ဓမၼေဘရီအရွင္၀ီရိယ (ေတာင္စြန္း) – ေရႊစင္ျဖစ္လာတဲ့ သတၱဳမ်ား

ေရွးတုုန္းက ဂ်ပန္ဆင္းရဲသား သားသမီးေတြက “တုုိ႔လဲ မိဘကခ်မ္းသာလုုိ႔ ေရႊဒဂၤါးႏွစ္ျပား ေလာက္မ်ား အရင္းအႏွီး ထုုတ္ေပးခဲ့မယ္ဆုုိရင္ သူေဌးႀကီးျဖစ္ေအာင္ ႀကဳိးစားျပႏုုိင္ပါတယ္”လုုိ႔ ေတာင့္တ ႀကဳံး၀ါး ေလ့ရွိသတဲ့။

ဒီအေၾကာင္းၾကားဖူးစက မိမိစိတ္ထဲမွာ “ဒီလုုိ ေတာင့္တႀကဳံး၀ါးမႈမ်ဳိး တုုိ႔ဗုုဒၶဘာသာေတြမွာ ျဖစ္ေပၚ ခဲ့မယ္ဆုုိရင္ ဘယ္ေလာက္မ်ား ေကာင္းလုုိက္မလဲ”လုုိ႔ ေတြးရင္းက သူတုုိ႔ကုုိ ျပန္ေျပာခ်င္တဲ့ အေၾကာင္း အရာမ်ားကုုိလည္း တသီတသန္းႀကီး အေတြးနယ္ခ်ဲ႕ခဲ့ဖူးတယ္။

ဗုုဒၶဘာသာ၀င္ သူေတာ္စင္မ်ားအေနနဲ႔ အခုုဘ၀မွာ ေတာ္စပ္ၾကတဲ့ မိဖေတြကုုိသာ သိမွတ္ၾကတာ မ်ားပါတယ္။ အမွန္ကေတာ့ အခုုေတာ္စပ္ေနၾကတဲ့ လူမိ လူဖတုုိ႔ဆုုိတာ အခုုဘ၀တစ္ခုုမွာသာ ေတြ႔ႀကဳံရ တာပါ။ သံသရာတစ္ခုုလုုံးနဲ႔ ခ်ီၿပီး ေျပာမယ္ဆုုိရင္ေတာ့ ဟုုိး အတိတ္ေ၀းကြာ ေရွးကမၻာေတြဆုုိတုုန္း ကလည္း ေတြ႔ဖူးေကာင္း ေတြ႕ဖူးၾကမွာေပါ့ေလ၊ ဒါေပမယ့္ ဒါေတြက ျပန္မသိႏုုိင္ၾကတဲ့ အရာမ်ားပါ၊ ေနာင္ အနာဂတ္ဘ၀ေတြက်ေတာ့လည္း ဒီအတုုိင္းပါပဲ။

အဲ … သံသရာအစကေန သံသရာခရီး မဆုုံးသမွ်  ေတာ္စပ္ခဲ့ၾက၊ ေတာ္စပ္ေနၾက၊ ေတာ္စပ္ေနရဦး မယ့္ မိဘေတြကုုိေတာ့ ပါးစပ္က စကားစပ္မိပါလွ်က္ သတိမထားမိတတ္ၾကပါဘူး။ အဲဒါကေတာ့ “ကံသာလွ်င္ အမိ၊ ကံသာလွ်င္ အဖ”ဆုုိတဲ့ ကံမိဘေတြေပါ့။

