(မုိးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၈၊ ၂၀၁၅
(၁)
ဘယ္သူေတြက ဘယ္လိုညိႇႏိႈင္းတိုင္ပင္ၿပီး တန္ဘိုးသတ္မွတ္ေနသည္ မသိၾကရ။ ေငြလဲႏႈန္းမွာ လူေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာတို႔ အေပၚ အေကာင္းအဆိုး အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရိွေနၾကသည္။ စီးပြားေရး လုပ္ကိုင္ၾကရာတြင္ ေငြလဲႏႈန္းကို မသိခ်င္၍မရ။ အထူးသျဖင့္ နိုင္ငံရပ္ျခားႏွင့္ ကုန္ကူးသန္း ေရာင္း၀ယ္မႈျပဳၾကၿပီဟုဆိုလွ်င္ အရံႈးအျမတ္ကို ေငြလဲႏႈန္း အတက္အက်က ဆံုး ျဖတ္ေနျခင္းျဖစ္ရာ ပို၍အေရးႀကီးသည္။
သုိ႔ပါလွ်က္ ေငြလဲႏႈန္းကိုသတ္မွတ္ရန္ နိုင္ငံတကာကသေဘာတူညီထားၾကသည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟူ၍ မရိွေသးပါ။ ကန္႔သတ္ ခ်က္မ်ားရွိသည္ဟုကား ဆိုႏိုင္ပါ၏။ သို႔ပါေသာ္လည္း ထိုကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားကို လိုက္နာရမည္ဟု ဥပေဒကမရွိေသး။ ယေန႔ ကမာၻ၏ စီးပြားေရး၊ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာလုပ္ငန္းမ်ားကို IMF International Monetary Fund ေခၚ အဖြဲ႕အစည္းက ႀကီးၾကပ္ ေနသည္ဆိုသည့္တိုင္ နိုင္ငံေပါင္းစံုက လိုက္နာၾကရမည့္စည္းကမ္းစနစ္ဟူ၍ ခ်မွတ္မထားနိုင္ၾကေပ။ ေငြေၾကးဆိုင္ရာ စနစ္ Monetary System ဟုဆိုေသာ္လည္း စနစ္ဟူ၍ပင္မရွိဘဲျဖစ္ေနသည္။
နိုင္ငံတိုင္း၏ ေငြေၾကးတန္ဘိုးကို ထိုႏိုင္ငံ၏ဗဟိုဘဏ္က သတ္မွတ္ေနျခင္းျဖစ္ရာ ဗဟိုဘဏ္သည္ ယေန႔ ျဖစ္ပ်က္ေနသည့္ ေစ်းကြက္တြင္ အေျခအေန ထုတ္ကုန္ပစၥည္းေပါင္းစံုတို႔ႏွင့္ဆိုင္သည့္ (attribute) ေခၚ ဂုဏ္အဂၤါအခ်က္အလက္မ်ားစြာကို ေလ့လာၾကည့္ရူၿပီး ေငြလဲႏႈန္းကို သတ္မွတ္ေနၾကသည္ဟု ဆိုစရာရိွသည္။ သို႔ပါ၍ တက္လိမ့္မည္၊ က်လိမ္႔မည္ဆိုသည္ကို ေယဘုယ် ေ၀ဖန္ႏုိင္သည္ဆိုသည့္တို္င္ အတိအက် ခန္႔မွန္းရန္ကား ေလာေလာဆယ္တြင္ မျဖစ္နိုင္ေပ။
