 |
| ပန္းခ်ီ ေမာင္ႏိုး |
ေမာင္စြမ္းရည္ – တသက္တာစာေပဆုရွင္ သူငယ္ခ်င္းေမာင္သာႏုိး
(မိုးမခ) ေအာက္တိုဘာ ၁၀၊ ၂၀၁၈
ကြ်န္ေတာ့္အဖုိ႔ သူငယ္ခ်င္း ေမာင္သာႏုိးအေၾကာင္းေဆာင္းပါးေတြေရးရတာ ဘယ္ႏွခါရွိမွန္း ေတာင္မသိေတာ့ဘူး၊ တႀကိမ္ကေတာ့ ေရးရင္းနဲ႔ လက္လြန္သြားလုိက္တာ စာမ်က္ႏွာ ၄၀နီးပါးရွိသြားလုိ႔ မနည္းအရွိန္သက္ၿပီး “မဒမ္ႏုိး” ဆီကုိပဲပုိ႔လုိက္ရပါတယ္၊ ခုလဲေတာင္းျပန္ၿပီ၊ ဟုိးအေဝးႀကီးက။ အေမရိကားမွာ ေရာက္ေနတဲ့ ေမာင္စြမ္းရည္ဟာ ေမာင္သာႏုိးရဲ႕ အရင္းအႏွီးဆုံးသူငယ္ခ်င္းတဦးပါလုိ႔၊ အမ်ားသိၾကတဲ့အတြက္ ဝမ္းသာရတယ္၊ မန္းတကၠသုိလ္ သမဂၢမွာ လုပ္ကုိင္ဖက္၊ ရဲေဘာ္ရဲဘက္သူငယ္ခ်င္းဆုိလုိ႔ ေလးဦးပဲ က်န္ရွိပါ ေတာ့တယ္၊ မုံရြာတင္ေရႊ၊ တင္မုိး၊ ေမာင္ေပါက္စည္တုိ႔ ဆုံးကုန္ၾကၿပီ၊ ေမာင္သာႏုိး၊ ေမာင္မုိးသူ၊ ေမာင္သိန္းႏုိင္၊ ေမာင္စြမး္ရည္တုိ႔ က်န္တယ္၊ ေမာင္သိန္းႏုိင္နဲ႔ ေမာင္မုိးသူတုိ႔ဆီ စာမူေတာင္းၾကဦးေပါ့၊
ထူးျခားတာက မန္းတကၠသုိလ္ စာေပသမားေတြဟာ လူထုတုိက္ထြက္ေတြခ်ည္းျဖစ္ၾကၿပီး၊ သူတုိ႔ အားလုံးဟာ တကသုိလ္ သမဂၢနဲ႔ ကေလာင္ရွင္အသင္း၊ တကၠသုိလ္မဂၢဇင္းေကာ္မတီေတြမွာ အမႈေဆာင္ေတြ ခ်ည္းဆုိတာပါပဲ၊ တခုေတာ့ရွိရဲ႕၊မႏၱေလးမွာက လူထုသတင္းစာ၊ လူထုဂ်ာနယ္ပဲ၊ စာေရးစရာ စာနယ္ဇင္းရယ္လုိ႔ရိွေတာ့ အားလုံးလူထုတုိက္ထြက္ေတြခ်ည္းပဲဆုိတာ “မထူးျခားခ်က္” တခုလဲျဖစ္ေနပါတယ္၊ စာေပသမား ဟာ စာပုိဖတ္တယ္၊ စာပုိသိတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရးလဲပုိသိၿပီး သမဂၢမွာပါဝင္ေဆာင္ရြက္ၾကပါတယ္၊ သမဂၢ ဆုိတာ ကုိယ္ပါခ်င္တုိင္း ပါလုိ႔မရပါဘူး၊ အဖဲြ႔အစည္းတခုကုိဝင္ၿပီး ေက်ာင္းသားထုရဲ႕ အေရြးခံရမွ သမဂၢမွာ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရတာပါ၊
ေက်ာင္းသားသမဂၢဆုိတာ တကၠသုိလ္ဖဲြ႔စည္းပုံဥပေဒအရ တကၠသုိလ္နဲ႔ အတူေပါက္ဖြားလာခဲ့တာ ျဖစ္သလုိ၊ တကၠသုိလ္ေက်ာင္းသားသမဂၢ သပိတ္ေမွာက္ကိစၥေတြဟာလဲ ဖြားဖက္ေတာ္ေတြပါပဲ၊ ဒီအခ်က္ဟာလဲ ခုေတာ့ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ျမန္မာႏုိင္ငံသမုိင္းက႑ေတြမွာ ပါဝင္ေနခဲ့ပါၿပီ၊ ပထမေကာလိပ္သပိတ္တဲ့၊ ဒုတိယ တကၠသုိလ္သပိတ္၊ တတိယတကၠသုိလ္သပိတ္၊ သပိတ္သုံးလုံးလဲစုံေရာ လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပဲြထဲကုိ တည့္တည့္ေရာက္သြားၿပီး လြတ္လပ္ေရးရသည္အထိ ေရွ႕ရႈသြားခဲ့ေတာ့တာပါပဲ၊ လြတ္လပ္ေရးသမုိင္းမွာ ေက်ာင္းသားက႑က မေသးလွပါဘူး၊