အတိတ္ဘ၀ေတြတုုန္းက ကံမိဘေတြဆုုိတာ ခ်မ္းသာအက်ဳိးေပးတဲ့ ကုုသုုိလ္ေတြလား၊ ဆင္းရဲက်ဳိး ေပးတဲ့ အကုုသုုိလ္ေတြလားဆုုိတာ အတိအက် မေျပာႏုုိင္ေပမယ့္ အခုုဘ၀မွာ ေတာ္စပ္တဲ့ ကံမိဘေတြကေတာ့ အျပစ္ကင္းျခင္းနဲ႔ ေကာင္းက်ဳိးခ်မ္းသာေတြကုုိ ေပးစြမ္းႏုုိင္တဲ့ ကုုသုုိလ္မိဘေတြဆုုိတာ ဘာမွ သံသယျဖစ္စရာ မလုုိပါဘူး။ လူ႔ဘုုံ လူ႔ဘ၀ဆုုိတာ သုု – ေကာင္းေသာ ကုုသိုုလ္ ကံေၾကာင့္၊ ဂတိ – ျဖစ္လာရတဲ့ သုုဂတိဘုုံသား “လူ” ျဖစ္ေနၾကရတယ္ မဟုုတ္လား။

ကုုိယ့္မိဘရင္းျဖစ္တဲ့ ကုုသုုိလ္ဆုုိတာ ဘယ္ေလာက္အထိ ခ်မ္းသာတယ္ဆုုိတာလည္း အထူးေျပာစရာ မလုုိပါဘူး။ လူ႔ျပည္မွာ ပေဒသရာဇ္၊ ဧကရာဇ္၊ စၾကာ၀ေတးမင္းတုုိ႔ရဲ႕ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာ ေတြကုုိ ေပးႏုုိင္႐ုုံမွ်မက  ဟုုိး … အထက္နတ္ျပည္ ေျခာက္ထပ္တုုိ႔၊ ျဗဟၼာ့ျပည္ ႏွစ္ဆယ္တုုိ႔မွာရွိတဲ့ နတ္ခ်မ္းသာ၊ ျဗဟၼာ့ခ်မ္းသာေတြအထိ ဒီကုုသိုုလ္ကံ မိဖရဲ႕  အေမြေတြခ်ည္းပဲဆုုိတာ ၾကားဖူးနား၀နဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ သိၾကၿပီးသားပါ။

အဲ … တစ္ခုုေတာ့ ရွိတယ္။ တုုိ႔ရဲ႕ မိဘရင္းျဖစ္တဲ့ ဒီကုုသိုုလ္ကံက ကပ္ေစးနဲလြန္းတယ္လိုု႔ ဆုုိရ မလား၊ ဒါမွမဟုုတ္ စည္းစနစ္ႀကီးလြန္းတယ္လုုိ႔ပဲ ဆုုိရမလား မသိဘူး၊ သူ႔ရဲ႕ သားသမီးရင္းခ်ာေတြျဖစ္တဲ့ တုုိ႔ တေတြကုုိေတာ့ ေရႊဒဂၤါးႏွစ္ျပားစီပဲ ေပးထားၾကပါတယ္။

ဗုုဒၶဘာသာ သူေတာ္စင္မ်ားအေနနဲ႔ “တုုိ႔တေတြဟာ ကမၻာမွာသာမက ရွိသမွ် ဘုုံဌာနေတြမွာ အခ်မ္းသာဆုုံးျဖစ္တဲ့ “ကံသူေဌး”ရဲ႕ သားသမီးေတြ ျဖစ္တယ္ဆုုိတာရယ္၊ တုုိ႔မွာ တုုိ႔ရဲ႕ မိဘရင္း ကံသူေဌးက ေပးထားတဲ့ အေမြအႏွစ္ ေရႊဒဂၤါးႏွစ္ျပားစီ ပုုိင္ဆုုိင္ထားၾကတယ္ဆုုိတာရယ္ကုုိ သတိမထားတတ္ၾကပါဘူး။ တစ္ခါတစ္ခါ သတိထားမိျပန္ေတာ့လည္း အေလးအနက္ မထားမိတတ္ၾကပါဘူး။ အဲဒီ ေရႊဒဂၤါးႏွစ္ျပား ဆုုိတာကေတာ့ “ေဟာဒီ သာသနာတြင္းမွာ လူျဖစ္ၾကရတဲ့ ခႏၶာကုုိယ္ႀကီးထဲက “႐ုုပ္နဲ႔နာမ္”ဆုုိတဲ့ ေရႊဒဂၤါးႏွစ္ ျပားပါပဲ။ သုုံးတတ္ရင္ အခုုနေျပာတဲ့ ပေဒသရာဇ္၊ ဧကရာဇ္၊ စၾကာ၀ေတးမင္းတုုိ႔ရဲ႕ စည္းစိမ္ေတြ၊ နတ္စည္းစိမ္၊ ျဗဟၼာ့စည္းစိမ္ေတြကုုိသာမက နိဗၺာန္ခ်မ္းသာအထိ ၀ယ္လုုိ႔ရႏုုိင္ေလာက္ေအာင္ တန္ဖုုိးရွိတာ ျဖစ္လုုိ႔ အဖိုုးမျဖတ္နုုိင္ေလာက္ေအာင္တန္ဖုုိးရွိတဲ့ ေရႊဒဂၤါးႏွစ္ျပားျဖစ္တယ္ ဆိုုတာ အရိယာတရား ၾကားဖူးနား၀ ရွိသူတုုိင္း ခန္႔မွန္းမိေလာက္ပါတယ္။

