ျပန္ကာသာေတြး ျမန္ျပည္အေရး ေတြးကာသာပူသူ (သို႔မဟုတ္) ျပည့္သူ႔ေတးသံရွင္ (ေဒၚ)မာမာေအး
K ၿငိမ္းခ်မ္း
(မိုးမခ) စက္တင္ဘာ ၁၃၊ ၂၀၁၈
စက္တင္ဘာ ၂၅ ရက္ဆိုရင္ ျမန္မာျပည္သမိုင္းမွာ ဒုတိယအထင္ရွားဆံုး အေရးအခင္းႀကီးတခုျဖစ္တဲ့ ေရႊ၀ါေရာင္သံဃာ့ အေရး အခင္းႀကီး ျဖစ္ပြားခဲ့တာ ၁၁ ႏွစ္ျပည့္ေျမာက္ခဲ့ၿပီျဖစ္ပါ တယ္။ ၂၀၀၇၊ စက္တင္ဘာရက္ေန႔ေတြမွာ ပခုကၠဴၿမိဳ႕ကေလးမွာ သံဃာ ႏွစ္ပါးကို လက္နက္ကိုင္အုပ္စုက ဓာတ္တိုင္ႀကိဳးတုတ္ရိုက္ရာကေန သံဃာေတြစုေဝးးျပီး ပတၱႏိုကၠဳဇၹနကံ ေဆာင္ရာမွ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလးနဲ႔အျခားၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ သံဃာ့အေရးေတာ္ပံုေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ေရႊ၀ါေရာင္အေရးအခင္းႀကီးကေတာ့ ကမၻာက ေစာင့္ၾကည့္စုတ္သပ္နာၾကည္းခံျပင္းခဲ့ၾကတာ အျပင္း ထန္ဆံုးျဖစ္ခဲ့ၾကတာေပါ့။ အဲဒီတုန္းက ရန္ကုန္အေျခ အေနစစ္ေျမျပင္ႀကီးကို DVB သတင္းဌာနက ရိုက္ကူးတင္ဆက္မႈနဲ႔အတူ သီခ်င္းတပုဒ္ကလည္း တြဲလ်က္ပါလာခဲ့ပါတယ္။ ေမတၱာပို႔သေနတဲ့ သံဃာေတြနဲ႔ဝန္းရံေပးတဲ့ လူထုကို စစ္ေျမျပင္သဖြယ္ ေခ်မႈန္းႏွိမ္နင္းပံုေတြကို မ်က္ရည္လည္ေအာင္ၾကည့္ေနရၿပီး သီခ်င္းသံကလည္း ရင္ထဲအသည္းထဲက လိုက္ဆိုမိတဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ၾကတာ မွတ္မိၾကဦးမယ္ထင္ပါတယ္။
အဲဒီသီခ်င္းကို သီဆိုခဲ့သူကေတာ့ ျမန္မာ့သီခ်င္းေတြသီဆိုရာမွာ ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကားခဲ့တဲ့အဆိုေတာ္ႀကီး (ေဒၚ)မာမာေအး ျဖစ္ၿပီး သီခ်င္းနာမည္ကေတာ့ အသည္းနာ ကမၻာမေက် အမည္ရတဲ့သီခ်င္းျဖစ္ပါတယ္။
“သံဃာေတာ္ေတြ ေသြးေျမက်ရၿပီတဲ့…တေၾကာ္ေၾကာ္ ဟစ္ေႂကြးၾကတာမ်ား…..မၾကားခ်င္ေပါင္……. ပူေလာင္ခံစား….ပင္လယ္ျဖစ္သြား….မ်က္ရည္မ်ား
တေန႔တေန႔နဲ႔အသက္ေတြ………ေပးဆပ္ခဲ့ရ ၾကာရွည္ .….ဗမာျပည္သူေဆြ…အဆံုးထိ တိုက္မယ့္ ခိုက္မယ့္ဇြဲထက္ေလ…..
