(မုိးမခ) မတ္လ ၁၈၊ ၂၀၁၉
Myanmar Now မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။
ဧရာဝတီျမစ္ဆုံ ေရကာတာ စီမံကိန္းကို ျပန္လည္စတင္မည္ဆိုပါက လက္ရွိတြင္ လူထုေထာက္ခံမႈ အျမင့္ဆုံး နိုင္ငံေရး ပါတီျဖစ္သည့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ NLD ႏွင့္ ၎၏ မဲဆႏၵရွင္ ျပည္သူလူထုအၾကားတြင္ စိတ္ဝမ္းကြဲလြဲမႈမ်ား ရွိလာနိုင္သည္ဟု ေဝဖန္သူတခ်ိဳ႕က သုံးသပ္ေနၾကသည္။
ယခုလ ၁၄ ရက္ေန႔က ပဲခူတိုင္းေဒသႀကီး ျပည္ၿမိဳ႕ လူထုေတြ႕ဆုံပြဲတြင္ နိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ျပည္သူမ်ားအား ျမစ္ဆုံအေရးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး “အျမင္က်ယ္က်ယ္ျဖင့္ အဘက္ဘက္မွ စဥ္းစားရန္” တိုက္တြန္းေျပာၾကားသည့္အေပၚ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အေရး တက္ႂကြ လႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ ျပည္သူအမ်ားအျပားက စီမံကိန္းျပန္စမည့္ အရိပ္လကၡဏာမ်ားလားဟု ယူဆလာၾကသည္။
ျမန္မာျပည္တြင္ နိုင္ငံေရးျပႆနာမ်ားစြာ ရွိေနသည့္အနက္ ျမစ္ဆုံကိစၥမွာ နိုင္ငံအတြက္ အလြန္ႀကီးမားသည့္ ျပႆနာတစ္ခု ျဖစ္သည္ဟု ထင္ျမင္ေၾကာင္း ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ဓာတုေဗဒဌာန ပါေမာကၡေဟာင္း စာေရးဆရာ ေဒါက္တာ ခင္ေမာင္ညိဳက ေျပာသည္။
“ျပည္သူနဲ႔ NLD စိတ္ဝမ္းကြဲစရာ အေၾကာင္းတစ္ခုက ဒီျမစ္ဆုံနဲ႔လည္း အမ်ားႀကီးဆိုင္တယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ျမင္တယ္။ ျပည္သူဘက္က ၾကည့္ရင္ေတာ့ ဧရာဝတီဟာ ဒီတစ္ခုတည္းရွိတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာျပည္ရဲ့ အသက္ေသြးေၾကာ ေနရာ ဆိုၿပီးေတာ့ လက္ခံထားတဲ့ေနရာေပါ့။ အဲဒါႀကီးကို သြားထိမယ္ဆိုရင္ မႀကိဳက္ၾကဘူး” ဟု ၎က ေျပာသည္။
နိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီး ျပည္ၿမိဳ႕ လူထုေတြ႕ဆုံပြဲတြင္ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္း အနာဂတ္အေၾကာင္း ယတိျပတ္မေျပာခဲ့သျဖင့္ ျပန္စတင္လိုသည့္ အရိပ္အေယာင္မ်ားလားဟု ျပည္သူၾကားတြင္ ေဆြးေႏြး ေဝဖန္မႈမ်ား ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။
● ျပည္သူအျမင္က်ယ္ပါ – ေဒၚစု
ကန႔္ကြက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ကာလအတန္ၾကာ ရပ္နားထားခဲ့ရသည့္ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္းကို ဆက္လက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္မည္၊ မေဖာ္မည္ကို ျပည္ၿမိဳ႕ေတြ႕ဆုံပြဲ၌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က တိုက္ရိုက္ မေျပာၾကားခဲ့ဘဲ စီမံကိန္းမ်ားကို အျမင္က်ယ္က်ယ္ျဖင့္ စဥ္းစားရန္ ျပည္သူလူထုကို ေစာင္းပါးရိပ္ျခည္ ေျပာခဲ့သည္။
“အစိုးရအေနနဲ႔ တာဝန္သိသိနဲ႔လုပ္မွာပါ။ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်လို႔ရွိရင္ အမ်ားျပည္သူသိေအာင္လို႔ ဘာေၾကာင့္၊ ဘာ့ေၾကာင့္ ဆိုတာရွင္းျပမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု နိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္က ဧရာဝတီျမစ္ေဘးတြင္ တည္ရွိသည့္ ျပည္ၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္ရွိစဥ္ ေျပာသည္။
