ဂႏၱ၀င္စာဆိုေတာ္ႀကီးမ်ား
(မန္လည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး စာေပလက္ရာမ်ား)
သန္းဝင္းလႈိင္
ဇြန္ ၂၊ ၂၀၁၃
ကၽြန္ေတာ္ငယ္စဥ္က ဆရာႀကီး ဦးေဖေမာင္တင္ ေရးသားျပဳစုခဲ့ေသာ `ျမန္မာစာေပသမုိင္း´ ကို ဖတ္႐ႈရာမွ မန္လည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ ေထ႐ုပတၱိအက်ဥ္းခ်ဳပ္ႏွင့္ ဆရာေတာ္ စပ္ဆိုသီကံုးခဲ့ေသာ စာေပမ်ားကို အျမြက္မွ် ထိေတြ႕သိနားလည္ခြင့္ ရခဲ့သည္။
မန္လည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးသည္ `မဟာသုတကာရီ မဃေဒ၀လကၤာသစ္´ကို အပိုင္း (၆) ပိုင္း၊ အခန္း (၄၉) ခန္း၊ စာပိုဒ္ေပါင္း (၆၂၅) ျဖင့္ တန္ဆာဆင္ေရးသားျပဳစုေတာ္မူခဲ့သည္။ အဆိုပါက်မ္းႀကီးကို ဆရာေတာ္သည္ သကၠရာဇ္ ၁၂၃၃ (ခရစ္ ၁၈၇၁) ခုႏွစ္ ရဟန္းဆယ္၀ါရခ်ိန္တြင္ စတင္ေရးသားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ဘုရားကိစၥ၊ သာသနာေရးကိစၥမ်ားျဖင့္ မအားလပ္ႏုိင္သျဖင့္ ဆက္မေရးျဖစ္ေခ်။ ထို႔ေနာက္ (၃၃) ႏွစ္အၾကာ၊ ၁၂၆၆ ခုႏွစ္ ေတာ္သလင္းလျပည့္ေက်ာ္ ၁၄ ရက္ (ခရစ္ ၁၉ဝ၄ ေအာက္တိုဘာလ ရ ရက္) ေသာၾကာေန႔ ည (၈) နာရီအခ်ိန္တြင္ အေခ်ာသပ္ႏုိင္ခဲ့သည္။ သို႔ျဖင့္ ၁၂၆၉ ခုႏွစ္တြင္ မႏၱေလးၿမိဳ႕ ဆိုင္းတန္းလမ္း (ရတနာဒီပံ) ပံုႏွိပ္တိုက္မွ (လိနတၳဒီပနီ) စာအုပ္သည္ အေစာဆံုးျဖစ္ဖြယ္ရာ ႐ွိသည္။ ဆရာေတာ္ သက္ေတာ္ထင္႐ွား ႐ွိေနစဥ္အခါလည္း ျဖစ္သည္။
ထို႔ေနာက္ ဆရာေတာ္ပ်ံလြန္ေတာ္မမူခင္ ထုတ္သည့္စာအုပ္မွာ သကၠရာဇ္ ၁၂၇၆ (ခရစ္ ၁၉၁၄) ခုႏွစ္ ျပည္ႀကီးမဏၰိဳင္မွ ထုတ္သည့္စာအုပ္ျဖစ္သည္။ အဆိုပါစာအုပ္မွာ မတူေသာမူကြဲမ်ား ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားပါ႐ွိခဲ့ရာ ဆရာေတာ္သည္ ပထမအႀကိမ္ ထုတ္စဥ္က ေတြ႕႐ွိသည့္ အျပစ္အနာအဆာမ်ားကို ပယ္႐ွားသုတ္သင္၍ တည္းျဖတ္ျပင္ဆင္ခဲ့ေၾကာင္း သိသာလွေပသည္။
