(မုိးမခ) မတ္လ ၁၉၊ ၂ဝ၁၈
● JICA (Japan International Cooperation Agency)
မိုဘိုင္းဖုန္းမွာ အမ္ပီတီကို ဂ်ပန္ ဆူမီတိုမိုကုမၸဏီက အပိုင္စီးလိုက္ၿပီ သတင္းနဲ႔အတူ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈေတြဟာ ဂ်ပန္အစိုးရရဲ့ ဂ်ိဳင္ကာ JICA နဲ႔အတူ တဟုန္ထိုးဝင္လာပါေတာ့တယ္။ ပထမဆံုး ဂ်ပန္ရဲ့အကူအညီကေတာ့ ေဒၚလာ သန္း တစ္ေထာင္အကူအညီ Grant နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၁၉၈၇ ကတည္းကမေပးႏိုင္တဲ့ အေႂကြးေတြကို ဂ်ပန္ကတဆင့္ အာရွ ဘဏ္၊ ကမၻာ့ဘဏ္ေတြကို ေပးေခ်လိုက္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ဇႏၷဝါရီ ၂ဝ၁၃ မွာ ဂ်ပန္အစိုးရရဲ့ အိုဒီေအ ODA Loan နဲ႔ အေရးႀကီးတဲ့အေႂကြးေတြ အေၾကဆပ္လိုက္ေတာ့မွပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေႂကြးႏြံ႕ေအာက္နစ္ေနတာ ကယ္ထုတ္ႏိုင္လိုက္ပါတယ္။
JICA အေၾကာင္း မေလ့လာခင္ LDC ဆင္းရဲမြဲေတႏိုင္ငံဆိုတာဘာလဲ သိဖုိ႔လိုပါတယ္။ မိမိႏိုင္ငံဟာ ကုလသမဂၢသတ္မွတ္ ခ်က္အရ ကမာၻ႔အဆင္းရဲဆံုးႏိုင္ငံစာရင္းက မလြတ္ေသးေၾကာင္း၊ ၃ ႏွစ္တခါ သံုးသပ္ခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၂ဝ၁၄ မွာ LDC အဆင့္ကလြတ္ဖုိ႔ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရကေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ေပမဲ့ အခုထိ ၂ဝ၁၇ မွာလည္း မလြတ္ေသးပါဘူး။ အာစီယံ ၄ ႏုိင္ငံ ျမန္မာ၊ ကေမၻာဒီယား၊ လာအို၊ အေရွ႕တိေမာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံမ်ားက လက္ရွိ LDC မ်ားျဖစ္ပါတယ္။ (၃) ခ်က္နဲ႔ သတ္မွတ္ေတာ့ (၁) GNI per capital = $1190 ျဖစ္လုိ႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ $1250 မီေတာ့ပါမယ္။ (၂) လူေတြရဲ့ အဆင့္အတန္း က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ အဟာရအဆင့္မွာလည္း မီဖုိ႔လိုပါတယ္။ (၃) စီးပြားေရးတည္ျငိမ္မႈတုိ႔ အားလံုးအဆင့္မီရင္ ၂ဝ၂ဝ မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ LDC က လြတ္မယ္ျဖစ္ပါတယ္။
JICA ဂ်ပန္ ေနာက္ဆံုးေခ်းေငြက ဘလူေခ်ာင္းေရအားလွ်ပ္စစ္ ၁၉၈၇ Y3,530 ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ကမာၻ႔အဆင္းရဲဆံုးႏိုင္ငံ LDC အျဖစ္ေၾကျငာခဲ့လုိ႔ ဆက္မေခ်းေတာ့ပါဘူး။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မေပးခဲ့တဲ့အေႂကြးမ်ား ေပးေခ်ၿပီး တာနဲ႔ခ်က္ျခင္း ေအဒီဘီ ADB က ေဒၚလာ ၅၁၂သန္း ေခ်းေငြအသစ္ စတင္ေပးပါတယ္။ ကမာၻ႔ဘဏ္ကလည္း အလားတူ ျမန္မာႏိုင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အကူအညီ ေဒၚလာသန္း ၄၄ဝ ေခ်းေပးမယ္ ေၾကျငာပါေတာ့တယ္။
● ဂ်ပန္အစိုးရ JICA Japan International Cooperation Agency
သူတုိ႔ဝက္ဆိုဒ္ www.jica.go.jp မွာ အလြန္ရွင္းလင္းစြာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ဖြံ႕ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားကို နည္းပညာ၊ ေငြေၾကးနဲ႔ ဂ်ပန္အစိုးရက စတင္ကူညီၿပီး၊ ဂ်ပန္ကုမၸဏီမ်ား စီးပြားေရးလာလုပ္ဖုိ႔ အားေပးျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ ဂ်ပန္ရဲ့ စီးပြားေရးနဲ႔ ၾသဇာထူေထာင္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေငြစာရင္းမ်ားနဲ႔ ေခ်းေငြနဲ႔လုပ္တဲ့ စီမံကိန္းမ်ားကို ဘယ္လိုထိန္းသိမ္းမလဲ၊ အထူးသျဖင့္ ျခစားမႈအနည္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္စနစ္မ်ားကို အေသးစိတ္ နီးပါး ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ သီလဝါစက္မႈဇံု SEZ ကို ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ကတည္းက စတင္စာခ်ဳပ္ၿပီး ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီမ်ားကို ဆြဲေဆာင္ဖုိ႔ P.P.P လုိ႔ေခၚတဲ့ Public Private Partnership သင္တန္းပံုစံ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။
JICA 2017 Report (စာမ်က္ႏွာ ၁၃၇) မွာ ဂ်ပန္အစိုးရရဲ့ ဂ်ိဳင္ကာအဖြဲ႕ တကမၻာလံုးကို ဘယ္လိုကူညီလုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ား ေရးသားထားပါတယ္။ ဂ်ိဳင္ကာအဖြဲ႕မွာ ဝန္ထမ္းေပါင္း ၁၈၄၅ ဦးရွိၿပီး ၉၇ ႏိုင္ငံမွာ ရံုးဖြင့္ထားပါတယ္။ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္မွာ စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္မွာ ေခတ္နဲ႔အညီ ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ပါတယ္။ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္မွာ Grants(အကူအညီ) – Y98.0 billion, Technical Assistance(နည္းပညာအကူညီ) – Y207.7 billion, Finance & Investment(ေခ်းေငြနဲ႔ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈ) – Y1485.8 billion၊ စုစုေပါင္း Y1791.5 billion = US$16.5 billion ျဖစ္ပါတယ္။ ေခ်းေငြကိုေတာ့ ဂ်ပန္အစိုးရ ODA Loan ကရယူၿပီး၊ ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈကိုေတာ့ ဂ်ပန္ကုမၸဏီမ်ားကို လိုက္ရွာေဖြ ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံေစပါတယ္။ အေရွ႕ေတာင္အာရွအတြက္ ၂ဝ၁၆ မွာ စုစုေပါင္း Y363.6 billion အသံုးျပဳခဲ့တာ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံက အမ်ားဆံုး Y185.7 billion ရၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံက Y30.3 billion = အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၂၈ဝ ရရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေခ်းေငြမွတ္တမ္း ၂ဝ၁၇ အရ စုစုေပါင္း ဂ်ပန္ေခ်းေငြ ကန္ေဒၚလာ ၂.၃၁ ဘီလ်ံ နဲ႔ ဒုတိယအမ်ားဆံုး ေငြေခ်းေပးတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ေနပါတယ္။
JICA ဂ်ပန္အကူညီ အမ်ားဆံုးရတဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံက ဗီယက္နမ္ျဖစ္ပါတယ္။ စုစုေပါင္းေငြရဲ့ ၅၂.၂ ရာခုိင္ႏႈန္းကို ဗီယက္နမ္ ရရွိထားၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ ဗီယက္နမ္၊ ထိုင္း၊ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံမ်ားၿပီးရင္ စတုထၳအမ်ားဆံုး ၈.၇ ရာခုိင္ႏႈန္း ပဲရတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ပါ တယ္။ (ပံု – JICA 2017 Report)
● ျမန္မာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအတြက္