ကမၻာတြင္ ပထမဦးဆံုးေပၚလာသည့္ ေငြေၾကးစနစ္မွာ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီနိုင္ငံမ်ားပါ၀င္သည့္ ေရႊကို အဓိကထားေသာ စနစ္ျဖစ္ ပါသည္။ ၁၉၁၄ ခု ပထမကမာၻစစ္ျဖစ္ပြားခ်ိန္မွာ ဤစနစ္နိဂံုးခ်ဳပ္သြားခဲ့သည္။ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္တြင္ တကမာၻလံုး စီးပြားေရး ပ်က္ ကပ္ကို ႀကံဳၾကရသည္။ မိမိတို႔၏ေငြေၾကးကို မိမိဖာသာထိမ္းသိမ္းလာၾကရာ ပထမကမာၻစစ္ၿပီးေသာ္ အထိန္းအကြပ္ ကင္းမဲ့ေနမႈေၾကာင့္ ဒုတိယကမာၻစစ္ျဖစ္ပြားနိုင္သည့္ အေျခအေနကို သံုးသပ္စိုးရိမ္ခဲ႔ၾကသည္။ နိုင္ငံတကာ ေငြေၾကးစနစ္ကို ထိမ္းခ်ဳပ္ထားနိုင္ရန္ စနစ္တခုကို တီထြင္ရွာေဖြရန္လိုအပ္လာသည္။
တကမာၻလံုးက ဤေငြေၾကးစနစ္ကိုတီထြင္ရန္ စုေပါင္းတာ၀န္ေပး လိုက္ၾကေသာပုဂၢိဳလ္ ၂ ဦးမွာ အဂၤလန္နိုင္ငံမွ John Maynard Kyenes ႏွင့္ အေမရိကန္လက္ေထာက္ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီး Harry Dexter White တို႔ျဖစ္ၾကပါသည္။
၎တို႔သည္အေမရိကန္ New Hampshire နယ္ ေမာင့္၀ါရွင္တန္အပမ္းေျဖဟိုတယ္တြင္ ၄၄ နိုင္ငံမွ ကိုယ္စားလွယ္ ရ၀၃ ဦးကိုဖိတ္ေခၚကာ ကြန္ဖရင့္တခုက်င္းပခဲ့ပါသည္။ ေဟာ္တယ္ပိုင္ရွင္ မိုင္းသူေ႒းက ထိုအရပ္ရိွ စာတိုက္ႏွင့္ မီးရထားဘူတာ ရံုကို Bretton Woods ဟုအမည္ေပးခဲ့ရာတြင္ ကြန္ဖရင့္ကိုလည္း ဘရင္တန္ ၀ုဒ္ ကြန္ဖရင့္ဟု ကမာၻကသိခဲ့ၾကပါသည္။ ၁၉၄၄ ခုႏွစ္ ဒုတိယကမာၻစစ္အ႐ႈံးအႏိုင္ကို အဆံုးအျဖတ္ေပးမည့္ D-day အၿပီး ရက္သတၱပတ္ အနည္းငယ္အၾကာ ဂ်ဴလိုင္ ၂ ရက္မွ ၂၂ ရက္အထိ ရက္သတၱ သံုးပတ္ၾကာမွ် က်င္းပခဲ့ပါသည္။
သမၼတႀကီး ရုစဗဲ့က ကမာၻ႔ႏိုင္ငံေတြသည္ နီးသည္မဟုတ္၊ ေ၀းသည္မဟုတ္ ႏိုင္ငံတခု၏ စီးပြားေရး ေတာင့္တင္းမႈအေျခ အေနသည္ တျခားႏုိင္ငံမ်ားအေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိေနပါသည္ဟု သ၀ဏ္လႊာ ေရးသားပို႔ေပးခဲ့သည္။
တကမာၻလံုး စီးပြားေရးဆုပ္ကပ္ (Recession) ျဖစ္ၿပီးသည့္ေနာက္ ရႈပ္ေထြးေနေသာ ကမာၻ႔ေငြေၾကးစနစ္ကို စနစ္တက် ျဖစ္ ေအာင္ ထိမ္းသိမ္းနိုင္ရန္ ဤကြန္ဖရင့္ကို က်င္းပရပါသည္ဟု ဆိုခဲ့ၾကသည္။ ဤကြန္ဖရင့္က ေငြလဲႏႈန္းအေသထားျခင္း (Fixed Rate) ကို အားေပးသည္။ အဓိကက်ေသာနိုင္ငံႀကီးမ်ား၏ ေငြေၾကးတန္ဘုိုးကိုတည္ ၿငိမ္ေအာင္တားႏိုင္လွ်င္ တ ကမာၻလံုး၏ ေငြေၾကးစနစ္မ်ားသည္ ေခ်ာေခ်ာေမြ႕ေမြ႔လည္ပတ္နိုင္မည္ဟု ယံုၾကည္ခဲ့ၾကသည္။
