>Could Silicon Valley Become the Next Detroit?

>

ဆီလီကြန္ရပ္ကြက္မွာ ေတာက္ေျပာင္ႏိုင္အံုးမွာလား
ေက်ာ္ေက်ာ္
မတ္ ၂၃၊ ၂ဝဝ၉

စီးပြားေရးပ်က္ကပ္နဲ႔အတူ ဝန္ထမ္းမ်ား ေလွ်ာ့ခ်၊ အလုပ္ခ်ိန္ ျဖတ္ေတာက္မႈေတြ ၾကားမွာ ဆန္ဖရန္စစ္စကိုနဲ႔ ဆန္ဟုိေဆးၿမိဳ႕ႏွစ္ၿမိဳ႕ အၾကား အေဝးေျပးလမ္းမ ၁ဝ၁ နဲ႔ ၂၈ဝ ေပၚ ျပည့္က်ပ္ေနတဲ့ ကားတန္းေတြၾကားမွာ ကမၻာေက်ာ္ ဆီလီကြန္ရပ္ကြက္ (Silicon Valley) က ႀကီးမားက်ယ္ဝန္းတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာနည္းပညာ ကုမၸဏီ အေဆာက္အဦေတြကေတာ့ ေတာက္ေျပာင္ လွပေနတုန္းပါပဲ။

ဒါေပမဲ့ ဆီလီကြန္ရပ္ကြက္မွာ အလုပ္ လုပ္ေနတဲ့သူ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ မျမင္ရေသးတဲ့ အႏၱရာယ္ကို ႀကိဳျမင္ေနၾကပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ HP ကုမၸဏီရဲ႕ ထိပ္ပိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အရာရွိေတြလည္း ပါဝင္ၿပီး အႏၱရာယ္ဟာ HP တစ္ခုတည္းကိုသာ မဟုတ္ဘဲ အေမရိကန္ရဲ႕ အဆင့္ျမင့္ နည္္းပညာ နယ္ပယ္ တစ္ခုလံုးကို ထိခိုက္လာမယ္လို႔ သတိေပးေနၾကပါတယ္။ အကယ္၍ အေမရိကန္အစိုးရဟာ သိပၸံ၊ နည္းပညာ၊ အင္ဂ်င္နီယာ နဲ႔ သခ်ၤာ နယ္ပယ္ေတြ (သူတို႔အေခၚ STEM – Science, Technology, Engineering, Math) မွာ ေငြေၾကးတိုးခ်ဲ႕ရင္းႏွီးမႈ လုပ္မေပးခဲ့ရင္ မၾကာခင္မွာ တရုတ္နဲ႕ အိႏိၵယႏိုင္ငံတို႔ကို လိုက္မီေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ Apple, HP, IBM, Cisco စတဲ့ ကုမၸဏီေတြဟာ GM, Ford, Chrysler ေမာ္ေတာ္ကား ကုမၸဏီေတြလိုပဲ ၿပိဳင္ဖက္ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီေတြက ေက်ာ္လႊားသြားမယ္လို႔ သတိေပးေနပါတယ္။

အဲဒီလိုေျပာလိုက္တာဟာ ရုတ္တရက္ေတာ့ ရယ္စရာ ေကာင္းေနပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ကမၻာ့အႀကီးဆံုး အဆင့္ျမင့္နည္းပညာ ကုမၸဏီျဖစ္ၿပီး မႏွစ္က ေရာင္းေၾကးေငြ ေဒၚလာ ၁၁၈ ဘီလီယံ၊ အျမတ္ေငြ ေဒၚလာ ၈ ဘီလီယံနဲ႔ ကမၻာတဝွမ္းမွာ ဝန္ထမ္းေပါင္း ၃ သိန္းေက်ာ္ရွိတဲ့ HP လို ကုမၸဏီကေတာ့ ရမ္းသမ္းေျပာမယ္ မထင္ပါဘူး။ HP ဟာ သိပၸံပညာရွင္ ၆ဝဝ နဲ႔ အိႏိၵယႏိုင္ငံဖြား ကြန္ပ်ဴတာ နည္းပညာရွင္ ပရစ္ဘနာဂ်ီး (Prith Banerjee) ရဲ႔ ဦးေဆာင္မႈေအာက္မွာ ကမၻာ့ အဆင့္မီ နည္းပညာသုေတသနဌာနတစ္ခုကိုလည္း တည္ေထာင္ထားပါတယ္။