ျမန္မာႏိုင္ငံ တိုးတက္ၾကီးပြားေအာင္ လူသားအရင္းအျမစ္ကို ပ်ိဳးေထာင္ရမယ္၊ လူေတြကိုသင္ေပးဖုိ႔ လက္ေတြ႕ စီမံကိန္းႀကီး ေတြကို ေခ်းေငြ၊ ကူညီေငြ၊ ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံေငြမ်ားနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား တည္ေဆာက္ေနစဥ္ ျမန္မာမ်ားက ေလ့လာ၊ အတူလုပ္ ကိုင္ခြင့္ ရကို ရမွ ျဖစ္ပါမယ္။ ျမန္မာမ်ားဟာ လုပ္ငန္းကြၽမ္းက်င္မႈမရွိတာမ်ားတဲ့အတြက္ စီမံကိန္းမ်ားအတူလုပ္ရင္ အျပင္းအ ထန္ ေလ့လာသင္ယူရပါတယ္။
စီမံကိန္းႀကီးမ်ားလုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ နည္းပညာအကူအညီမ်ား၊ သင္တန္းမ်ားတက္ရပါတယ္။ ေနာက္တဆင့္ကေတာ့ စီမံကိန္းမ်ား တည္ေဆာက္ရာမွာ ပါဝင္လုပ္ကိုင္ သင္ၾကားရပါတယ္။ စီမံကိန္းတည္ေဆာက္ဖုိ႔ ေငြရႏိုင္တဲ့နည္းလမ္းမ်ားကေတာ့ …
၁။ ေခ်းေငြမ်ား Loan
၂။ ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈမ်ား FDI
၃။ ကုမၸဏီမ်ားရဲ့ P.P.P ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံေငြမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
Grant, Technical Co-operation စတဲ့ အကူအညီမ်ားကေတာ့ ေငြပမာဏ နည္းပါတယ္။ ေခ်းေငြမ်ားကေတာ့ စည္းကမ္း သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားျပားတဲ့အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံကပညာရွင္မ်ားကို သင္တန္းမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ရပါမယ္။ ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈ FDI က အေတာ္ အေရးၾကီးပါတယ္။ ၂ဝ၁၈ အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံ FDI ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံေငြ ၇၇ ဘီလ်ံရရွိထားေပမဲ့ အေရးႀကီးၿပီး၊ အလုပ္ကိုင္ေပးတဲ့ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္း Manufacturing မ်ားဝင္လာဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး အႀကီးမားဆံုးနဲ႔ အျမန္ ဆန္ဆံုးကေတာ့ P.P.P လုိ႔ေခၚတဲ့ ႏွစ္ရွည္ (ႏွစ္ ၃ဝ၊ ၄ဝ၊ ၅ဝ) ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
၁။ ေခ်းေငြမ်ား Loan
အေျခခံလမ္းတံတား၊ လွ်ပ္စစ္၊ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ စတဲ့လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ေခ်းေငြေပးၾကပါတယ္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံ သာမကဘူး အခြင့္အလမ္းရွိတဲ့ ကမာၻ႔ေပၚက ႏိုင္ငံတိုင္းကို ကူပံ့ေငြ Grant, နည္းပညာအကူညီ Technical Co-operation နဲ႔ အစိုးရေခ်းေငြ ODA Loan အေျမာက္အမ်ားနဲ႔ ဝင္ေရာက္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ အဲဒီဖြံ႕ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားက လုပ္ငန္းမ်ားကို ဂ်ပန္ကုမၸဏီမ်ား လာေရာက္လုပ္ကိုင္ေစပါတယ္။ အလားတူပဲ အာရွဘဏ္ ADB မွာလဲ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ရွယ္ယာအမ်ားပါဝင္ ပါတယ္။ အေမရိကန္ ကမာၻ႔ဘဏ္အုပ္စု IDA နဲ႔လည္း အေမရိကန္ကုမၸဏီမ်ားစြာ ေနာက္ကပါလာၾကပါတယ္။ အစိုးရခ်င္း လုပ္ကိုင္မွ ကုမၸဏီေတြလဲ စိတ္ခ်လက္ခ် ရွိမဲ့ ေခတ္ကာလ ျဖစ္ပါတယ္။