လိုက္နာရန္ နည္းလမ္းအသြယ္သြယ္တို႔ျဖင့္ ကုန္သြယ္ေရးမညီမွ်မႈမ်ားကို ညီေအာင္ ထိန္းသိမ္းထားရမည္။ ထိုစဥ္က အေမ ရိကန္ေဒၚလာမွာ တကမၻာလံုးတြင္အေရးႀကီးဆံုး ဗဟိုေငြေၾကးျဖစ္ေနပါသည္။ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးျဖစ္သူ ဒက္စ တိုင္းက အေမရိကန္တို႔သည္ ေဒၚလာေငြစနစ္အေပၚမွ အခြင့္အေရးေတြ မမွ်မတရေနသည္ဟု ေ၀ဖန္ခဲ့သည္။ သူတို႔က ေငြကိုရိုက္ထုတ္ေနၿပီး အျခားႏိုင္ငံေတြက ထိုေငြကိုရရွိေအာင္ ကုန္ေတြထုတ္လုပ္ၾကရသည္ဟု ေထာက္ျပခဲ့သည္။ ေနာက္ ပိုင္းသူသမၼတျဖစ္လာၿပီး အနားယူ၊ ယခု အသက္ ၈၉ ႏွစ္အရြယ္ေရာက္သည့္တိုင္ အေျခအေနမွာ မေျပာင္းလဲေပ။ အေမရိ ကန္ေဒၚလာေငြ၏အေရးပါမႈမွာ ယခင္အတိုင္းပင္ရွိေနခဲ့သည္။
နိုင္ငံတိုင္း၏ ေငြေၾကးတန္ဘုိးကို ေစာင့္ၾကည့္မည့္ IMF ကို ဤကြန္ဖရင့္ကပင္ ဖြဲ႔စည္းေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤကြန္ဖရင့္ ကပင္ IBRD ေခၚ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးဘဏ္ကိုဖြဲ႕စည္းခဲ႔ရာ တခ်ိန္တြင္ ကမာၻ႔ဘဏ္ World Bank ဟူ၍ ျဖစ္ေပၚလာသည္။
ဒုတိယ ကမာၻစစ္အၿပီး စစ္ေၾကာင့္ပ်က္စီးမႈမ်ားကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ရန္ရည္ရြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း အေမရိကန္တို႔က ဥေရာပျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ မာရွယ္ (Marshall Plan) ျဖင့္ ေငြထုတ္ေခ်းေသာအခါ IBRD ၏ဘဏ္လုပ္ငန္းမွာ ေမွးမွိန္ သြားခဲ့ရသည္။
(၂)
ကမာၻႀကီး၏ေငြေၾကးစနစ္သည္ ျပႆနာတခုမွ တခုသို႔ တျဖည္းျဖည္းေျဖရွင္းေပးေနရေသာ စနစ္ႀကီးတခုသာျဖစ္ပါသည္။ ခိုင္ခံံ့တည္ၿငိမ္သည့္ကာလမွာ တိုေတာင္းၿပီး ႐ႈပ္ေထြးေသာျပႆနာမ်ားမွာ တမ်ိဳးၿပီးတမ်ိဳးေပၚေပါက္ေနၾကပါသည္။
ဥေရာပစီးပြားေရးစနစ္ႀကီးမွာ ေရွ႕သို႔မတိုးနိုင္ဘဲ ရပ္တန္႔ေနသည္။ ေငြေၾကးတန္ဖိုးမွာ ေဖာင္းပြသည္ဟုမရွိဘဲ ပို၍ပို၍သာ က်စ္လစ္လာေနၿပီး တန္ဖိုးတက္လွ်က္ရွိသည္ (Deflation)၊ ဂရိိနိုင္ငံမွာ ယူရိုစနစ္မွ ထြက္မည္ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ေႂကြး ေတြကိုမဆပ္နိုင္ေတာ့ဘဲ ေဒ၀ါလီခံရေတာ့မည္ဟုလည္းေကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေျပာေနသည္။ အေမရိကန္စီးပြားေရးမွာလည္း ျပန္ၿပီး ဦးေမာ့လာၿပီဟုျပလိုက္၊ ျပန္ၿပီး ေနွးေကြးသြားလိုက္ ျဖစ္ေနသည္။ ထိုသို႔မတည္ၿငိမ္မႈေၾကာင့္ နုိင္ငံတကာေငြေၾကးစနစ္ မွာမ်ားမွာ ဖရိုဖရဲျဖစ္ကုန္သည္။ ယမန္ နွစ္ေနာက္ဆံုးပိုင္းတြင္ ယူရိုတန္ဘိုးေငြမွာ ၿပိဳဆင္းခ့ဲသည္။