မန္လည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးသည္ သူျပဳစုခဲ့ေသာ က်မ္းစာအုပ္၏အမည္ကို ဧကနိပါတ္၊ အပဏၰကဝဂ္၊ (၉)ခုေျမာက္ `မဃေဒဝ´ ဇာတ္မွယူ၍ `မဟာသုတကာရီ မဃေဒဝလကၤာသစ္´ အမည္သစ္ေပးခဲ့သည္။ မူလ မဃေဒ၀ ဇာတ္လမ္းအခ်ဳပ္မွာ ၀ိေဒဟတိုင္း၌ မိတိလာျပည့္႐ွင္ ဘုရင္ မဃေဒ၀မင္းႀကီးသည္ ဦးေခါင္း၌ ဆံျဖဴတစ္ေခ်ာင္းေပါက္လတ္ေသာ္ သံေ၀ဂရ၍ သားေတာ္ႀကီးအား ထီးနန္းကိုလႊဲအပ္ခဲ့ၿပီး ေတာထြက္သြားေလ၏´ ဟူ၍ မွ်သာ ျဖစ္သည္။
ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးသည္ ျမန္မာစာေပ ဘ႑ာတုိက္တြင္း႐ွိ အေတာက္ေျပာင္ဆံုး ရတနာတစ္လံုးျဖစ္သည့္ မဃေဒ၀လကၤာသစ္ကိုသာမက ပုစၧာဝိသဇၨနာက်မ္းမ်ား၊သုတ္ပါဠိေတာ္ နိႆယက်မ္းမ်ားအပါအ၀င္ ဗုဒၶစာေပေပါင္း (၃ဝ) ေက်ာ္ခန္႔ကို ျပဳစုေတာ္မူခဲ့ေလသည္။
သို႔ေသာ္ ထိုက်မ္းမ်ားအနက္ မဃေဒဝလကၤာသစ္ကား အထူးပင္ ေက်ာ္ၾကားလွ၏။ မဃေဒဝလကၤာသစ္ တစ္က်မ္းတည္း၌ပင္ ဆရာေတာ္ႀကီးအား စာေပသမုိင္း၌ ထည္၀ါခန္႔ညားေသာေနရာကို ေပးထားေလသည္။
မန္လည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးကို ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂ဝ၃ ခု၊ ေႏွာင္းတန္ခူးလဆန္း ၁၂ ရက္ (ခရစ္ ၁၈၄၂ ခု၊ မတ္လ ၂၂ ရက္) အဂၤါေန႔ ညဥ့္သံုးခ်က္တီးေက်ာ္တြင္ အင္းေတာ္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္ မန္လည္ေတာင္ကုန္း မင္းကုန္း႐ြာ၌ ခမည္းေတာ္ သစ္ကုန္သည္ႀကီး (အခ်ိဳ႔က ၿမိဳ႕စာေရးဟုဆို) ဦးထင္ညိဳ၊ အမိေဒၚေျဖတို႔မွ ဖြားျမင္ခဲ့သည့္ ဒုတိယေျမာက္သားျဖစ္သည္။ အစ္မမွာ ေဒၚသုတ္ျဖစ္သည္။ ငယ္မည္မွာ ဦးမာျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ပုသိမ္ဦးပဒုမာဆရာေတာ္ေရးသားေသာ `ပဒုမ၀ါဒကထာ ေလးခ်ိဳးတြင္ `မာန္မလုပ္ခ်င္ဘူး၊ မာန္လုပ္လွ်င္ လြယ္သည္သာပ၊ ငယ္မည္မွာ (န) ကို သတ္႐ုံပဲ ေနရပ္ကယ္ ေ႐ႊမန္လည္ႏွင့္´ ဟု ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ သူ၏ ငယ္မည္ႏွင့္ ေနရပ္ကို ထုတ္ေဖာ္ေရးသားထားေလသည္။
