 |
|
ဒုဗိုလ္မႈးႀကီးဟရန္သီယို (၁၉၄၉ အင္းစိန္တိုက္ပြဲကာလ)
(ျပည္တြင္းေသာင္းက်န္းမႈသမိုင္း – ဒုတိယတြဲ) |
(မုိးမခ) ဇူလုိင္ ၂၄၊ ၂၀၁၅
ေဖေဖ တီဘီေရာဂါေပ်ာက္ကင္းၿပီး မိထၴီလာက ျပန္လာတဲ့အခ်ိန္ဟာ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ရန္ကုန္ျပန္ေရာက္ ေတာ့ တပ္ရင္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေတာခိုကုန္ပါၿပီ။ ကရင္လူမ်ဳိးတို႔ရဲ႕ ေကအင္ဒီအိုလႈပ္ရွားမႈမ်ားလည္း စတင္လာပါၿပီ။ ေဖေဖ့ကို ေျမာက္ပိုင္းတိုင္းမွဴးခန္႔လိုက္တဲ့အတြက္ ေမၿမိဳ႕ကို ေမေမ၊ ကြၽန္မေအာက္ညီမ ‘စန္း’ ကိုေခၚၿပီး ေဖေဖေျပာင္း ေရႊ႕ သြားခဲ့ရပါတယ္။ ကြၽန္မကေတာ့ ထံုးစံအတိုင္း သံုးဆယ္မွာ ဘိုးဘြားမ်ားနဲ႔ က်န္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီအေတာအတြင္းမွာပဲ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္း ကရင္တပ္မ်ား ေတာခိုၿပီး ၿမိဳ႕အခ်ဳိ႕ကို သိမ္းယူရာမွာ ရန္ကုန္နားကပ္ေနတဲ့ အင္းစိန္ၿမိဳ႕ကို ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁ရက္ေန႔မွာ သိမ္းယူလိုက္ပါတယ္။ ဒီတင္ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္လုပ္ေနတဲ့ ဗိုလ္ေနဝင္းက ေဖေဖ့ကို ရန္ကုန္ ခဏဆင္းလာဖို႔ ေၾကးနန္းရိုက္ေခၚလိုက္ၿပီး ရန္ကုန္ေရာက္လို႔ သူ႔ကို သတင္းပို႔တာနဲ႔တၿပိဳင္နက္ အင္းစိန္ ေျမပံုႀကီး ကို ထိုးေပးၿပီး “ေတာင္ပိုင္းတိုင္းမွဴးအျဖစ္နဲ႔ အင္းစိန္တိုက္ပြဲတိုက္ေပေတာ့” လို႔ အမိန္႔ေပးလိုက္ပါေတာ့တယ္။
ဒီေနာက္မွာေတာ့ ေဖေဖဟာ ျပည္တြင္းစစ္ႀကီးကို တိုက္ရပါေတာ့တယ္။ သူ႔ဘဝမွာ “ျပည္တြင္းစစ္တိုက္ခဲ့ရတာ စိတ္အထိ ခိုက္ဆံုးပဲ” လို႔ ေဖေဖက မၾကာခဏ ေျပာတတ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းစစ္အတြင္းက သူ႔အနီးမွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး က်ဆံုးသြားခဲ့ရတဲ့ သူရင္းႏွီးတဲ့ ရဲေဘာ္မ်ားအေၾကာင္းလည္း ကြၽန္မတို႔ကို မၾကာခဏ ေျပာျပတတ္ပါတယ္။
ေဖေဖက ၂၀ဝ၃ ခုႏွစ္မွာ စတင္ေရးသားၿပီး ၂၀ဝ၇ ခုႏွစ္မွာ ၿပီးဆံုးလို႔ ထုတ္ေဝခဲ့တဲ့ သူ႔ရဲ႕ ကိုယ္ေရးအထၳဳပၸတၱိႀကီးထဲမွာ ျပည္တြင္းစစ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဒီလိုေရးသားဖူးပါတယ္။
“ျပည္တြင္းစစ္ႀကီးအတြင္းမွာ တခ်ိန္က ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးအတြက္ အတူတိုက္ပြဲဝင္ခဲ့ၾကသူမ်ား အခ်င္းခ်င္းအၾကား ျပန္ လည္တိုက္ခိုက္ၾကရၿပီး ဗမာ့သားေကာင္း၊ သမီးေကာင္းေျမာက္မ်ားစြာ ေသေၾကခဲ့ၾကရေပသည္။ တိုင္းျပည္အတြက္ ႏွေျမာ တသစရာ ဆံုးရံႈးမႈႀကီးပင္ျဖစ္သည္။ အခ်င္းခ်င္းၾကား မတိုက္ၾကရဘဲ မေသဆံုးကုန္ၾကဘဲ အားလံုးတိုင္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး တည္ေဆာက္ေရးမ်ားမွာသာ ဝိုင္းအလုပ္လုပ္ၾကမည္ဆိုလွ်င္ တိုင္းျပည္အတြက္ ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းလိုက္မလဲ ဟုလည္း ယူဆစဥ္းစားေနမိပါသည္။ ျပည္တြင္းစစ္သည္ ကြၽန္ေတာ္တို႔တိုင္း ျပည္တိုးတက္ေရးအတြက္ အေႏွာက္ အယွက္ျဖစ္ေစခဲ့ေသာ အေၾကာင္းဆိုးႀကီးျဖစ္ခဲ့သည္ဟု ကြၽန္ေတာ့္စိတ္တြင္ ထင္ျမင္မိသည္” လို႔ ေရးထားပါတယ္။
အဲဒီေခတ္ အဲဒီကာလက (အင္းစိန္တိုက္ပြဲ ကာလဝန္းက်င္) က အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို ေဆာင္းပါးမ်ားေရးၿပီး “မုန္တိုင္းကိုမမႈ အံတုေလေသာ္” (မိုးမိုးတာေရာစံေရး) ဆိုတဲ့လံုးခ်င္း စာအုပ္ထုတ္ထားတာမွာလည္းေကာင္း၊ သမၼတေဟာင္း ေဒါက္တာ ေမာင္ေမာင္ရဲ႕ အမွာစာမွာလည္းေကာင္း အဲဒီလိုသေဘာမ်ဳိး ေရးထားတာေတြ႔ရပါတယ္။
ေဖေဖက ေကအင္ဒီအိုလႈပ္ရွားမႈေတြဟာ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္ေတြရဲ႕ပေယာဂလို႔ သတ္မွတ္ၿပီး “အင္းစိန္တိုက္ပြဲႀကီး” ကို ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၄ ရက္ေန႔ကစၿပီး မလြဲမေရွာင္သာတိုုက္ရပါေတာ့တယ္။ ေဖေဖက အင္းစိန္တိုက္ပြဲၾကီးကို သူ႔ရဲ႕ ပထမဆံုး “စစ္တကၠသိုလ္” လို႔ သတ္မွတ္ေျပာဆိုခဲ့ျပီး မိမိရဲ႕စစ္သားဘဝမွာ အခက္ခဲဆံုး၊ အပင္ပန္းဆံုး။ အၾကပ္အတည္း အရွိဆံုး။ ေဘးအႏၲရာယ္အမ်ားဆံုးႏွင့္ ထိခိုက္က်ဆံုးမႈ အမ်ားဆံုး အခ်ိ္န္အၾကာဆံုး ဆင္ႏႊဲခဲ့ရတဲ့ တသက္မေမ့ႏိုင္တဲ့တိုက္ပြဲၾကီး” လို႔ကင္ပြန္း တပ္ခဲ့ပါတယ္။
သူဒီလိုသေဘာထားတာကလည္း အလြန္ေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီတိုက္ပြဲအတြင္းမွာ သူအင္မတန္ခ်စ္ခင္ျပီး ရင္းႏွီးခဲ့တဲ့ သူ႔ တိုက္ေဖာ္တိုက္ဖက္အခ်ဳိ႕ က်ဆံုးကုန္ရတာကို သူမ်က္ဝါး ထင္ထင္ေတြ႔ခဲ့ရလို႔ပါပဲ။ ဒီက်ဆံုးသူေတြထဲက က်မတို႔ငယ္ငယ္ ကေလးကတည္းက နာမည္အရ ရင္းႏွိီးကြၽမ္းဝင္ခဲ့တဲ့သူေတြရွိပါတယ္။ ေဖေဖက သူတို႔အေၾကာင္း မႀကာခဏ ေျပာဆိုတတ္ လို႔ပါ။
၁။ ခ်င္းေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း ၁၊ တပ္ရင္းမွဴး ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး ဟရန္သီယို။ ။ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ ေရးအၿပီး ဗမာ့မ်ဳိးခ်စ္ တပ္ဖြဲ႔ႀကီးကိုဖ်က္သိမ္းျပီး ကႏၵီစာခ်ဳပ္ (၁၉၄၅၊ စက္တင္ဘာ ၆ ရက္) သေဘာတူညီခ်က္အရ ဗမာ့တပ္မေတာ္ ျပန္လည္ဖြဲ႔ စည္းရာမွာ ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း ၃ ရင္းအျပင္ တျခားတိုးခ်ဲ႔ဖြဲ႔စည္းခဲ့တဲ့ တပ္ရင္းမ်ားထဲမွာ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း စတဲ့ တိုင္းရင္း သား လူမ်ဳိးစုေတြ ပါဝင္တဲ့ တပ္ရင္းမ်ားလည္း ပါဝင္ပါတယ္။ အဲဒီတပ္ရင္းမ်ားမွာ အမ်ားစုပါ ဝင္သူမ်ားဟာ ျဗိတိသွ်ဖြဲ႔စည္းခဲ့တဲ့ တပ္မ်ားကလူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီထဲက ကရင္တပ္ရင္း ၂ ရင္းဟာ ေကအင္ဒီအိုလႈပ္ရွားမႈမ်ားနဲ႔ ပူး ေပါင္းသြားျပီး၊ ခ်င္းတပ္ရင္း ၂ ရင္းနဲ႔ ကခ်င္ တပ္ရင္းက လူအခ်ဳိ႕ကေတာ့ ဗမာ့တပ္မေတာ္ရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈေအာက္မွာက်န္ခဲ့ျပီး အင္းစိန္စစ္ မ်က္ႏွာကို ေရာက္ရွိလာခဲ့ပါတယ္။
ေဖေဖဟာ အဲဒီ ခ်င္းတပ္ရင္း ၁၊ တပ္ရင္းမွဴးဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး ဟရန္သီယိုနဲ႔ အလြန္ရင္းႏွီးပါတယ္။ သူဟာ တိုက္ရည္ခိုက္ ရည္ျပည့္ဝျပီး အလြန္က်န္းမာ ႀကံ့ခိုင္ေတာင့္တင္းျပီး ေဘာလံုးကန္လည္း အင္မတန္ေကာင္းဆိုပဲ။ (နဝတေခတ္ထုတ္ တပ္မေတာ္သမိုင္း စာအုပ္မ်ားမွာ သူ႔ပံုေတြ ပါလာတာ ေတြ႔ရေတာ့ ေဖေဖေျပာဖူးတဲ့ ကိုယ္ခႏျြာ သိပ္ေတာင့္တင္းျပီး၊ က်န္း မာေရး သိပ္ေကာင္းတယ္ဆိုတဲ့ စကားကို သတိရမိတယ္။ တကယ့္ကို ဗလေတာင့္တင္းသူပါ။ အားကစားသမားႀကီးလည္းျဖစ္၊ ေတာင္ေပၚသား ႀကီးလည္း ျဖစ္ေလေတာ့ ေဖေဖ ႏွေျမာတသစြာ တဖြဖြေျပာလည္း ေျပာေလာက္စရာပါပဲ။ )
အဲဒီခ်င္းတပ္ရင္းကို ေဖေဖက အေတာ္အေရးေပး တေလးတစား ဆက္ဆံပါတယ္။ သူတို႔တေတြဟာ အေျခခံ ရိုးသားၾကျပီး သူတို႔အေပၚ တန္းတူရည္တူ စိတ္ေစတနာထား ဆက္ဆံရင္ သိပ္ေက်နပ္ၾကျပီး ဘာခိုင္းခိုင္း စိတ္ေရာ ကိုယ္ပါ လုပ္ေဆာင္ၾက ေလ့ရွိတယ္။ ေက်းဇူးတရားလည္း သိပ္သိတတ္သူေတြလို႔ေဖေဖက မွတ္ခ်က္ခ် ေျပာဖူးပါတယ္။ တခုပဲရွိတယ္တဲ့။ သူတို႔က သိပ္အရက္ႀကိဳက္ေတာ့ သူတို႔တပ္ရင္းက က်င္းပတဲ့ပြဲေတြသြားရင္ သူတို႔တိုက္သမွ် ေသာက္ရတယ္။ အဲဒါတခုပဲ ဒုကၡ ေရာက္တာလို႔ ေဖေဖက ေျပာျပပါတယ္။
အဲဒီတပ္ရင္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေမေမေျပာျပဖူးတာ တခုလည္းရွိပါတယ္။ သူတို႔တပ္ရင္းရဲ႕ “တပ္ရင္းေန႔” (တပ္ရင္းမ်ား အ လိုက္ မိမိတို႔တပ္ စတင္ဖြဲ႔စည္းတဲ့ေန႔အထိမ္းအမွတ္ပြဲ) ပြဲလုပ္ရာမွာ ေဖေဖကိုဖိတ္လို႔ ေဖေဖက သြားတက္သတဲ့။ အဲဒီည စာစားပြဲမွာ ဒန္ေပါက္ထမင္းနဲ႔ ဧည့္ခံတယ္။ ေခါင္ရည္နဲ႔လည္း ဧည့္ခံဆိုပဲ။ ေဖေဖက အရက္မေသာက္ႏိုင္ေပမယ့္ တျခား တပ္ရင္းေတြဆိုေတာင္းပန္လို႔ ေကာင္းေပမယ့္ အခု ခ်င္းတပ္ရင္းက တပ္မွဴးမ်ားက ဝိုင္းတိုက္တာဆိုေတာ့ ျငင္းလို႔မေကာင္း ဘူး။ (သူတို႔တိုက္တာမေသာက္ရင္ သူတို႔ကို အထင္ေသးလို႔၊ သူတို႔ခင္မင္ေလးစားသလို သူတို႔ကို ျပန္မေလးစားဘူးထင္မွာစိုးလို႔တဲ့) ဒါေႀကာင့္ ေဖေဖလည္း သူတို႔တိုက္သမွ် ေသာက္ရသတဲ့။ ေသာက္ျပီးအိမ္ျပန္လာေတာ့ ကားကလည္း ဝီလီဂ်စ္ ကားေလးဆိုေတာ့ ေလတဟူးဟူးနဲ႔ေပါ့။ ေလတိုက္ေလမူးေလနဲ႔ အိမ္ျပန္ေရာက္ေတာ့ ေဒါင္ခ်ာဆိုင္းေနျပီတဲ့။