တစ္ခုုေတာ့ သတိေပးရဦးမယ္၊ တုုိ႔ရဲ႕ ကံမိဘက တုုိ႔တေတြကုုိ ေရႊဒဂၤါးႏွစ္ျပားစီ အေမြေပးတယ္ဆုုိ ေပမဲ့ ပကတိေရႊစင္ျဖစ္ၿပီးသားေတာ့လည္း မဟုုတ္တတ္ျပန္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကပ္ေစးနဲလြန္းတာလား၊ စည္းကမ္းႀကီးလြန္းတာလား မေျပာတတ္ဘူးလုုိ႔ ေျပာရတာေပါ့။ အမွန္ကေတာ့ ေအာက္သက္ေက်ၿပီး အထက္တန္းအထိ ေရာက္ေစခ်င္လြန္းတဲ့ ေမတၱာတရားေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္မွာပါ။ ကံမိဘက တုုိ႔ကုုိ ေပးလုုိက္တဲ့ ေရႊဒဂၤါးႏွစ္ျပားက တျဖည္းျဖည္း စနစ္တက် ျပဳျပင္မြမ္းမံတတ္ရင္ အဖုုိးမျဖတ္ႏုုိင္ေလာက္ေအာင္ အရည္ေသြးျပည့္၀တဲ့ ေရႊဒဂၤါးႀကီးေတြ ျဖစ္လာႏုုိင္တဲ့ သတၱဳမ်ားသာလုုိ႔ ဆုုိရမယ္ ထင္ပါတယ္။ 

ဟုုတ္ပါတယ္၊ ဒီသတၱဳေတြက စနစ္တက် ျပဳျပင္မြမ္းမံရင္ အျမတ္ဆုုံးခ်မ္းသာကုုိ ရယူႏုုိင္ေလာက္တဲ့ အရည္အေသြးျပည့္ ေရႊဒဂၤါးေတြ ျဖစ္လာႏုုိင္သလုုိ စည္းပ်က္၊ စနစ္ပ်က္၊ ပစ္စလက္ခတ္ အသုုံးျပဳမယ္ ဆုုိရင္ေတာ့ ကမၻာဖ်က္လက္နက္ေတြ  ျပဳလုုပ္တဲ့ ယူေရနီယံသတၱဳထက္ ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ သတၱဳ အမ်ဳိးအစားေတြလည္း ျဖစ္သြားႏုုိင္တယ္ဆုုိတာ ေခတ္၊ စနစ္၊ ပတ္၀န္းက်င္ကုုိ သတိျပဳမိၾကသူတုုိင္း သေဘာေပါက္ၾကမွာပါ။