ဆရာေတာ္ ဖြားရာဇာတိ မန္လည္ကိုလည္း ဆရာေတာ္ႀကီးက `မနလဥၥ – ရေဥၥတီတိမန္လည္။ မနံ – ရပ္ေဝးရပ္နီးမွ ေရာက္ကုန္ေသာသူတို႔၏ စိတ္ကို၊ ရေဥၥတီတိ – ႏွစ္သက္ေမြ႕ေလ်ာ္ေစတတ္၏။ ဣတိတသၼာ – ထို႔ေၾကာင့္ မန္လည္၊ မန္လည္မည္၏´ ဟူ၍ ၀ိၿဂိဳဟ္ျပဳခဲ့သည္။
မိဘႏွစ္ပါးက ဆရာေတာ္ေလာင္း သူငယ္အား (၁၂) ႏွစ္ အ႐ြယ္တြင္ ဝန္းသိုေစာ္ဘြား၏ ေနာင္ေတာ္ျဖစ္သူ ဝန္းသိုၿမိဳ႕ ေတာင္ေပၚေက်ာင္းဘုန္းေတာ္ႀကီး ဦးပန္းေအာင္ထံ အပ္ႏွံ၍ စာေပသင္ၾကားဆည္းပူးေစေလသည္။ သူငယ္သည္ (၁၆) ႏွစ္ မတုိင္မီကပင္ ကဗ်ာအဖြဲ႕အႏြဲ႕ ၀ါသနာပါေသာေၾကာင့္ ေ႐ွးပညာ႐ွိမ်ား ေရးစပ္ခဲ့သည့္ ကဗ်ာမ်ားကို စတင္ေရးသားစပ္ဆိုခဲ့ေလသည္။
(၁၆) ႏွစ္ အ႐ြယ္တြင္ ၀န္းသိုၿမိဳ႕ ေတာင္ေပၚေက်ာင္း ဘုန္းႀကီးထံမွာပင္ ႐ွင္သာမေဏျပဳေလသည္။ ႐ွင္သာမေဏ ဘြဲ႕မည္ ကား ႐ွင္ဇဝန ျဖစ္၏။ ႐ွင္သာမေဏဘ၀ျဖင့္ပင္ ပါဠိအ႒ကထာက်မ္းမ်ားကို သင္ၾကားတတ္ေျမာက္ေလသည္။
သကၠရာဇ္ ၁၂၂၆ (ခရစ္ ၁၈၆၃) ခုႏွစ္တြင္မွ ရဟန္းခံေလ၏။ မန္လည္ဆရာေတာ္သည္ အသက္ (၂၂) ႏွစ္သာသာ ႐ွိမွ (ႏွစ္လြန္မွ) ရဟန္းျဖစ္ေလသည္။ ရဟန္းျဖစ္၍ တစ္၀ါ႐ွိေသာအခါ မူလ ရဟန္းခံခဲ့သည့္ သိမ္ကို ၀ိနည္းစည္းကမ္းအရ သံသယမကင္းသည္ႏွင့္ မဲဇာျမစ္အတြင္း (ဥဒကုေကၡပ) ေရသိမ္၌ ဒုတိယအႀကိမ္ ရဟန္းခံျပန္ေလသည္။ ဒုတိယအႀကိမ္ ရဟန္းခံသည့္ႏွစ္မွ စတင္၍ မိမိ၏ ရဟန္း၀ါကို အတည္ျပဳေလသည္။ ပထမအႀကိမ္ ရဟန္းခံသည့္အခ်ိန္က ရ႐ွိသည့္ ရဟန္း၀ါကို အသိအမွတ္မျပဳေတာ့ေပ။ ဥပဇၥ်ာယ္ဆရာကား မန္လည္ၿမိဳ႕အေနာက္ဘက္တိုက္ ၀ါေတာ္ (၆ဝ) ႐ွိ `အ႐ွင္ဂုဏ၀ါ´ မေထရ္ျမတ္ေပတည္း။ ဒုတိယအႀကိမ္ ရဟန္းခံေတာ္မူၿပီးေနာက္ ၃ ရက္ေျမာက္ေသာေန႔တြင္ ေက်းဇူး႐ွင္ျဖစ္ေတာ္မူေသာ `အ႐ွင္နႏၵမဥၨဴ´ မေထရ္ျမတ္သည္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူေလသည္။
ရဟန္းသံုး၀ါေျမာက္တြင္ မႏၱေလးၿမိဳ႕ အေနာက္ျပင္ ထီးလင္းတုိက္၌ ၀ါဆို၍ မန္လည္ၿမိဳ႕၀န္ မင္းထင္မင္းလွသမႏၱရာဇာ လွဴဒါန္းေသာ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကို ႀကီးၾကပ္ကူးယူေရးသားေလ၏။ ထို႔ေနာက္ မန္လည္ၿမိဳ႕ေနရင္းေလးထပ္ေက်ာင္းသို႔ ျပန္ၾကြၿပီး လွ်င္ စာသင္သားမ်ားအား စာေပပို႔ခ်ျခင္း၊ က်မ္းဂန္ေရးသားျခင္းမ်ားကို ျပဳစုခဲ့ေလသည္။