အဲဒီတုန္းက ေဖေဖက ေတာင္ပိုင္းတိုင္းမွဴးအျဖစ္ေနတဲ့ မဂၤလာဒံုအိမ္ႀကီးမွာ က်မတို႕ အရပ္က စစ္ေျပးလာတဲ့ ေဆြမ်ဳိးေတြနဲ႔ ျပည့္ေနပါတယ္၊ က်မတို႔အရပ္ကို ပါတီက တပ္မ်ား (ဗိုလ္ရဲထြဋ္ဦးစီးတဲ့) သိမ္းထားတဲ့အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ ေဖေဖ့ဘက္က အမ်ဳိးေတြေရာ ေမေမ့ဘက္က အမ်ဳိးေတြေရာ အေတာ္မ်ားမ်ား ေရာက္ျပီးေန ေနႀကတာပါ။
ေဖေဖက အိမ္လည္း ျပန္ေရာက္ေရာ လူမွန္းကိုမသိေအာင္မူးေနတာ။ အိမ္အေပၚထပ္ တြဲတင္ရ။ မူးမူးနဲ႔ ထိုးအန္ေတာ့ စား ထားတာကလည္း ဒန္ေပါက္ေတြဆိုေတာ့ အေျပးအလႊားသိမ္းရဆည္းရနဲ႕ တအိမ္လံုး အလုပ္႐ႈပ္သြားၾကတာေပါ့ေလ။ ေဖေဖကို အိပ္ခန္းထဲ ဆြဲသြင္းျပီး ခုတင္ေပၚတင္ရံုရွိေသး ခုတင္ေပၚအန္ခ်လိုက္လို႔ ေမေမက အႀကီးအက်ယ္ေဒါပြသတဲ့။ ဒါ ေၾကာင့္ ေဖေဖက မူးမူးနဲ႕ေမေမ့ကို တေတာင္းပန္တည္း ေတာင္းပန္ေနတာ ထပ္ခ်ည္းတလဲလဲ ျဖစ္ေနေရာတဲ့။
အဲဒီေတာ့ အိမ္မွာ စစ္ေျပးခိုလႈံေနတဲ့ ေဖေဖ့အစ္ကိုႀကီး ဦးႀကီးပုက “ငါ့ – မွပဲ (ဦးႀကီးက စကားေျပာရင္ အတိုင္းေလး၊ အထြာ ေလးနဲ႕ ေျပာတတ္ပါတယ္။) ဒီေကာင္က မူးသာမူးတာ။ ပါးစပ္က မိန္းမကို တစိန္စိန္နဲ႔ ခ်ကိုမခ်ဘူး” လို႔ ဆဲပါသတဲ့၊ အဲသ လိုျဖစ္ခဲ့ဖူးေၾကာင္း ေမေမက ေျပာျပဖူးပါတယ္။
အဲဒီခ်င္းတပ္ရင္းက တပ္ရင္းမွဴး ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး ဟရန္သီယိုဟာ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ေမလအတြင္းမွာ တိုက္ေနရတဲ့ ေဖာ့ကန္ရြာ အနီးက တိုက္ပြဲ (အင္းစိန္တိုက္ပြဲႀကီးအတြင္းက တိုက္ပြဲစဥ္တခု) မွာ ေပါင္မွာ ေသနတ္ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီကေန ေျခ ေထာက္ပုပ္လိုက္လာလို႔ ေျခေထာက္ကို ဆရာဝန္မ်ားက ျဖတ္ဖို႔စီစဥ္ေတာ့ သူေနာင္မွာ ေဘာလံုးမကန္ရေတာ့မွာစိုးလို႔ မျဖတ္ဘူး တင္းခံေနပါတယ္။ ေဖေဖကို လာအေၾကာင္းၾကားလို႔ ေဖေဖေဆးရံုလိုက္သြားျပီး ေဖ်ာင္းဖ်လို႔ သူေျခတဖက္ အျဖတ္ခံပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္က်သြားပါျပီ၊ ေျခပုပ္ေရာဂါ (gas-gangrene) က ေနာက္ေျခတဖက္ကို ကူးစက္ သြားခဲ့ပါျပီ။ ေနာက္ ေျခတဖက္ကိုလည္း ထပ္ျဖတ္လိုက္ေပမယ့္ အသက္မကယ္ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး၊ ဒီလိုနဲ႕ တိုင္းရင္းသားထဲက အလြန္ထက္ျမက္ျပီး သတိၸ ဗ်တိၲနဲ႕ ျပည့္စံုတဲ့ ျပည္ေထာင္စုသားတဦး ျပည္တြင္းစစ္အတြင္း က်ဆံုးသြားခဲ့ရပါတယ္။
သူ႕ေနရာကို ဆက္ခံတဲ့ ဒုတပ္ရင္းမွဴး ဗိုလ္မွဴး ဗန္ကူးဟာ ဗိုလ္မွဴးႀကီးအဆင့္နဲ႕ ေနာင္ မဆလေခတ္မွာ ဝန္ႀကီးျဖစ္လာျပီး ယခုအသက္ ၈၄ ႏွစ္ထိ က်န္းက်န္းမာမာရွိေနတာ သိရပါ တယ္။ တေလာကပဲ ဂ်ာနယ္တေစာင္မွာ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခန္းလုပ္တာ ေတြ႕လိုက္ရပါေသးတယ္။ ေဖေဖတရုပ္ျဖဴ တိုက္တုန္းကလည္း သူပါဖူးပါတယ္။