အိႏိၵယဖြား နည္းပညာရွင္ ပရစ္ဘနာဂ်ီး

ႏိုင္ငံအမ်ားအျပားမွာ အစိုးရေတြက သိပၸံနဲ႔နည္းပညာဖက္မွာ ရင္းႏွီးေထာက္ပံ့မႈကို ပိုမိုတိုးခ်ဲ႕လာေနေပမဲ့ ထူးျခားစြာ အေမရိကန္အစိုးရကေတာ့ ရင္းႏွီးမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ေနပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္အလြန္ႀကီးမားတဲ့ အႏၱရာယ္က အေမရိကန္ရဲ႕ နည္းပညာလုပ္ငန္းနယ္ပယ္ကို ဦးတည္ေနတယ္လို႔ ဘနာဂ်ီးက ေျပာပါတယ္။

ဒီထရိြက္(Detroit) က ကားကုမၸဏီေတြ က်ရွံဴးတာဟာ ႏိုင္ငံျခားၿပိဳင္ဘက္ေတြရဲ႕ နည္းပညာပံုစံေတြကို ဂရုမစိုက္ လ်စ္လ်ဴရႈထားၿပီး မွားယြင္းတဲ့ ကားအမ်ိဳးအစားေတြကို ဆက္တိုက္ ထုတ္လုပ္ေနခဲ့လိုပါ။ ဒါေပမဲ့ ဆီလီကြန္က နည္းပညာကုမၸဏီေတြဟာ ႏိုင္ငံျခား ၿပိဳင္ဆိုင္မႈေတြကို အၿမဲ ဂရုစိုက္ေနပါတယ္။ သူတို႔က အေမရိကန္အစိုးရဆီက ပိုက္ဆံကို ေတာင္းေနတာ မဟုတ္ပါဘူး၊ အစိုးရကေန နည္းပညာဖက္မွာ ပိုမို ရင္းႏွီးသံုးစဲြေစခ်င္တာပါ။ ၿပိဳင္ဘက္ ႏုိင္ငံျခားက သြင္းကုန္ေတြကို ကန္႔သတ္တားျမစ္ေစခ်င္တာ မဟုတ္ပါဘူး၊ အေမရိကန္က ကမၻာ့ အေကာင္းဆံုး ပစၥည္းေတြကို ထုတ္လုပ္ေနတယ္၊ ႏိုင္ငံျခားနဲ႔ ၿပိဳင္ရဲပါတယ္။ သူတို႔က လူသားအရင္းအျမစ္ကို ပိုၿပီး လိုေနတာပါ။ ႏိုင္ငံျခားသား ေက်ာင္းသားေတြ အေမရိကန္မွာ ေက်ာင္းၿပီးသြားတဲ့ေနာက္ အေမရိကန္မွာပဲ လြယ္လြယ္ကူကူ ဆက္ေနႏိုင္ဖို႔ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ေစခ်င္တာပါ။

“နည္းပညာနယ္ပယ္ဟာ အေမရိကန္ရဲ႕ သရဖူတစ္ခုလို ျဖစ္ေနပါတယ္၊ အဲဒါနဲ႔ပဲ အေမရိကန္က ကမၻာေပၚမွာ ေခါင္းေမာ့ေနႏိုင္တာပါ၊ ဒါေၾကာင့္ ကာကြယ္ဖို႔ လိုပါတယ္“ လို႔ HP ရဲ႕ နည္းပညာဗ်ဴဟာခ်ဳပ္ ေရွာင္ရိုဘင္ဆန္(Shane Robison) က ေျပာပါတယ္။

HP မွ ပညာရွင္ စတန္ဝီလီယံ

HP မွ အထက္တန္းသုေတသန ပညာရွင္ ပါရဂူဘဲြ႔ရ စတန္ဝီလီယံ (Stan Williams) က လြန္ခဲ့တဲ့ ၁ဝ ႏွစ္ေက်ာ္ ကတည္းက သုေတသနနဲ႔ သိပၸံဘာသာရပ္ေတြမွာ ေငြေၾကး ပိုမို သံုးစဲြ ရင္းႏွီးဖို႔ အေမရိကန္ကြန္ကရက္ဆီမွာ ေတာင္းဆိုခဲ့ေပမဲ့ ယခုထိ မေအာင္ျမင္ေသးပါ။

