ဗိုလ္ထက္မင္း – ရခိုင္၊ ဘဂၤလီအေရးနဲ႔ လက္မဲၾကီးမ်ား – ၇
(မိုးမခ) ေအာက္တိုဘာ ၁၉ ၊ ၂၀၁၇ျခံဳငံုသံုးသပ္ခ်က္(နိဂံုးခ်ဳပ္)
၇၁။ သုေတသနေဆာင္းပါးေရးေနစဥ္မွာပင္ ေမာင္းေတာျမိဳ႕ ဘဂၤလီရပ္ကြက္အတြင္း မီးေလာင္တဲ့ ျဖစ္စဥ္၊
ဘဂၤလားေဒရွ္ဘက္ျခမ္းက အစြန္းေရာက္မ်ားက ဘဂၤလီေတြကို လက္နက္တပ္ဆင္ေပးဖို႕ေတာင္းဆိုတာ၊ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္က ျမန္မာျပည္မွ ထြက္ေျပးသူေတြဟာ အေထာက္အထားမျပနိုင္လို႕ အားလံုး လက္ခံဖို႕ေတာင္းဆိုတာ၊ အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္ၾကားနာပြဲမွာ US AID က လူသားခ်င္းစာနာမႈေထာက္ပံ့ေရးေတြ ရခိုင္ေဒသခံေတြက လက္မခံတာကို တင္ျပတဲ့ ျဖစ္စဥ္၊ အၾကမ္းဖက္ ARSA က ျငိမ္းခ်မ္းေရးေတြ႕ဆံုမႈ စကားကမ္းလွမ္းတာ စတာေတြေၾကာင့္ စိုးရိမ္ေနရျပီး သတိထားကိုင္တြယ္ကာ ေက်ာျခင္းကပ္ စည္းလံုးညီညႊတ္ဖို႕ အထူးလိုအပ္ပါတယ္။
ေနာက္ပိုင္း လူသားခ်င္းစာနာစိတ္နဲ႕ေထာက္ပ့့ံေပးမည့္ NGO,INGO, UN, USAID တို႕ဝင္ခြင့္ျပဳေရး အတင္းအက်ပ္ေတာင္း ဆိုလာဖို႕ရွိသလို ထြက္ေျပးသူေတြ ျပန္လည္လက္ခံမည့္အစီအစဥ္ ေဆာလ်င္စြာေဆာင္ရြက္ဖို႕ဖိအားေပး လာမည့္အပိုင္းျမင္မိပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္ အာဆာအဖြဲ႕ဟာ အနုနည္းေလသံပစ္ေပမဲ့ အၾကမ္းဖက္လုပ္ဖို႕ သင္တန္းေတြေပးေနျပီး ထိုးေဖါက္ဝင္ေရာက္လာဖို႕က ၾကိမ္းေသပါတယ္။ အေနာက္နိုင္ငံေတြအေနနဲ႕ ဖိအားေပးတာ အစိုးရက လက္မခံပါက စီးပါြးေရးပါ ပိတ္ဆို႕မည့္ အစီအစဥ္ေရးဆြဲနိုင္သလို အထက္ပါ လႈံ႔ေဆာ္မႈေတြ ဖိအားေတြကေန မခံမရပ္ႏိုင္ျဖစ္လာျပီး ဟိုဘက္ သည္ဘက္ အစြန္းေရာက္အုပ္စုေတြရဲ့ မတည္မျငိမ္ မင္းမဲ့စရိုက္ေတြ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးလည္း ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္သင့္တဲ့ တင္ျပခဲ့ပါ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေအာက္ပါအတိုင္း ျခံဳငံု တင္ျပလိုက္ပါတယ္။
(က) ျပည္သူလူထုကို ဘယ္လို စည္းရံုးျပီး ကြန္ယက္နဲ႔ ျပည္သူ႕စစ္မဟာဗ်ဴဟာ ခင္းက်င္းရန္ လို/ မလိုနဲ႔ ခံစစ္စည္းတည္ေဆာက္ေရး မဟာဗ်ဴဟာစီမံခ်က္ခ်ဖို႕ ေဆြးေႏြးဖို႔ သင့္/မသင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