မႏၱေလးေကာလိပ္ဆုိတာ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ႀကီးရဲ႕ လက္ခဲြပညာေရးဌာနာတခုပါပဲ၊ မႏၱေလးတကၠ သုိလ္အက္ဥပေဒဆုိတာလဲ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ အက္ဥပေဒအတုိင္းပါပဲ၊ ေက်ာင္းသားတုိင္းဟာ ေက်ာင္းသား သမဂၢဝင္ၿပီး သမဂၢဝင္ေၾကးကုိ ေက်ာင္းဝင္ေၾကးနဲ႔အတူ တပါတည္းေပးေဆာင္ရပါတယ္၊ တကၠသုိလ္ရုံးကပဲ ေကာက္ခံထားၿပီး ေက်ာင္းသားသမဂၢအသုံးစရိတ္ကုိ တကၠသုိလ္ကပဲ လုိလားသည္ျဖစ္ေစ မလုိလားသည္ျဖစ္ေစ၊ ထုတ္ေပးရပါတယ္၊ ေက်ာင္းသားသမဂေရြးေကာက္ပဲြကုိလဲ တကၠသုိလ္ပါေမာကႀကီးေတြကပဲ သမဂၢအမႈေဆာင္ေဟာင္းမ်ားနဲ႔ ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မတီဖဲြ႔ၿပီး သမဂၢအမႈေဆာင္သစ္ကုိ ေရြးခ်ယ္ေပးရပါတယ္၊ ခု သမဂၢရွိေသးရဲ႕လား၊ အဲသလုိ ေရြးေကာက္ပဲြ လုပ္ေပးသလားမသိပါ၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ေခတ္တုန္းကေတာ့ သမဂၢ အမႈေဆာင္ေရြးေကာက္ပဲြဟာ တစ္ႏွစ္တာေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈေတြမွာ အႀကီးဆုံးလႈပ္ရွားမႈႀကီးပါပဲ၊
ေမာင္သာႏုိးက ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မွာ စစ္ကုိင္းၿမိဳ႕အစုိးရအထက္တန္းေက်ာင္းမွာ ၁၀တန္းေက်ာင္းသားပါ၊ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ လူထုဂ်ာနယ္ေဟာင္းတခုမွာ ေမာင္သာႏုိးက လူထုဂ်ာနယ္စာေပၿပိဳင္ပဲြမွာ က႑သုံးမိ်ဳး (ကဗ်ာ၊ ဝတၳဳ၊ ေဆာင္းပါရယ္လုိ႔) ရွိတဲ့အနက္ ေဆာင္းပါးက႑မွာ ဝင္ၿပိဳင္တာေတြ႔ရပါတယ္၊ ေဆာင္းပါးၿပိဳင္ပဲြေခါင္းစဥ္ က “မတ္က္စ္ဝါဒကုိ အစုိးရေက်ာင္းမ်ားတြင္ သင္ၾကားသင့္ေၾကာင္း” တဲ့၊ ေမာင္သာႏုိးက ဒုတိယဆု ခ်ိတ္ ပါတယ္၊ ပထမဆုခ်ိတ္သူက တကၠသုိလ္ေက်ာင္္းသားႀကီးတဦးပါ၊ ေနာင္ေတာ့ ေတာခုိသြားတယ္လုိ႔ တင္မုိး ေျပာျပပါတယ္၊ ေမာင္သာႏုိးဟာ အႆဇိ (၂) ဆုိတဲ့ ကေလာင္နာမည္နဲ႔ ဘာသာေရးေဆာင္းပါးေတြပဲ ေရးၿပီး ေမာင္သိဂၤ ါအမည္နဲ႔ ကဗ်ာေတြလဲေရးေနသူျဖစ္တယ္လုိ႔ တင္မုိးကေျပာပါတယ္၊ တင္မုိးကလဲ ၁၉၅၀ ေလာက္ ကပဲ မႏၱေလးမွာ ကုိရင္လးရွင္ကၠဳိႏၵကဘဝနဲ႔ စာသင္ရင္း လူထုဂ်ာနယ္မွာ ကန္ၿမဲနန္းျမင့္ႏြယ္ အမည္နဲ႔ ကဗ်ာေတြ ေရး၊ ကေလာင္ေသြးေနၿပီဆုိကုိး။
