ႏိုင္ငံတကာသာဂိ – Facebook ထူေထာင္သူ၊ သုံးစြဲသူ၊ အျမတ္ထုတ္သူ နဲ႔ အက်ဴိးစီးပြား
(မိုးမခ) ဧျပီ ၆၊ ၂၀၁၈
ယခင္တပတ္က ကင္ဘရစ္ဂ်္အနာလကၱီကာ ကုမၼဏီ အရႈပ္ထုပ္ ေပၚလာတယ္။ (ေဖ့စ္ဘြတ္) ေဖ့စ္ဘြတ္ သုံးစြဲသူ အေမရိကန္သန္း ၅၀ ရဲ့ ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္ေတြကို အလြဲသုံးဖို႔ ထုတ္ယူခဲ့ၾကတယ္။ ျပီးေတာ့ အဲသည္အုပ္စုေတြက ၂၀၁၆ ထရန္႔ေရြးေကာက္ပြဲႏိုင္ဖုိ႔ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ၾကတယ္။ ေဖ့စ္ဘြတ္ထူေထာင္သူ ဇူကဘတ္တို႔ မ်က္ႏွာပ်က္ၾကရျပီး သူတို႔ေတြ မ်က္ႏွာလႊဲခဲပစ္ခဲ့ၾကတယ္၊ စားသုံးသူရဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို အက်ဳိးအျမတ္အတြက္ ေရာင္းစားခဲ့ၾကတယ္။ လုပ္စားအျမတ္ထုတ္သူေတြလက္ထဲ ထည့္ခဲ့ၾကတယ္ ဆိုျပီး မီဒီယာေတြေကာ ေလ့လာသူေတြက ျပစ္တင္ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အခုဒီတပတ္သတင္းမွာလည္းက်ေကာ သန္း ၅၀ မကဘူးတဲ့ခင္ဗ် … ၈၇ သန္းေတာင္ အလြဲသုံးခံရတာပါတဲ့။
၈၇ သန္းေသာ အေမရိကန္ျပည္သူေတြရဲ့ ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္ေတြဆိုတာ privacy စည္းထိန္းသိမ္းဖို႔အတြက္ စားသုံးသူ သုံးစြဲသူဘက္က အကာအကြယ္ေပးရမွာပါ။ အဲသလို အကာအကြယ္မေပးဘဲ ေရာင္းစားတယ္၊ ေရာင္းမစားရင္ေတာ့မွ တလြဲသုံးသူေတြလက္ထဲ မေရာက္ေအာင္ မတားဆီးႏိုင္တာ အေတာ္ဆိုးပါတယ္။ အျမတ္ထုတ္သူကေတာ့ သူတို႔အက်ဴိးစီးပြားအတြက္ အစြမ္းကုန္ အသုံးခ်မွာပဲ။
ေဖ့စ္ဘြတ္မွာ အျပင္လူေတြက အက္ပ္ APP ေတြ ေရးၾက မိတ္ဆက္ၾကပါတယ္။ သင့္ဒီေန႔ ကံေကာင္းမလားတို႔၊ သင္နဲ႔တူတဲ့ မင္းသားမင္းသမီးက ဘယ္သူလဲတို႔၊ သင္အၾကိဳက္ဆံုး အစားအစာ ရုပ္ရွင္က ဘာျဖစ္မယ္ ထင္သလဲ ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းေတြ ဥာဏ္စမ္းေတြနဲ႔ ေဖ့စ္ဘြတ္ သုံးစြဲသူေတြကို ၀င္ေျဖဖို႔ အက္ပ္ကို သုံးဖို႔ ဆြယ္ၾက ေၾကာ္ျငာၾကပါတယ္။ အဲသလိုဟာမွာ ၀င္ပါလိုက္တာနဲ႔ သင့္ေဖ့စ္ဘြတ္စာမ်က္ႏွာမွာ သူတို႔က သူတို႔အက္ပ္က အေျဖကိုလည္း တင္၊ သူမ်ားေတြ (သင့္မိတ္ေဆြေတြ) လည္း ပါေအာင္ အလိုအေလ်ာက္ ဖိတ္စာေတြ ကမ္းေတာ့တာပဲ။ အဲသည္မွာ သင့္အေၾကာင္းေတြကို အျပင္လူေတြက တရား၀င္ေကာ မ၀င္ေကာ ဆြဲယူရရွိသြားေတာ့တာပါပဲခင္ဗ်ာ။ ေထာက္လွမ္းေရးက သင့္မွတ္ပုံတင္နဲ႔ သင့္သန္းေကာင္စာရင္းကို ကူးယူရရွိသြားသလိုမ်ဴိးပါ။ အဲသလို ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္ေတြကို