ျမတ္စြာဘုုရားရွင္ရ႕ဲ သာသနာေတာ္ႀကီး ပြင့္ထြန္းေပၚေပါက္လာတာဟာ ဒီလုုိ သုုဂတိဘုုံသားတုုိ႔ရဲ႕ ကံအေမြသတၳဳေတြကုုိ ေရႊစင္ဒဂၤါးမ်ားအျဖစ္ အရည္ေသြးျမွင့္တင္ေပးဖုုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီသတၳဳေတြဟာ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာဆုုိတဲ့ ဒီဂရီေတြ ျဖည့္ေပးရင္ ေပးသေလာက္ “နိဗၺာန္ခ်မ္းသာ” ဆုုိတဲ့ အတုုမဲ့ခ်မ္းသာ ႀကီးကုုိ ရယူႏုုိင္ေလာက္ေအာင္အထိ အရည္အေသြးျမင့္တင္ႏုုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗုုဒၶဘာသာ၀င္ သူေတာ္စင္မ်ားအေနနဲ႔ “တုုိ႔ မိဘက ခ်မ္းသာလုုိ႔ ေရႊဒဂၤါးႏွစ္ျပားေလာက္မ်ား အရင္းအႏွီး ထုုတ္ေပးခဲ့မယ္ဆုုိ ရင္ သူေဌးႀကီးျဖစ္ေအာင္ ႀကဳိးစားျပလုုိက္ခ်င္ပါတယ္”ဆုုိတဲ့ ေတာင့္တႀကံဳး၀ါးမႈမ်ဳိး ျပဳေစခ်င္တာပါ။

အခုုေလာက္ဆုိရင္ တုုိ႔ဗုုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ အခ်မ္းသာဆုုံးအဆင့္အထိ ျဖစ္ႏုုိင္တဲ့ ကံသူေဌးရဲ႕ သားသမီးေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ အခ်မ္းသာဆုုံးအဆင့္အထိ ေရာက္ႏိုုင္ေလာက္တဲ့ ေရႊဒဂၤါးႏွစ္ျပားစီ ပုုိင္ဆုုိင္ ထားၾကသူေတြ ျဖစ္တယ္ဆုုိတာ သေဘာေပါက္ေလာက္ၾကပါၿပီ။ ဘယ္လုုိ ေတာင့္တႀကဳံး၀ါးၾကမယ္ ဆုုိတာကုုိပဲ ဆုုံးျဖတ္ၾကဖိုု႔ပါ။ အခ်ဳိ႕ဆုိရင္ေတာ့ ကုုိယ့္တန္ဖုုိးကုုိယ္ သိေနၾကလုုိ႔ ႀကံဳး၀ါးႀကဳိးစားခဲ့ၾကတာ ေလာကသူေဌးေတြထက္ အဆမ်ားစြာ သာလြန္ခ်မ္းသာၾကတဲ့ သီလသူေဌး၊ သမာဓိသူေဌး၊ ပညာသူေဌး ကေလးေတြေတာင္ ျဖစ္သူေတြ ျဖစ္ေနၾကတာကုုိလည္း မိမိတုုိ႔၀န္းက်င္မွာ ေတြ႕ႏုုိင္ ျမင္ႏုုိင္ၾကမွာပါ။

ေဟာ … အခုုလည္း တစ္ဦးကုုိ အမွတ္ထင္ထင္ ေတြ႕လုုိက္ရပါၿပီ။ “ဓမၼဒူတ ေဒါက္တာ ဘဒၵႏၲ ပညိႆရ”တဲ့။ ဒီအရွင္ျမတ္က ဓမၼဒူတဆရာေတာ္ႀကီး ဘဒၵႏၲပညာေဇာတရဲ႕ တပည့္တစ္ဦးျဖစ္လုုိ႔ အမည္နဲ႔ဂုုဏ္ထူးတုုိ႔ရဲ႕ ေရွ႕ဖ်ားမွာ “ဓမၼဒူတ”ဆုုိတဲ့ ဂုုဏ္ေျမာက္တဲ့ အမည္ထူးတစ္ခုုကုုိ ဦးထိပ္ရြက္ တပ္ဆင္ ထားတာပါ။ 