ေမာင္သာႏုိး တကၠသုိလ္ေရာက္တဲ့ႏွစ္ ၁၉၅၀မွာ ေမာင္စြမ္းရည္က ျမင္းၿခံ အထက (၁) ပဥၥမတန္းမွာ စာသင္ဆဲ။ ပထဝီ၊ သမုိင္းမွာ သင္ရေတာ့ ေျမပုံထဲမွာ မႏၱေလးနဲ႔ စစ္ကုိင္းတည္ေနရာကုိ ဒုတ္ေထာက္ရွာရဆဲ၊ မီးရထားလမ္းနဲ႔ သြားရင္ဘယ္လုိ၊ ကားလမ္းနဲ႔သြားရင္ဘယ္နည္း၊ သေဘၤာနဲ႔သြားရင္ ဘယ္ပုံ ဆုိတာေတြ ခရီး စဥ္ကုိ အလြတ္ေျပာတတ္ရပါတယ္။ ခရီးစဥ္ကုိႀကိဳသင္ထားေပမဲ့၊ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္က်မွ မန္းတကၠသုိလ္ကုိ ေရာက္ပါ တယ္၊ ေမာင္သာႏုိးကလဲ ၁၉၅၃ ေအာက္တုိဘာေက်ာင္းသားသပိတ္အေရးမွာ ေခါင္းေဆာင္ခဲ့လုိ႔တဲ့ အဖမ္းခံ၊ ေထာင္ခ်ခံေနခဲ့ရာက ၁၉၅၆ က်မွ လြတ္လာတာပါ၊ လူထုဦးလွနဲ႔ ဒို႔ဘုရင္ဦးဘရင္ ဆုိသူ မႏၱေလးၿမိဳ႕မိ ၿမိဳ႕ဖ လူႀကီးႏွစ္ဦးကုိလဲ သူတုိ႔အမႈတဲြ ပုဒ္မ ၅နဲ႔ဆဲြၿပီး မႏၱေလးနန္းၿမိဳ႕ရုိးတြင္းက ေထာင္ႀကီးထဲကုိဆဲြထည့္ထားသတဲ့။ ဖမ္းမိန္႔ထုတ္သူေတြက သူတုိ႔ကုိုယ္တုိင္ ဗုိလ္ေနဝင္းဖမ္းတာခံရၿပီး ဝဋ္လည္ေတာ့မွ လူထုဦးလွထံ ဘာမႈမွမရွိပဲ ဖမ္းထည့္ထားခံတာကုိ ကန္ေတာ့ေတာင္းပန္ေၾကာင္း ေမာင္သာႏုိးကုိ ေျပာျပဖူးပါသတဲ့။ လူထုဦးလွက “ငါကလဲ အၾကာႀကီး ကန္ေတာ့ခံရေအာင္ အၾကာႀကီး ဆုေတြေပးလုိက္တာေပါ့” လုိ႔ ေနာက္ဆက္တဲြေျပာလုိက္သတဲ့။ ကုိသာႏုိး တကၠသုိလ္ေရာက္ေတာ့ လူထုမွာ ညအယ္ဒီတာဝင္လုပ္ၿပီး သတင္းေတြကုိ ေရဒီယုိက လုိက္္ကူးရတာ၊ ဘာသာျပန္ေပးရတာေတြ လုပ္ရသတဲ့၊ ဆရာဦးဆန္းထြန္း (ဆန္းထြန္း (မန္းတကၠသုိလ္)) တုိ႔နဲ႔အတူေပါ့။
တကၠသုိလ္ကုိ ၁၉၅၆ မွာေရာက္လာေတာ့ ကြ်ႏု္ပ္နဲ႔ ၾကည္ေအာင္ တႏွစ္တည္းေပါ့၊ ေနာက္တႏွစ္ ၁၉၅၇ မွာ ေမာင္သိန္းႏုိင္(မုံရြာ)နဲ႔ တင္မုိး(ေမာင္ဘဂ်မ္း – ေရစႀကိဳ) တုိ႔က ျမန္မာစာဂုဏ္ထူးကုိယ္စီနဲ႔ ၁၀တန္းေအာင္ျပီး တကၠသုိလ္ေရာက္လာခဲ့ၾကတာပါ၊ ၁၉၅၈မွာထင္ပါတယ္။ ျမင္းၿခံကုိသာလွက သမဂၢဥကၠဌ၊ ကုိသာႏုိးက အတြင္းေရးမွဴး၊ ေမာင္မုိးသူက ဒုတိယဥကၠဌ (ျပန္ၾကားေရးမွဴး)၊ ခင္ေမာင္ဝင္း(ကသာဝင္းၾကြယ္)က ဘ႑ာေရးမွဴး၊ ေမာင္စြမ္းရည္(ျမင္းၿခံဝင္းေဖ)က ျပန္ၾကားေရးဗ်ဴရုိရဲ႕ အတြင္းေရးမွဴးစသျဖင့္ အေရြးခံၾကပါတယ္၊ အဲဒီႏွစ္ ရန္ကုန္ေရာ မႏၠေလးမွာပါ တပ္ဦးေဟာင္း တပ္ဦးသစ္ ကြဲ ပါတယ္။ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ D.S.O ေခၚ ဒီမုိကရက္တစ္ ေက်ာင္းသားမ်ားအဖဲြ႔နဲ႔ S.U.F ေခၚ ေက်ာင္းသားညီညႊတ္ေရးတပ္ဦးအဖဲြ႔ရယ္လုိ႔ ႏွစ္ဖဲြ႔ပဲ ရွိခဲ့တာပါ၊ ဒီႏွစ္မွ ေက်ာင္းသားညီညႊတ္ေရးတပ္ဦး(တပ္ဦး) အဖဲြ႔က ႏွစ္ျခမ္းကဲြၿပီး တပ္ဦးသစ္ ေပၚေပါက္ခဲ့တာပါ၊ ေမာင္သာႏုိး၊ ေမာင္မုိးသူ၊ ေမာင္စြမ္းရည္တုိ႔အဖဲြ႔က မဲအျပတ္အသတ္နဲ႔ႏုိင္ပါတယ္၊