၂၀၁၅ နွစ္ဦးစတြင္ ဆြစ္တို႔က သူတို႔ေငြေၾကးကို ထိမ္းခ်ဳပ္မထားေတာ့ဘဲ ေစ်းကြက္အလိုက် လႊတ္ေပး (float) ခဲ့သည္။ ၎၏တန္ဘိုးမွာ ယူရိုနွင့္ယွဥ္္လွ်င္ အမ်ားႀကီးခုန္တက္သြားသည္။ ဆြစ္နိုင္ငံလုပ္ ေခ်ာကလက္နွင့္ စကိတ္ေလွ်ာစီးစခန္း တည္းခိုခေတြမွာ ခုန္တက္ကုန္သည္။
ေငြလဲႏႈန္းဆိုသည္မွာ ေျပာင္းေနၾကသည္ဆိုေသာ္လည္း မတည္မၿငိမ္ အတက္ၾကမ္း၊ အဆင္းၾကမ္း ျဖစ္ေနရသည္ေတာ့ မဟုတ္ေပ။ မည္သို႔ျဖစ္ေစ ေငြလဲႏႈန္းသည္ ကမာၻ႔စီးပြားေရးအတြက္ တခုတည္းေသာ အေရးႀကီးဆံုးဂဏန္းတခု ျဖစ္လာေန ပါသည္။
မၾကာမီက ဤမတည္ႀငိမ္မႈသည္ အာရွသို႔ ကူးစက္လာခဲ႔ပါသည္။ ၂၀၁၂ ႏွင့္စာေသာ္ ဂ်ပန္ယန္းေငြသည္ တန္ဘိုး သံုးပံုတပံု ေလ်ာ့ဆင္းသြားသည္။ ဂ်ပန္ထုတ္ပစၥည္းေတြမွာ ေစ်းကြက္တြင္ အၿပိဳင္ေရာင္းလာနုိင္ၿပီး ပတ္၀န္းက်င္နိုင္ငံမ်ားအဖို႔ ေခါင္းခဲ ရ ေသာ ျပႆနာျဖစ္လာသည္။
ကမာၻႀကီးတခုလံုး၏စီးပြားေရးကုိ ျမႇင့္တင္ေပးခဲ့သည့္ တရုတ္နိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးတိုးတက္ႏႈန္းမွာ တစတစေလ်ာ့နည္းလာ ေနသည္။ ၾသဂုတ္လအတြင္းက ဆိုင္းမဆင့္ ဗံုမဆင့္ ယြမ္တန္ဘိုးေငြကို ေလွ်ာ့ခ်လိုက္ရာ တကမာၻလံုး အံ့အားသင့္ခဲ့ၾကရသည္။ ေစ်းကြက္တြင္ ကေမာက္ကမေတြျဖစ္ကုန္သည္။ အႀကီးအက်ယ္ ရံႈးသူ ျမတ္သူေတြေပၚေပါက္ခဲ့သည္။
အေမရိကန္ေဒၚလာတန္ဘိုးမွာ ယူရိုအပါအ၀င္ ကမာၻ႔ေငြေၾကးအားလံုးနွင့္စာေသာ္ တိုးတက္လာခ့ဲပါသည္။ သို႔ပါေသာ္လည္း အေမရိကန္တို႔၏ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈမွာ မိမိေငြေၾကးကို အမွီလိုက္နုိင္သည္ဟု မဆိုနိုင္ပါ။ တခ်ိန္ထဲမွာပင္ အေမရိကန္ထုတ္ ကုန္မ်ား၏တန္ဘိုးမွာ တက္လာသည္။ ေဒၚလာေငြကို ေခ်းထားခဲ့ေသာကုမၸဏီမ်ားမွာ ျပန္ဆပ္ရန္ အခက္ေတြ႕ကုန္ၾက သည္။