၂ဝဝ၈ ႏွစ္က ဝီလီယံဟာ အိႏိၵယကို ခရီးထြက္ခဲ့စဥ္က မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ အိႏိၵယ သိပၸံ ပညာရွင္ တခ်ိဳ႕နဲ႔ ဆံုခဲ့မိပါတယ္။ သူတို႔ဟာ အေမရိကန္မွာ ပါရဂူဘဲြ႔ရတဲ့အထိ ပညာ သင္ၾကားခဲ့တယ္၊ အေမရိကန္မွာပဲ အလုပ္လုပ္ခဲ့ၿပီး မၾကာခင္က အိႏၵိယကို ျပန္လာခဲ့တာပါ။ အေၾကာင္းအရင္းက မိသားစုေတြကို သတိရလို႔ မဟုတ္ပါဘူး၊ သူတို႔ရဲ႕ သားသမီးေတြကို အေကာင္းဆံုး အခြင့္အေရးရွိတဲ့ ေနရာမွာ ႀကီးျပင္းေစခ်င္လို ျပန္လာတာပါလို႔ ေျပာပါတယ္။ အေမရိကန္ဟာ သူတို႔ကေလးေတြအတြက္ အေကာင္းဆံုးေနရာ မဟုတ္ေတာ့ေၾကာင္း သူတို႔က ျမင္ေနတယ္လို႔ ဝီလီယံက အံ့ၾသတုန္လွဳပ္စြာ ၾကားခဲ့ရပါတယ္။

အိႏိၵယ ခရီးစဥ္ေနာက္ မၾကာခင္မွာပဲ ဝီလီယံဟာ တရုတ္ႏိုင္ငံကိုလည္း ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ တရုတ္အစိုးရဟာ ကမၻာအႀကီးဆံုး နာႏိုနည္းပညာသုေတသန (nanotechnology) စခန္းတစ္ခုကို တည္ေဆာက္ေနၿပီး ပညာရွင္ေတြကိုလည္း ေဒၚလာ သန္း ၁ဝဝ ေလာက္ရွိတဲ့ အစိုးရ ေထာက္ပံ့ေငြကို ေပးခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဝီလီယံေတြ႔ဆံုခဲ့တဲ့ အသက္ ၂၈ ႏွစ္သာ ရွိၿပီး မာစတာဘဲြ႔နဲ႔ ေက်ာင္းၿပီးခါစ အမိ်ဳးသမီးတစ္ဦးဆိုရင္ နာႏိုသုေတသနအတြက္ အစိုးရဆီက ေဒၚလာ ၅ သန္း ရခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ “အေမရိကန္မွာဆိုရင္ အခုလို အသက္ငယ္တဲ့ လက္ေထာက္ ပါေမာကၡ တစ္ေယာက္ဟာ ေဒၚလာ ငါးေသာင္း ေထာက္ပံ့ေငြ ရဖို႔ေတာင္ မလြယ္ကူပါဘူး“ လို႔ ဝီလီယံက ေျပာပါတယ္။

ဝီလီယံရဲ႕ HP က သုေတသနဌာနမွာ ပညာရွင္ ၇၅ ေယာက္ထဲမွာ အေမရိကန္ဖြား ၁၈ ေယာက္သာရွိၿပီး အဲဒီအထဲက ၁ဝ ေယာက္က အသက္ ၅ဝ ေက်ာ္ေနပါၿပီ။ ေလာေလာဆယ္ HP ဟာ ႏိုင္ငံျခားသား ပညာရွင္ေတြကို အားကိုးေနရပါတယ္။ “တကယ္လို႔ ႏိုင္ငံျခား ပညာရွင္ေတြက အေမရိကန္ကို မလာခ်င္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ ဘယ္လိုလုပ္မွာလဲ၊ အဲဒါ မေတြးဝံ့စရာပါပဲ“ လို႔ ဝီလီယံက ေျပာပါတယ္။

“အေမရိကန္မွာ ကြန္ပ်ဴတာ နည္းပညာလုပ္ငန္းေတြကေန အစိုးရကို အခြန္ေတြ အမ်ားႀကီးေပးခဲ့ပါတယ္၊ နည္းပညာနယ္ပယ္ကေန ယေန႔ က်ေနာ္တို႔ အက်ိဳးခံစားေနတဲ့ တိုးတက္ၾကြယ္ဝမႈေတြ၊ တီထြင္မႈအသစ္ေတြ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ ကြန္ပ်ဴတာ နည္းပညာလုပ္ငန္းဟာ ေအာင္ျမင္ေနေတာ့ လ်စ္လွ်ဴရႈျခင္း ခံေနရပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဟာ ေရႊဥ ဥေပးေနတဲ့ ငန္းကို သတ္ေနသလို ျဖစ္ေနပါတယ္“ လို႔ ဝီလီယံက မွတ္ခ်က္ေပးသြားပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခါ ဆီလီကြန္ရပ္ကြက္အနား အေဝးေျပးလမ္းမ ၁ဝ၁ ေပၚမွာ ကားပိတ္ဆို႔ု႔မႈနဲ႔ ႀကံဳခဲ့မယ္ဆိုရင္ သင္စဥ္းစားစရာ၊ ေတြးစရာေလး တစ္ခုေတာ့ ရွိေနမွာပါ။

(ေဖေဖၚဝါရီ ၂၊ ၂ဝဝ၉ Newsweek မဂၢဇင္း)



သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ

Similar Posts