အဂၤလိပ္စာအားနည္းတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကုိ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကုိသာႏုိးက အခ်ိန္ပုိ ေခၚၿပီး စာသင္ေပးပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာဌာနမွဴး မစၥတာမူနီက စာသင္ခန္း ေပးတဲ့အျပင္၊ သူကုိယ္တုိင္လာၿပီး ေနာက္နားက ရပ္ နားေထာင္ပါတယ္၊ နံရံကပ္စာေစာင္ေတြမွာ အဂၤလိပ္လုိေရးရင္လဲ နံရံကပ္စာေစာင္မွာ လာဖတ္ပါတယ္၊ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာႀကီး ဥိးကုိေလး(စာေရးဆရာေဇယ်ာေမာင္) ကုိယ္တုိင္လဲ လာဖတ္ပါတယ္၊ နံရံကပ္စာေစာင္က ျမန္မာစာဌာနအနီး စၾကၤန္မွာ သင္ပုန္းနဲ႔ ေထာင္ထားတာပါ၊ ျမန္မာစာဆရာမ်ားကေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြေရးတာကုိ အထင္ႀကီးေလ့မရွိတာေၾကာင့္ တေၾကာင္း၊ “ေထာင္စာေလးေတြ” ေရးတာကုိ မဖက္ရဲတာ ေၾကာင့္တေၾကာင္း လာဖတ္တာ မရွိပါ၊ ေမာင္သာႏုိးက တကၠသုိလ္ႏွစ္ပတ္လည္မဂၢဇင္းေတြမွာလဲ အဂၤလိပ္စာ စာတည္း တာဝန္ယူဖူးပါတယ္၊ ေမာင္သိန္းႏုိင္၊ တင္မုိးတုိ႔က ျမန္မာစာ စာတည္းပါ၊ ၾကည္ေအာင္က အဂၤလိပ္စာ စာတည္းလုပ္ဖူးပါတယ္၊ ေမာင္စြမ္းရည္က မဂၢဇင္းအတြင္းေရးမွဴး တာဝန္ယူၿပီး (ျမန္မာစာ စာတည္းတာဝန္ကုိ ပါ တဲြဖက္ၿပီး) တာဝန္ယူခဲ့ရဖူးပါတယ္။
ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္အေနနဲ႔ ေထာင္အက်ဆုံးကေတာ့ မႏၠေလးမွာ ကုိသာႏုိးပါ၊ ဒုတိယ၊ တတိယ လုိက္သူမ်ားကေတာ့ ေမာင္မုိးသူနဲ႔ ေမာင္သိန္းႏုိင္ပါ၊ ေမာင္စြမ္းရည္က ေထာင္ဇာတာ မပါပါ၊ အဖမ္းခံရမယ္လုိ႔ အလုိက္ခံရဆဲ ေထာင္မက်ပဲ ေျပးရင္းလႊားရင္း အိမ္ေထာင္က်သြားခဲ့ပါတယ္၊ ေနာင္အခါ အလုိက္ခံရဆဲမွာ ေတာ့ အလြတ္ေက်ာင္းေတြ ျပည္သူပုိင္သိမ္းလုိက္လုိ႔ အလြတ္ေက်ာင္းဆရာက အစုိးရေက်ာင္းဆရာျဖစ္သြား တဲ့ ေမာင္စြမ္းရည္၊ ျမန္မာျပည္ေျမာက္အစြန္ စစ္ကုိင္းတုိင္း ေရဦး ေျမာက္ဖက္ တန္႔ဆည္ကုိပုိ႔လုိက္လုိ႔ ရဲေတြ မ်က္စျပတ္သြားခဲ့ပါသတဲ့။ ကံေကာင္းေပစြ။ ေနာင္ တင္မုိးနဲ႔ ဆရာေစာလူတုိ႔က ေမာင္စြမ္းရည္ကုိ ဥေရာပကတဆင့္ အေမရိကားကုိေခၚထုတ္လုိ႔ အဖမ္းခံ လြတ္ခဲ့ရပါတယ္၊ အေမရိကားေရာက္ေတာ့ က်န္ရစ္တဲ့ သူငယ္ခ်င္း ေတြကုိ လြမ္းတယ္၊ ေမာင္မုိးသူရဲ႕ သား “အာဂ်လာ” ကုိ “မင္းအေဖေခၚကြာ ”ဆုိေတာ့ အေဖကျငင္းသတဲ့။ ဒါနဲ႔ တင္မုိးနဲ႔ ေမာင္စြမ္းရည္တုိ႔က ေမာင္သာႏုိးကုိ ဖိတ္ေခၚတယ္၊ I O War အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာစာေရးသားမႈအစီအစဥ္ကုိ သူငယ္ ခ်င္းရဲ့သမီး ဝင္နီ-ေရႊစင္ဦးက ဖုန္းနဲ႔ ဖိတ္ေခၚတယ္၊ “မင္းသား” က “မင္းသမီး” မပါရင္ မလာဘူးတဲ့၊ ျငင္းတယ္၊ မင္းသမီးကုိ ကုိယ့္စရိတ္ကုိယ္ေခၚရင္ ရေစမယ္ ဆုိေတာ့မွ လာတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ အုိင္အိုဝါမွာေရာ ေစာလူ အိမ္မွာေရာ ေမာင္သာႏုိးနဲ႔ သူငယ္ခ်င္းဆုံးေယာက္ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ႀကီးျပန္ဆုံၾကရပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္တုိ႔က ျပည္တြင္းကုိ ျပန္လာခြင့္မရတာ ၁၀ႏွစ္ေလာက္ၾကာခဲ့ၿပီဆုိေတာ့ သူငယ္ခ်င္းေတြကုိ လြမ္းတာေပါ့၊ ေနာက္တခါ ကုိသာႏုိးနဲ႔ေတြ႔ဖုိ႔ အခြင့္အလမ္းရျပန္ပါတယ္၊ ကုိရီးယား(ေတာင္)က ဖိတ္ၾကားတာ ပါ၊ ေမာင္စြမ္းရည္နဲ႔ အေဖာ္တဦး … တဲ့၊ အေမရိကားမွာရွိတဲ့ ေမာင္သာရကုိ မေခၚပဲ ျပည္တြင္းက စာေရးဆရာကုိ ေခၚခြင့္ရလုိ႔ ေခၚခ်င္တယ္ … လုိ႔ အေၾကာင္းျပန္ေတာ့ ကုိသာႏုိးကုိ ဇနီးပါ ေခၚခြင့္ရပါတယ္၊ ကုိသာႏုိးသာ ကုိရီး ယားကုိေရာက္သြားတယ္၊ ကြ်န္ေတာ္က ခရီးသြားလက္မွတ္ အဆင္မေျပ ျဖစ္သြားခဲ့လုိ႔ မသြားလုိက္ ရေတာ့ပါ၊ ဒါေပမဲ့ ဖုနးဆက္ၿပီးေတာ့ လြမ္းစကား မန္းစကားေတြ အားရေအာင္ေျပာလုိက္ၾကရပါတယ္၊ က်ဳပ္တုိ႔ ဆရာ ႏုိးဟာ အေနာက္ႏုိင္ငံက “ထင္းရူးပင္ရိပ္” ကုိေရာ အေရွ႕ႏုိင္ငံက “မုိးမခပင္ရိပ္” ကုိေရာ ေရာက္ရွိဖူးသြားလုိ႔ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔က ကုိယ္တုိင္ေရာက္ရတာထက္ ဝမ္းသာပါတယ္၊ ဆရာႏုိးက အေရွ႕၊ အေနာက္ ကဗ်ာေတြကုိ ဘာသာျပန္သူျဖစ္လုိ႔ပါ။
ကုိသာႏုိးက အဂၤလိပ္စာထူးခြ်န္တယ္လုိ႔ သူေျပာလူေျပာနဲ႔ ၾကားဖူးရုံပဲရွိခဲ့တာပါ၊ ေနာက္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တု႔ိသူငယ္ခ်င္းတစုရဲ႕ ကဗ်ာေတြကုိ သူပဲ ဒုိင္ခံၿပီး အဂၤလိပ္လုိ ဘာသာျပန္ေပးခဲ့တာပါ၊ ကြ်န္ေတာ္ရဲ႕ “ အနီႏွင့္အျပာ” ကဗ်ာမ်ားစာအုပ္ကုိ ဘာသာျပန္ေပးဖို႔ ကြ်န္ေတာ္ကုိယ္တုိင္ မေျပာခဲ့ရပါ။ အားနာလုိ႔ပါ၊ သူငယ္ခ်င္းတင္မုိးက သူဖာသာေျပာၿပီး အဂၤလိပ္ ျမန္မာႏွစ္ဘာသာတဲြကုိ သူကုိယ္တုိင္ထုတ္ေပးခဲ့ရွာတာပါ၊ ဒါနဲ႔ အားမရေသးတဲ့ တရုတ္၊ ရုရွားတုိ႔ကုိ အားက်လုိ႔တဲ့ “ျမန္မာမဂၢဇင္း” တေစာင္ကုိ အဂၤလိပ္လုိ ထုတ္ခ်င္ေသးတာလုိ႔ ကုိသာႏုိးကုိ အပူကပ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ တင္မုိးက အိမ္ေထာင္က်ၿပီး ရန္ကုန္ေခတၱေျပာင္းသြားရလုိ႔ မလုပ္ ျဖစ္ေတာ့ပါ၊ ထုတ္ေပးမယ့္လူ ရွိပါတယ္။
