(မုိးမခ) ဇန္နဝါရီ ၁၄၊ ၂၀၁၉
(၁)
ယခုအခ်ိန္အထိေတာ့ အေမရိကန္သမၼတထရမ္႔ကို အေမရိကန္ျပည္သူမ်ားကဖယ္ရွားမပစ္လိုေသးပါ။ သူလာစဥ္ကကဲ့သို႔ ဒီမိုကေရစီမဲႏွင့္သာထြက္ခြာသြားေစလိုသည္။ သို႔ပါေသာ္လည္းလြန္ခဲ့ေသာအပါတ္ ကမူ ထိုအျမင္ကို ျပင္ရမလိုျဖစ္ခဲ့သည္။
သူ႔အတြက္က်န္ေသာႏွစ္ႏွစ္ ကိုဘယ္လိုစခန္းသြားမလဲဟုေမးရမည့္ အခ်ိန္ေရာက္လာပါသည္။ ေရာ ဘတ္မူလာ (Robert Mueller) ၏ စစ္ေဆးမႈမ်ား အဆံုးသတ္ခါနီးတြင္ သူ၏မွားယြင္းေသာ လုပ္ရပ္မ်ားမွာ ပို၍ ေပၚလြင္လာသည္။ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ၊ ေစ်းကြက္ႏွင့္ အဓိကပင္မ အေဆာက္အဦးမ်ားကို ထိပါးလာေသာေၾကာင့္ သူ႔ကိုသမၼတအျဖစ္ ဆက္လက္လက္သင့္မခံႏိုင္ေအာင္ျဖစ္လာသျဖင့္ ျဖဳတ္ခ် မွ ျဖစ္မည္ ဟူေသာအေတြးမ်ိဳးကို ျဖစ္ေပၚေစသည္။
(၂)
ရီပါတ္ပလီကင္ပါတီအေနျဖင့္လည္း သူ႔အမူအရာမ်ား သိသိသာသာ ေျပာင္းလဲပါမွ၊ ထိုသို႔ေျပာင္းလဲမႈ မ်ိဳးမွာ မျဖစ္လာႏိုင္ ေသာအခါ သူ႔ကို သမၼတအျဖစ္မွဖယ္ရွားေရးသည္ အသင့္ေတာ္ဆံုးလမ္းေၾကာင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိသာလာသည္။ သူ႔ကို ျဖဳတ္ခ်ရန္ ဆီးနိပ္တြင္ လံုေလာက္ေသာမဲအေရအတြက္ ရရွိေရး အတြက္ ရီပါတ္ပလီကင္အမတ္မ်ား၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈလိုအပ္ပါသည္။ ပါတီအတြက္လုပ္ရန္ ခက္ခဲေသာ္လည္း ဤကဲ့သို႔ လုပ္ေဆာင္ရန္ဆံုးျဖတ္ရမည့္အခ်ိန္မွာ ေက်ာ္လြန္လာ ခဲ့ျပီျဖစ္သည္။
ထရမ့္ ၏အျပဳအမႈမ်ားမွာ အမွားမွားအယြင္းယြင္းျဖစ္ေန ေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ သူ၏လိမ္လည္ လွည့္ဖ်ားမႈမ်ားမွာ အျမဲထာ၀ရရွိေနေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ သမၼတဖတ္ရမည့္ (Briefing Book) ဖတ္ျခင္းကဲ့သို႔ေသာ အေျခခံလုပ္ေဆာင္ရမည့္ အလုပ္မ်ိဳးကို လုပ္ႏိုင္မည့္ဟန္မရွိေပ။ သူ၏ရုရွားကို ဦးစားေပးမႈ၊ အဓိကမိတ္ေဆြႏိုင္ငံမ်ားအေပၚ လွည့္ပတ္ျခင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္၏အေရးကိစၥမ်ားကို စဥ္းစား ဆံုးျဖတ္ရာတြင္ ပုဂၢိဳလ္ေရးဆိုင္ရာ ဆႏၵစြဲမ်ား ပါ၀င္မႈတို႔ေၾကာင့္ သူႏွင့္ ေနာက္ထပ္ ႏွစ္ႏွစ္ ဆက္လက္ စခမ္းသြားရန္မွာတိုင္းျပည္အတြက္ ၾကီးေလးေသာလုပ္ငန္းတရပ္ ျဖစ္ေနေပသည္။