ေငြေၾကးတန္ဖိုးတက္ျခင္းက်ျခင္းမွာ ေငြေၾကးတို႔၏အလုပ္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ သဘာ၀က်ေသာျဖစ္ရပ္တခု ျဖစ္ပါ၏၊ သို႔ပါ ေသာ္လည္း ထိုအတက္အက်မ်ားေၾကာင့္ပင္ စီးပြားေရးသမား၊ နိုင္ငံေရးသမားမ်ား အၾကပ္အတည္း ေတြ႕ၾကရသည္။ ဘဏ္ မ်ား ေဒ၀ါလီခံရျခင္း၊ စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္းၾကံဳၾကရျခင္းေၾကာင့္ ဘဏ္မ်ားတြင္ လိုက္နာၾကရသည့္ စည္းကမ္းဥပေဒမ်ား ျပဌာန္း လာၾကပါသည္။ သို႔ပါေသာ္လည္း ဘဏ္မ်ားပါ၀င္လႈပ္ရွား ေနရေသာ ကမာၻ႔ေငြေၾကးစနစ္ႀကီးမွာ စည္းကမ္းနည္းလမ္း ဟူ၍ မယ္မယ္ရရမရွိဘဲ ျဖစ္ေနသည္။ နိင္ငံမ်ား၌ ျပႆနာတက္ျပီဆိုလွ်င္ ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးစနစ္ကပင္ ကူညီေပးရမည့္ ပလက္ေဖာင္း ျဖစ္သင့္လွပါသည္။ ေငြေၾကးစနစ္မ်ားမွာ တစစီ တခုစီ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကၿပီး စုစည္းရန္ခက္ခဲသည္။
အေမရိကန္နွင့္ ဥေရာပနုိင္ငံမ်ားက နယ္နိမိတ္မ်ားကိုေက်ာ္ကာ ေငြေၾကးကိုေျပာင္ေရြ႕သြားျခင္းကို အားေပးသည္။ တရုတ္ ျပည္က လက္သင့္မခံေပ။ အေမရိကန္ဦးေဆာင္မႈႏွင့္ IMF အေနျဖင့္ ေငြေခ်းငွားႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ၎၏ၾသဇာခံႏိုင္ငံေပါင္းမ်ားစြာတို႔၏ ေငြေၾကးစနစ္ကို လြပ္လပ္မႈရရွိေစသည္ဟု ဆိုရေပမည္။
အခ်ဳိ႕ေငြေၾကးမ်ားမွာ ေဒၚလာ (သို႔) ယူရိုႏွင့္တြဲခ်ိတ္ (Peg) ထားလိုၾကၿပီး တခ်ဳိ႕ကမူ ေစ်းကြက္ကိုလိုက္၍ Float လုပ္ထား လိုၾကသည္။ ႏုိင္ငံေပါင္းမ်ားစြာက ကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈအတြက္ ေဒၚလာေငြကိုအသုံးျပဳၿပီး မိမိေငြေၾကးႏွင့္ တန္ဘုိး ျဖတ္ၾကရသည္။ သို႔ပါေသာ္လည္း ဘယ္ႏိုင္ငံမဆို ဤစနစ္ကိုမလိုက္နာေတာ့ဘဲ မနက္ျဖန္တြင္ အျခားေငြေၾကးကို ေျပာင္း လဲသုံးမည္ဆိုလွ်င္လည္း လြတ္လပ္စြာ အသုံးျပဳႏုိင္ခြင့္ရွိသည္။
ထိုသို႔ ပရမ္းပတာျဖစ္ေနေသာ ေငြေၾကးစနစ္ႀကီးကို စည္းကမ္းတက်ျဖစ္ေစရန္ အဆိုျပဳျခင္းမ်ားရွိခဲ့ၾကပါသည္။ ဂ်ိဳးဇက္စ တစ္ဂလစ္၊ ေဂ်ာ့ (ရွ) ဆိုးရုိးႏွင့္ တရုတ္ျပည္၏ သက္ေတာ္ရွည္ဘဏ္ဥကၠဌႀကီး Zhou Xiao Chun တို႔ေရွ႕တန္းက ပါ၀င္ၾက ပါသည္။
တိုင္းျပည္တစ္ခု၏ ကုန္သြယ္ေရးစာရင္းခ်ဳပ္ရာတြင္ လိုေငြျပေနေသာႏိုင္ငံတို႔အတြက္ ေျဖရွင္းနည္းမွာ မိမိႏိုင္ငံ၏ ကုန္ထုတ္ လုပ္မႈကို တိုးျမႇင့္ေပးရန္ပင္ျဖစ္သည္။ သို႔မဟုတ္ ဗဟိုဘဏ္မွ အတိုးႏႈန္းကို တိုးျမႇင့္ေပးျခင္းျဖင့္ ေငြေၾကးကို မိမိနိုင္ငံအ တြင္းတြင္ ရွိေနရန္စီမံႏိုင္သည္။ သို႔ပါေသာ္လည္း ဤနည္းက ျပည္တြင္းစီးပြားေရးကိုထိခိုက္ၿပီး ဆုပ္ကပ္ (Recession) ျဖစ္ ေစနိုင္သည့္ အႏၱရာယ္ရွိသည္။