နိုင္ငံတကာႏွင့္ခ်ဳပ္ဆိုထားသည့္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားတြင္ အစိုးရအေျပာင္းအလဲကို အေၾကာင္းျပၿပီး မၾကာခဏ သေဘာထားေျပာင္းလဲရန္ ခက္ခဲေၾကာင္း၊ ကမၻာ၏ယုံၾကည္မႈ ရရွိရန္ စကားတည္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“အရင္တုန္းက စတင္ခဲ့တဲ့ စီမံကိန္းႀကီးေတြကို ကၽြန္မတို႔ကေနၿပီးေတာ့၊ ကၽြန္မတို႔အစိုးရတက္ၿပီ၊ ဘယ္ဟာမွ ဂ႐ုမစိုက္ေတာ့ဘူး၊ လုပ္ခ်င္တာလုပ္မယ္ဆိုၿပီး ေျပာလို႔မရဘူး။ အဲဒီလိုလုပ္လို႔ရွိရင္ ဒီနိုင္ငံဟာဘယ္ေတာ့မွ အားကိုးရတဲ့နိုင္ငံ မဟုတ္ဘူး၊ အစိုးရတစ္ခုတက္ရင္ တစ္မ်ိဳး၊ ငါတို႔ဒီနိုင္ငံနဲ႔ ဘာမွမလုပ္တာေကာင္းတယ္ ဆိုတဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြ ကမၻာႀကီးမွာျဖစ္သြားရင္ ကၽြန္မတို႔နိုင္ငံကို ထိခိုက္တတ္တယ္” ဟု နိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံက ဆိုသည္။
ဇန္နဝါရီလတြင္ ျမစ္ႀကီးနားေရာက္ တ႐ုတ္သံအမတ္က ကခ်င္နိုင္ငံေရးသမားတခ်ိဳ႕ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံၿပီး စီမံကိန္းကို ျပည္သူလူထု ဆန႔္က်င္ျခင္းမျပဳေရးအတြက္ တိုက္တြန္းေပးရန္ ေျပာၾကားခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
မတ္လဆန္းတြင္လည္း ယူနန္ျပည္နယ္အာဏာပိုင္တို႔က ကခ်င္ ႏွစ္ျခင္း ခရစ္ယာန္ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံစဥ္ တ႐ုတ္က ျမစ္ဆုံေရကာတာကို မျဖစ္မေန တည္ေဆာက္မည္ဟု ေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း ဘီဘီစီသတင္းတစ္ပုဒ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ဤေျပာဆိုမႈမ်ားအၿပီးတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ မွတ္ခ်က္ ေပၚထြက္လာျခင္းျဖစ္သည္။
ဧရာဝတီျမစ္ႀကီးစတင္ရာ ေမခႏွင့္မလိခ ျမစ္ဆုံအနီးတြင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္ အျငင္းပြားဖြယ္ စီမံကိန္းသည္ တပ္မေတာ္အစိုးရလက္ထက္က ေပၚေပါက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။
တ႐ုတ္က ေဒၚလာ ၃ ဒသမ ၆ ဘီလ်ံ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမည့္ ဤစီမံကိန္းမွ ထြက္ရွိမည့္ လၽွပ္စစ္ဓာတ္အား အမ်ားစုကို တ႐ုတ္က ရမည္ျဖစ္ၿပီး စီမံကိန္းေၾကာင့္ ျမစ္ေၾကာင္းတေလၽွာက္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ပ်က္စီးမည့္ အေျခအေနႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရမည့္ ျမန္မာက အနည္းစု ရမည္ ျဖစ္သည္။
ယခင္အစိုးရလက္ထက္တြင္ ဦးသိန္းစိန္က ၎၏ သမၼတသက္တမ္းကာလအတြင္း ဤစီမံကိန္းကို ဆိုင္းငံ့ထားရန္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္းကို ျပည္သူအမ်ား ကန္႔ကြက္ေနၾကခ်ိန္တြင္ ၎ကိုယ္တိုင္ စီမံကိန္းကို ဆန္႔က်င္သည့္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ေထာက္ခံကာ ဧရာဝတီျမစ္ကို ကယ္တင္ေပးၾကပါရန္ နိုင္ငံတကာသို႔ပါ ေမတၱာရပ္ခံခဲ့သူျဖစ္သည္။
ထို႔ျပင္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ မဲဆြယ္စဥ္က ၎တို႔ပါတီအာဏာရပါက ျမစ္ဆုံစာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္မ်ားကို ျပည္သူအား ဦးဆုံးခ်ျပမည္ဟု ကတိေပးခဲ့သူျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္လည္း NLD သည္ အာဏာရခဲ့သည္မွာ သုံးႏွစ္တင္းတင္း ျပည့္ခ်ိန္အထိ စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္အလက္မ်ားကို ခ်ျပျခင္း မရွိေသးသလို စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သေဘာထားတစ္ခု၊ မူဝါဒတစ္ရပ္ကို အတိအလင္း ေၾကညာျခင္းလည္း မရွိေသးေပ။
