ႏုိင္စြမ္း ● ပန္းခ်ီနဲ႔ပန္းပု တခုတည္းမေရြးႏိုင္သူ Artist ညီထြန္း

ႏုိင္စြမ္း ● ပန္းခ်ီနဲ႔ပန္းပု တခုတည္းမေရြးႏိုင္သူ Artist ညီထြန္း
(မုိးမခ) ေအာက္တိုဘာ ၄၊ ၂၀၁၈

အႏုပညာရွင္တဦးမွာ ကိုယ္ပိုင္ဟန္ ဖန္တီးမႈရွိဖို႔လိုတဲ့အျပင္ တျခားေသာ မရွိမျဖစ္ရွိရဦးမွာက ေလာကေရးအျမင္၊ ဘ၀ အျမင္နဲ႔ ဖန္တီးမႈဆိုင္ရာ အေတြးစိတ္ကူးေတြပါ။ ႏိုင္ငံတကာ အႏုပညာနယ္ပယ္ထဲကို တိုး၀င္ေျခခ် ေအာင္ျမင္ေနသူ အႏု ပညာရွင္ေတြဟာ အဲဒီအရည္အခ်င္းေတြ ျပည့္စံုဖို႔လိုသလို ကိုယ့္ရဲ႕ Artist’s Statement (အႏုပညာရွင္၏ ရွင္းလင္းခ်က္) ကိုလည္း လိုအပ္ရင္ ေရးျပ ေျပာျပဖို႔လိုပါတယ္။

ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ ဘာသာစကားလည္းမတူ၊ ေဒသလည္း ျခားနား၊ အယူ၀ါဒနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထံုးတမ္းေတြလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲျပားေနတာေၾကာင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုပဲျမင္ၿပီး တျခားသူကိုမျမင္ဘဲ ျဖစ္တတ္ၾကပါတယ္။ Artist ေတြကေတာ့ အဲဒီ ကြာဟခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္း ျဖည့္စြက္တဲ့အေနနဲ႔  လိုအပ္ရင္ လိုအပ္သလို မိမိရဲ႕ Artwork နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းလင္းခ်က္ေတြ ေျပာျပေရးျပတာ ျဖစ္ပါတယ္။

AFFLICTION (ခံစားမႈေ၀ဒနာ) လို႔ အမည္ေပးထားတဲ့ Artist ညီထြန္းရဲ႕ တတိယအႀကိမ္ေျမာက္ တကိုယ္ေတာ္ အႏုပညာ ျပပြဲကို 43 Art Gallery မွာ ေအာက္တိုဘာ ၆ ကေန ၈ ရက္ေန႔ အထိ က်င္းပျပဳလုပ္သြားခဲ့ပါတယ္။ Artist ညီထြန္းရဲ႕ ရွင္းလင္းခ်က္ေတြက ဘယ္လိုရွိမလဲဆိုတာ ေမးျမန္းတင္ျပလိုက္ပါတယ္။

တကိုယ္ေတာ္ျပပြဲက သံုးႀကိမ္ရွိသြားၿပီဆိုေတာ့… ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ပထမအႀကိမ္တုန္းက အႏုပညာဖန္တီးတင္ျပမႈနဲ႔ အခု တတိယအႀကိမ္ ဖန္တီးတင္ျပမႈေတြၾကား… ဘာေတြ ကြာျခားၿပီလို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုသံုးသပ္မိလဲဗ်။
“က်ေနာ့္ရဲ႕ တကိုယ္ေတာ္ျပပြဲကို AFFLICTION title နဲ ့သံုးႀကိမ္ေျမာက္ျပမွာပါ။ ပထမ အႀကိမ္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၂၀ ကေန ၂၄ ရက္ေန႔ အထိ Cloud 31 ဂယ္လာရီမွာ ေရေဆးကား ၃၅ ကားကို ျပျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေရေဆးဆိုေပမယ့္ နည္းပညာေတြ အားျပဳၿပီး ေရးထားတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ က်ေနာ္ ခံစားရသလို… ေတြးမိသလို… ခ်ေရးျဖစ္တာပါ။ ဒုတိယ အႀကိမ္ တကိုယ္ေတာ္က ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီ ၆ ကေန ၁၀ ရက္ေန႔ အထိ ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္ ျပခန္းမွာ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ပထမ အႀကိမ္နဲ႔ အခု တတိယ အႀကိမ္ တကိုယ္ေတာ္ ျပပြဲေတြၾကား ဘာေတြ ေျပာင္းလဲကြာျခားသြားသလဲ ဆိုေတာ့ လက္ရာပိုင္းနဲ႔ အေတြးအေခၚပိုင္း တခ်ိဳ႕ေတာ့ နည္းနည္း ေျပာင္းလဲမႈ ရွိႏိုင္ပါတယ္”