ဒီအရွင္ျမတ္ရဲ႕ ဆရာျဖစ္တဲ့ ဓမၼဒူတဆရာေတာ္ႀကီးနဲ႔ပတ္သက္လုုိ႔ ဆရာေတာ္ႀကီး တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ေတာင္စြန္းက ဓမၼဒူတေက်ာင္းတုုိက္ ေငြရတုုသဘင္အထိမ္းအမွတ္ မဂၢဇင္းမွာ “ႏွလုုံးသားမ်ားကုုိ ထုုဆစ္တဲ့ မဟာပန္းပုု ပညာရွင္”ဆုုိၿပီး တင္စားပူေဇာ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။

အခုုေတာ့ အေၾကာင္းအရာကုုိ လုုိက္ၿပီး “သတၳဳတုုိ႔ကိုု ေရႊစင္ျဖစ္လာေအာင္ ျမွင့္တင္ႏုုိင္စြမ္းတဲ့ မဟာဓာတ္ေျပာင္း ပညာရွင္”လုုိ႔ တင္စားပူေဇာ္ရပါလိမ့္မယ္။

ဟုုတ္ပါတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီး ဓာတ္ေျပာင္းေပးလုုိက္တဲ့အတြက္ အရွင္ပညိႆရ အပါအ၀င္ ဓမၼဒူတ အရွင္တုုိ႔ဟာ ကုုိယ္တုုိင္လည္း သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာ အရည္အေသြးေတြ ျပည့္၀တဲ့ ေရႊဒဂၤါးေတြ ျဖစ္ၾကသလုုိ အျခား တိဟိတ္လူသားတုုိ႔ရဲ႕ ကံအေမြရ သတၳဳႏွစ္ျပားစီတုုိ႔ကုုိလည္း “စာေရး၊ စာခ်၊ တရားေဟာ၊ တရားျပ”ဆုုိတဲ့ ဆရာ့အေမြ အတတ္ပညာေတြနဲ႔ ေရႊစင္ ေရႊရည္ျမင့္တက္ေအာင္ ျမွင့္တင္ေပးေနၾကတဲ့ ပင္ႀကီး၊ ပြင့္သန္၊ မ်ဳိးေစ့မွန္တဲ့ ဓမၼဒူတမ်ဳိးဆက္ေတြပါ။

အဲဒီမ်ဳိးဆက္သစ္ေတြထဲက ဒီအရွင္ျမတ္ဟာ ဆရာေကာင္းတပည့္ပီသစြာ အတြင္းသားသတၳဳမ်ားက ေရႊစင္အျဖစ္ ျမင့္တက္လာခဲ့သလုုိ ေမြးဖြားလာခ်ိန္ကစၿပီး ေရတြက္တဲ့ ႐ုုပ္နာမ္ခႏၶာ အစုုအေ၀းအားျဖင့္ လည္း ႏွစ္ငါးဆယ္ျပည့္တဲ့ ေရႊရတုုကာလကုုိ ေရာက္ခဲ့ပါၿပီ။

လူ႔ျပည္ေရာက္တဲ့ ႏွစ္သက္တမ္းေတြ တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ တုုိးလာခဲ့တာကုုိ တစ္ခ်ဳိ႕ကေတာ့ အုုိလာၾကတယ္လုုိ႔ ထင္မွတ္အားငယ္ၿပီး အသက္အရြယ္ကုုိေတာင္ ေလွ်ာ့ေျပာတတ္ၾကသူေတြကုုိ ေတြ႕ရဖူး ပါတယ္။ ဒါဟာ တကယ္ေတာ့ ဘ၀အဓိပၺာယ္ကုုိ ရွာေဖြခ်င့္တြက္ၿပီး အမွန္အကန္ေကာက္ခ်က္ မခ်တတ္ၾကလုုိ႔ ဂုုဏ္ယူအားတက္စရာကုုိ ေၾကာက္ရြံ႕အားပ်က္စရာ ထင္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