ျမန္မာလုိက အဂၤလိပ္လုိ ဘာသာျပန္ရုံတင္မက အဂၤလိပ္လုိက ျမန္မာလုိ ဘာသာျပန္ေပးပါဆုိတာကုိလဲ တင္မုိးနဲ႔ ၾကည္ေအာင္တုိ႔က အၿမဲပူဆာခဲ့ၾကပါတယ္။ တင္မုိးက ဘာသာျပန္မဂၢဇင္းေတာင္ ထုတ္ခ်င္ေသး သတဲ့၊ အိုမာခယမ္ ရဲ႕ “ရူဘာအယက္” ကုိေတာ့ ၾကည္ေအာင္က ဘာသာျပန္ခုိင္းလုိ႔ပါ၊ တင္မုိးက ကုိသာႏုိးကုိ ဘာသာျပန္ခုိင္းခဲ့ဖူးတာက “ဇုိယာနဲ႔ ဂူရာ” ရုရွားဝတၳဳပါ၊ ေနာင္ ဦးကုိေလး(ေဇယ်ာေမာင္) ဘာသာျပန္လုိ႔ ဘာသာျပန္ဆုရတဲ့စာအုပ္ပါ။ ကုိသာႏုိးက ေထာင္က်သြားလုိ႔နဲ႔ တူပါရဲ႕၊ အဲဒီကာလ ဘာသာမျပန္ျဖစ္ခဲ့ပါ၊ ရန္ကုန္ေရာက္ေတာ့ တုိင္းမ္၊ နယူးစ္ဝိခ္တို႔က သတင္းတခိ်ဳ႕ကုိ ကုိသာႏုိးက ဖတ္လာၿပီး ဘီအုိစီေကာလိပ္ လဖက္ရည္ဆုိင္မွာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ကုိ ဘာသာျပန္ၿပီး ေျပာျပေလ့ရွိပါတယ္။ တင္မုိး နားမေထာင္ပဲ အိပ္ငုိက္ေနရင္ ကုိသာႏုိးက “ေဟ့လူ ကုိဘဂ်မ္း ခင္ဗ်ားအတြက္ ေျပာျပေနတာေလ၊ နားေထာင္ဦး ” လုိ႔လွမ္းေအာ္ေလ့ရွိပါ တယ္၊ ကုိသာႏုိးက ကြ်န္ေတာ္တုိ႔အတြက္ ပါရမီျဖည့္ရင္းက နုိင္ငံျခားကဗ်ာေတြ ဘာသာျပန္တဲ့အလုပ္ကုိ စတင္မိခဲ့တာလုိ႔ ထင္ပါတယ္၊ ေနာက္ေတာ့ “ထင္ရူးပင္” ႀကီးတပင္နဲ႔ “မုိးမခပင္” ႀကီးတပင္ စုိက္ထူမိခဲ့ပါေရာလား၊ မုိးမခပင္ႀကီး စုိက္ထူမိေတာ့ တင္မုိးနဲ႔ ၾကည္ေအာင္တုိ႔ မရွိရွာေတာ့ပါ၊ လူငယ္ကဗ်ာဆရာေတြကေတာ့ ဖတ္ၾကပါတယ္၊
ကုိသာႏုိးက တကၠသုိလ္ေရာက္စမွာ ျမန္မာဘာသာနဲ႔ ကဗ်ာေလးေတြေရးေနပါေသးတယ္၊ ၾကည္ေအးရဲ႕ ေလးခ်ဳိးသံခ်ိဳဆန္ဆန္ ကဗ်ာေလးေတြေရးခဲ့တာပါ၊ (ျမန္မာလုိေရးထားတဲ့ ငယ္လက္ရာ ကဗ်ာေလး ေတြ ျပန္ရွာၿပီး စာအုပ္ထုတ္ဖုိ႔ေကာင္းပါတယ္၊ )။ ေနာက္ပုိင္း လူထုမွာေရးခဲ့တဲ့ “မလင္းျပာ” ကဗ်ာကလဲ အေတာ္ေလး လႈပ္လႈပ္ခတ္ခတ္ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ သုံးေယာက္ေရးၾကတာေတြက ရုိးရာဆန္လြန္းလွတယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္၊ ကုိသာနုိးက ရုိးရာပုံစံကုိ ေခတ္ဆန္ေအာင္ေရးထားတာမို႔ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ အလြတ္ရခဲ့ဖူးပါတယ္၊ ကြ်န္ေတာ္နဲ႔ တင္မုိးတုိ႔က ေရြးေကာက္ပဲြအတြက္ လက္ကမ္းစာေစာင္ေတြမွာ ကဗ်ာေရးၾကေတာ့လဲ ကုိသာႏိုးက ဘာသာျပန္ေပးခဲ့တာေတြရွပါတယ္၊ သိမ္းထားေပမဲ့ ေျပးရ၊ လႊားရ၊ ပုန္းရ၊ လွ်ိဳရတာေတြမ်ားလုိ႔ ဘာမွ အစရရွာမရေတာ့ပါ၊
