>
ရရင္ လုပ္တာေပါ့
ေဒါက္တာ ေမာင္ဘခ်စ္
မတ္ ၁၃၊ ၂၀၁၁
ေမာင္ဘခ်စ္ အေမရိကေရာက္ေတာ့ refugee မ်ားစြာႏွင့္ ဆံုခဲ့ရသည္။
ရွမ္း၊ ခ်င္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကရင္နီ၊ မြန္၊ ႐ိုင္ရွမ္း အားလံုးလိုလို ေတြ႔သည္။ ျမန္မာ refugee ေတြကေတာ့ အမ်ားဆံုးျဖစ္သည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔ထြက္လာတာ မွန္လားဆရာ” တဲ့။
သူတို႔ကသူတို႔လုပ္ရပ္ေတြကို မွန္မမွန္ စိစစ္လိုသည္ (Justify လုပ္ခ်င္ၾကသည္) သေဘာထားေတြကို ၾကားခ်င္သည္ကို သေဘာေပါက္ႏိုင္ပါသည္။
“မွန္ပါတယ္။ ဒီေရာက္ေတာ့ အထိုက္အေလ်ာက္ ေလ့လာအားထုတ္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ ပိုေကာင္းတာေပါ့”
“အားထုတ္တာေပါ့ ဆရာရယ္။ ဒီေရာက္ေတာ့ ေၾကာက္လည္း ေၾကာက္တာကိုး”
“အင္း ေၾကာက္ရြံ႕တာကေန ကင္းေအာင္ေတာ့ လုပ္ဖို႔လိုတယ္”
“ဒါက ခက္တယ္ေနာ္”
“ကုိယ္ကိုယ္တိုင္ မွန္ေနမယ္၊ ဥပေဒကိုလည္း နားလည္ထားမယ္ဆိုရင္ မေၾကာက္ရပါဘ့ူး။ မွားေနရင္ေတာ့ ေၾကာက္ရမွာေပါ့ေလ”
“ငတ္မွာေတာ့ ေၾကာက္တယ္ဆရာ”
ေမာင္ဘခ်စ္က သူေျပာတာကို ရယ္မိပါသည္။ ဖ်ားနာမွ ေၾကာက္။ ေသမွာ ေၾကာက္၊ ငတ္မွာ ေၾကာက္တာကေတာ့ လူတိုင္းပါပဲ။
“က်ဳပ္ကေတာ့ သၾကားေရွာင္တယ္”
အခ်ဳိ႕က ဆီးခ်ဳိ ေၾကာက္ၾကသည္။
“ကၽြန္မကေတာ့ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ပဲစားတယ္”
သူ႔က်ေတာ့ ဝ,မွာ ေၾကာက္သည္။
“ကၽြန္ေတာ္ စာမရေသးဘူး”
သူကေတာ့ စာေမးပြဲက်မွာ ေၾကာက္သည္။
လူေတြက အေၾကာက္တရားႏွင့္ ကင္းႏိုင္ခဲသည္။
အိုျခင္းကို ေၾကာက္သည္။ နာျခင္းကို ေၾကာက္သည္။
ေသျခင္းကိုလည္း ေၾကာက္ၾကပါသည္။
သို႔ေသာ္ ဒီကလူေတြ ဘယ္အစိုးရအရာရွိကိုမွ ေၾကာက္ဖို႔မလိုပါ။ ဘယ္စစ္သားကိုမွ မေၾကာက္ရပါ။
ဧည့္စာရင္းမတိုင္လို႔ ေသနတ္ေတြ လွံစြပ္ေတြနဲ႔ ဧည့္စာရင္းစစ္တာမ်ဳိး မရွိပါ။
“ဧည့္စာရင္းမတိုင္ရင္ ဖမ္းမယ္။ အိမ္ရွင္ ေထာင္သံုးလ က်မယ္။ ဧည့္သည္ကေတာ့ တလေပါ့”