ရဟန္းဆယ္၀ါေျမာက္ေသာအခါ သာမေဏဘ၀က သင္ၾကားခဲ့သည့္ မာဃေဒ၀ဇာတ္ေတာ္ကို ၾကည္ညိဳႏွစ္သက္ရင္းစြဲ ႐ွိသည္ႏွင့္ မဃေဒဝဇာတ္ကို ပ်ိဳ႕ကဗ်ာလကၤာျဖင့္ ဖြဲ႕ဆိုသည့္ `မဟာသုတကာရီ မဃေဒ၀လကၤာသစ္´ ကို စတင္ေရးသားခဲ့ေလသည္။
ထိုအတြင္း သကၠရာဇ္ ၁၂၄၃ (ခရစ္ ၁၈၈၁) ခုႏွစ္တြင္ မင္းကြန္းေတာရဆရာေတာ္ အ႐ွင္ ပ႑၀ံသက ပုစၧာ (၄၅) ခ်က္ကို ကဗ်ာသီကံုး၍ ေမးသည္တြင္ မန္လည္ဆရာေတာ္က ျပန္လည္ေျဖၾကားေတာ္မူေလသည္။ ထိုအေမးအေျဖက်မ္းသည္ `ပဥၥစတၱာလီသ ပုစၧာ၀ိသဇၨနာ´ က်မ္းအမည္ျဖင့္ ထင္႐ွား၏။ တစ္ဖန္ မန္လည္ဆရာေတာ္က ပုစၧာေပါင္း (၁၀၀) ကို ေမးျပန္ရာ မင္းကြန္းေတာရ ဆရာေတာ္က ျပန္လည္ေျဖၾကားေတာ္မူသည္။ ထိုက်မ္းကို `သတပဒိက ပုစၧာ၀ိသဇၨနာက်မ္း´ ဟု ေခၚ၏။ ထိုက်မ္းႏွစ္က်မ္းမွာ ေလာကုတၱရာစာေပ၌ ထင္႐ွားေက်ာ္ၾကား၏။
၁၂၅၀ ျပည့္ႏွစ္ မန္လည္ၿမိဳ႕ မန္လည္ၿမိဳ႕၀န္ မင္းထင္မင္းလွသမႏၱရာဇာက ဘံုခုနစ္ဆင့္႐ွိေသာ ျပာသာဒ္ေက်ာင္းႀကီးကို ေဆာက္လုပ္ၿပီးလွ်င္ မန္လည္ဆရာေတာ္အား လွဴဒါန္းေလသည္။ ထိုေက်ာင္းတြင္ အစြဲျပဳ၍ မန္လည္ဆရာေတာ္ဟူ၍ ထင္ေပၚေက်ာ္ေစာလာေလသည္။
ေက်ာင္းဒါယကာ မင္းထင္မင္းလွ သမႏၱရာဇာ ေလွ်ာက္ထားေတာင္းပန္သည္ျဖစ္၍ ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ `ကတိ၀ိေသဇန´က်မ္းကို ေရးသားေလသည္။ ျမေတာင္မင္းႀကီး ေတာင္းပန္ေလွ်ာက္ထားသည့္အတြက္ေၾကာင့္လည္း `ဒိ႒ိ၀ိေသာဇန၀ဇိရဂၢဒီပနီ´ က်မ္းကို ေရးသားေလသည္။ ကင္း၀န္မင္းႀကီးသည္ မန္လည္ၿမိဳ႕မျပသာဒ္ေက်ာင္းသို႔ ႏွစ္ႀကိမ္တုိင္တုိင္ လာေရာက္ၿပီးလွ်င္ မန္လည္ဆရာေတာ္အား ဖူးေတြ႕ခဲ့ေလသည္။
ဝိသုဒၶါ႐ုံဆရာေတာ္၊ လယ္တီဆရာေတာ္၊ မန္လည္ဆရာေတာ္တို႔သည္ မန္လည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးႏွင့္ ဓမၼသဟာယမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ တစ္ပါးႏွင့္တစ္ပါး မၾကာခဏ စာတစ္တန္ ေပတစ္တန္ျဖင့္ တရားေဆြးေႏြးညွိႏႈိင္းေတာ္မူၾကသည္။ မန္လည္ဆရာေတာ္သည္ ၀ိသုဒၶါ႐ုံဆရာေတာ္ႀကီး တုိက္တြန္းသည့္အတြက္ `၀ဇီ႐ူပမဗ်ာကရဏက်မ္း´ ကို ေရးသားေတာ္မူသည္။ တစ္ဖန္ လယ္တီဆရာေတာ္ ေမးျမန္းေတာ္မူသျဖင့္ `ပုစၧာဝိသဇၨနာက်မ္း´ ကို ျပဳေတာ္မူသည္။