အခု မတ္လ၊ ၂ဝ၁၈ ေရာက္ခ်ိန္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ေႂကြးမီအစီရင္ခံစာမွာ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံတင္ေနတဲ့အေႂကြးမ်ား (ေဒၚလာသန္းေပါင္း) ကေတာ့ တရုပ္ႏိုင္ငံ (၃၈၇၅)၊ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ (၂၁၃၂သန္း)၊ ကမာၻ႔ဘဏ္ (၉၁၆သန္း)၊ ဂ်ာမဏီ (၆၉၂သန္း)၊ အာရွဘဏ္ (၅၂၂သန္း)၊ ျပင္သစ္ (၄၆၂သန္း)၊ အျခား (၅၄၅သန္း) စုစုေပါင္း ၉.၁၄ ဘီလွ်ံ ရွိပါတယ္။ တ႐ုတ္နုိင္ငံအေႂကြးမ်ား ကေတာ့ စစ္အစိုးရလက္ထက္က အတိုးႏႈန္း အလြန္မ်ားျပားတဲ့ ေခ်းေငြမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း ဂ်ပန္ JICA ကအမ်ားဆံုး ေခ်းေပး၊ ကူညီေပး ေနတာကို ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။
၂ဝ၁၆-၂ဝ၁၇ ဘတ္ဂ်တ္မွာ ရရွိတဲ့ေခ်းေငြမ်ား (ေဒၚလာသန္းေပါင္း) ေတြကေတာ့ အာရွဘဏ္ (၄၈၄ သန္း)၊ ေအအိုင္အက္ဖ္ (၂ဝ သန္း)၊ ေအအက္ဒီ (၄၂ သန္း)၊ ကမာၻ႔ဘဏ္ (၁၉၃ သန္း)၊ ဂ်ိဳင္ကာ (၁၁၁၅ သန္း) စုစုေပါင္း ေဒၚလာ ၁၇၇၆သန္း ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ေခ်းေငြအကူညီေပးမႈမွာ ထိပ္ဆံုးကိုေရာက္ေနပါတယ္။
အေမရိကန္ အထူးအေရးႀကီးသည္၊ သို႔ေသာ္…
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဘယ္လိုအစိုးရပဲ ေျပာင္းေျပာင္း၊ ေခ်းထားတဲ့ ေငြေတြ မဆံုးရံႈးရေအာင္ အေရးႀကီးဆံုးက အေမရိကန္သေဘာတူမွ ျဖစ္မွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အာရွတိုက္က ဂ်ပန္၊ တိုင္ဝမ္၊ ေတာင္ကိုးရီးယားတုိ႔က အေမရိကန္ေထာက္ခံမႈနဲ႔ သူတုိ႔တိုင္းျပည္တိုးတက္သြားပါတယ္။ အေမရိကန္ကူညီလုိ႔ဆိုေပမဲ့ အေမရိကန္ကူညီၿပီး ပိုဆိုးသြားတဲ့ အာဖကန္နစၥတန္၊ အီရက္တုိ႔အျပင္ အာရွတိုက္က ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံလဲ အေမရိကန္ဘယ္ေလာက္ ကူညီေပမဲ့ စစ္အာဏာရွင္ မားကိုးစ္ (ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေဟာင္း) လက္ထက္မွာ ကမ္းကုန္ေအာင္ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ အလြန္ကြာျခားသြားခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ အိမ္နီးခ်င္း မကၠဆီကိုႏိုင္ငံကို ၾကည့္ပါ။ အစိုးရက အေမရိကန္လို မေကာင္းတဲ့အတြက္ အိမ္နီးျခင္းႏိုင္ငံျဖစ္ေပမဲ့ မကၠဆီကို ႏိုင္ငံသား သန္း ၂ဝ ေလာက္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ တရားမဝင္ အလုပ္လာလုပ္ေနၾကရပါတယ္။ ျမန္မာနဲ႔ထိုင္းႏိုင္ငံလိုပါပဲ၊ ျမန္မာ ၄ သန္းေလာက္ ထိုင္းႏိုင္ ငံကို အလုပ္သြားလုပ္ေနရပါတယ္။
အေမရိကန္ေတြ ကူညီတဲ့ အာဖရိကတိုက္ အေနာက္ဖက္ကမ္းေျခက လစ္ေဘးရီးယားႏိုင္ငံေလး ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္လို ႏိုင္ငံေလးတစ္ခု စံျပအျဖစ္ အေမရိကန္ျပန္ ပညာတတ္လူမည္းမ်ားက ၁၈၄၈ ခုႏွစ္မွာ လစ္ေဘးရီးယားႏိုင္ငံကို စနစ္တက် တည္ေထာင္ပါတယ္။ အေမရိကန္ဖြဲ႕စည္းပံုနဲ႔ အေမရိကန္အလံပံုစံ၊ အေမရိကန္စနစ္နဲ႔ ပညာေရး၊ စီးပြားေရး ပ်ိဳးေထာင္ပါ တယ္။ အာဖရိကတိုက္ရဲ့ ပထမဆံုး ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တိုင္းရင္းသား ၂ဝမ်ိဳးနဲ႔ ရႈပ္ေထြးေနတဲ့ ႏိုင္ငံေလးမွာ အေမရိကန္ျပန္အုပ္စုနဲ႔ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားမ်ားအုပ္စု ယဥ္ေက်းမႈကြာျခားမႈမ်ားနဲ႔ အဆင္မေျပပါ။ ၁၉၈ဝ မွာေတာ့ စစ္တပ္ က အာဏာသိမ္း၊ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ၿပီး တိုင္းျပည္မြဲေတသြားပါတယ္။ ၂ဝဝ၃ မွာ ေရြးေကာက္ခံအစိုးရျဖစ္လာၿပီး ၂ဝ၁၇မွာ လစ္ေဘးရီးယားႏုိင္ငံသား ကမၻာေက်ာ္ေဘာ္လံုးသမား ေဂ်ာေဝးလ္ George Wales သမၼတျဖစ္လာပါတယ္။ အခုဆို လစ္ ေဘးရီးယားႏိုင္ငံ ျမန္မာျပည္ထက္ ၂ဆမက ဆင္းရဲမြဲေတေနပါတယ္။ လူဦးေရ ၄.၅ သန္းမွာ ခရစ္ယန္ ၈၅ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ မြတ္ဆလင္ ၁၂ ရာခုိင္ႏႈန္း ကိုးကြယ္ၾကပါတယ္။