အင္းစိန္တိုက္ပြဲအျပီးမွာ က်ဆံုးသူ ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး ဟရန္သီယိုကို ဖဆပလအစိုးရက ဘြဲ႕တခုခ်ီးျမႇင့္ေသးတယ္။ ဘာဘြဲ႕ ဆိုတာေတာ့ ေဖေဖလည္း ေမ့သြားျပီလုိ႔ ေဖေဖက ေျပာျပဖူးပါေသးတယ္။
၂။ ေတာင္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္မွ ေထာက္လွမ္းေရးအရာရွိ (၍ဥ) ဗိုလ္ႀကီး စိုးမင္း။ ေဖေဖက သူ႕ကိုယ္ေရး အထုပၸတိၲေရးေတာ့ အသက္ ၈၀ ေက်ာ္ေနပါျပီ။ အေတာ္ေမ့ေလ်ာ့စ ျပဳေနပါျပီ။ ဒါေၾကာင့္ ကိုးကားရမယ့္ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကို မၾကာခဏ ျပန္ဖတ္ရ၊ ေလ့လာရပါတယ္။ ကြၽန္မေမာင္အႀကီး ကိုေအာင္ (ေအာင္ေက်ာ္ေဇာ) က ေရႊလီ (တရုတ္-ဗမာနယ္စပ္ျမိဳ႕) မွာေနေတာ့ သူက ဗမာျပည္ကထုတ္တဲ့ စာအုပ္ေတြ၊ ဂ်ာနယ္ေတြ၊ အကုန္ျပန္ရွာျပီး ပို႕ေပး ပါတယ္။ ဒီၾကားထဲ ေဖေဖက ေဂါက္ေရာဂါ (အဆစ္အျမစ္ကိုက္ေရာဂါ- Gout ) မၾကာခဏထ တတ္ေတာ့ သူ႕လက္ေခ်ာင္းကေလးမ်ား ေရာင္ေရာင္လာ တတ္ပါတယ္။ ကြၽန္မက ေရေႏြးအိတ္ ကေလး ထည့္ေပးျပီး လက္ေခ်ာင္းထိပ္ကေလးေတြ ေဖာ္ထားတဲ့ သိုးေမႊးလက္အိတ္ကို ရွာဝယ္ေပးထားပါတယ္။ ရိုးရိုးလက္အိတ္ဆိုရင္ စာေရးရတာ အဆင္မေျပပါဘူး။ ေဖေဖက အဲဒီလက္အိတ္ကေလးနဲ႕စာေရး၊ လက္ေခ်ာင္းေလးေတြနာလာရင္ နားျပီး ေရေႏြးအိတ္ကေလး ကပ္လိုက္ လုပ္ရပါတယ္။
တေန႕ ေဖေဖစာေရးစာဖတ္လုပ္ေနတဲ့ အခန္းထဲကို ကြၽန္မဝင္သြားပါတယ္။ ေရေႏြးအိတ္ ေအးေနရင္ လဲေပးမလားဆိုျပီး ဝင္သြားတာပါ။ ေဖေဖက လက္ထဲမွာ စာအုပ္တအုပ္ကိုင္ ထားျပီး ငူငူႀကီးထိုင္ေနပါတယ္။ မ်က္ႏွာလည္း အေတာ္ပ်က္ေနျပီး အနားကပ္ၾကည့္ေတာ့ မ်က္ရည္စေတြေတာင္ ေတြ႕ရပါတယ္။ ကြၽန္မလည္း ေဖေဖစိတ္ထိခိုက္စရာတခု ဖတ္မိျပီလုိ႔ ရိပ္မိျပီး ခ်က္ခ်င္းပဲ မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ကာ ေဖေဖ့လက္ထဲက စာအုပ္ကိုယူလိုက္ျပီး “ကဲကဲ ေဖေဖေတာ္ျပီ။ နားၾကစို႕။ ေတာ္ၾကာထမင္းစားေတာ့မွာ အေညာင္းေျပ အညာေျပ ခဏလမ္းေလွ်ာက္ရေအာင္ ”ဆိုျပီး အျပင္ေခၚထုတ္လာရပါတယ္။
အဲဒီတုန္းက ေဖေဖဖတ္ေနတဲ့ စာအုပ္ကေတာ့ မိုးမိုးတာေရာစံရဲ႕ “မုန္တိုင္းကိုမမႈ အံတုေလေသာ္”ဆိုတဲ့ စာအုပ္ျဖစ္ျပီး ေဖေဖစိတ္ထိခိုက္ရတဲ့အခန္းကေတာ့ ဗိုလ္ႀကီးစိုးမင္းရဲ႕ က်ဆံုးခန္းနဲ႔ စ်ာပနအစီအစဥ္ပါပဲ။ စာေရးသူဟာ အဲဒီအခန္းကို အေသးစိတ္ ျခယ္မႈန္းထားျပီး သူနဲ႕ အလြန္ရင္းႏွီးတဲ့မိတ္ေဆြ၊ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ျဖစ္တဲ့အတြက္ စိတ္ထိခိုက္စဖြယ္ ေရးထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ဗိုလ္ႀကီးစိုးမင္းဟာ မိုးမိုးတာေရာစံ (ဗိုလ္မွဴးႀကီး ခင္ေမာင္ေသာင္း) နဲ႔ တျမိဳ႕တည္းသား (စစ္ကိုင္းသား) မ်ား ျဖစ္ၾကကာ ဘီဒီေအ ကာလတြင္ အတူတူတပ္ထဲေရာက္ျပီး