● နိုင္ငံေရးအေပးအယူရွိနိုင္လား
အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ေကာ္မတီ အဖြဲ႕ဝင္တစ္ဦးလည္းျဖစ္ၿပီး သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အေရး လႈပ္ရွားသူတစ္ဦးလည္းျဖစ္သူ ဦးရဲထြဋ္ (စာေရးဆရာ ဝင္းထြဋ္ေဇာ္) က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ယခုလို ေလသံေျပာင္းသြားသည္မွာ ၎ႏွင့္တပ္မေတာ္အၾကား နိုင္ငံေရးအရ အေပးအယူရွိျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္နိုင္ေၾကာင္း သုံးသပ္သည္။
“နိုင္ငံေရးမွာ အေပးအယူေတြေတာ့ ရွိနိုင္တာေပါ့။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျမစ္ဆုံစာခ်ဳပ္ကို ခ်ျပမယ္လို႔ ေျပာတယ္ေလ။ သူတို႔ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္ကတည္းက။ သူတို႔ အာဏာရရင္ ျမစ္ဆုံစာခ်ဳပ္ကို ခ်ျပမယ္ေျပာၿပီး အဲဒါလုပ္မွ မလုပ္နိုင္ဘဲနဲ႔” ဟု ၎က ေျပာသည္။
သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိမ္းသိမ္းေရး လႈပ္ရွားသူ ျမန္မာအစိမ္းေရာင္ကြန္ရက္ ဥကၠ႒ ေဒၚေဒဝီသန႔္စင္ကမူ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္းမွာ စစ္အစိုးရလက္ထက္က ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့သည့္ စာခ်ဳပ္မ်ားျဖစ္သျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ ေခါင္းခံေပးဖို႔ မလိုဟု ေျပာသည္။
“ဧရာဝတီကိုေတာ့ မေပးခ်င္ပါဘူး” ဟု ၎ကေျပာသည္။
● အိပ္ေပ်ာ္ေနတဲ့ ျမစ္ဆုံေကာ္မရွင္
၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အနိုင္ရရွိခဲ့ၿပီးေနာက္ ျမစ္ဆုံ ေရအားလၽွပ္စစ္ စီမံကိန္း ျပန္လည္စတင္မည့္ အရိပ္အေယာင္မ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့ၿပီးေနာက္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ျပည္သူလူထုက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန႔္ကြက္ ေဝဖန္ခဲ့ၾကသည္။
ထို႔ေနာက္ သမၼတေဟာင္း ဦးထင္ေက်ာ္က ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ ဧရာဝတီ-ျမစ္ဆုံ ျမစ္ညာ ျမစ္ဝွမ္း ေရအား လၽွပ္စစ္စီမံကိန္းမ်ား ေလ့လာ စိစစ္သုံးသပ္ေရးေကာ္မရွင္ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
နိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး ဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္တင့္ေဆြ၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ နာယက ဦးတီခြန္ျမတ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ ခက္ေအာင္တို႔ အျပင္ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ငါးဦး၊ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ႏွစ္ဦးတို႔ အပါအဝင္ စုစုေပါင္း ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ဝင္ ၂၀ ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