ဒါမ်ဳိးေတြကို ျမန္မာျပည္မွာ ၾကားဖူးမွာပါ။ ျခင္ေထာင္ထဲကို ဧည့္စာရင္းဝင္စစ္တာေတြလည္း ၾကားရပါေသးသည္။
ဒီမွာ ဘယ္သူမွ ေပၚတာမဆြဲပါ။
ေမာင္ဘခ်စ္ ေမာ္လၿမိဳင္မွာေနစဥ္က ေပၚတာ ခဏခဏဆြဲသည္။
“ေျပးေဟ့၊ ေျပး ေျပး”
ၾကာနီကန္ဆရာေတာ္ ေဟာသည့္တရားထဲက အဂၤုလိမာလဇာတ္ကို သတိရသည္။ ဟႎသက ဆိုသည့္ အဂၤုလိမာလသည္ လက္ညိႇဳး တေထာင္ကိုျဖတ္ လူသတ္ေနသည္။ ထိုေၾကာင့္ ဟႎသကကို ဘုရင္က သတ္မိန္႔ေပးသည္။ ဒီေတာ့ မင္းခ်င္းေတြက ေတာကို လိုက္လာေလသည္။
ဒီသတင္းကိုၾကားေတာ့ မိခင္ျဖစ္သူက သားျဖစ္သူ အဂၤုလိမာလကို ေတာထဲလိုက္ရွာသည္။ သားကိုမေတြ႔ေပမယ့္ အေမက ေအာ္ကာေျပာသည္။
“သားေရ၊ လူေလး ဟႎသက ေျပးေဟ့၊ ေျပး ေျပး”
လူငယ္ေလးေတြကုိ သားသမီးလိုခ်စ္တဲ့ မိခင္စိတ္ရွိသူမ်ားက ေအာ္ၾကသည္။
ေမာင္ဘခ်စ္တို႔ ေျပးပါသည္။
သို႔ေသာ္ တေယာက္ေတာ့ မေျပးပါ။ သူက ႏွလံုးေရာဂါရွိသည္။ အားနည္းသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေပၚတာဆြဲေသာ စစ္သားမ်ား မီလာသည္။ သူ အဖမ္းမခံႏိုင္ပါ။ ထိုေၾကာင့္ လည္ပင္းမွ ဘတ္ႀကိဳး (တဘတ္သားေရႊဆြဲႀကိဳး)ကို ျဖဳတ္ေပးလိုက္သည္။
“ဒါယူ၊ ငါ့ကို လႊတ္ေပး”
စစ္သားကေရႊႀကိဳးကို ေလာဘခိုးေတြေဝေနေသာ မ်က္စိျဖင့္ၾကည့္သည္။ လႊတ္ေပးလိုက္သည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ေမာ္လၿမိဳင္တဝိုက္တြင္ ေပၚတာဘတ္ႀကိဳးဟူ၍ ေပၚလာသည္။
ေပၚတာဘတ္ႀကိဳးဟူသည္ ေရႊအတုျဖင့္ လုပ္ထားသည္။ ဘာသာမသိေသာ စစ္သားကို ထိုဆြဲႀကိဳးေပးလွ်င္ ေပၚတာမွလြတ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ေပၚတာဘတ္ႀကိဳး ဟူ၍ ျဖစ္လာသည္။
(ထိုသမိုင္းကို သမိုင္းပညာရွင္ႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ ေဒါက္တာသန္းထြန္းတို႔ ေဒါက္တာတိုးလွ တို႔လည္း မသိၾကကုန္ သြပ္ သြပ္ သြပ္)
အေမရိကန္အစိုးရသည္ refugee မ်ားကို မီးကင္းလည္း မေစာင့္ခိုင္းပါ။
ရန္ကုန္ကအျဖစ္ကို ေျပာျပခ်င္ေသးသည္။