အာဇာနည္ေတြ……ေကာင္းရာေရာက္မယ္ .….အမွန္မေသြ ဗုဒၶႏႈတ္ေျခြ .….၀ိနည္းအတိုင္းလိုက္ေပ…..သပိတ္ေမွာက္ကံထိုက္တဲ့ နအဖတို႔ၿဂိဳဟ္ေမႊ
လက္နက္လည္း မပါေပ……ေမတၱာပို႔ေဝ …အသက္ေပးခဲ့ၾကသေလ……..”
အျဖစ္အပ်က္ေတြကလည္း မ်က္ရည္က်ေတာက္ေခါက္ သီခ်င္းရွင္ကလည္း နာၾကည္းခံျပင္းစြာသီဆိုထားေတာ့ စစ္အစိုးရက ဖံုးဖိဖို႔ႀကိဳးစားလို႔မရေအာင္ ကမၻာသိျဖစ္ခဲ့ရပါေတာ့ တယ္။
ဗိုလ္ေနဝင္း၊ ဗိုလ္သန္းေရႊတို႔ရဲ႕စစ္အစိုးရကာလမ်ားမွာ အႏုပညာရွင္ အတတ္ပညာရွင္ေတြဟာ ျပည္တြင္းမွာေနထိုင္စဥ္လည္း ဖိႏွိပ္တင္းက်ပ္မရေတာ့ ေထာင္ခ်၊ ေထာင္က ထြက္ေတာ့လည္း ေစာင့္ၾကည့္မႈေတြေၾကာင့္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပညာရွင္ေတြ ဟာ အျခားတိုင္းျပည္ေတြထိ သြားေရာက္ေနထိုင္ခဲ့ၾကရပါတယ္။ ေက်ာက္စိမ္း၊ ကၽြန္းသစ္နဲ႔ တြင္းထြက္ သယံဇာတေတြေလာက္ သာ ေရာင္းစားၿပီး တိုင္းျပည္ရတနာလို႔သတ္မွတ္တဲ့စစ္၀ါဒီမ်ားေၾကာင့္ လူရတနာ၊ ျပည့္လည္ဆြဲေတြဟာ ကိုယ့္တိုင္းျပည္မဟုတ္ တဲ့ အရပ္ေဒသေတြမွာ တခ်ဳိ႕ဆို ကြယ္လြန္ကုန္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။
စာေပ၊ ဂီတ၊ ရုပ္ရွင္အစရွိတဲ့ အနုပညာရွင္ေတြထဲက ဒိုရာသန္းေအး၊ ေၾကးမံုဦးေသာင္း၊ ေမာင္စြမ္းရည္၊ တင္မိုး၊ ေမာင္သာရ၊ ဝင္းေဖ၊ မာမာေအးတို႔ဟာ ကိုယ္ေျမကိုယ့္ ေရမဟုတ္ ဘဲအျခားတိုင္ျပည္မွာ ေနထိုင္ခဲ့ရတဲ့အခ်ိန္ကာလေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီအထဲကမွ ဒိုရာသန္းေအး၊ ဆရာတင္မိုး၊ ဆရာေမာင္သာရတို႔ဟာ အမိေျမကိုလြမ္းဆြတ္ရင္း ကြယ္လြန္ခဲ့ၾကတာဟာ ႀကီးမားတဲ့ ဆံုးရွံဳးမႈေတြျဖစ္ပါတယ္။
