစ်းကေလး ရပ္ကြက္ရွိ ေနအိမ္၌ပင္ ကြယ္လြန္ေလသည္။ မကြယ္လြန္မီ ေဆးရံုတက္ေနစဥ္ အစာေကာင္းစြာ မဝင္ေသာ အခ်ိန္၌ပင္ ဗမာ့တပ္မေတာ္ အရာရွိႀကီးမ်ား၏ ေတာင္းပန္ခ်က္အရ “တပ္မေတာ္ႀကီးကုိ အင္အားရွိဖို႔ အရာရာမွာ ကူညီ၊ ရဲေဘာ္အေပါင္းကုိ ကုိယ့္ေသြးသားလုိ အစဥ္ မေမ့အပ္ေပသည္” အစခ်ီေသာ တပ္မေတာ္အင္အား သီခ်င္းကုိ စပ္ဆုိေပးခဲ့ရေလသည္။ ဤသီခ်င္းကား ေရႊတုိင္ညြန္႔၏ ေနာက္ဆံုး လက္ရာ ျဖစ္ေလသည္။ ၁၃ဝ၆ ခုႏွစ္ တန္းခူးလဆန္း ၁၅ ရက္ (၁၉၄၅ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၇ ရက္) ေန႔တြင္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္အား ေတာ္လွန္ရန္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႀကီး ခ်ီတက္သြားစဥ္က ေရႊတိုင္ညြန္႔၏ တပ္မေတာ္သီခ်င္းႏွင့္ပင္ ေအာင္နိမိတ္ျဖင့္ ေအာင္သံေၾကြးခဲ့ေလသည္။ ေရႊတုိင္ညြန္႔ မကြယ္လြန္မီ သံုးလခန္႔တြင္ ထိုအခ်ိန္က စစ္အတြင္းအစိုးရ ႏုိင္ငံေတာ္ အဓိပတိ ေဒါက္တာဘေမာ္က ေရႊတိုင္ညြန္႔အား စာဆုိေတာ္ဘြဲ႔ ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ေလသည္။
ေရႊတုိင္ညြန္႔သည္ တႏွစ္လွ်င္ သီခ်င္းအပုဒ္ေပါင္း ၈ဝ ေက်ာ္ ေရးသား စပ္ဆိုခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ သီခ်င္းစပ္ အလြန္ျမန္သူ အျဖစ္လည္း ေက်ာ္ၾကားသည္။ အေၾကာင္း ကိစၥ ေပၚတိုင္း ဦးအံုးခင္၊ ဦးႏု (ထိုအခ်ိန္က နဂါးနီစာအုပ္ အသင္းလူႀကီးမ်ား)၊ တပ္မေတာ္ အရာရွိမ်ား စသည္တို႔သည္ ေရႊတုိင္ညြန္႔ထံ ခ်ဥ္းကပ္၍ သူႏွင့္ အလြန္ရင္းႏွီးသူ ေစာင္းဦးဘသန္းက တီးကာ သီခ်င္းကုိ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးေလ့ရွိသည္။ ေရႊတုိင္ညြန္႔ ေရးစပ္ေသာ သီခ်င္းမ်ားကုိ အဆိုေက်ာ္ မၾကည္ေအာင္၊ မဧမိ၊ စိန္ပါတီ၊ နဂရာမယ္ျမင့္၊ ဗိလတ္ျပန္သန္း၊ ဥၾသဘေသာင္၊ ဂီတာစိမ္းေမာင္တုိ႔ မ်ားေသာအားျဖင့္ သီဆို၍ ယင္းတို႔အနက္ မၾကည္ေအာင္က အမ်ားဆံုး သီဆိုခဲ့ေလသည္။ ေရႊတုိင္ညြန္႔သည္ မွီျငမ္းျပဳ စပ္ဆိုရာ၌ ထူးခြၽန္သူျဖစ္သည္သာမက ေတးသြား အေဟာင္းကုိ မွီး၍ စကားသစ္တြင္ ထည့္ေရးရာ၌၎ စကားအေဟာင္းကို ေတးသြားသစ္တြင္ သြင္းရာ၌၎ ထူးခြၽန္သူ ျဖစ္ေလသည္။