ဟက္ကာေတြ ေဒတာမိုင္နာေတြ ေထာက္လွမ္းေရးေတြ အစုိးရေတြ အက်ဳိးစီးပြားရွာအုပ္စုေတြက ရရွိသြားရင္ သူတို႔က သင့္ဆီကို နည္းမ်ဳိးစုံနဲ႔ ခ်ည္းကပ္ျပီး သူတို႔က သင္ၾကိဳက္တဲ့ ႏွစ္သက္တဲ့ မတ္စိေတြကို သူတို႔၀ါဒျဖန္႔တာေတြေရာေမႊျပီး ပို႔တာ လႊမ္းမိုးတာေတြ လုပ္ၾကေတာ့တာပါပဲ။ ဒါက ဥပမာ ရိုးရိုးတခု ေပးတာပါ။
သင္က လူမ်ဳိးၾကီးစိတ္၀င္ေနသူလို႔ သူတို႔က အကဲျဖတ္လိုက္မိတာနဲ႔ သင့္ကို အျခားလူမ်ဳိးေတြကို မုန္းေအာင္ ပိုျပီး လႈံေဆ္ာတာေတြ ပို႔ပါလိမ့္မယ္။ ျပီးေတာ့ သူတို႔ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ အာေဘာ္ကို သင့္ကို အပင္းသြင္းေတာ့မွာပါ။ ေဒၚနယ္ထရန္႔သာလ်င္ လူမ်ဳိးၾကီးေတြကို အကာအကြယ္ေပးႏိုင္မွာ ျဖစ္တယ္ ဆိုျပီးေတာ့ေပါ့။
အဲသလို ျပစ္တင္ေ၀ဖန္ခံရတဲ့အတြက္ ထူေထာင္သူ ဇူကာဘတ္ကလည္း သုံးစြဲသူေတြဘက္က ကာကြယ္ဖို႔ အစြမ္းကုန္ လုပ္သြားမယ္လို႔ ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ အံမယ္ ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ( ေဖစ့္ဘြတ္ ) ေဖ့စ္ဘြတ္ကို အလြဲသုံးျပီး အမုန္းပြားေအာင္ လုပ္ေနတာေတြကို သူ အေတာ္ အားထုတ္ျပီး တားျမစ္လိုက္ရပါေသးတယ္လို႔ ဂုဏ္ယူျပလိုက္ပါေသးတယ္။ ျမန္မာျပည္တြင္းမွာက ဘာသာေရးအမုန္းပြားမႈေတြကို အစြန္းေရာက္ ၂ဖက္စလုံးက ျဖန္႔ေနတာပါ။ ၀ုန္းဒိုင္းၾကဲေနတာပါပဲ။ တဖက္နဲ႔ တဖက္ကလည္း “ရပို႔ထု” ေနၾကတာ မိုးလုံးညံလို႔ပါ။ သာဂိအျမင္ကေတာ့ ဘာမွ သိပ္မထူးေသးပါဘူး။ လူျပိန္းေတြ မင္းမဲ့စရိုက္ျဖစ္လာတဲ့အခါ အေပၚက စည္းကမ္းၾကီးၾကပ္ေရးသမားက ဘယ္လိုမ်ား ျဖန္ေျဖလို႔ ရပါေတာ့မလဲ။ လက္လြန္ေနျပီ ျဖစ္တဲ့ ဟာကိုး။
ရုရွားအစုိးရနဲ႔ အေပါင္းအပါေတြ ဖန္တီးထားတဲ့ စာမ်က္ႏွာေတြ အေကာင့္ေတြကိုေတာ့ ေဖ့စ္ဘြတ္က ဖ်က္ပစ္ ရွင္းပစ္တာေတြ တကယ္လုပ္ေနတာပါတဲ့။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံသားေတြအေပၚ ရုရွားေတြက ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ေရးလုပ္ေနတာကို အတြင္းထဲကေန ရုပ္ဖ်က္ျပီး တိုက္ေနတာကို ေဖ့စ္ဘြတ္လည္း ေျမလွန္ပစ္ေနတယ္ ဆိုပါတယ္။ ေဖ့စ္ဘြတ္မွာ ရုရွားေတာ္လွန္ေရးသမားေတြထည့္တဲ့ ေၾကာ္ျငာေတြလည္း ျဖဳတ္ခ်ပစ္ေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ Internet Research Agency တို႔ Russia Federation News, RU တို႔ေတြကုိ စိစစ္ျပီး ျဖဳတ္ေနတာကို ရုရွားအစုိးရကေတာ့ သူတို႔လြတ္လပ္ခြင့္ကို ပိတ္ပင္တားဆီးတာပဲဆိုျပီး တန္ျပန္ ျပစ္တင္ပါတယ္။ အေမရိကန္မဆန္ဘူးေပါ့ေလ။