ခင္ဗ်ားရဲ႕ ျပပြဲအမည္က စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းေနပါတယ္။ ျပပြဲအမည္နဲ႔ အခုလို စီးရီးလိုက္ ဖန္တီးတင္ျပမႈအေၾကာင္း ရွင္းျပေပးပါဦး။
“ေဝဒနာလို႔အမည္ေပးတဲ့ အေၾကာင္းက က်ေနာ္တို႔ လူျဖစ္လာရျခင္းဟာ ေဝဒနာေတြခံစားရဖို႔ပါ။ ခ်စ္ျခင္း၊ မုန္းျခင္း၊ ရီမယ္၊ ငိုမယ္၊ ခံစားမယ္၊ ေပါက္ကြဲမယ္၊ ပူေလာင္မယ္၊ ၿငိမ္းေအးမယ္၊ အားလံုးဟာ ေဝဒနာေတြခ်ည့္ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ၃၁ ဘံုမွာ က်င္ လည္ေနသမွ်ကာလပတ္လံုး ဒီေဝဒနာနဲ ့မလြတ္ကင္းနိုင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီ title ေလးကို ေတာက္ေလွ်ာက္ သံုးျဖစ္တယ္။ စဥ္ဆက္မျပတ္ ေတြးျဖစ္တယ္…၊ ေရးျဖစ္တယ္…၊ ပန္းပုထုေတာ့လည္း  ဒီအေတြးပဲရွိတယ္”

ညီထြန္းရဲ႕ ပန္းခ်ီလက္ရာေတြကို သံုးသပ္ရရင္… သူဟာ အေရာင္ကို သံုးတဲ့ေနရာမွာ ေျပလြင္လန္းဆန္း တက္ႂကြတဲ့ မူရင္း အေရာင္ေတြ သံုးစြဲဖန္တီးတာျဖစ္ေနေပမယ့္… ပန္းခ်ီကားထဲက Figure ေတြကေတာ့ ေလးလံဖိစီးမႈနဲ႔ မြန္းက်ပ္မႈေတြ ပါ၀င္ ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ပန္းခ်ီကားေတြမွာဆို အေရာင္သံုးစြဲ ဖန္တီးမႈက ၾကည္လင္ေအးျမေနတယ္ လို႔ သိမ္သိမ္ေမြ႔ေမြ႔ ခံစားရေပမယ့္ ပန္းခ်ီကားထဲက Figure က အဲဒီသိမ္ေမြ႔မႈရဲ႕သားေကာင္ပမာ ျဖစ္ေနရတာကိုလည္း ေတြ႔ရျပန္ပါတယ္။ ဒီလို ခံစားမႈကို ၀ိေရာဓိ ျဖစ္ေစတဲ့ ဖန္တီးမႈရဲ႕ေနာက္ကြယ္က ဘာပါလိမ့္။