ယခုစာအုပ္ကေတာ့ ျပည္သူ႔အဆိုေတာ္ႀကီး (ေဒၚ)မာမာေအး ျပည္ပမွာေနထိုင္စဥ္ ေရးသားခဲ့တဲ့စာစုေတြကို စုစည္းၿပီး ေဒၚမာမာေအးရဲ႕၇၅ ႏွစ္ျပည့္ စိန္ရတုေမြးေန႔ကိုရည္ရြယ္ၿပီး မိုးမခ အင္အားစုက ထုတ္ေဝခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ျပန္ကာသာ ေရွ႕ေနာက္ေတြးလို႔အမည္ေပးထားၿပီး စာအုပ္မွာ ကဗ်ာ၊ သီခ်င္း၊ ေဆာင္းပါး၊ ျပန္လည္ေအာက္ေမ့ခ်က္ေတြျဖစ္တဲ့ ျပန္ကာသာ ေရွ႕ေနာက္ေတြးအစရွိတဲ့ စာစုေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ ကဗ်ာက႑မွာ ကိုယ့္ခရီးမွာ၊ မမရွင္သို႔၊ လြတ္လပ္ၿပီးရင္ လြတ္ လပ္ေအာင္၊ အမိေျမသို႔၊ အရွိဳခ်င္းေပါင္း၊ အမွတ္တရ ဗိုလ္ခ်ဳပ္(၁၉၁၅-၁၉၄၇)၊ မဂၤလာ၊ နာဂစ္ ငါ မခ်စ္ေတာ့ဘူး၊ အဝိုင္းေလး က ပိေတာက္ပန္းနဲ႔စိန္ပန္း၊ စကားလက္ေဆာင္၊ သေျပသက္ေသ၊ အေဖ့ဓား၊ ငယ္စိတ္၊ ေဒါင္းေသြးပါပဲ၊ ကိုႀကီးမိုးသို႔၊ မုန္းတယ္ ေမတၱာပို႔၊ ရွစ္သူငယ္ ခ်င္းမအတြက္၊ ေရႊရတု ဇာဂနာသို႔၊ ေမာင္ႀကီးဆရာပါသို႔၊ ကိုႀကီးမိုးသို႔ ၂၀၁၂ တမ္းစာ၊ သစၥာဦးကဗ်ာ၊ ကိုယ့္အထင္၊ ႏွစ္သစ္ဆုေတာင္း၊ ကိုႀကီးမိုးေရ၊ ဒီဇင္ဘာအလြမ္း၊ ၁၃၇၀ သႀကၤန္ကဗ်ာ၊ တႏွစ္အၾကာျပန္လာ ပါ၊ မာမာေအး ေမ့ပါဘူး၊ အေမအေတြး၊ မစိုးရိမ္ အလြမ္း၊၂ ႏွစ္ျပည့္ ကဗ်ာမိုး အမွတ္တရ အစရွိတဲ့ကဗ်ာ ၃၂ ပုဒ္ပါဝင္ပါတယ္။
သီခ်င္းက႑မွာေတာ့ ႏိုင္ငံေရးသီခ်င္းမ်ားျဖစ္တဲ့ အသည္းနာ ကမၻာမေက်၊ သံဃာကို အေလးျပဳပါတယ္၊ မဲရံုဆီသို႔ ကန္႔ကြက္စို႔၊ သက္ရွည္က်န္းမာဖို႔ လွဴၾကစို႔၊ သားေမေမ၊ ေမတၱာစံုေရ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေျမမွာ ေပ်ာ္ပါေစ သီခ်င္း ၇ ပုဒ္ ပါ၀င္ပါတယ္။
ေဆာင္းပါး ၇ ပုဒ္ ပါရွိၿပီး တံုးေက်ာ္ “ဘ” ျဖစ္ပါေစေသာ္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္ ေျပာခ်င္တဲ့စကားမ်ား၊ ေမတၱစာ အျပန္ကမ္းပါရဲ႕၊သုေမာင္ကြယ္လြန္ျခင္း ဝမ္းနည္း မွတ္တမ္း၊ ေမာင္ေလးေရ သြားေတာ့ သြားေတာ့၊ ၂၀၁၁ ျမန္မာႏွစ္သစ္ကူး မာမာေအးဆုေတာင္း၊ ေက်ာင္းအလွဴေၾကာ္ျငာတို႔ျဖစ္ပါတယ္။