ဒီမုိကေရစီတိုင္းျပည္ကေန အင္တာနက္ဆိုတာ ေပၚလာတယ္။ အာဏာရွင္ေတြက အင္တာနက္ကို ပိတ္ခဲ့တယ္။ ဇူကဘတ္က ေဖ့စ္ဘြတ္ကို ထူေထာင္လိုက္တယ္။ အာဏာရွင္ေတြက ေဖ့စ္ဘြတ္ကို ပိတ္ဆို႔ၾကတယ္။ သို႔ေသာ္ သုံးစြဲသူေတြ ၂ ဘီလ်ံေတာင္ ရွိလာခဲ့တယ္။ အာဏာရွင္ေတြက ဒီမိုကေရစီထုတ္ကုန္ အင္တာနက္နဲ႔ ေဖ့စ္ဘြတ္ကို တန္ျပန္အသုံးခ်ျပီး သူတို႔ရဲ့ လက္နက္အျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းလိုက္ၾကတယ္။ ဒီမုိကေရစီထုတ္ကုန္ေတြကို အေနာက္အုပ္စုကတင္ အျမတ္ထုတ္တာမဟုတ္ေတာ့ဘူး၊ အေရွ႔အုပ္စုကလည္း တန္ျပန္အျမတ္ထုတ္လာႏိုင္ၾကတယ္။ လူထုအက်ဳိးထက္ တစု တဖြဲ႔ရဲ့ အက်ဴိးစီးပြားသက္သက္ ကိရိယာအျဖစ္ အသုံးခ်ခံလိုက္ရပါေတာ့တယ္။
ပတ္ဘလစ္ေပၚလစီ ရႈေထာင့္က ၾကည့္ရင္ ကုမၼဏီေတြက privacy ဆိုတဲ့ လူတဦးခ်င္းစီမွာ မိမိဘာသာ သူမ်ားကို ေ၀မွ်စရာမလိုတဲ့ တကုိယ္ေရလြတ္လပ္ခြင့္ ကို စည္းမ်ဥ္းသတ္မွတ္ခ်က္တခုခုနဲ႔ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေပးဖို႔ ပ်က္ကြက္တာပါ။ စားသုံးသူက အပ်ဳိၾကီးပါလို႔ ေရးထားတာနဲ႔ သူေတာ့ လင္လိုခ်င္မွာပဲဆိုျပီး ကုမၼဏီက ေအာင္သြယ္ပြဲစားထံကို ဒလန္လုပ္ ဖုံးနံပါတ္သြားေရာင္းစားသလိုနဲ႔ တူပါတယ္။ အဲသည္စည္းေစာင့္တာကို ကုမၼဏီေတြ မလုပ္တဲ့အျပင္ အစုိးရေတြကိုယ္တိုင္ကလည္း ႏိုင္ငံသားအလိုက္ privacy ကို ကာကြယ္ေပးတဲ့ ဥပေဒကို မထုတ္ျပန္ႏိုင္ခဲ့ျပန္ပါ။ ႏိုင္ငံသားေတြရဲ့ privacy ကို အစုိးရေတြ အဖြဲ႔အစည္းေတြက သတိမေပးထားတဲ့အခါ အလဲြသုံးစားလုပ္သူေတြ အျမတ္ထုတ္သူေတြက သူတို႔အက်ဴိးစီးပြားအတြက္ အျမတ္ထုတ္ျပီေပါ့။ အေမရိကန္က စားသုံးသူတဦးရဲ့ တကုိယ္ေရ private information ဟာ ရုရွားဟက္ကာလက္ထဲမွာ ျဖစ္ခ်င္တာ ျဖစ္ေတာ့တာပဲ။ ပထ၀ီေဒသစည္းမ်ဥ္းကို ေက်ာ္လာတဲ့ သူမ်ားအတြင္းေရးစည္းထဲ က်ဴးေက်ာ္လာသူကို ႏိုင္ငံေတြက ပတ္ဘလစ္ေပၚလစီနဲ႔ မတားႏိုင္ပါ။ ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္းလည္း ႏိုင္ငံသားေတြအခ်င္းခ်င္း privacy စည္းဘယ္လိုသားမလဲ တခါဖူးမွ မေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါ။ လြတ္လပ္ခြင့္ကိုခ်ည္း မိုင္ကုန္တင္ေအာ္ေနတဲ့အခါ သူခိုးက ၾကမ္းေပါက္ျဖဲ၀င္ျပီး ခိုးတာသာ အဖတ္တင္တယ္ေပါ့။