ခင္ဗ်ားရဲ႕ ပန္းခ်ီကားေတြမွာ အေရာင္က ၾကည္လင္ဆြဲေဆာင္ေနတယ္၊ ပန္းပုလက္ရာေတြမွာ သြယ္ႏြဲ႔ေပ်ာ့ေပ်ာင္းတဲ့ ဖန္ တီးမႈကို ေတြ႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရုပ္လံုးပံုေပၚလာတဲ့အခါမွာေတာ့ တခုခု တစံုတရာကေန တိုးထြက္ တြန္းထိုး ရုန္းကန္ ေနရတာကိုလည္း ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီလို ဖန္တီးမႈရဲ႕ေနာက္ကြယ္က ခံစားမႈေတြအေၾကာင္း ေျပာျပပါဦး။
“က်ေနာ္က က်ေနာ့္ရဲ႕စိတ္ခံစားမႈကို ေရွ႕တန္းတင္ပံုေဖာ္ပါတယ္။ အဓိကက ျမင္ေနရတဲ့ အျမင္ေတြရဲ႕ေနာက္က ျဖစ္တည္ ေနႏိုင္တဲ့ ခံစားမႈေပါ့။ ေနာက္ဆံုးဗ်ာ… ကေခ်သည္ေတြေရးျဖစ္ေတာ့လည္း ကႀကိဳးကြက္ေတြ၊ နရီေတြ၊ စည္းေတြ မေတြးျဖစ္ ေတာ့ဘူး။ သူတို႔ရဲ႕ ကန္႔လန္႔ကာေနာက္ကြယ္က ခံစားမႈေတြကို ေတြးျဖစ္ ေရးျဖစ္တယ္။ ေဝဒနာရႈေထာင့္က ျမင္မိတယ္၊ ခံစားမိတယ္။ သဏၭန္ေတြ ေပၚခ်င္ ေပၚမယ္၊ ေပ်ာက္ခ်င္ ေပ်ာက္မယ္…၊  ဘယ္ဝါဒ ဘယ္အစ္ဇင္ကိုမွ ဆုပ္ကိုင္မထားဘူး။ စိတ္ထဲေပၚသမွ် ခ်ေရးမယ္၊ စိတ္ရဲ႕ဆာေလာင္မႈ အာသာေျပရင္ ရပ္မယ္။ ဒီေလာက္ပါပဲ”

၁၉၇၄ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၉ ရက္ေန႔ဖြား၊ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး ေမာ္လိုက္ၿမိဳ႕နယ္ ဇာတိသား ညီထြန္းဟာ ပန္းပုပညာ အဓိကဘာသာရပ္နဲ႔ ရန္ကုန္ယဥ္ေက်းမႈ အႏုပညာတကၠသိုလ္မွာ တက္ေရာက္ခဲ့သူပါ။ သူ ေလ့လာဆည္းပူးခဲ့တဲ့ အႏုပညာ ရပ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေျပာျပဖို႔ေမးျမန္းတဲ့အခါ …

“က်ေနာ္က ယဥ္ေက်းမႈ တကၠသိုလ္ ၁၉၉၃ မွာ စဖြင့္ေတာ့ ပန္းပုေမဂ်ာနဲ႔ တက္ျဖစ္တယ္။ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွာ ေက်ာင္းၿပီးတယ္။  ရန္ကုန္မႏၱေလး ယဥ္ေက်းမႈ တကၠသိုလ္ေတြမွာ နည္းျပဆရာ အျဖစ္ ျပန္လုပ္တာ ၇ နွစ္ေက်ာ္ ၈ နွစ္နီးပါး ၾကာခဲ့ပါတယ္။ ပန္းခ်ီနဲ႔ ပန္းပုက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအရၾကည့္မယ္ဆိုရင္… ကြာျခားခ်က္ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ Art ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ ေအာက္မွာေတာ့ အတူတူပါပဲ။ ခံစားမႈ၊ ဖြဲ႔စည္းမႈ၊ လုပ္ခ်က္၊ မက္ေဆ့ဂ်္ေပးမႈေတြ အားလံုးအတူတူပါပဲ။ နည္းပညာ ကြာျခား ခ်က္ တခု…၊ အဲဒါေတာ့ ရွိတယ္” လို႔ ေျပာျပတယ္။