စာအုပ္ရဲ႔႕ေခါင္းစဥ္ျဖစ္တဲ့ ျပန္ကာသာ ေရွ႕ေနာက္ေတြးဆိုတဲ့ ေအာက္ေမ့တသစာစုမွာေတာ့ ၁ ကေန ၁၇ ထိပါရွိၿပီး ဘဘ ဦးသုခ၊ ဥၤီးၾကည္ေမာင္၊ ဒိုရာသန္း၊ ဂီတစာဆိုကိုေလးညႊန္႔၊ ဗန္းေမာ္ညိဳႏႊဲ႔နဲ႔ ေရႊဝါေရာင္အေၾကာင္းေတြကိုေရးသားထားပါတယ္။
ျမန္မာ့သံအဆိုေတာ္ႀကီး (ေဒၚ)မာမာေအး စာေရးတယ္ဆိုတာကို မသိတဲ့သူေတြကေတာ့ သူရဲ႕အတၳဳပၸတၱိအက်ဥ္းကို ဖတ္ရႈ ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္မွာ ေလးမာအမည္နဲ႔ ကဗ်ာ၊ သီခ်င္းမ်ားေရးသားခဲ့ၿပီး ၁၉၇၄ ခုႏွစ္မွာ သိုးကေလးေမေမဆိုတဲ့ လံုခ်င္းဝတၳဳကို ေရးသားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ေဆာင္းပါးနဲ႔ျပန္လည္ေအာက္ေမ့ျခင္း ျပန္ကာသာ ေရွ႕ေနာက္ေတြး၁မွ ၁၇အထိမွာ စကားေျပာဟန္နဲ႔ သီခ်င္းဆိုသလို ေရးသား ထားတာကို ဖတ္ရႈရမွာျဖစ္ပါတယ္။ သီခ်င္းဆို သလိုဆိုတာက ရႈိက္ရမယ့္ေနရာမွာ ရိႈက္ၿပီး၊ တရမယ့္ေနရာ တဆိုထားလို႔ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒီက႑မွာ စာခ်စ္သူမ်ားအတြက္ ထူးျခားခ်က္က အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဗဟိုေကာ္မတီဝင္ ကြယ္လြန္သူ ျပည္သူ႔ ဘက္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းတေယာက္ျဖစ္တဲ့ ဦးၾကည္ေမာင္အေၾကာင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘဘဦးၾကည္ေမာင္ရဲ႕ႏိုင္ငံေရးျဖတ္သန္းမႈ၊ ယံုၾကည္ခ်က္၊ ရပ္တည္ခ်က္မ်ားကို ေရးသားထားတဲ့ စာအုပ္စာတမ္းေတြ ရွိၿပီးျဖစ္ ေသာ္လည္း ေဒၚမာမာေအးေရးသား ေျပာဆိုထား တာက ဦးၾကည္ေမာင္ရဲ႕လူမႈဘ၀စိတ္ေနစိတ္ထား၊ အႏုပညာခ်စ္စိတ္ ၾကီး မားခဲ့ပံုမ်ားကို ေရးသားထားတာျဖစ္ပါတယ္။