(ခ) နယ္စပ္ျခံစည္းရိုးတေလ်ွာက္ ျခံစည္းရိုး အျမန္ကာနိုင္ေရးနဲ႔ ကားလမ္းေဖါက္လုပ္နိုင္ေရး ၊ ျခံစည္းရိုးအတြင္း လုံျခဳံေရး တိုးျမွင့္ျခင္း၊ လံုျခံဳေရးအထူးေစာင္ၾကပ္လိုတာက တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ထပ္ျပီးခိုးဝင္လာသူေတြကို ကင္မရာမွတ္တမ္း၊ သက္ေသအေထာက္အထားနဲ႔ ရေအာင္ဖမ္းျပီး ဘဂၤလားေဒရွ္ နိုင္ငံကို ခ်က္ျခင္းျပန္လႊဲေျပာင္းေပးဖို႕ ႏိုင္ငံတကာသိေအာင္ သတင္းထုတ္ျပန္ဖို႕ျဖစ္ပါတယ္။
(ဂ) စုစည္းရြာပံုစံမ်ိဳး လုပ္နုိင္မလား၊ဒါမွမဟုတ္ (ရခိုင္၊ ဟိႏၵဴ၊ ျမိဳ၊ ဒိုင္းနက္လူမ်ိုဳးစု) ရြာေတြနဲ႔ သံုးခ်ိဳးတခ်ိဳး ဖိုခေနာက္ဆိုင္ တည္ေဆာက္ေပးမလား၊ တနည္းကေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႕႔ တနလာၤရီတိုင္း ေဒသၾကီးရဲ႕ က်ြန္းၾကီး တက်ြန္းကို ပို႕ထားျပီး ေရတပ္အေျခစိုက္စခန္းနဲ႔ က်ြန္းေပၚမွာ BGF၊ ရဲ၊ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ တုိ႕နဲ႕ ပူးတြဲထိမ္းမလား။ သန္းေကာက္စာရင္းေကာက္ယူျခင္းနဲ႔ ဧည့္စာရင္းစစ္ေဆးတာကို လႊတ္ေတာ္က လံုျခံဳေရးအရ ကန္႕သတ္ (ဧရိယာနဲ႕ အခ်ိန္) ထား ျပဌာန္းေပးမလား၊ ရြာမွာ စခန္းအုပ္ခ်ုဳပ္မႈ ေကာ္မတီနဲ႔ ျပည္သူ႔စစ္အဖြဲ႕ ဆိုတာ ဖြဲ႕စည္းေပးမလား စတာေတြဟာ ျပန္လည္လက္ခံရင္ အစီအစဥ္မ်ား စဥ္းစားနိုင္ဖို႕ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။
(ဃ) နိုင္ငံတကာကတဲ့ ဇာတ္အတိုင္း လိုက္ကစားေနရတာမို႔ တိုက္စစ္မ်က္ႏွာစာဖြင့္ကစားက တပန္းသာနုိင္ပါတယ္။ ကိုဖီအာနန္ရဲ႕အစီရင္စာအရ အေကာင္အထည္ေဖၚေၾကာင္း ထင္ရွားစြာ စတင္ လုပ္ေဆာင္ျပသ သင့္တာကေတာ့ တိုက္ပြဲကာလမွာ အၾကမ္းဖက္မ်ားနဲ႕ မပူးေပါင္းဘဲ သစၥာရွိစြာနဲ႕ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ ဘဂၤလီရြာသားေတြထဲက ၁၉၈၂ခုႏွစ္ နိုင္ငံသားဥပေဒအရ အက်ဳးံဝင္တဲ့ NVC ကဒ္ရ ဘဂၤလီ္ေတြကို (ျဖစ္နုိင္ရင္ သိသာတဲ့အေရအတြက္ ၁၀၀၀ လိုမ်ိဳး) နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ အျမန္ကဒ္ထုတ္္ေပးလိုက္ျပီး တျပိဳင္နက္ နယ္စပ္ကိုလည္း တင္းက်ပ္စြာ ပိတ္ထားလိုက္ မလား၊ ရခိုင္ပါတီက လူမ်ားကို ၾသဇာရွိတဲ့ တပ္ခ်ဳပ္က ေဖ်ာင္းဖ်ေပးဖို႕လိုသလို အခ်ိန္အကန္႔အသတ္နဲ႕ အေရအတြက္ အတိုင္းအတာတခုသာျပီးရင္ ေနာက္ပိုင္း Zero လိုင္းဆြဲ တင္းက်ပ္ေပးမွာ ျဖစ္တယ္လို႕ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္ ေျပာေပးမလား၊ လူသားခ်င္း စာနာစိတ္ ေပးလိုတဲ့ UN,NGO, USAID,WFP ေတြကို ေပးခ်င္ရင္ တန္းတူေပးဖို႕နဲ႕ အၾကမ္းဖက္သမားဆီ မေရာက္သြားဖို႔ ဘယ္လို ကတိကဝတ္ေတာင္းမလဲ။ ျပည္တြင္းက NGO အဖြဲ႕နဲ႕ ထိန္းဝင္ခံမလား၊ သူတို႕ေျပာမွ လုပ္တာထက္ အစီရင္ခံစာအတိုင္း လုပ္ေနတယ္ဆိုတာ လုပ္ကြက္ရွိရင္ အျပစ္ရွာလို႕ မရ သက္သာသြားမွာ ျဖစ္သလို ေနာက္ပိုင္းလုပ္တာကို ေျဖးေျဖးနဲ႕မွန္မွန္ သူတို႕အေျခအေနေစာင့္ၾကည့္ရင္း အခ်ိန္ဆဲြဆန္႕လို႕ရသြားနိုင္ပါတယ္။တန္ျပန္ ထိုးစစ္အေနနဲ႕ ဘဂၤလီအၾကမ္းဖက္ ARSA နဲ႕ပတ္သက္နိုင္တဲ့ ARU အဖြဲ႕ကို ပါ BLACK LIST ေၾကညာသလို လိုအပ္ပါက Terrorist အျဖစ္ ေၾကညာမလား၊ ေနာက္ပိုင္း ပါကစၥတန္ကိုပါ သတိထားဖို႕လိုျပီးသူတို႕ဆီက ဝယ္ထားတဲ့ JF-17 တိုက္ေလယာဥၤကိစၥကို ျပန္လည္သံုးသပ္ျပီး ဘယ္လိုဇာတ္လမ္းျဖတ္ၾကမလဲ။စတာေတြဟာ ရန္သူလႈပ္ရွားမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္နိုင္ဖို႕နဲ႔ စဥ္းစား သံုးသပ္နိုင္ဖို႕ျဖစ္ပါတယ္။
(င) မီဒီယာတုန္႕ျပန္မႈ အားနည္းေနရာ သတင္းစီစစ္ေရးအဖြဲ႕က ျမန္ျမန္အတည္ျပဳျပီးတာနဲ႕ နိုင္ငံတကာသိေအာင္ အဂၤလိပ္လို ဘာသာျပန္တင္နိုင္ေရးအတြက္ ေန႕ဆိုင္းညဆိုင္း အလွည့္က် တာဝန္ခြဲေဝမႈ ၊ ဇယားနဲ႕ Stand By ေစာင့္သင့္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းမီဒီယာကို အခါအားေလ်ာ္စြာ သံုးတာထက္ မ်ားမ်ားသံုးသင့္သလို နိုင္ငံျခားမီဒီယာထဲက VOA, RFAနဲ႕ အာရွတိုက္မွ မီဒီယာမ်ားကို ဖိတ္ေခၚသံုးျခင္းျဖင့္ နိုင္ငံတကာ ယံုၾကည္မွူရေစပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ကက(ျပည္) ညႊန္မွဴးကို ေျပာခ်င္တာက သတင္းဦး သတင္းဖ်ား တင္တာဟာ မိမိလုပ္ေဆာင္ခ်က္ ေကာင္းမြန္လို႕ Credit ရ၊ အမွတ္တက္ဖို႕ထက္ နိုင္ငံတကာက ယံုၾကည္မႈ အျပည့္အဝရေစမည့္ တတိယမီဒီယာအဖြဲ႕အစည္းနဲ႕ ျမဝတီညွပ္ျပီး တင္ေပးလိုက္ရင္ နုိင္ငံအတြက္ အက်ိဳးရလဒ္ထြက္သြားတာက ပို မေကာင္းဖူးလားဆိုတာ စဥ္းစားေစလိုတယ္။
၇၂။ စာေရးသူအေနနဲ႕ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒီ၊ မ်ိဳးခ်စ္တပ္မေတာ္အရာရွိမ်ားနဲ႕ ဒီမိုကေရစီဘက္ေတာ္သားေတြရဲ႕ဘက္ (၂) ဘက္ အျမင္ေပၚ တိုက္တြန္း ေမတၱာရပ္ခံလိုတာက ဒီအခ်ိန္ဟာ တပ္ခ်ဴပ္ေျပာသလို အေရးၾကီးျပီး ညီညႊတ္ရမည့္အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ ယခု … ခင္ဗ်ားတို႕ကို စံနမူနာျပထိုးျပခ်င္တာက မူလကတိုက္ေနတဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ေတြဟာ ျငိမ္သက္ေပးတာ အလိုက္တသိ ေပးေနတာကိုက ေက်းဇူးတင္စရာျဖစ္သလို အတုယူဖြယ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုစြပ္စြဲေနၾကတာဟာ မိမိေခါင္းေဆာင္ေတြ အေပၚသက္ေရာက္မွူျဖစ္သြားနိုင္သလို ျပည္သူလူထုအဖို႔ ေန႕စဥ္ရုန္းကန္ေနရတဲ့အထဲ စိတ္ဆင္းရေအာင္ လုပ္ေပးေနသလိုျဖစ္ပါတယ္။ ျဖစ္စဥ္အက်ဥ္း တင္ျပရရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကိုင္စြဲထားတာမို႕ ျပီးခဲ့တဲ့ ခံစားမႈေတြကို သင္ပုန္းေခ်တဲ့အျပင္ သူ႕ေအာက္က တပ္ခ်ုဳပ္ကို ေဝဖန္ခဲ့တဲ့ တပည့္ျဖစ္သူကိုေတာင္ မ်က္ႏွာသာ မေပးဘဲ တပ္မေတာ္ဘက္ရပ္တည္ခဲ့တဲ့ ျဖစ္စဥ္ ရွိခဲ့ပါတယ္။