မိမိကိုယ္ကို မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္သည့္သမၼတ၏လုပ္ရပ္မ်ားမွာ ႏိုင္ငံ၏ျပည္ပေရးရာမ်ားကို ထိခိုက္ေနသည္။ အေမရိကားမွာ တကမၻာလံုး၏ ျငိမ္းခ်မ္းတည္ျငိမ္ေရးအတြက္ အဓိကႏိုင္ငံတခုျဖစ္သည္။ ကမၻာၾကီးမွာ ဆူပူေသာင္းၾကမ္းမႈမ်ား ရွိေနေစဦး ႏိုင္ငံတြင္းမွာ တည္ျငိမ္မႈရွိသည္။ တစ္ကမၻာလံုး၏လူ႔အခြင့္ေရးဆိုင္ ရာရပိုင္ခြင့္မ်ားအတြက္လည္းေကာင္း၊ အမ်ားျပည္သူ၏ လြတ္လပ္မႈအတြက္ လည္းေကာင္း၊ မီးရူးတန္ ေဆာင္သဘြယ္ျဖစ္သည္။ စိတ္တူသေဘာတူႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ပူးေပါင္း၍ တစ္ကမၻာလံုး ေအးေဆးတည္ျငိမ္ေရးကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည့္ နည္းတူ၊ ထိုကမၻာလံုးဆိုင္ရာတည္ျငိမ္မႈ ေၾကာင့္ရလာမည့္ အသီး အပြင့္မ်ားကို ေဖၚေဆာင္စားသံုးႏိုင္ရန္ ျဖစ္ပါသည္။ ေဒၚနယ္ထရမ္႕အေနျဖင့္ အေမရိကန္ျပည္၏ သမိုင္း၊ ထိုသမိုင္း၏အေရးပါမႈကို ဘယ္သို႔မွ် နားမလည္ႏိုင္ေၾကာင္း အၾကိမ္ၾကိမ္ လက္ေတြ႕ျပ ခဲ့ျပီး ျဖစ္သည္။
ဒုတိယကမၻာစစ္အျပီး တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကေသာ ႏိုင္ငံမ်ား၊ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအၾကားတစ္ခုႏွင့္တစ္ခု ဆက္သြယ္ေရးလမ္း ေၾကာင္းမ်ားမွာ အေမရိကန္တို႔၏ ျငိမ္းခ်မ္းစြာေနထိုင္ႏိုင္ေၾကာင္းေပၚတြင္မူတည္္ အေျခခံလ်က္ရွိၾကပါသည္။ ထိုဆက္သြယ္ မႈမ်ားကို ျဖတ္ေတာက္၍ ထီးထီး ရပ္တည္မည္ဟု ၾကံစည္ ျခင္းမွာ ဖ်က္လိုဖ်က္ဆီး ႏိုင္ပါသည္။
ျဗိတိန္ကို ဥေရာပေကာင္စီမွ ထြက္ခြာရန္အၾကံေပးေနသည့္နည္းတူ ေနတိုး (Nato) မွ အေမရိကန္ ထြက္ခြာရန္ အၾကံျပဳေန သည္ဟု သတင္းသဲ့သဲ့ၾကားရပါသည္။ ထိုအဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွာ ပိုမိုေကာင္းမြန္ ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္သာလိုျပီး ဖ်က္စီးပစ္ရန္ မဟုတ္ပါ။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္ရွိသမွ် အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာသေဘာ တူညီမႈမ်ားကို ေခ်ဖ်က္ျပစ္မည္ဆိုပါက အေမရိကန္ျပည္၏ တည္ျငိမ္မူကို အေျခခံအုတ္ျမစ္မွ ဖ်က္ဆီးသလိုျဖစ္ျပီး၊ တည္ျငိမ္ေသာႏိုင္ငံျဖစ္မွ မတည္ျငိမ္ေသာႏိုင္ငံအျဖစ္သို႔ ဦးတည္ေန လိမ့္မည္။ သမၼတအေနျဖင့္ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် ယံုၾကည္မႈႏွင့္ အမွန္တရားကိုတိုက္ခိုက္ေနလ်င္၊ အနာဂါတ္ ကေလးငယ္မ်ား ၾကီးျပင္းရမည့္ႏိုင္ငံအေၾကာင္း မစဥ္း စားရဲေတာ့ပါ။