မဂၤလာဒံု ဗိုလ္သင္တန္း (ဒုတိယပတ္၊ ဂ်ပန္ျပည္ ဘုရင့္စစ္တကၠသိုလ္ အေျမာက္တပ္ သင္တန္း) စတာေတြ အတူတူတက္ခဲ့ၾကျပီး ဗမာျပည္ေရာက္ေတာ့လည္း အတူတူတာဝန္ေတြ ထမ္းေဆာင္ ရင္း အင္းစိန္တိုက္ပြဲကာလမွာ ပါဝင္ျဖတ္သန္းရတာေတြကို ေရးသားထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ဗိုလ္ႀကီးစိုးမင္းဟာ ေဖေဖရဲ႕ ေထာက္လွမ္းေရးအရာရွိျဖစ္ျပီး၊ ရံုးအဖြဲ႕နဲ႕လိုက္ေနရာကေန ေရွ႕တန္းသြားခ်င္လွခ်ည္ရဲ႕လုိ႔ တပူပူတဆာဆာ လုပ္လြန္းလုိ႔ ေဖေဖက သူ႔ကို ခရီးတိုထိုး ေဖာက္ျခင္း (Short-Range Penetration S.R.P) ေလ့လာေစဖို႕ ေစလႊတ္လိုက္တာပါ။ သြားရင္းလာရင္း ေအးရြာအနီးမွာ ေကအင္ဒီအို ေျပာက္က်ားမ်ားနဲ႔တိုးျပီး က်ဆံုးသြားတာပါ။ ၁၉၅၀ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၅ ရက္ေန႕မွာပါ။
ေဖေဖက ဗိုလ္ႀကီးစိုးမင္းလုပ္တာကိုင္တာ ေသသပ္မႈ၊ တည္ျငိမ္မႈ စဥ္စားဉာဏ္ရင့္က်က္မႈတို႔ေၾကာင့္ အလြန္အားကိုးျပီး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္လည္း ႀကီးႀကီးထားပံုရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗိုလ္ႀကီးစိုးမင္းက်ဆံုးေၾကာင္းၾကားရေတာ့ ရုတ္တရက္ စကား ေတာင္မေျပာႏိုင္ဘဲ ငိုင္က်သြားမိတယ္လို႔ ေျပာဖူးပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ မိုးမိုးတာေရာစံ စာအုပ္မွာ အဲဒီအခန္းကိုေဖေဖက ျပန္ဖတ္ရေတာ့ စိတ္ထိခိုက္မိတာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ မိုးမိုး တာ ေရာစံကိုယ္တိုင္လည္း အေတာ္ခံစားပူေဆြးရပံုရပါတယ္။ မိုးမိုးတာေရာစံဟာ မိမိဘက္သားမ်ားက်ဆံုးခန္းကို အဲသလို ရသ ေျမာက္ေအာင္ေရးသလိုဘဲ သူတို႔လက္ခ်က္နဲ႔က်ဆံုးသြားၾကတဲ့ ေကအင္ဒီအို ေျပာက္က်ားမ်ားအေၾကာင္းေရးရာမွာလည္း ဂ႐ုဏာသက္စြာေရးထားတာကိုေတြ႕ရေတာ့ ျပည္တြင္းစစ္ရဲ႕ စိတ္ထိခိုက္ဖြယ္အနိ႒ာရံုေတြကို ဆင္ျခင္မိပါတယ္။ ညီအကို ေမာင္ႏွမ အခ်င္းခ်င္းသတ္ျဖတ္ရတာကို စိတ္မေကာင္းျဖစ္ဟန္ေတြကို ေတြ႕ရပါတယ္။
မွဴးသမိန္ (ဗိုလ္မွဴးႀကီးေစာျမင့္) ရဲ႕ ဘံုဘဝ ၾကံဳေတြ႕ရဇာတ္လမ္းမ်ားဆိုတဲ့ စာအုပ္မွာလည္း ဒီသေဘာထားေတြ ေတြ႕ရပါ တယ္။ ေၾသာ္ အခုေခတ္လူငယ္မ်ား ဒါေတြဖတ္ျပီး သင္ခန္းစာထုတ္ႏိုင္ပါေစလို႔ ဆႏၵျပဳရပါတယ္။
၃။ ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း ၅ မွ တပ္ခြဲမွဴး ဗိုလ္မွဴးလွေသာင္း။ ၁၉၄၉ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၈ ရက္ေန႔မွာ ဆင္ႏႊဲခဲ့တဲ့ ပြိဳင့္ဝမ္း ဝမ္းတူး Point ၁၂၂ ေတာင္ကုန္းသိမ္းတိုက္ပြဲမွာ တပ္ရင္း ၅ မွ တပ္ခြဲမွဴး ဗိုလ္မွဴးလွေသာင္းအပါ အရာရွိအရာခံ အၾကပ္တပ္ သား ၈၀ က်ဆံုးျပီး ၁၂၀ ေက်ာ္ ဒဏ္ရာရခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ဗိုလ္မွဴးလွေသာင္းက်ဆံုးပံု အေသးစိတ္၊ အဲဒီတိုက္ပြဲကေပးတဲ့ သင္ခန္းစာမ်ား စတာေတြကို ေဖေဖက သူ႕ရဲ႕ ကိုယ္ေရးအထၳဳပၸတၱိစာအုပ္ထဲမွာ အျပည့္အစံု ေရးျပီးပါျပီ။