ဒါဆိုရင္ ပန္းခ်ီနဲ႔ပန္းပု တခုကိုပဲေရြးရမယ္ဆို သူ ဘာကိုေရြးမွာပါလဲလို႔ေမးေတာ့ – “ပန္းခ်ီပန္းပု နွစ္မ်ိဳးထဲက တမ်ိဳးကိုပဲ ေရြးဖို႔ဆိုတာ က်ေနာ့္အတြက္ေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဗ်။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဒီႏွစ္ခုက က်ေနာ့္အတြက္ တခုတည္း၊ တသား တည္းျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။ ေျပာခ်င္တာက ပန္းခ်ီဆရာ၊ ပန္းပုဆရာျဖစ္ခ်င္တာမ်ိဳး က်ေနာ့္မွာမရွိပါဘူး။ က်ေနာ္ တကယ္ျဖစ္ခ်င္ တာက အႏုပညာရွင္ (Artist) တဦးျဖစ္ခ်င္တာပါ။ အႏုပညာေတြကို ဆန္းသစ္တီထြင္ ဖန္တီးႏိုင္မယ့္သူျဖစ္ဖို႔ ရည္ရြယ္ပါ တယ္” လို႔ ေျပာတယ္။

အႏုပညာအေပၚ သူ႔ရဲ႕ယံုၾကည္ခ်က္ကိုလည္း ေမးျဖစ္ပါေသးတယ္။ သူက – “က်ေနာ္ ယံုၾကည္တဲ့ အႏုပညာက “အႏုပညာ သည္ က်ေနာ့္ အတြက္ပါ။ ဘယ္သူ႔ အတြက္ ဘယ္ဝါ့ အတြက္မွ မရည္ရြယ္ပါ။ ရင္ဘတ္ခ်င္း တူတဲ့သူ ၾကည့္ဴရႈခံစားပါလိမ့္မယ္၊ အေတြးခ်င္းတူတဲ့သူ က်ေနာ္ေျပာခ်င္တဲ့ မက္ေဆ့ဂ်္ကို ျမင္ပါလိမ့္မယ္” လို႔ ေျပာတယ္။

Artist နဲ႔ Painter ၾကား ဘယ္လို ကြာျခားတယ္လို႔ ယူဆထားသလဲလို႔ သူ႔ကို ထပ္ေမးၾကည့္ပါတယ္။

သူက – “ပန္းခ်ီေရးတဲ့လူကို ပန္းခ်ီဆရာပါလို႔သတ္မွတ္ၿပီး၊ ပန္းပုထုတဲ့ လူကို ပန္းပုဆရာလို႔ သတ္မွတ္တယ္။ ပန္းပု ထု တိုင္း၊ ပန္းခ်ီေရးတိုင္း artist မျဖစ္ဘူးလို႔ က်ေနာ္ယူဆတယ္။ အႏုပညာပစၥည္းတခု ေပါက္ဖြားလာဖို႔က ေရးတတ္ ထုတတ္ ရုံနဲ ့ၿပီးတဲ့ကိစၥမ်ိဳး မဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္က ဆရာဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ မေနခ်င္ဘူး၊ ဖန္တီးမႈအားေကာင္းတဲ့ အႏုပညာရွင္တေယာက္ပဲ ျဖစ္ခ်င္တာပါ။ က်ေနာ္ စိတ္ေက်နပ္ဖို႔ ထြက္ေပါက္တခုအေနနဲ႔ေရာ၊ ၀ါသနာအေနနဲ႔ပါ ဘဝ တေလွ်ာက္လံုး အႏုပညာဖန္တီးမႈေတြ လုပ္သြားမွာပါ” လို႔ ေျပာတယ္။