ဤကဲ့သို႔ အေမရိကားသည္ ကမၻာၾကီးကို ဦးေဆာင္ရမည့္ႏိုင္ငံအျဖစ္မွ ဖယ္ခြာသြားျခင္းကို၁၉၃၀ ခုႏွစ္ မ်ားကလည္းေတြ႔ခဲ့ ဘူးပါသည္၊ အက်ိဳးရလဒ္မွာ ဒုတိယကမၻာစစ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ေနတိုးႏွင့္အတူ ဥေရာပေကာင္စီ၊ ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရးအဖြဲ႔အစည္းကဲ့သို႔ေသာ ကမၻာ့အဖြဲ႔အစည္းၾကီး မ်ား မည္သို႔ျဖစ္သြားႏိုင္ သည္ကို အလြယ္တကူ စဥ္းစားၾကည့္ႏိုင္ပါသည္။ ဂ်ာနယ္လစ္တစ္ေယာက္ ကိုအေသသတ္ျပီးကိုယ္ခႏၶာကိုအပိုင္းပိုင္းျဖစ္သြားေအာင္လုပ္ႏိုင္ေသာေခတ္၊ အေမရိကန္၏ဦးေဆာင္ မူေပ်ာက္သြားေသာေခတ္ကို လြယ္ကူစြာ စဥ္းစား ၾကည့္ႏိုင္ၾက ပါသည္။
အေမရိကန္ စီအီးအို (CEO) တစ္ ေယာက္သည္ သမၼတလုပ္သလို လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ႏွစ္ကာလအတြင္း ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် အမွားအယြင္းေတြကိုေျဖရွင္းရမည့္လက္ေထာက္အရာရွိမ်ားကို (Kleenet) တစ္႐ွဴးစာ ရြက္ကိုလႊင့္ပစ္သလိုပစ္ေနမည္၊ ဆယ္ ေက်ာ္သက္ တစ္ေယာက္လို တိြဒ္ (Tweet) လုပ္ေနမည္၊ ကြၽမ္း က်င္သူတို႔၏အၾကံေပးမ်ားကို ဂရုမစိုက္ လုပ္ေနမည္ဆိုပါလွ်င္ ဒါရုိက္တာ ဘုတ္အဖြဲ႔ ကခ်က္ခ်င္းထုတ္ ျပစ္ရမည္ျဖစ္သည္။
အကယ္၍ စီးပြားေရးဆိုင္ရာအၾကပ္တည္းတစ္ခုေပၚလာလ်င္ အျခားပုဂၢိဳလ္ မ်ားကိုပထမဆံုးအျပစ္ဖို႔ သည္။ ၀မ္းတြင္းပါဥာဏ္ကိုသံုး၍ေျဖရွင္းမည္၊ သမၼတ တစ္ေယာက္ထံမွဘာမွ အသစ္အဆန္းေမွ်ာ္လင့္ ၍မရႏိုင္ပါ။ သူ၏ ၀မ္းတြင္းပါဥာဏ္သည္တကယ့္ ျပႆနာအၾကီးမားဆံုးေပၚေပါက္လာပါကဘာမွသံုး မရႏိုင္ပါ။
အေမရိကန္တို႔အဖို႔ ယခုအခါ B Team တစ္ခုဘဲက်န္ေနပါသည္၊ ေကာင္းသည့္၀န္ထမ္းပါ၀င္ေသာ A Team ကထြက္ခြာ သြားၾကပါျပီ။ သူတို႔သည္သူတို႔ေနာက္မွ တြဒ္တာအထိုးခံရမည့္အခ်ိန္ကို ေစာင့္ေမွ်ာ္ ရင္း အလုပ္လုပ္ ေနၾကရပါသည္။