မွဴးသမိန္ရဲ႕စာအုပ္ထဲမွာလည္း သူ႔တပ္ရင္း ၅ က က်ဆံုးသြားရျပီျဖစ္တဲ့ ရဲေဘာ္မ်ားအေၾကာင္း ျပည့္ျပည့္စံုစံုေရးထားတာေတြ႕ရပါတယ္။ (ဗိုလ္မွဴးလွေသာင္း က်ဆံုးျပီးေနာက္ သူရဘြဲ႕ အပ္ႏွင္းျခင္းခံရေႀကာင္း အဲဒီ စာအုပ္ထဲမွာေတြ႕ရပါတယ္။)
ဒါေတြကေတာ့ ေဖေဖမၾကာခဏေျပာျပဖူးတဲ့ သူနဲ႔အတူ တိုက္ပြဲတိုက္ရင္းက က်ဆံုးကုန္တဲ့ ရဲေဘာ္ေတြအေၾကာင္းပါ။ အဲဒီတိုက္ပြဲေတြမွာ သူနဲ႕အတူတိုက္ခဲ့ရတဲ့ တျခားသူေတြအေၾကာင္းေတြလည္း ရွိပါေသးတယ္။ အဲဒီလူေတြ အေၾကာင္းေတြ တိုက္ပြဲေတြ သူ႕အေတြ႕ အႀကံဳေတြ ေျပာဆိုျပီးတိုင္း ေဖေဖရဲ႕ နိဂံုးခ်ဳပ္စကားကေတာ့ …
‘ေတာက္ ဒီအဂၤလိပ္ေတြ ငါတို႔တေတြကို ဒီေလာက္လြတ္လပ္ေရး လိုခ်င္တဲ့ေကာင္ေတြ အခ်င္းခ်င္းတိုက္ၾကေတာ့ဆိုျပီး လုပ္ခဲ့တာ တို႔တေတြ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးျပီးေတာ့ အဂၤလိပ္ေတြနဲ႔ေတာ့ တခ်ီတေမာင္း ေတြ႕ႀကအံုးမယ္လို႔ထင္ထားတာ သိပ္လည္တဲ့အေကာင္ေတြ သူတို႔က လွိမ့္ထြက္သြားျပီး တို႔တေတြသာ အခ်င္းခ်င္း ျပန္တိုက္က်န္ခဲ့ရတာ သိပ္နာက်ည္း စရာေကာင္းတယ္ကြာ’ ဆိုတာပါပဲ။
တခါတေလ စိတ္ သိပ္အခ်ဥ္ေပါက္ဟန္တူပါရဲ႕ အခုေနမ်ား အဂၤလိပ္ကိုျပန္တိုက္မယ့္တပ္မ်ားရွိရင္ ငါ ေဗာ္လံတီယာလုပ္ ပါ့မယ္ကြာဆိုျပီး ပါလိုက္ခ်င္ေသးရဲ႕လို႔လည္း ဆိုတတ္ပါတယ္။
၁၉၄၈ႏွစ္က ေပၚထြက္ခဲ့တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ပထမလိႈင္းလံုးဟာ နယ္ခ်ဲ႕ ပေယာဂလုိ႔ ေဖေဖက သတ္မွတ္ခဲ့ျပီးဝင္ေရာက္ပါဝင္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၁၉၆၂ ဗိုလ္ေနဝင္း စစ္အစိုးရတက္လာၿပီးေနာက္ ေပၚေပါက္လာခဲ့တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ ဒုတိယ လိႈင္းလံုးကေတာ့ လူမ်ဳိးစံု (ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ရွမ္း စသျဖင့္) ေတာ္လွန္ေရးေတြပါ ပါဝင္လာၿပီး ဗို္လ္ေနဝင္းက စစ္အာဏာရွင္ ယႏၲရားကို ထိန္းသိမ္းဖို႔အတြက္ တိုးတက္ဖိႏွိပ္မႈေၾကာင့္ ေပၚေပါက္ရတာျဖစ္ပါတယ္။
ျပည္တြင္းစစ္မွာ ပါဝင္တိုက္ခိုက္ရတာကို အသဲနာလွပါတယ္ဆိုဖူးတဲ့ ေဖေဖဟာ ၁၉၇၆ မွာေတာ့ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ဦးေဆာင္တဲ့ ျပည္သူ႔ ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရးႀကီးထဲ ပါဝင္လာရၿပီး ျပည္တြင္းစစ္ကို ပါဝင္ဆင္ႏႊဲခဲ့ရတာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ပါတီ ဖ႐ိုဖရဲျဖစ္သြားခ်ိန္အထိပါပဲ။ ေဖေဖဟာ သူ႔ဘဝကို ဗမာျပည္ အဖိႏွိပ္ခံျပည္သူမ်ားဘဝနဲ႔ ထပ္တူျပဳထားသူျဖစ္လို႔ (အဖိႏွိပ္ ခံျပည္ သူမ်ားဆိုတာ ကိုယ္သြားခ်င္တဲ့လမ္းကို ေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္ မရွိပါဘူး) အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားက အၾကမ္းဖက္ဖိႏွိပ္လာရင္ေတာ့ ေခါင္းငံု႔ခံေနလို႔ မျဖစ္ဘူးေလ။