တခါက ေမာင္ဘခ်စ္ ဘဏ္တြင္ ေငြထုတ္ရန္ရွိသည္။ ႐ံုးကိုသြားသည္။
“ဒါေလးေတာ့ လုပ္ေပးပါဗ်ာ”
႐ံုးမွ အရာရွိလက္မွတ္ထိုးထားေသာ ေထာက္ခံစာပါမွ ေငြထုတ္ရမည္ျဖစ္သည္။
ဝန္ထမ္းက ေခါင္းခါသည္။
“မရလို႔ပါ ခင္ဗ်ာ”
“ဟာဗ်ာ။ ခင္ဗ်ားတို႔ဆီက လက္မွတ္ပါမွ ေငြထုတ္လို႔ရမတဲ့”
“မရလို႔ပါ။ ရရင္လုပ္ေပးတာေပါ့”
ေမာင္ဘခ်စ္လည္း စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ႏွင့္ ထို႐ံုးမွျပန္ထြက္သည္။ အဝတြင္ သူငယ္ခ်င္း တေယာက္ႏွင့္ ဆံုသည္။ သူငယ္ခ်င္းသည္ ထို႐ံုးႏွင့္ပတ္သက္ေသာ အရာရွိျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေမာင္ဘခ်စ္ အားတက္ခဲ့ရသည္။
သူငယ္ခ်င္းအား အက်ဳိးအေၾကာင္း ေျပာျပသည္။
“သူတို႔ လက္မွတ္မထိုးေပဘူး ဟုတ္လား”
“မထိုးေပးဘူး”
“ဟာ ထိုးေပးရမေပါ့”
ေမာင္ဘခ်စ္ ပို၍အားတက္ခဲ့ရသည္။
(ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဆိုရွယ္လစ္အသိသည္ ဒါမ်ဳိးဟု ျပံဳးမိေသးသည္)
“မထိုးေပးဘူးဗ်”
“သူတို႔ ဘာေျပာလဲ”
ေမာင္ဘခ်စ္က အဝက စာေရးေျပာတာကို ျပန္ေျပာျပသည္။
“မရလို႔ပါ။ ရရင္ လုပ္ေပးတာေပါ့တဲ့”
သူငယ္ခ်င္းက ရယ္သည္။ ထိုအခါ ေမာင္ဘခ်စ္လည္း အူေၾကာင္ေၾကာင္ျဖစ္သြားေလသည္။
“မင္းကို သူတို႔ေျပာသားပဲ၊ မရရလို႔ပါ။ ရရင္ လုပ္ေပးပါတယ္တဲ့”
“ေအးေလ”
“ရရင္လုပ္ေပးပါတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔ရေအာင္ မင္းက ေပးမွမေပးဘဲ။ မေပးေတာ့ မရ၊ မရေတာ့ မလုပ္ေပးဘူးေပါ့”
“ဟာကြာ၊ သူေျပာတာ ငါ နားမလည္လုိက္လို႔ပါ”
ခုေတာ့ ေမာင္ဘခ်စ္ ေကာင္းေကာင္းနားလည္သြားေလၿပီ။
“မေပးေတာ့ မရ၊ မရေတာ့ မလုပ္။ တယ္ဟုတ္ပါလား”
“ဒီ႐ံုးက ေဆာင္ပုဒ္ မင္းသိလား”
“ဆိုပါဦး”
“ပုဒ္မွေလး တဲ့”
“ပုဒ္မွေလး ဆိုေတာ့ ေပးမွလုပ္တာေပါ့၊ ဟားဟား”
“ဟားဟား..”
ေပ်ာ္ရႊင္ၾကပါေစ။
(စာႂကြင္း၊ ေမာင္ဘခ်စ္ကို မိတ္ေဆြက ေမးသည္။
“မိုးမခမွာ စာမေရးတာ ၾကာၿပီမဟုတ္လား”
“ဟုတ္ပါတယ္”
“ဘာလို႔မေရးတာလဲ”
“မရလို႔ပါ။ ရရင္ ေရးပါတယ္”)