မိမိတုုိ႔မွာ ကုုိယ္စီပါလာၾကတဲ့ ကံအေမြေရႊဒဂၤါးႏွစ္ျပားကုုိ အရည္အေသြးတက္ေအာင္ မမြမ္းမံ မျပင္ဆင္တတ္ၾကတဲ့ သတၳဳျပားပုုိင္ရွင္မ်ား အေနနဲ႔ေတာ့ သက္တမ္းေတြ ၾကာလာတာဟာ အုုိမင္းလာၾက တာပဲျဖစ္လုုိ႔ ေၾကာက္ရြံ႕အားပ်က္စရာ ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။ ကံအေမြသတၳဳႏွစ္ျပားကုုိ ေရႊသား ေရႊစင္ျဖစ္ေအာင္ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာဆုုိတဲ့ သိကၡာသုုံးပါးနဲ႔ အရည္အေသြးျမွင့္တင္တတ္ၾက သူမ်ားကေတာ့ သက္တမ္းေတြ ၾကာလာတာနဲ႔အမွ် ႀကီးမားရင့္က်က္လာတာကုုိ သိျမင္ပြားမ်ားရင္း ဂုုဏ္ယူ အားတက္ေနၾကမွာပါ။

“အုုိမင္းတာနဲ႔ ႀကီးရင့္တာ ဘာမ်ား ထူးလုုိ႔လဲ”လုုိ႔ ေတြးထင္ေကာင္း ေတြးထင္မိၾကပါလိမ့္မယ္။ သိပ္ကုုိ ထူးပါတယ္။ အုုိမင္းလာသူေတြဆုုိတာ ကုုသုုိလ္မျပဳ၊ ေကာင္းမႈမေမြ႕၊ သတိေမ့ၾကသူေတြျဖစ္လုုိ႔ “ပမာေဒါ မစၥဳေနာ ပဒံ = သတိမစုုိး သူေသမ်ဳိး”ဆုုိတဲ့ ဓမၼပဒေဒသနာေတာ္အတုုိင္း ေသရာဖက္ကုုိ နီးသြားသူမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုုိ အသက္ရွည္ေနၾကသူေတြကုုိ “အဖိုုးအုုိေတြ”လုုိ႔ ဆုုိရမယ္ ထင္ပါတယ္။ တန္ဖုုိးေတြ ေလ်ာ့က် အုုိမင္းလာၾကသူေတြ ျဖစ္လုုိ႔ပါ။

သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာ အရည္အေသြးေတြနဲ႔ ရင့္က်က္ႀကီးမားလာသူမ်ားကေတာ့ “အပၺမာေဒါ အမတံ ပဒံ = သတိအုုပ္စုုိး မေသမ်ဳိး”ဆုုိတဲ့ ေဒသနာအတုုိင္း မေသရာနိဗၺာန္နဲ႔ ပုုိပုုိနီးလာၾကသူေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုုိနည္းနဲ႔ အသက္ရည္ေနၾကသူေတြကုုိေတာ့ “အဖုုိးႀကီးေတြ”လုုိ႔သာ ဆုုိရပါလိမ့္မယ္။ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာဆုုိတဲ့ သိကၡာတန္ဖုုိးေတြ တုုိးတက္ႀကီးမားလာၾကသူေတြ ျဖစ္လုုိ႔ပါ။

အခုု ဂုုဏ္ျပဳပူေဇာ္ခံ အရွင္ပညိႆရလည္း ဒုုတိယအမ်ဳိးအစားထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့ ပုုဂၢဳိလ္ျဖစ္လုုိ႔ ႏွစ္ငါးဆယ္ရတုုမွသည္ ရာျပည့္ရတုုတုုိင္ေအာင္ အထိလည္း ဘယ္ေတာ့မွ အဖုုိးအုုိမျဖစ္ဘဲ အဖုုိးႀကီးသာ ျဖစ္ပါေစလုုိ႔ ဆုုေတာင္းပတၳနာပြားရင္း ဒီစာတမ္းငယ္နဲ႔ မုုဒိတာတရားပါ ထပ္ဆင့္ပြားလုုိက္ပါတယ္။

ေရႊေျခလွမ္းတုုိ႔ မဂ္လမ္းမေခ်ာ္၊ ရာျပည့္ေက်ာ္၍ ေမြ႕ေလ်ာ္နိဗၺာန္တုုိင္ေစေသာ္။