၇၃။ လူမႈမီဒီယာမွာ စစ္မႈထမ္းေဟာင္း ရဲေက်ာ္သူရက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕လိုလားခ်က္ျဖစ္တဲ့ Mind Set ေတြေျပာင္းဖို႕ရန္ သူ႕ရဲ တိုက္တြန္းထားခ်က္ကို ေကာက္ႏႈတ္ ေဖၚျပေပးလိုက္ပါတယ္။
“ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းမွာ stakeholder တစ္ခုျဖစ္တဲ့ တပ္မေတာ္ကို ဖယ္ထုတ္ ပစ္လို႔မရဘူး။ ဖယ္ထုတ္ပစ္ဖို႔ ႀကိဳးစားလာရင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးျဖစ္စဥ္ကို ထိခိုက္ဖို႔သာ ရွိမယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ တပ္မေတာ္နဲ႔ပူးေပါင္းလက္တြဲၿပီး တပ္မေတာ္ကို စည္းရံုးပါလို႔ ခဏခဏ ေျပာေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ကို နားလည္ဖို႔ဆိုတာ တစ္ပါတီတို႔ စစ္အာဏာရွင္တို႔ဆိုတဲ့ စကားလံုးေတြနဲ႔တင္ မျပည့္စံုပါဘူး။ ျမန္မာ့သမိုင္းတစ္ခုလံုးကို ေလ့လာသင့္သလို တပ္မေတာ္ရဲ႕ သေဘာထား၊ တပ္မေတာ္ရဲ႕စိုးရိမ္ပူပန္မႈေတြက ဘာေတြလဲ ဆိုတာလဲ သိေအာင္ၾကိဳးစားသင့္တယ္။ ဒါေတြကို မေခ်ဖ်က္ႏိုင္သမွ် စစ္တပ္ရဲ႕ပါ၀င္စြက္ဖက္မႈဆိုတာ အလိုအေလ်ာက္ ေပ်ာက္သြားမွာ မဟုတ္သလို အတင္းအဓမၼလည္း လုပ္ယူလို႔မရဘူး။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးဟာ သာမန္အာဏာရွင္စနစ္လႊမ္းမိုးမႈကို ေျခဖ်က္ ၿဖိဳခ်ရမယ့္ ႏိုင္ငံေရးမဟုတ္ဘူး။ အမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ဗမာနဲ႔ က်န္တဲ့တိုင္းရင္းသားအားလံုးရဲ႕ အမုန္းေတြကိုပါ ၿဖိဳခ်ရမယ့္ႏိုင္ငံေရးျဖစ္တယ္။ Mindset ေတြ attitude ျပင္ဖို႔ဆိုတာ စစ္တပ္တစ္ခုတည္းလုပ္ရမယ့္အလုပ္လို႔ သတ္မွတ္ထားလို႔မရဘူး။ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြေရာ တိုင္းရင္းသားေတြပါ အတူျပင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားႏိုင္မွသာ ခရီးဆက္လို႔ရမွာ ျဖစ္တယ္။ ”