သမၼတ ထရမ့္ကို အေခ်အေနမ်ားကို ဖ်က္ဆီးသူ (Disrupter) ဟုအမ်ားကေျပာၾကပါသည္။ ထရမ္႔ ၏လက္ရွိ စနစ္အေပၚတြင္ ဖ်က္စီးပစ္ရမည္ဟူေသာအယူအဆကို ရုိေသေလးစားပါသည္။ တရုတ္ ႏွင့္ကုန္သြယ္ေရးဆက္ဆံမႈ၊ ဆီးရီးယား၊ အာဖဂၢန္နစၥတန္သို႔ မဟုတ္ အျခားအသက္ရူၾကပ္ေသာ ကိစၥ မ်ား ျဖစ္ပါသည္။
သို႔ေသာ္ကိစၥမ်ားစြာတို႔တြင္အစားထိုးရန္အစီအစဥ္ဘာမွ မရွိဘဲဖ်က္စီးရုံသက္သက္လုပ္တတ္ပါသည္။ ဥပမာ အိုဘားမား၏ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အစီအစဥ္ (Obama Care) ကို ဘာမွအစားထိုးရန္မရွိဘဲဖ်က္ သိမ္းပစ္ျခင္း၊ ဆီးရီးယား၊ အာဖဂၢန္နစၥ တန္တို႔တြင္ ေပၚလစီဟူ၍ ဘာမွမရွိဘဲစစ္သားမ်ား ကို ရုတ္သိမ္း ျခင္းစသည္တို႔ျဖစ္ပါသည္။ ထိုသို႔လုပ္မည္ဆိုသည္ကို စစ္တပ္ဦးစီးခ်ဳပ္ကိုလည္းမတိုင္ပင္၊ ျပည္ထဲေရး ဌာန (State Department) မွထိပ္တန္းအၾကံေပးမ်ားလည္းဘာမွမသိလိုက္ရ၊ အဓိကက်ေသာပါတနာ မ်ားႏွင့္လည္း ညိႈႏႈိင္းျခင္းမရွိဘဲလုပ္ပစ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
လူမ်ားစြာတို႔က ထိုဖ်က္စီးျခင္းကို ၾကိဳက္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ထရမ္႔လုပ္ခ်လိုက္သည္မွာ လံုး၀ပ်က္စီးျခင္း ႏွင့္၊ လံုး၀မသိက်ိဳးက်ြံျပဳျခင္းတို႔ကိုသာေတြ႔ရပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ ေအအိုင္ (AI-Artificial Intelligence) ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ေရးတို႔တြင္တီထြင္ျခင္း၊ ၾကံဆျခင္းတို႔ကိုၾကားရမည့္အစား မကၠစီကိုေဘာ္ဒါတြင္ အုတ္တံတိုင္းၾကီး တည္ေဆာက္ရန္ အစီအမံကိုသာၾကားေနရပါသည္။
(၃)
၀ါရွင္တန္ပို႔စ္က ဒီဇင္ဘာ ၂၀ ရက္ေန႔အထိ သူ႔သက္တမ္း ရက္ ၇၀၀ ေျမာက္ခ်ိန္တြင္ မရုိးမသား လိမ္ လည္ေျပာဆိုမူေပါင္း ၇၅၄၆ ၾကိမ္ ရွိသည္မွတ္တမ္း တင္ထားသည္၊ ထို႔ေၾကာင့္ အေမရိကား ကသာ ထရမ္႔ ကဲ့သို႔ တစ္ကိုယ္ေကာင္းဆန္ေသာ၊ အရွက္ကင္းမဲ့ေသာအလုပ္ မ်ားကိုလုပ္ေနခဲ့ပါလ်င္ ကမၻာၾကီးမွာ အဘယ္မွ်ေၾကာက္စရာေကာင္းမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေရးမျပ တတ္ေတာ့ပါ။
ကိုသန္းလြင္
Ref: Times for GOP to threaten to Fire Trump by Thomas Freeman New york Times December 29 2018
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