“ဦးၾကည္ေမာင္ဟာ အေနာက္တိုင္းမွာ တင္ဆက္ပံုမ်ိဳးျဖစ္တဲ့ “ေအာ္ပရာ”ပံုစံမ်ဳိး ျပဇာတ္ႏွစ္ခု တင္ဆက္ျပသဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ဖူး သူျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ခံတီးလံုးက ႏိုင္ငံတကာ ဓာတ္ျပားမ်ားထဲက အသံေတြခ်ည္းျဖစ္ပါတယ္။ ပထမတစ္ခုနာမည္က “ေကာဠိယ ၿမိဳ႕တံခါး” တဲ့ရွင့္။ ကျပသူမ်ားက စကားမေျပာဘဲ အမူအရာဟန္နဲ႔သာ သရုပ္ေဆာင္ ကျပခဲ့ၾကပါတယ္။ ဇာတ္လမ္းက ရာဇ၀င္လို႔ေျပာရမွာပါပဲ။ ဂဏစနစ္နဲ႔စုေပါင္းအုပ္ခ်ဳပ္ၾကတဲ့လစၥ၀ီမင္းေတြ ညီညြတ္ၾကလြန္းလို႔ တျခားတိုင္း ျပည္သားပုဏၰားက တစ္ပါးနဲ႔ တစ္ပါး စိတ္ဝမ္းကြဲေအာင္ ၾကားဝင္ဂံုးေခ်ာတာမွာ ၿမိဳ႕တံခါးဖြင့္ႏိုင္သြားတာေၾကာင့္ ကိုယ့္တိုင္ ျပည္ သူမ်ားလက္ ပါရတဲ့အေၾကာင္း အဆင့္ျမင့္ ျပသခဲ့ျခင္းပါ။”
ေနာက္ျပဇာတ္နာမည္က ‘တရားလိုသက္ေသ မနန္းေမ’ပါတဲ့ရွင့္။ တရားခြင္တခုက ဆြဲခ်(ေရွ႕ေန)နဲ႔သက္ေသထြက္ဆိုတဲ့ အမ်ိဳးသမီး အဓိကတင္ဆက္သြားတာပါ။ အဲဒီက်ေတာ့ ေလယူေလသိမ္း စကားအတင္အခ်ေတြနဲ႔ခ်ည္း ကျပသြားတဲ့ ဇာတ္ မ်ိဳးပါ။ ေနာက္ခံတီးလံုးကလည္း ေလသံမာရင္ မာသလိုျမင့္သြား၊ ႏြဲ႔ရင္ ႏြဲ႔သလိုေအးသြား ျဖစ္ေစတဲ့ အေနာက္ႏိုင္ငံက ဂီတသံေတြနဲ႔ပဲ အတိအက် ပံ့ပိုးထားပါတယ္။ အသံေတြကို စကားအကိုက္ နာရီအကိုက္ ခ်ိန္ထားၿပီး အသံသြင္းထားတဲ့ အတြက္ ကတဲ့သူေတြက အပိုစကား အပိုသရုပ္ေဆာင္ျဖည့္လို႔ မရႏိုင္ပါဘူး။
အဲဒီျပဇာတ္ႏွစ္ထုပ္ကို ႏိုင္ငံေတာ္ရဲအဖြဲ႔က တည္ေထာင္ထားတဲ့ကာလေပၚတီး၀ိုင္းနဲ႔ ရဲျပဇာတ္အဖြဲ႔က လူေတြနဲ႔ သူ ကိုယ္ တိုင္သင္ၾကားေပးၿပီး ကခိုင္းခဲ့တာပါရွင္။ ရဲျပဇာတ္ အဖြဲ႔မွာ အဆိုေတာ္ ရုပ္ရွင္နဲ႔ျပဇာတ္မင္းသားျမင့္စိုးတို႔လည္း ရွိေနပါ တယ္။ ဇာတ္ဟန္ေတြပါမွာစိုးလို႔ မကခိုင္းပါဘူး။ တကယ့္အစိမ္းသက္သက္ေတြကိုပဲ ကခိုင္းခဲ့ပါတယ္။ ျပင္ပကနာမည္ႀကီး ျပဇာတ္ မင္းသမီး၊ မင္းသား ရုပ္ရွင္မင္းသမီးမင္းသား အဆိုေတာ္ေတြလည္း အမ်ားအျပားေပၚေပါက္ေနတဲ့ကာလမွာ ျဖစ္ေပမယ့္ အကူအညီေတာင္းျခင္း ေစခိုင္းခဲ့ျခင္း လံုးဝမရွိခဲ့ပါဘူး။ သူ႔သေဘာကေတာ့ သူမ်ားအခ်ိန္ေတြကို မတရား မလိုခ်င္ဘူးတဲ့။ ဒီအလုပ္လုပ္စားတဲ့သူကို ဘာတစ္ျပားမွ မခ်ီးျမွင့္ဘဲနဲ႔ ေမတၱာနဲ႔ခ်ည္းခိုင္းလို႔ ဘယ္ျဖစ္မွာတုန္း၊ လူ တစ္ေယာက္ေအာင္ျမင္ဖို႔ရာ အမ်ားႀကီး အခ်ိန္ေတြ ရင္းထားခဲ့ရတာကို နားလည္ေပးရမွာေပါ့တဲ့ရွင္။ (စာ-၁၂၃)
အေနာက္တိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ကို ဦးေလးတာဝန္ယူရတဲ့အခါမွာေတာ့ ပုသိမ္ၿမိဳ႕ အခုတည္ရွိေနတဲ့ေနရာမွာ ဘာအေဆာက္ အအံုမွ မရွိပါဘူးရွင္။ အဲဒါကိုမွ ေစာေစာကေရးခဲ့တဲ့ ဗိသုကာပညာရွင္မ်ား ဦးစီးေရးဆြဲေစၿပီး သူကိုယ္တိုင္ ၾကပ္မတ္ ႀကီးၾကပ္ေဆာက္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ က်မတုိ႔ျမင္ေနက် စစ္တပ္ဆိုတာ ရိုးရိုးတန္းလ်ားေတြ မဟုတ္လား။
အေနာက္တိုင္းက ေနသားတက် အလွအပလည္းျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အေဆာက္အဦးမ်ိဳးေတြမို႔ ကြာမွာပါပဲ။ သူ႔ရဲေဘာ္ေတြ ဘယ္လိုေနသင့္ထိုင္သင့္တယ္ဆိုတဲ့ေစတနာမ်ိဳးေပါ့ရွင္။ တိုင္းျပည္ဘ႑ာေခၽြတာေစခ်င္လို႔တဲ့။ သူမ်ားလို သီးျခားအ၀ယ္ ေတာ္ပြဲစားေတြ မသံုးခဲ့ပါဘူး။ (စာ-၁၂၅)
ဦးေလးဟာ သူႏိုင္ငံ့တာ၀န္က အနားယူလိုက္ခ်ိန္မွာ က်မေရာက္သြားေတာ့ အၿပီးအပိုင္တားခဲ့တယ္။ ‘ကိုယ့္ေၾကာင့္ မင္းတို႔ အၿငိဳးခံရႏိုင္တဲ့အတြက္ ေနာက္လာမေတြ႔ပါနဲ႔’ လို႔ေျပာခဲ့ပါတယ္။ က်မကလည္း လိုက္နာခဲ့တယ္။
တစ္ခါမွာ ဦးေလး အပါအ၀င္ တပ္မေတာ္အၿငိမ္းစားလူႀကီးမ်ားကို ဆိုင္ရာကေခၚသြားခဲ့ေၾကာင္းနဲ႔ျပန္ေရာက္တဲ့အေၾကာင္း က်မတပည့္တစ္ေယာက္က လာေျပာတယ္။ ဘာမွမ သိဘဲေနခဲ့ရတဲ့က်မ ခ်က္ခ်င္းထလိုက္သြားပါတယ္။ တကယ္ဆို က်မအိမ္နဲ႔ ဦးေလးအိမ္ဟာ ၅မိနစ္သာေလွ်ာက္ရင္ ေရာက္တာပါ။ မလာရအမိန္႔ေၾကာင့္ ခါတိုင္းတေစ နာေထာင္ခဲ့ေသာ္ လည္း ဒီတစ္ခ်ီ ဇြတ္သြားေတြ႔မိတယ္။ ေတြ႔ေတာ့လည္း ၀မ္းပန္းတသာေျပာေနတာပါပဲ။ “ဦးေလး ႏိုင္ငံေရး လုပ္ေတာ့မွာ လား၊” က်မအေမးစကားဟာ ဒါပါပဲ။