ေနာက္ထပ္တနည္းမွာ မိမိေငြေၾကးတန္ဘိုးကို ခ်ေပးျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ မိမိေငြတန္းဘိုးက်သြားသျဖင့္ နိုင္ငံျခားမွ ပစၥည္း မွာယူတင္သြင္းျခင္းကိုအားမေပးဘဲ ျပည္တြင္းမွ ပို႔ကုန္တိုးျမႇင့္ေရးကိုသာ အားေပးသည္။ ေငြေၾကးတန္ဖိုးခ်ျခင္းမွာ မိမိ စီးပြားေရးတခုလံုးကို ထိခိုက္ေစသည့္အျပင္ မိမိကဲ့သို႔ပင္ အျခားနိုင္ငံမ်ားကလည္း တန္ဘိုးလိုက္ၿပီး ေလွ်ာ့ခ်နိုင္ၾကသည္။ ဤစက္ကြင္းသံသရာကိုတားဆီးႏိုင္ရန္မူ ႏိုင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ မိမိေငြေၾကးကို အလြယ္တကူ မခ်ေပးနိုင္ေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈမ်ား ရွိသင့္သည္။
ဘရင္တန္၀ုဒ္မွ ခ်ေပးလိုက္ေသာ စည္းမ်ဥ္းတခုမွာ ႏိုင္ငံအားလံုးစုေပါင္း ထိမ္းခ်ဳပ္ၾကျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ ဤသေဘာတူညီ မႈေၾကာင့္ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးအၿပီး တကမာၻလံုး၏ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈမွာ ပ်မ္းမွ် ၂.၈ ရွိခဲ့သည္။ ၁၉၇၀ ခုေနာက္ပိုင္း ထိမ္းခ်ဳပ္မႈေလွ်ာနည္းသြားခ်ိန္မွစၿပီး ၁.၈ သို႔ေလွ်ာ့က်သြားသည္။
ဒုတိယကမာၻစစ္ၿပီးခ်ိန္မွ ၁၉ရ၀ ခုနွစ္မ်ားအထိ ေငြေၾကးတည္ျငိမ္ခဲ့ျခင္းမွာ ဘရစ္တန္၀ုဒ္ကြန္ဖရင့္၏ အက်ိဳးဆက္ မ်ားျဖစ္ပါ သည္။
ဘရင္တန္၀ုဒ္ ကြန္ဖရင့္က ေရႊ၏အေရးပါမႈကို ပယ္ဖ်က္လိုခဲ့သည္။ သို႔ပါေသာ္လည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ ဘာမွ မလုပ္ႏိုင္ခဲ့ ပါ။ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားက ေရႊကို အေမရိကန္တို႔ထံမွ၀ယ္ၾကရာ ေနာက္ဆံုး သမၼတနစ္ဆင္မွ တားျမစ္မိန္႔ထုတ္ရသည္အထိ အ ၀ယ္မ်ားလာခဲ့သည္။ အေမရိကန္တို႔၏ ကုန္သြယ္ေရးလိုေငြျပမႈမွာ တစ တစ မ်ားျပားလာသည့္တိုင္ ေငြပိုရွိေသာႏိုင္ငံမ်ားက အေမရိကန္တို႔ကိုေငြေခ်းရန္ ၀န္မေလးၾကေပ။ အေမရိကန္၏ တရုတ္အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေပါင္းစံုသို႔ေပးဆပ္ရန္ ေႂကြးမွာ ၇ ထြီလီယမ္ အထိရွိေနေပသည္။