၇၄။ တပ္ခ်ဳပ္အေနနဲ႕လည္း အမတစ္ေယာက္လို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ေလးစားျပီး အာဇာနည္ အခမ္းအနားေတြ တက္ေပးခဲ့ကာ နုိင္ငံေရးစီးပြါးေရးအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေတာ္္ေတာ္မ်ားမွာ မစြက္ဖက္ဘဲ အေနမွန္ခဲ့တဲ့ ပံုရိပ္ေတာက္ပတာမို႕ မၾကိဳက္တာရွိ္ခဲ့ရင္ နားလည္ သည္းခံေပးကာ ဘံုရန္သူကို ညီညႊတ္စြာ ရင္ဆိုင္သြားဖို႕ လိုပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြေတာင္ နားလည္ေပးရင္ က်န္တဲ့သူေတြလည္း နားမလည္စရာ အေၾကာင္း မရွိဖူးလို႕ျမင္ပါတယ္။ ဒီလို စိန္ေခၚမႈေတြကို မညီညႊတ္ပါက ဖဲသေဘာအရ ဒိုင္စား၊ ညီေလး စားပါလိမ့္မယ္။
ပိုကာဖဲဝိုင္းမွာ UN က အေကာက္ေကာက္၊ လက္မည္းၾကီးေတြရဲ့ အုပ္စုေတြက ဖဲအိမ္အမ်ဳိးမ်ဳိးမွာ ထိုင္တဲ့ ဖဲသမားေတြလုပ္၊ ဖဲထုပ္ကို အခါခါခ်ိဳးျပီး သူတို႕ဆီမွာ ဂ်ိဳကာေတြရေအာင္ စီစဥ္ထားသလို အေပၚအိမ္ေတြကေန ဖဲမ်ားကို ေအာက္အိမ္ ျမန္မာအိမ္ကို ပစ္ျပီးညစ္ကစားေနၾကပါတယ္။ တက္ဖဲဆိုတာက ေမ်ွာ္လင့္ခ်က္ ဂ်ိဳကာ မရနိုင္ေတာ့သလို အေသပစ္ဖဲမ်ားနဲ႕ ပိတ္ေနျပီး လိမ့္ေနေအာင္ ခံရေပမဲ့ ေနာက္ဆံုးမွာ လက္မည္းၾကီးေတြ ဘယ္လိုပဲ အေသဖဲ ပစ္ခ်ပစ္ခ်၊ အဲဒီအေသဖဲကိုဘဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေကာက္စားျပီး ပိုကာေဒါင္းသြားပါလိမ့္မယ္။
၇၅။ နိဂံုးခ်ဳပ္အေနနဲ႔ စာေရးသူ အေလးအနက္တင္ျပခ်င္တာက စစ္အာဏာရွင္ဦးေနဝင္းနဲ႔ ဦးသန္ေရႊတို႕ရဲ႕ သမီးေတြလာရင္ စစ္ဖက္နယ္ဖက္အရပ္သား ဖိန္႕ဖိန္႕တုန္ေအာင္ ေၾကာက္ရြံ႕ ဂါရာဝျပဳ အရိုအေသေပးခဲ့ၾကတာမို႕ သူတို႕ေတြရဲ႕သမိုင္းေၾကာင္းနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသားအဖေတြရဲ့ သမိုင္းေၾကာင္းသန္႕ရွင္းမႈဟာ ဆီနဲ႕ေရလို ကြာျခားတာေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီဘက္ေတာ္သားမ်ားနဲ႔ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒီ၊ တပ္မိသားစု အသိုင္းအဝိုင္းေတြဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ လက္ရွိဗိုလ္ခ်ဳပ္္မွဳးၾကီးတို႕အေပၚ အျပစ္တင္ရႈတ္ခ်ေနမည့္အစား ယခင္ စစ္အာဏာရွင္ေတြရဲ့သမီးေတြ အေပၚထားရွိတဲ့ (ေၾကာက္စိတ္အေျခခံတဲ့) ဂါရဝတရားရဲ႕ ၅၀% သာသာ ထားမယ္ဆိုပါက စည္းလံုးျခင္းရဲ႕အင္အားစုတရပ္ ေပါက္ဖြားလာကာ ရခိုင္၊ဘဂၤလီအေရး ေအာင္ျမင္စြာ ေျဖရွင္းနိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႕ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီး မင္းေအာင္လိႈင္တို႕ဟာ ျမန္မာနိုင္ငံကို ျပိဳကြဲသြားေစမည့္ ျပင္ပနိုင္ငံေတြ အသံုးခ်တာမ်ိဳးနဲ႔ အမ်ိဳးသားေရးဗန္းျပ ေသြးထိုးေျမာက္ပင့္တာမ်ိဳး သူတိုရဲ့သမိုင္း အမဲစက္ျဖစ္ခံျပီး ဘယ္ေတာ့မွ လုပ္ေဆာင္မွာ မဟုတ္ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။