မန္လည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးသည္ သကၠရာဇ္ ၁၂၆၈ ခုႏွစ္တြင္ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕သို႔ သာသနာျပဳ ၾကြေတာ္မူေလသည္။ ထို႔ေနာက္ သကၠရာဇ္ ၁၂၇၅ ခု၊ ျပာသိုလဆန္း (၉) ရက္ (၁၉၁၇ ဇန္န၀ါရီလ ၁ ရက္ တနလၤာေန႔) တြင္ အဂၤလိပ္အစိုးရတို႔က လွဴဒါန္းေသာ `အဂၢမဟာပ႑ိတ´ ဘြဲ႕တံဆိပ္ကို ရ႐ွိခံယူေတာ္မူေလသည္။ မန္လည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးသည္ မႏၱေလးထီးလင္းတုိက္၌ တစ္၀ါ၊ ကသာၿမိဳ႕၌ ႏွစ္၀ါ၊ ထီးခ်ိဳင့္ၿမိဳ႕၌ သံုး၀ါ၊ ေပါင္း (၆) ၀ါမွ်သာ အျခား႒ာနမ်ား၌ သီတင္းသံုးဖူးၿပီး က်န္၀ါမ်ားမွာ မန္လည္ၿမိဳ႕၌သာ သီတင္းသံုးေတာ္မူသည္။ သကၠရာဇ္ ၁၂၈၁ ခုတြင္ ဧရာဝတီ ေရလမ္းခရီးျဖင့္ စစ္ကိုင္း၊ ပခုကၠဴ၊ ျပည္၊ ဇလြန္၊ ပုသိမ္၊ ဟသၤာတ၊ သာယာ၀တီ၊ မင္းလွ၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မ်ားသို႔ ၾကြေရာက္၍ သာသနာျပဳေတာ္မူျပန္သည္။
မင္းလွၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္ခုိက္ မန္လည္ဆရာေတာ္ႏွင့္ လယ္တီဆရာေတာ္တို႔ ေတြ႕ဆံုၾကေလသည္။ ယင္းသို႔ ေတြ႕ဆံုျခင္းမွာ ဆရာေတာ္ႏွစ္ပါး ပထမဆံုး ေတြ႕ဆံုၾကြလာၾကေလသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သူ ၿမိဳ႕သားတုိ႔က သာသနာတြင္ ေနႏွင့္လ ကဲ့သို႔ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားလ်က္႐ွိသည့္ ဆရာေတာ္ႏွစ္ပါးအား တစ္ခဲနက္ ႀကိဳဆိုၾကေလသည္။ ဆရာေတာ္ႀကီးႏွစ္ပါး၏ ယင္းခရီးကို ရည္႐ြယ္လ်က္ လယ္တီပ႑ိတက `မန္လည္လယ္တီ၊ သည္ထင္႐ွား၊ ႐ွင္ႏွစ္ပါးတို႕၊ ထက္ဖ်ားေဝဟင္၊ ေကာင္းကင္ျပင္၀ယ္၊ ေရာင္႐ွင္ေန၀န္း၊ ႏွစ္ဆူထြန္းလ်က္၊ လ၀န္းအစံု၊ ထြက္ေသာပံုလွ်င္ ႀကိဳက္ႀကံဳခဲစြာ ေပါင္းဆံုကာျဖင့္ ေဒသစာရီ ၾကြခ်ီႏွစ္ပါး၊ ျမန္းကြန္႔ျငား၍ တရားၿမိဳက္စည္၊ ၿခိမ့္ၿခိမ့္လည္လ်က္….´ ဟူ၍ စပ္ဆိုထားေလသည္။