(၃)
ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံသည္ ေစ်းကြက္၏ပကတိအေျခအေနမ်ားကို လစ္လ်ဴရႈကာ ေငြလဲႏႈန္းအေသျဖင့္ နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနခဲ့ ပါသည္။ ကမၻာေစ်းကြက္ကို အသိအမွတ္မျပဳခဲ့ေသာေၾကာင့္ အက်ိဳးရလဒ္ကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ေတြ႔ၾကံဳခံစားၾက ရပါမည္။ ျပင္ဆင္သင့္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို ျပင္ဆင္ၾကရပါမည္။
ႏိုင္ငံတခုသည္ မိမိေငြတန္ဘိုးျမင့္တက္ေစလိုပါက၊ ခိုင္ခန္႔ေစလိုပါက၊ အဓိကလုပ္ရန္မွာ တိုင္းျပည္၏ကုန္ထုတ္လုပ္မႈကို ပိုမိုတိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရန္ပင္ျဖစ္ပါသည္။
ကိုသန္းလြင္
Ref: New York Review of books. New Financial Order, until it collapsed by Roger Lowenstein Dec 3 2015 issue.
photo source: cnbc
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
တရုပ္နယ္စပ္၊ ထိုင္းနယ္စပ္ႏွင့္ တရားဝင္ကုန္သြယ္ေသာ စင္ကာပူ ထို(၃)ေနရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံေငြေစ်းႏႈန္းကို ဆံုးျဖတ္ေနသည့္ ပံုစံျဖစ္ေနသည္။ ဂ်ပန္၊ အေမရိကန္တို႕ ဝင္လာေသာ္လည္း လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဂ်ီဒီပီ တိုးတက္ေစေလာက္ေအာင္ ရင္းႏွီးမႈမရွိေသးပါ။ စက္ပစၥည္းႏွင့္ စက္သံုးယဥ္ (ေမာ္ေတာ္ကားအပါဝင္) တင္ပို႕ျခင္း တရားဝင္သေဘၤာပို႕ကုန္အမ်ားစုမွာ စင္ကာပူႏိုင္ငံ ပင္နီစူလာပလာစာ အထပ္၂၀၊ ၂၁ စသည့္ေနရာမ်ားမွ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႕ ေငြေပးယူျခင္း လုပ္ေနျပီး၊ ထိုင္း ႏွင့္ တရုပ္နယ္စပ္မ်ားမွ ေငြေပးယူမႈမ်ား လုပ္ေနၾကသည္။ ထို (၃)ႏိုင္ငံသည္ လက္ရွိ ျမန္မာေငြလဲႏႈန္းကို ထိမ္းခ်ဳပ္ေနသည့္ သေဘာျဖစ္သည္။ ဗဟိုဘဏ္မွ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းမွာ ရုတ္တရက္ေဆာင့္တက္က် မႈကိုသာ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္သည္။ ၂၀၁၁ တြင္ ကန္ေဒၚေတာေစ်း ၉၀၀က်ပ္မွာ ယခုအခါ ၁၃၀၀ က်ပ္ျဖစ္လာျခင္းသည္ ျမန္မာက်ပ္ေငြ ဘဏ္အတိုးႏႈန္း ၁၂% ႏွင့္ တူညီသည္။