ကုိအုန္းဆုိင္သည္ ဘမ်ဳိးဘိုးတူ၊ ဝါသနာကလည္း ထံုသူျဖစ္သည့္ အေလ်ာက္ ပတၱလား၊ တေရာ၊ ဘင္ဂ်ဳိ၊ မင္ဒလင္၊ ဆုိင္းဝိုင္း၊ စႏၵရားစသည့္ တူရိယာမ်ိဳးစံုတုိ႔ကုိ ႏုိင္ႏိုင္နင္းနင္း တီးတတ္သည့္ အျပင္၊ သီခ်င္းကုိလည္း ပုိင္ပိုင္ႏုိင္ႏုိင္ ဆုိတတ္သူ ျဖစ္သည္။ ငယ္စဥ္ကပင္ ျမန္မာမႈ ကဗ်ာစုကုိ ေလ့လာရန္ ဝါသနာရွိေသာ ကုိအုန္းဆုိင္သည္ ဖခင္ျဖစ္သူ၏ သင္ၾကားေပးမႈျဖင့္ သူကိုယ္တုိင္ပင္ အၿငိမ့္ ဇာတ္ပြဲမ်ား အတြက္ သီခ်င္းမ်ားစပ္၊ သူကုိယ္တိုင္ ဝင္၍ေမာင္းတီး၊ တေရာထိုး၊ ပတၱလားေခါက္ယင္း ဇာတ္သဘင္ေလာကထဲသို႔ ပဌမဆံုး ေျခစံုပစ္ ဝင္ခဲ့သည္။ သီခ်င္းမ်ား စ၍စပ္စက ‘ဝစန ဆရာဆုိင္’ ဟူသည့္ နာမည္ႏွင့္ စပ္ခဲ့ေလသည္။ အၿငိမ့္မ်ားအတြက္ သီခ်င္းမ်ား စပ္ဆုိ ေရးသားေပးခဲ့ရုံမက အၿငိမ့္မင္းသမီးမ်ားကိုလည္း သီဆိုနည္း ကိုယ္တိုင္ကုိယ္က် သင္ၾကားေပးခဲ့ေလသည္။ အၿငိမ့္မင္းသမီး ယူနီဘာစီတီ ျမသန္းၾကည့္၊ ဝိဇၨာမယ္၊ ေလဘာတီ မျမရင္တုိ႔သည္ ကုိအုန္းဆိုင္၏ သီခ်င္းမ်ားျဖင့္ နာမည္ေက်ာ္ခဲ့သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ေလဘာတီမျမရင္ အၿငိမ့္တြင္ ေနာက္ဆံုး ဝင္ေရာက္လုပ္ကုိင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ကုိအုန္းဆိုင္သည္ ကုိလံဘီယာ ဓာတ္ျပား ကုမၸဏီသို႔ ပဌမဆံုး ဝင္ေရာက္ သီခ်င္းေရးသည္။ “ေနရာတကာ ေရာက္ပါတယ္၊ ေပတရာမွာ ေလွ်ာက္ခါလည္” အစ ရွိေသာ နာဂရာမယ္ျမင့္ သီဆိုသည့္ လယ္သမားသီခ်င္းျဖင့္ ပဲြဦးထြက္ သူ၏သီခ်င္းကုိ ဓာတ္ျပားသြင္းခဲ့ရာ လူႀကိဳက္မ်ားခဲ့သည္။ ထိုသီခ်င္းမွစ၍ ေရႊတုိင္ညြန္႔ ဟူေသာ အမည္ျဖင့္ ေရးသားခဲ့သည္။ လယ္သမား သီခ်င္းကုိ လူႀကိဳက္ မ်ားသေလာက္ စပ္ဆိုေရးသားသူ ေရႊတိုင္ညႊန္႔ကိုလည္း လူသိမ်ားခဲ့ေလသည္။
ေရႊတိုင္ညြန္႔ ေရးသား စပ္ဆိုခဲ့ေသာ သီခ်င္းမ်ားမွာ မ်ားလွသည္။ စပ္ဆိုခဲ့သည့္ သီခ်င္းမ်ားမွာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ၏ က်က္သေရမဂၤလာႏွင့္ သဘာဝပစၥည္း ျပည့္စံုပံု အေၾကာင္း၊ သဘာဝရႈခင္း လွပပံုအေၾကာင္း၊ ဗုဒၶဝင္၊ မဟာဝင္၊ ရာဇဝင္တုိ႔မွ ေနာင္လာေနာင္သားတုိ႔ မွတ္သားဖြယ္ရာ အေၾကာင္းမ်ား အထူးသျဖင့္ ပါဝင္သည္။