တင္မုိးနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္က ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ျမန္မာစာဌာနမွာ အေျခခံပညာေက်ာင္းသုံး ျမန္မာဖတ္စာ ေတြလုပ္ဖုိ႔ အတူ ပူးတဲြ ရုံးတက္ရဖူးပါတယ္။ အဖဲြ႔ဥကၠဌက ျမန္မာစာပါေမာကၡျဖစ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာစာဌာနမွာ လာၿပီး အလုပ္လုပ္ၾကရတာပါ၊ ကုိသာႏုိးလဲ ေတာင္ငူေဆာင္ (ေတာင္ပိႏဲၷပင္ေအာက္ လဖက္ရည္ဆုိင္ကုိ လာေနက်ပါ။ တခါေတာ့ ကုိသာနုိးမလာခင္ ျမန္မာစာဆရာတေယာက္ေရွ႕မွာ ကုိသာႏုိး အဂၤလိပ္စာ ထူးခြ်န္ပုံကုိ ေျပာျပေနၾကပါတယ္၊ ေက်ာင္းသားေတြကုိေျပာျပေနတာပါ၊ ျမန္မာစာဆရာတေယာက္က အနီးမွာရွိတာပါ၊ သူက ဘိလပ္ျပန္ပါ၊ ဘာသာေဗဒသြားသင္ယူတာ၊ စာေမးပဲြက်လာသူပါ၊ သူက “ေမာင္သာႏုိး ဘာသာေဗဒ ဇီးရုိး”လုိ႔ ေဆာင္းပါးေရးဖူးသူပါ၊ သူက “ခင္ဗ်ားေျပာေနတာ နားခါးတယ္ဗ်ာ၊ ေမာင္သာႏုိးေလာက္ေတာ့ လူတုိင္းတတ္ပါတယ္၊ ခင္ဗ်ားတုိ႔ကသာ အဂၤလိပ္စာညံ့လုိ႔ပါ၊ ခင္ဗ်ားတုိ႔ကုိယ္တုိင္ပဲ အဂၤလိပ္စာမကြ်မ္းပဲ သာႏုိး အဂၤလိပ္စာကြ်မ္းတယ္လုိ႔ ခင္ဗ်ားတုိ႔က ဘယ္လုိသိသလဲ … တဲ့”။ တင္မုိးနဲ႔ အဲဒီ ျမန္္မာစာဆရာနဲ႔က ရင္းႏွီးပါ တယ္၊ အိမ္နီးခ်င္းပါ၊ သူက ဒါမ်ိဳးေတြေျပာေနက်ပဲဆုိၿပီး ရယ္ေမာေနတာပါ၊ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ဒီလုိျပန္ေျပာပါတယ္။
“ဒီမွာ ကုိယ့္လူ ကုိသာႏုိး မၾကာခင္ကပဲ အဂၤလိပ္ဘာသာ ဝပ္ကင္းပီးပဲေဒးလီးသတင္းစာမွာ အဂၤလိပ္ လုိေဆာင္းပါးတပုဒ္ ေရးလုိက္တာ ေတြ႔မိသလား” လုိ႔ေမးေတာ့ “ေသာက္ဂရုစုိက္ၿပီး မဖတ္ဘူး” တဲ့ ဒီေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ကေျပာရတယ္၊ “ေမာင္သာႏုိးအဂၤလိပ္လုိေရးတာ ေကာင္းလွေခ်လား” လုိ႔ “ဆရာေဇာ္ဂ်ီ၊ ဆရာ မင္းသုဝဏ္လုိ ဘိလပ္ျပန္ေတြက ခ်ီးက်ဴးတယ္ဗ်၊ ဆရာေမာင္ထင္ကလဲ ခ်ီးက်ဴးတယ္၊ ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္ အဂၤလိပ္စာတတ္တယ္ ဆုိတာကုိေတာ့ ခင္ဗ်ားမျငင္းႏုိင္ဘူး၊ သူတုိ႔ေမာင္ႏွံက “ေမာင္သာနုိးကုိ မေတြ႔ဖူးေသးဘူးတဲ့။ သူ႔အဂၤလိပ္လုိေရးတာ သိပ္ေကာင္းတာပဲကုိးကြယ့္၊ သူ႔ကုိ ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳခ်င္လို႔ ထမင္းစား ဖိတ္ေပးပါတဲ့၊ ကြ်န္ေတာ့္ကုိဖိတ္ခုိင္းတာပါ၊ ခင္ဗ်ားကုိ ျမန္မာစာေတာ္လွေခ်ရဲ႕ အဂၤလိပ္စာ ေတာ္လွေခ်ရဲ႕လုိ႔ တခါမွ မၾကားဖူးဘူး၊ ခင္ဗ်ားလဲ အဂၤလိပ္လုိေရာ ျမန္မာလုိေရာ မေရးတတ္လုိ႔ မေရးဘူး၊ ဘိလပ္ျပန္ႀကီးရယ္လုိ႔ ဖိတ္ေခၚၿပီး ခ်ီးက်ဴးတယ္လုိ႔လဲ မၾကားေပါင္ဗ်ာ” လုိ႔ ေျပာေတာ့ “ခင္ဗ်ားတုိ႔မႏၱေလးသားေတြ ကုိယ့္ငါးခ်ဥ္ကုိယ္ခ်ဥ္ေနၾကရစ္ေတာ”့ ဆုိၿပီး ထသြားပါတယ္၊ “ခင္ဗ်ားကုိေတာ့ ဘယ္သူကမွ ခ်ဳိတယ္ေရာ၊ ခ်ဥ္တယ္ေရာ မေျပာၾကပါလား” လုိ႔ “ေမာင္သာႏုိး ဘာသာေဗဒဇီးရုိး” လုိ႔ ခင္ဗ်ားေျပာခဲ့တယ္၊ “ခင္ဗ်ားဆုိရင္ ဘာသာေဗဒ မုိင္းနပ္စ္ ဇီးရုိး ျဖစ္မွာေပါ့” လုိ႔လဲ လွမ္းေအာ္လုိက္ပါတယ္၊ ကုိသာႏုိးရဲ႕ အဂၤလိပ္စာအေရးအသားကုိ ခ်ီးက်ဴးခ်င္လုိ႔ ဆုိၿပီး ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္က ဖိတ္ၾကားခုိင္းလို႔ ကြ်န္ေတာ္ကုိယ္တုိင္ဖိတ္ၾကားေပးခဲ့ရတာပါ။
ျမန္မာစာဌာနမွာ ဘာသာသိပံၸ သင္ၾကားပု႔ိခ်မႈ မရွိပါ၊ သဒၵေဗဒကုိ ဆရာဦးေရႊသြင္က သင္ေပးခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဦးေဖေမာင္တင္ရဲ႕ စာအုပ္ကုိပဲ ဘာသာျပန္ခဲ့ရၿပီး သူ႔ကုိယ္ကုိယ္ အသစ္ျပဳစု မသြားခဲ့ပါ၊ ဘာသာသိပံၸ ပညာသင္လႊတ္ဖုိ႔ စီစဥ္ရာမွာလဲ ဗုိလ္ေနဝင္းက ျမန္မာစာကုိ ျမန္မာလူမ်ိဳးထက္တတ္သူ မရွိဘူး၊ မသြားနဲ႔လုိ႔ ပိတ္လုိက္ပါတယ္၊ ဘာသာသိပံၸဆုိတာ ဗုိလ္ေနဝင္း ဘာမွန္း မသိခဲ့ရွာပါ၊ မသိေပမဲ့ မစုံစမ္းပဲ ပိတ္လုိက္ေတာ့ ပညာေရးမွာ နစ္နာတာပဲရွိမွာေပါ့၊ ဗမာျပည္မွာ တုိင္းရင္းသားဘာသာစကားေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။ ဘာသာသိပံၸနည္းက် ေလ့လာဖုိ႔ေကာင္းတယ္။ ျပင္သစ္၊ ဂ်ပန္၊ အဂၤလန္၊ ပညာရွင္ေတြက ျမန္မာစကား ျမန္မာစာေပ တုိင္းရင္းသားစကားေတြကုိ စနစ္တက်ေလ့လာသြားၾကတာေတြရွိေပမဲ့ ျမန္မာပညာရွိက ေလ့လာတာနည္းပါေသးတယ္၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ေတာ့ သူငယ္ခ်င္း ေမာင္သာႏုိးေရးသေလာက္ေတာင္ ေတာ္ေတာ္နားလည္ေအာင္ မနည္းမေနာ လုိက္ဖတ္ေနရတာပါ၊ ဘာသာသိပံၸ ေလ့လာမႈ တုိးတက္ပါေစေသာ္။
(မ်ိဳးသန္႔ထြန္းကတဆင့္ ေမာင္ႏုိင္၊ ကြမ္းၿခံလမ္းမဂၢဇင္း ..အတြက္)
ေမာင္စြမ္းရည္
၂၀၁၈၊ ၾသဂုတ္ ၂၆၊
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