မန္လည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးသည္ ထုိင္ျခင္း ဣရိယာပုတ္ျဖင့္ မည္မွ်ၾကာေအာင္ ေနေစကာမူ ေညာင္းညာသည္ဟူ၍ မ႐ွိေပ။ ထုိင္ျခင္း ဣရိယာပုတ္ျဖင့္ပင္ က်ိန္းစက္ေတာ္မူသည္။ အခ်ိန္႐ွိသမွ် အ႒ကထာ ဋီကာႏွင့္တကြ ပိဋကတ္သံုးပံုကို အျပန္ျပန္ အလွန္လွန္ ၾကည့္႐ႈျခင္း၊ အျခား ဂႏၱႏၱရစာေပ ဗဟုသုတမ်ားကို ေလ့လာဆည္းပူးျခင္း၊ စာသင္သားမ်ားအား စာေပပို႔ခ် ျခင္း၊ က်မ္းဂန္မ်ားကို ေရးသားျပဳစုျခင္း၊ သုတၱန္မ်ားကို ႐ြတ္ဖတ္သရဇၥ်ာယ္ျခင္းမ်ားျဖင့္သာ ကုန္လြန္ေစေတာ္မူသည္။
ဆရာဆက္တြက္လွ်င္ မကာရေလာပမ, တစ္လံုးေက်ေတာင္တြင္းဆရာေတာ္ ခင္ႀကီးေဖ်ာ္သည္ မန္လည္ဆရာေတာ္၏ ဆရာ့ဆရာ ျဖစ္ေလသည္။ (၁) ေတာင္တြင္းဆရာေတာ္ ခင္ႀကီးေဖ်ာ္၊ (၂) ဦးဇိန၊ (၃) ဦးပညာ၊ (၄) ဦးနႏၵမဥၨဴ၊ (၅) မန္လည္ဆရာ ေတာ္။ ဦးဇိနမွစ၍ မန္လည္ဆရာေတာ္အထိ ဆရာေတာ္ႀကီးေလးပါးတို႔သည္ မန္လည္ေက်ာင္းတုိက္ႀကီး၌ပင္ သီတင္းသံုးေတာ္မူၾက၏။ ေတာင္တြင္းဆရာေတာ္၏ တပည့္ရင္း ဦးဇိနမွ စ၍ ေရတြက္လွ်င္ ဆရာေတာ္သည္ စတုတၳေျမာက္ တပည့္ျဖစ္ေလသည္။ သို႔ျဖစ္၍ မဃေဒဝလကၤာသစ္ နိဂံုး၌….
`မွတ္စိမ့္ေသာငွာ အၾကင္ငါး၊ မကာရေသာပ၊ အံ့ခ်ီးၾကလ်က္၊ ဥာဏ၀ရဇိန္ ေတာက္ထိန္ေျပာင္၀င္း၊ အေခါင္ခ်င္းသည့္၊
ေတာင္တြင္းအေက်ာ္၊ ဆရာေတာ္၏ အာေဘာ္နည္းယူ၊ တံခြန္ထူးသား၊ တစ္ဆူလက္တြင္း၊ တပည့္ရင္းမွ၊
သက္ဆင္းႏြယ္လာ၊ ေထရာ၀ံသ၊ ပဒီပျဖင့္ စတုတၳေျမာက္၊ ေရာက္ခဲ့တံုၿပီ…´ ဟူ၍ ေရးသားစပ္ဆိုထားေလသည္။
မန္လည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးသည္ ဘဂၤလီ၊ နာဂရီ၊ သီဟိုဠ္ (ဆင္ကာလီ) မာဂဏီစေသာ ဘာသႏၱရက်မ္းမ်ားကိုလည္းတတ္ေျမာက္ေတာ္မူေလသည္။ေဗဒင္က်မ္းေပါင္းမ်ားစြာတို႔ႏွင့္တကြတတ္သင့္တတ္္ထိုက္ေသာ ပညာဗဟုသုတ သိပၸာယတနမ်ားကိုလည္း တတ္ကၽြမ္း ေတာ္ မူ၏။
မန္လည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ျပဳစုခဲ့ေသာ က်မ္းမ်ားကား….