ေရႊတိုင္ညြန္႔၏ သီခ်င္းမ်ားအနက္ သူ၏ လက္စြမ္းျပ ဟု ဆိုရမည့္ သီခ်င္းမ်ားမွာ ဝိစိၾတာႏွင့္ မိဘေမတၱာတုိ႔ ျဖစ္သည္။ ထုိသီခ်င္း ႏွစ္ပုဒ္စလံုးပင္ မည္သည့္ ေခတ္တြင္မွ် မရိုးဘဲ၊ လူႀကီးေရာ ကေလးပါ လက္ခံႏုိင္သည့္ သီခ်င္းမ်ားျဖစ္ေလသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သဘာဝပစၥည္း ၾကြယ္ဝခ်မ္းသာပံု၊ ေအးခ်မ္းသာယာမည့္ နိမိတ္လကၡာဏာ ရွိပံုတုိ႔ကိုလည္း ဆရာေရႊတိုင္ညြန္႔သည္ အိုးေဝေဝႏွင့္ သီတာရတနာ သီခ်င္းမ်ားျဖင့္ စပ္ဆိုထားေလသည္။ ေတာေက်းလက္ သဘာဝ လွပပံုသရုပ္ေပၚ ေအာင္လည္း သူ၏ ဇာတိႏြယ္ႏွင့္ စံုေတာၿမိဳင္ သီခ်င္းမ်ား၌ စပ္ဆုိထားသည္။ အမ်ဳိးသားစိတ္ဓာတ္ ႏို္းၾကားရန္ တုိင္းျပည္ကိုခ်စ္ရန္ လႈံ႔ေဆာ္သည့္ ေနရာ၌ ဆရာေရႊတုိင္ညြန္႔၏ သခင္မ်ဳိးေဟ့ တုို႔ဗမာ၊ နဂါးနီ၊ အိုလံပစ္သြားမဲ့ေမာင္ စေသာ သီခ်င္းမ်ားသည္ ထိပ္တန္းက လုိက္ေလသည္။
ေရႊတိုင္ညြန္႔သည္ ရာဇဝင္နိပါတ္လာ အေၾကာင္းရပ္မ်ားကုိ သီခ်င္းစပ္ရာ၌ ပို၍ သန္သည္ ဟု ဆိုသည္။ သူ၏ ေဗာဓိပင္ႏွင့္ ေရႊပလႅင္၊ ဓာတ္ေတာ္ေဝခန္း၊ စြယ္ေတာ္ခုိးခန္း၊ ဓမၼစၾကာ၊ မိဂဒါဂုန္၊ ေတ-ဇ-သု-ေန-မ၊ ေနရဥၨရာ၊ ေကာသလအိမ္မက္၊ မာတဂၤ၊ မင္းကုသ၊ မိဖုရားမေစာ၊ ပါေတာ္မူစေသာ သီခ်င္းမ်ားသည္ ဗုဒၾၶြဝင္၊ မဟာဝင္၊ ရာဇဝင္တို႔မွ ထုတ္ႏုတ္ခ်က္ သီခ်င္းမ်ား ျဖစ္သည္။ “ေသရည္ကုိ မေသာက္ႏွင့္၊ ေရၾကည္ကုိ မေႏွာက္ႏွင့္၊ ေသရည္ကုိ ေသာက္ယင္ အပါယ္ငရဲက်မည္၊ ေရၾကည္ကုိ ေႏွာက္ယင္ အနယ္ကလဲ ထမည္” ဆိုေသာ ေရွးစကားပံုကုိ ေတးသြား ျဖစ္ေအာင္ ေရႊတိုင္ညြန္႔သည္ သူ၏ ဦးႏုစကားပံုသီခ်င္းတြင္ စပ္ဆိုထားေလသည္။
ဒုတိယ ကမၻာစစ္ ျဖစ္ခါနီးကာလတြင္ ျမန္မာလူထုသည္ လူမ်ိဳးျခား အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ေႏွာင္ႀကိဳးအတြင္းမွ ရုန္းထြက္လိုေသာစိတ္ ျပင္းထန္ေနခ်ိန္ ျဖစ္သည္။ ထိုေၾကာင့္ အခ်ိဳ႕က မ်ဳိးျခား အစုိးရကုိ တြန္းလွန္ရန္ ေတာင့္တၾကသည္။ အခ်ဳိ႕ကမူ စၾကာမင္းေပၚ ႏုိးႏိုး၊ ဘုိးဘိုးေအာင္ မေတာ့ မေယာင္ေယာင္ႏွင့္ သိုက္တေပါင္စနည္းတုိ႔ကို ရြတ္၍ တမ္းတေနၾကေလသည္။ ယင္းသုိ႔ေသာ ေခတ္တြင္ ေရႊတိုင္ညြန္႔သည္ ေခတ္ႏွင့္ လုိက္ေအာင္ လူတို႔အား ေျမွာ္လင့္ခ်က္ေပး၍ အားတက္ေစမည့္သီခ်င္းမ်ားကို စပ္ခဲ့သည္၊ ဘိုးဘိုးေအာင္၊ စၾကာတုိက္၊ သိၾကားသာသနာ စေသာ သီခ်င္းမ်ားသည္ ေရႊတုိင္ညြန္႔၏ တေပါင္၊ စနည္းဆုိင္ရာ နာမည္ေက်ာ္သီခ်င္းမ်ား ျဖစ္သည္။ ဘုိးဘုိးေအာင္ႏွင့္ စၾကာသုိက္ သီခ်င္း ဓာတ္ျပားမ်ားကုိ ၿဗိတိသွ်အစုိးရတို႔က ထုတ္မေရာင္းရန္ပင္ ပဌမ ပိတ္ပင္ျခင္း ခံရသည္။ ဂ်ပန္ေခတ္ကလည္း ေရႊတိုင္ညြန္႔သည္ သူ႔ေခတ္ႏွင့္သူ လုိက္ေအာင္ အာဏာရွင္ သီိခ်င္းကို စပ္ဆိုခဲ့ေလသည္။ ေရႊတိုင္ညြန္႔သည္ ရာဇဝင္၊ နိပါတ္၊ သုိက္၊ တေပါင္ဆိုင္ရာ သီခ်င္းမ်ား၌သာ သန္သည္ မဟုတ္၊ အခ်စ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းေသာ သီခ်င္းမ်ားကုိလည္း ပိုင္ႏုိင္သူ ျဖစ္သည္။ “ခေခြးယပင့္ စသတ္ ခ်စ္ေတာ့ အႏွစ္သာရလုိ႔ ဆိုမေလ” ဟူသည့္ အခ်စ္ဒီပနီသီခ်င္းသည္ ေရႊတုိင္ညြန္႔စပ္ဆိုသည့္ ေျပာင္ေျမာက္လွေသာ အခ်စ္သီခ်င္း ျဖစ္၏။ ေရႊတိုင္ညြန္႔သည္ သီခ်င္းမ်ားကုိ ေရးစပ္ရာ၌ ျမန္မာအသံႏွင့္သာ မဟုတ္၊ အေနာက္တိုင္း သီခ်င္းသံႏွင့္လည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား စပ္ဆုိႏုိင္ခဲ့သည္။ ‘ေရွးေရစက္’၊ ‘ေလွကေလး’၊ ‘ေဟဝန္နန္း’၊ ‘မိန္းမျမတ္’ စေသာ သီခ်င္းမ်ားကုိ အေနာက္တိုင္း သီခ်င္းသံျဖင့္ စပ္ဆိုထားသည္။ ေရႊတုိင္ညြန္႔၏ နာမည္ေက်ာ္ သီခ်င္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ဒုတိယ ကမၻာစစ္ႀကိဳေခတ္က နာမည္ေက်ာ္ ဓာတ္ျပားသီခ်င္း အမ်ားဆံုး စပ္ဆိုခဲ့ရာ တဦးျဖစ္သူ ေရႊတုိင္ညြန္႔သည္ ျမန္မာ သကၠရာဇ္ ၁၃ဝ၆ ခုႏွစ္ မိုးရာသီ ကုန္ခါနီးခန္႔တြင္ နာမက်န္းျဖစ္လာသျဖင့္ ေဆးရံုသုိ႔ တက္ေရာက္ကုသေသာ္လည္း နာလွန္မထူေတာ့ဘဲ ၁၃၁၆ ခုႏွစ္ တေပါင္းလဆုတ္ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ၾကည့္ျမင္တုိင္ ေစ်းကေလး ရပ္ကြက္ရွိ ေနအိမ္၌ပင္ ကြယ္လြန္ေလသည္။ မကြယ္လြန္မီ ေဆးရံုတက္ေနစဥ္ အစာေကာင္းစြာ မဝင္ေသာ အခ်ိန္၌ပင္ ဗမာ့တပ္မေတာ္ အရာရွိႀကီးမ်ား၏ ေတာင္းပန္ခ်က္အရ “တပ္မေတာ္ႀကီးကုိ အင္အားရွိဖို႔ အရာရာမွာ ကူညီ၊ ရဲေဘာ္အေပါင္းကုိ ကုိယ့္ေသြးသားလုိ အစဥ္ မေမ့အပ္ေပသည္” အစခ်ီေသာ တပ္မေတာ္အင္အား သီခ်င္းကုိ စပ္ဆုိေပးခဲ့ရေလသည္။ ဤသီခ်င္းကား ေရႊတုိင္ညြန္႔၏ ေနာက္ဆံုး လက္ရာ ျဖစ္ေလသည္။ ၁၃ဝ၆ ခုႏွစ္ တန္းခူးလဆန္း ၁၅ ရက္ (၁၉၄၅ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၇ ရက္) ေန႔တြင္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္အား ေတာ္လွန္ရန္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႀကီး ခ်ီတက္သြားစဥ္က ေရႊတိုင္ညြန္႔၏ တပ္မေတာ္သီခ်င္းႏွင့္ပင္ ေအာင္နိမိတ္ျဖင့္ ေအာင္သံေၾကြးခဲ့ေလသည္။ ေရႊတုိင္ညြန္႔ မကြယ္လြန္မီ သံုးလခန္႔တြင္ ထိုအခ်ိန္က စစ္အတြင္းအစိုးရ ႏုိင္ငံေတာ္ အဓိပတိ ေဒါက္တာဘေမာ္က ေရႊတိုင္ညြန္႔အား စာဆုိေတာ္ဘြဲ႔ ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ေလသည္။
ေရႊတုိင္ညြန္႔သည္ တႏွစ္လွ်င္ သီခ်င္းအပုဒ္ေပါင္း ၈ဝ ေက်ာ္ ေရးသား စပ္ဆိုခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ သီခ်င္းစပ္ အလြန္ျမန္သူ အျဖစ္လည္း ေက်ာ္ၾကားသည္။ အေၾကာင္း ကိစၥ ေပၚတိုင္း ဦးအံုးခင္၊ ဦးႏု (ထိုအခ်ိန္က နဂါးနီစာအုပ္ အသင္းလူႀကီးမ်ား)၊ တပ္မေတာ္ အရာရွိမ်ား စသည္တို႔သည္ ေရႊတုိင္ညြန္႔ထံ ခ်ဥ္းကပ္၍ သူႏွင့္ အလြန္ရင္းႏွီးသူ ေစာင္းဦးဘသန္းက တီးကာ သီခ်င္းကုိ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးေလ့ရွိသည္။ ေရႊတုိင္ညြန္႔ ေရးစပ္ေသာ သီခ်င္းမ်ားကုိ အဆိုေက်ာ္ မၾကည္ေအာင္၊ မဧမိ၊ စိန္ပါတီ၊ နဂရာမယ္ျမင့္၊ ဗိလတ္ျပန္သန္း၊ ဥၾသဘေသာင္၊ ဂီတာစိမ္းေမာင္တုိ႔ မ်ားေသာအားျဖင့္ သီဆို၍ ယင္းတို႔အနက္ မၾကည္ေအာင္က အမ်ားဆံုး သီဆိုခဲ့ေလသည္။ ေရႊတုိင္ညြန္႔သည္ မွီျငမ္းျပဳ စပ္ဆိုရာ၌ ထူးခြၽန္သူျဖစ္သည္သာမက ေတးသြား အေဟာင္းကုိ မွီး၍ စကားသစ္တြင္ ထည့္ေရးရာ၌၎ စကားအေဟာင္းကို ေတးသြားသစ္တြင္ သြင္းရာ၌၎ ထူးခြၽန္သူ ျဖစ္ေလသည္။
ေရႊတုိင္ညြန္႔ ကြယ္လြန္ေသာအခါ ဇနီး ေဒၚေသာင္းစိန္၊ ေဒၚတင္စိန္ႏွင့္ သားအဆိုေက်ာ္ သီခ်င္းေရးဆရာ ေမာင္မ်ဳိးဆက္၊ သမီး မျမရင္၊ သား လူရႊင္ေတာ္ ေမာင္တုိင္းေက်ာ္၊ သမီး အဆိုေက်ာ္ ထား တုိ႔ က်န္ခဲ့သည္။ ေရႊတုိင္ညြန္႔သည္ အေပးအကမ္း ရက္ေရာသူတဦး ျဖစ္သည္။ မိမိတြင္ရွိသမွ် ေပးခ်င္စိတ္ ေပါက္လွ်င္ အကုန္ေပး၊ အကုန္ေကြၽး တတ္သူျဖစ္သည္။ ငယ္စဥ္မွစ၍ ကြယ္လြန္သည့္တိုင္ ဂီတ အႏုပညာျဖင့္ပင္ အျမတ္တႏိုး အသက္ေမြး ဝမ္းေက်ာင္းသြားသူ ျဖစ္ေလသည္။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