တလဲဲြေတြကေတာ့ ျဖစ္ေနမွာပဲ။ သင္ခန္းစာကို အေကာင္းဖက္က ယူၾကဖို႔ လုိတာပါ။ သူတပါး ပရိုက္ေဗစီ ေစာ္ကားတယ္ဆိုျပီး လူေတြကို ေခါင္းျဖတ္သတ္စရာလဲ မလိုတာကိုးေနာ္။ ပညာေပးတာ ပညာယူတာ သင္ခန္းစာေပးတာ သင္ခန္းစာယူတာ ျဖစ္ရပ္ျပီး ျဖစ္စဥ္ထဲမွာ ထည့္သြင္း တြက္ခ်က္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ – တေလာက ကိုရန္မ်ဴိးသိန္းက သမၼတအသစ္ၾကီး ဦး၀င္းျမင့္ မိသားစု၀င္ေတြ အလုပ္အကိုင္နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေ၀ဖန္ပါတယ္။ အဲသည္မွာ ေဖ့စ္ဘြတ္အာဏာပိုင္မ်ားက ဘယ္လိုသေဘာေပါက္သည္မသိ ကိုရန္မ်ဴိးသိန္းပို႔စ္ကို community standard နဲ႔ မညီလို႔ဆိုျပီး ပိတ္လိုက္ ျဖဳတ္လိုက္ပါတယ္။ ဘာလဲဟဲ့ ကြန္ျမဴနီတီစတင္းဒတ္ … အရပ္က လက္မခံလို႔ေပါ့ ဟုတ္လား။ သာဂိတို႔ ရပ္ကြက္အဆင့္က အဲသလိုၾကီးလား။ ဒါနဲ႔ ရန္မ်ဴိးသိန္းက ေဖ့စ္ဘြတ္အာဏာရွင္မ်ားထံ အိပ္ဖြင့္ေပးစာ ပို႔လိုက္ပါတယ္။ သူက သူ႔အမည္သူခံ သူစကားသူတာ၀န္ယူျပီး သူ႔အျမင္သူ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုတာ၊ fake ေတြ hate ေတြလည္း မဟုတ္ဘူးေလ။ ဒါနဲ႔ ေဖ့စ္ဘြတ္က အာဏာပိုင္ေတြက ေနာက္တရက္မွာ ေဆာရီးပါဆိုျပီး ျဖဳတ္သိမ္းတာကို ျပန္တတ္ေပးသြားပါတယ္။ ေဖ့စ္ဘြတ္၏ သင္ခန္းစာယူမႈ နားလည္ေပးမႈ အဆင့္ရွိမႈကို ဂုဏ္ယူ ေလးစားရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ယခုေဆာင္းပါးကို နိဂုံးခ်ဳပ္ရသည္ ရွိေသာ္ … ထူေထာင္သူေတြ စားသုံးသူေတြ အျမတ္ထုတ္သူေတြအားလုံးဟာ အက်ဴိးစီးပြားအေပၚမွာ အေျခခံျပီး လုပ္ကိုင္ ဆက္ဆံေနၾကဦးမွာပါပဲ။ ဘယ္ေလာက္အထိ စည္းကမ္းနဲ႔ ေလးစားမႈနဲ႔ တဦးေပၚတဦး စြက္ဖက္မလဲ သက္ေရာက္ၾကမလဲ ဆိုတာ ေမးခြန္းျဖစ္ပါတယ္။ ကုန္ပစၥည္းတခုကို ထူေထာင္သူက ထူေထာင္မယ္။ စားသုံးသူက စားမယ္။ သူတို႔ အခ်က္အလက္ေတြ အေျခအေနေတြကို ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ ဆင္ျခင္ အျမတ္ထုတ္သူေတြကလည္း ထုတ္ၾကမွာပဲ။ သို႔ေသာ္ အက်ဳိးစီးပြားကို ၾကည့္ၾကတဲ့အခါ အရင္းရွင္ေတြ အာဏာရွင္ေတြက ဂုတ္ေသြးစုတ္၊ အဆီစား၊ အသားျမိဳ အကုန္လုံး ငါ့ဘို႔ခ်ည္းသက္သက္ အစြန္းကုန္အျမတ္ထုတ္ခြင့္ကို တရားတယ္လို႔ ႏိုင္ရာစား သေဘာထားၾကမလား၊ စည္းကမ္း နည္းလမ္း အျပန္အလွန္ေလးစားမႈနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ လူေနမႈကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္း ထူေထာင္ေနၾကမလား။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