၁၉၉၀ ခုႏွစ္မ်ားမွာတက္လာတဲ့ နဝတ၊ သူ႔ဆက္ခံတဲ့ နအဖေခတ္မ်ားမွာေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ပံုေတြကို ၾကည့္ၿပီး (အထူးသျဖင့္ ၂၀ဝ၃ ဒီပဲရင္း အျဖစ္အပ်က္ အၿပီးမွာ) ေဖေဖက ျပည္တြင္းစစ္ ျပန္လည္ျဖစ္ပြားလာမွာကို စိုးရိမ္စြာနဲ႔ သတင္းဌာနမ်ားက တဆင့္ မၾကာခဏ သတိေပးေျပာၾကားေနတတ္ပါတယ္။
အခုအခါ အသက္ ၉၀ ေက်ာ္ၿပီး က်န္းမာေရးအရလည္း ယိုင္လဲခ်ည့္နဲ႔လာၿပီျဖစ္တဲ့ (ယခု ကြယ္လြန္) ေဖေဖရဲ႕ အဲဒီလို စိုးရိမ္ပူပန္စိတ္နဲ႔ ဗမာျပည္ႀကီး ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးရၿပီး အမ်ဳိးသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရး တည္ေဆာက္ကာ အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံမ်ား (အထူး သျဖင့္ ယခု ကြၽန္မတို႔ ခိုလံႈေနထိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံႀကီးလို) ဆင္းရဲျခင္း တျဖည္းျဖည္း ပေပ်ာက္ၿပီး ျပည္သူအမ်ား သာယာဝေျပာ ခ်မ္းသာေစလိုတဲ့ စိတ္ေစတနာကို ကြၽန္မအေမြဆက္ခံၿပီး ဒီေဆာင္းပါးကို ေရးလိုက္ပါတယ္။
၃၁-၅- ၂၀၁၁။
မွတ္ခ်က္
၁။ မိုးမိုးတာေရာစံနဲ႔ မွဴးသမိန္တို႔ရဲ႕ စာအုပ္မ်ားဟာ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္းက ထုတ္ေဝတဲ့ စစ္ျပန္မဂၢဇင္း၊ မေဟသီ မဂၢဇင္း စတာေတြမွာ ပါဝင္ခဲ့တဲ့ ေဆာင္းပါးမ်ားကို စုေပါင္းထုတ္တာျဖစ္လို႔ (အဲဒီကာလက ေဖေဖက ပါတီထဲ ျပန္ေရာက္ေနၿပီျဖစ္လို႔) ေဖေဖနာမည္ မေဖာ္ျပဘဲ တိုင္းမွဴးတို႔ စစ္ဆင္ေရးမွဴးႀကီးတို႔လို႔သာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။၂၊ နဝတေခတ္ “တပ္မေတာ္သမိုင္း”စာအုပ္မ်ားမွာေတာ့ ေဖေဖ့နာမည္ကို ေဖာ္ျပ႐ံုမက ကိုးကားတဲ့စာအုပ္စာရင္းမွာလည္း ေဖေဖေရးသားခဲ့တဲ့ စာအုပ္မ်ား၊ ေဖေဖ့ရဲ႕ အစီရင္ခံစာေတြကို ေဖာ္ျပထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ (ဒီကာလမွာေတာ့ ပါတီဖ႐ို ဖရဲျဖစ္ၿပီး ကြၽန္မတို႔လည္း ျပည္ပေရာက္ေနၿပီေလ)။
ကြၽန္မဆက္၍ေရးျခင္ေသာ ေဖေဖအေၾကာင္းမ်ား – ေဆာင္းပါးအမွတ္ (၂၂)
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
Great article.
Kachin soldiers sacrifice their lives during 2nd world war and civil war too. But we never get credit for it. If the author can share some of her memories a bout Kachin soldiers I do appreciate it. God bless our country.