မလုပ္ေသးပါဘူး။ ခုဟာက ကိုယ္တို႔မိတ္ေဆြတစ္စု တစ္လတစ္ႀကိမ္ စုၿပီး တိုင္းျပည္အေၾကာင္း တိုးတာဆုတ္တာေတြ ေျပာရင္း ထမင္းစားၾကတာပါ။ ဘာလို႔ေမးတာလဲ တဲ့။
က်မက ဦးေလးႏိုင္ငံေရးလုပ္ရင္ က်မလည္း ပါဝင္မယ္လို႔ ေျပာတာကို အေျပာမခံဘူး။ “ကိုယ့္အလုပ္ ကိုယ္လုပ္ ႀကိဳးစား၊ ကိုယ့္ဘဝေၾကာင္း မပ်က္ေစနဲ႔။ ျပန္ေတာ့ ေနာက္ မလာခဲ့နဲ႔တဲ့”။ သူဟာ ဂီတခ်စ္တဲ့သူေလ။ က်မကို ဒီကိစၥမွာ မပါေစခ်င္ ဘူး။ (စာ-၁၃၀)
ခု ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပခဲ့တာေတြကေတာ့ (ေဒၚ)မာမာေအးေရးသားတဲ့ ျပန္ကာသာ ေရွ႕ေနာက္ေတြးေဆာင္းပါးေတြထဲက စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္းလည္းျဖစ္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔႕ ခ်ဳပ္ထူေထာင္သူတဦးျဖစ္တဲ့ ဘဘ ဦးၾကည္ေမာင္အေၾကာင္းေတြ ထဲကျဖစ္ပါတယ္။ ေရွးျဖစ္ေနာက္ေဟာင္းေတြဆိုေသာ္လည္း မသိမီလိုက္တဲ့လူငယ္မ်ားအတြက္ သမိုင္းဆိုင္ရာအခ်က္ အလက္ မ်ား ျဖစ္ေစပါတယ္။
စာအုပ္မွာ ပါ၀င္တဲ့စာစုအမ်ားစုကေတာ့ (ေဒၚ)မာမာေအးဟာ ၁၉၉၀ ေက်ာ္ကာလေတြမွာ အမိေျမကို ျပန္လည္ေျခခ်ခြင့္ စစ္ အစိုးရက တားဆီးပိတ္ပင္ခဲ့ၿ႔ပီးေနာက္ ေရျခားေျမျခားမွ အမိေျမရဲ႕သတင္းေတြျမင္ေနၾကားေနရာက ျပန္လည္ခံစားတုန္႔ျပန္မႈ အႏုပညာမ်ားလို႔လည္း ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ အမိေျမအေပၚထားတဲ့ ၇၅ႏွစ္အရြယ္ ေတးသံရွင္ႀကီးရဲ႕ကဗ်ာတပုဒ္နဲ႔ စာအုပ္ညႊန္းဆိုမႈကို ရပ္နားလိုက္ရပါတယ္။
ကဗ်ာအမည္က လြတ္လပ္ၿပီးရင္ လြတ္လပ္ေအာင္ျဖစ္ပါတယ္။
အေမ ဗမာ
ကိုယ္လည္း ဗမာ
ကိုယ့္နားမွာလည္း ဗမာ
အားလံုး တို႔ ဗမာ
ဗမာေတြ စု
သာဓုေခၚလို႔ခ်ည္း မၿပီး
လြတ္လပ္ၿပီးရင္ လြတ္လပ္
ေက်ာခ်င္းကပ္ ရင္ခ်င္းကပ္
တို႔အခ်စ္ေတြ ေပါင္းစပ္
မ်ဳိးခ်စ္စိတ္နဲ႔ ရပ္ ။ ။