ထိုေကာ္မရွင္က အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားအေပၚ အေျခခံၿပီး နိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံသူမ်ားအၾကား အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစမည့္ နည္းလမ္းမ်ားကို ေလ့လာစိစစ္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းရမည္ျဖစ္သည္။ ထိုေကာ္မရွင္တြင္ ဦးတီခြန္ျမတ္က ဥကၠ႒၊ ျပည္ေထာင္စု ရာထူးဝန္အဖြဲ႕ ဥကၠ႒ ေဒါက္တာဝင္းသိမ္းက အတြင္းေရးမႉးအျဖစ္ အသီးသီး တာဝန္ယူထားသည္။
ထိုႏွစ္ေအာက္တိုဘာလအတြင္း CPI Yunnan International Power Investment ကုမၸဏီက ေကာ္မရွင္ကို ေနျပည္ေတာ္တြင္ ႏွစ္ႀကိမ္ လာေရာက္ ေတြ႕ဆုံၿပီး ဧရာဝတီျမစ္ ေရအားလၽွပ္စစ္စီမံကိန္းမ်ားအေၾကာင္း ရွင္းျပခဲ့သည္ဟု ေကာ္မရွင္က ေနာက္တစ္လတြင္ သတင္းထုတ္ျပန္သည္။
၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေကာ္မရွင္ စတင္ဖြဲ႕စည္းခ်ိန္က စတင္ၿပီး ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေကာ္မရွင္ အစည္းအေဝး မ်ားစြာျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး နိုင္ငံေတာ္သမၼတထံ အစီရင္ခံစာ ႏွစ္ႀကိမ္တင္သြင္းခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္ဟု ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕ဝင္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ မိကြန္ခ်မ္းက ေျပာသည္။
ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕စည္းၿပီးမၾကာမီ ျမစ္ဆုံသို႔ တစ္ႀကိမ္သြားေရာက္ခဲ့ရၿပီး ေနာက္ဆုံး အစီရင္ခံစာကို ၂၀၁၇ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းက တင္သြင္းခဲ့ၿပီးေနာက္ ေကာ္မရွင္လႈပ္ရွားမႈမ်ား ရပ္တန႔္ေနဟန္ရွိေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။
“ကၽြန္မတို႔ကို ခုခ်ိန္ထိ အစည္းအေဝးလည္း ျပန္မေခၚဘူး။ ဘာမွထပ္ၿပီးေတာ့ ညႊန္ၾကားတာတို႔ ဘာတို႔လည္း မရွိေသးပါဘူး” ဟု ၎က ေျပာသည္။
ျမစ္ဆုံစီမံကိန္း ေလ့လာစိစစ္သုံးသပ္ေရး ေကာ္မရွင္၏ အစီရင္ခံစာ ထြက္ေပၚလာမည္ကို ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကၿပီး ထိုအစီရင္ခံစာတြင္ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္း စာခ်ဳပ္ကိစၥမ်ားလည္း ပါဝင္ေၾကာင္း၊ ထိုအစီရင္ခံစာအေပၚမူတည္ၿပီး အစိုးရႏွင့္ လႊတ္ေတာ္က ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း လၽွပ္စစ္ႏွင့္ စြမ္းအင္ဝန္ႀကီးဌာန ဒုဝန္ႀကီး ဦးေမာင္ေမာင္ဝင္းက DVB သတင္းဌာနကို ယခုႏွစ္ဆန္းပိုင္းက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထိုအစီရင္ခံစာကို အစိုးရအဖြဲ႕က လႊတ္ေတာ္သို႔ တင္ျပသြားမည္ျဖစ္ၿပီး လႊတ္ေတာ္၏ သေဘာထား ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ရယူကာ ျမစ္ဆုံ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ၎က ေျပာသည္။
ေဒါက္တာခင္ေမာင္ညိဳက ထိုေကာ္မရွင္မွာ အစိုးရက ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ေကာ္မရွင္ျဖစ္ေန၍ ၎၏ သမာသမတ္က်မႈအေပၚ ယုံၾကည္ရန္ ခက္ခဲသည္ဟု ဆိုသည္။
“နိုင္ငံေရးဆိုတာက ငွက္တစ္ေကာင္ကို ကိုင္ထားတဲ့လူလိုပဲ။ ငွက္ကို အေသလိုခ်င္လား၊ အရွင္လိုခ်င္လား။ ခင္ဗ်ားေသခ်င္ရင္လည္း ေသလို႔ရတယ္။ ရွင္ခ်င္လည္း ရွင္လို႔ရတယ္။ ေကာ္မရွင္ အစီရင္ခံစာကို အဲဒီလိုပဲ ယုံၾကည္ပါတယ္” ဟု ၎က ေျပာသည္။
(ဓာတ္ပုံ – Myanmar Now)