(၁) မဟာသုတကာရီ မဃေဒဝလကၤာသစ္
(၂) ပဥၥစတၠာလီသပုစၧာတိသဇၨနာက်မ္း
(၃) သတပဒိကပုစၧာ၀ိသဇၨနာက်မ္း
(၄) ၀ဇီရဂၢဒိ႒ိ၀ိေသာဓနက်မ္း
(၅) ကတိ၀ိေသဓနက်မ္း
(၆) ၀ဇီ႐ူပမဗ်ာကရဏက်မ္း
(၇) ၀ဇီ႐ုတၱရပကာသနီက်မ္း
(၈) ကစၥာယနသုသုဟာရကပါဠ္
(၉) ကစၥယနသုသုဟာရကနိသွ်က်မ္း
(၁၀) ၀ဇီရဥာဏ၀ႏၵနာ စေသာ ဘုရား႐ွိခိုးအမ်ိဳးမ်ိဳး
(၁၁) မဏိေဇာတိက၀ိသဇၨနာက်မ္း
(၁၂) ပုစၧာ၀ိသဇၨနာက်မ္း
(၁၃) သီမ၀ိစာရဏက်မ္း
(၁၄) ကမၼ႒ာန္းက်မ္းသစ္
(၁၅) ဖုႆေထရဂါထာပါ႒္နိသွ်
(၁၆) သာမညဖလသုတ္ပါဠိေတာ္နိသွ်
(၁၇) ဂီရိမာနႏၵသုတ္ပါဠ္နိသွ်
(၁၈) ဒလသီလ၀ဇီရဂၢ၀ိနိစၧယ
(၁၉) ကဗ်ာသာရနိသွ်ေခၚ ဘုန္းႀကီးပ်ံငိုခ်င္း
(၂၀) ပုေမာ၀ါဒကထာ
(၂၁) ကုသိေမာ၀ါဒကထာ
(၂၂) ဆန္းသံခိပ္
(၂၃) ဥႆယ၀ါဒိကသကၡာပဒ၀ိနိစၧယ
(၂၄) သႏၶိပဏမက်မ္း႐ိုး
(၂၅) ပညာ၀ီမံသနကထာက်မ္း
(၂၆) တိမ္ျမဳပ္ေနေသာ အဖိုးတန္မန္လည္ကဗ်ာမ်ား
စသည္တို႔ ျဖစ္သည္။
သို႔ကလို စာေပက်မ္းဂန္ေျမာက္ျမားစြာ ျပဳစုခဲ့ေသာ မန္လည္ျပႆာဒ္ေက်ာင္းတုိက္၌ပင္ သကၠရာဇ္ ၁၂၈၂ ခု၊ ေတာ္သလင္းလဆန္း ၁၃ ရက္ (ခရစ္ ၁၉၂၀၊ စက္တင္ဘာလ ၂၅ ရက္) စေနေန႔ နံနက္ (၁) ခ်က္ (၃၀) မိနစ္တြင္ ဘဝနတ္ထံ ပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ့ေလသည္။ ဆရာေတာ္၏ ၾကြင္းက်န္ေသာ ႐ုပ္ကလာပ္ကို စံေက်ာင္းေတာ္၌ သစ္ေစးကိုင္၍ ေ႐ႊခ်ထားရာ ယေန႔တုိင္ မပုပ္မသိုးေသးဘဲ ဖူးေျမာ္ႏိုင္ေပသည္။
ယခုအခါ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးျပဳစုခဲ့ေသာ စာေပအစုစုကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေ႐ွာက္ရန္အတြက္ မန္လည္ေက်ာင္းႀကီး၏ တတိယဆရာေတာ္ ဦးပုည၊ ရင္းေတာ္ ၿမိဳ႕မေက်ာင္းဆရာေတာ္ ဦးနႏၵ၀ံသႏွင့္ မန္လည္ေျမာက္ရပ္ေက်ာင္းဆရာေတာ္ ဦးဥာဏႏၵ တို႔ ဦးေဆာင္ကာ ရဟန္းပုဂၢိဳလ္တို႔ပါ၀င္ေသာ `မန္လည္စာေပေစာင့္ေ႐ွာက္ေရးအဖြဲ႕´ ကို ၁၃၇၇ ခု တြင္ အင္းေတာ္ၿမိဳ႕၌ ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ခဲ့သည္။ ယင္းအဖြဲ႕က မန္လည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ တိုင္းျပဳ၊ ျပည္ျပဳ သာသနာျပဳစာေပမ်ားကို….
(က) တိမ္းပါးမွားယြင္းျခင္း မ႐ွိေစရန္ ေစာင့္ေ႐ွာက္မည္။
(ခ) ပ်က္စီးခၽြတ္ယြင္းျခင္းမ႐ွိေစရန္ ထိန္းသိမ္းမည္။
(ဂ) တိမ္ျမဳပ္ေပ်ာက္ကြယ္ျခင္း မ႐ွိေစရန္ ေဖာ္ထုတ္သည္။
(ဃ) တစ္ဦးတစ္ေယာက္ အျမတ္အစြန္းရ႐ွိေရးအတြက္ မဟုတ္၊ တိုင္းျပည္ႏွင့္ သာသနာႀကီးပြားေရးအတြက္ သာ ႐ိုက္ႏွိပ္ထုတ္ေ၀မည္ဟူ၍ ရည္႐ြယ္ခ်က္မ်ား ထား႐ွိကာ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္႐ြက္လ်က္႐ွိသည္။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