Ref: https://en.wikipedia.org/wiki/Liberia
အေမရိကန္ေတြ ကူညီတဲ့ အာရွႏိုင္ငံမ်ားကို ၾကည့္ရင္ ပါကစၥတန္၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ ကေမၻာဒီယား ႏိုင္ငံမ်ား မေအာင္ျမင္ပါဘူး။ အီရတ္ႏိုင္ငံကို စစ္ေရးနဲ႔ဝင္ကူေတာ့ အရမ္းဆိုးဝါးသြားပါတယ္။ ထ္ိုင္းႏိုင္ငံကေတာ့ အေမရိကန္၊ ဂ်ပန္ အားလံုးအကူညီမ်ား၊ ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈမ်ားနဲ႔ ေအာင္ျမင္တယ္လုိ႔ ေျပာရပါမယ္။ အေမရိကန္အားျဖင့္ အထူးေအာင္ျမင္တဲ့ႏိုင္ငံမ်ားကေတာ့ ဂ်ပန္ (၁၉၄၅)၊ တိုင္ဝမ္ (၁၉၄၉)၊ ေတာင္ကိုးရီးယား (၁၉၅၄) တုိ႔ျဖစ္ၿပီး ေနာက္ဆံုးႏိုင္ငံကေတာ့ တ႐ုတ္ (၁၉၇၈) ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးေအာင္ျမင္ဖုိ႔ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ေကာင္းၿပီး၊ အဂတိနည္းပါးေအာင္ လုပ္ႏုိင္ဖုိ႔လိုပါတယ္။
ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ လူထုၾကားက ထြက္ေပၚလာရင္ေတာ့ တိုင္းျပည္အျမန္ဆံုး တိုးတက္မွာပါ။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊ ဂ်ပန္၊ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံေတြက နည္းပညာနဲ႔ ေငြေခ်း၊ ေထာက္ပံ့ေနပါေစ၊ မိမိေခါင္းေဆာင္ေကာင္း၊ စနစ္ေကာင္းပါမွ ေအာင္ျမင္ မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
၂။ ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈမ်ား FDI
ေခ်းေငြနဲ႔ေထာက္ပံ့ျခင္းက ေငြခ်မ္းသာၿပီး၊ ၾသဇာရွိတဲ့ႏိုင္ငံမ်ား ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ေရရွည္စီမံကိန္းျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရခ်င္း ေခ်းေငြ၊ အစိုးရမ်ားကို ေနာက္ခံထားတဲ့ ADB, IDA, AFD, JICA, GIZ စတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ေခ်းေငြမ်ား ထုတ္ေခ်းၿပီး၊ သူတုိ႔ႏိုင္ငံက ကုမၸဏီမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ဖြံ႕ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားထံ ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံေစပါတယ္။ အခုေခတ္မွာ အေရးၾကီးဆံုးက ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈဥပေဒျဖစ္ၿပီး FDI လုိ႔ေခၚတဲ့ တိုက္ရိုက္ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈ မ်ားမ်ားဝင္လာေအာင္ အစိုးရတိုင္းက ဦးစားေပး လုပ္ကိုင္ၾကပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ကုမၸဏီေကာင္းမ်ားက ဆင္းရဲတဲ့ႏိုင္ငံမ်ားထံ သိပ္မလာခ်င္ပါဘူး။ သယံဇာတ ထုတ္ေရာင္းတဲ့ လုပ္ငန္းမ်ားမွာ ပဲ ဦးစြာပထမ လာေရာက္ရင္းႏွီးၾကပါတယ္။ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း ရင္းႏွီးေငြေတြ အျမတ္မ်ားမ်ားနဲ႔ ျပန္ထုတ္သြားဖုိ႔ပါပဲ။ ႏိုင္ငံေရး တည္ျငိမ္ေလာက္ျပီ ဆိုမွာ အေျခခံအေဆာက္အဦမ်ားျဖစ္တဲ့ လမ္း၊ တံတား၊ လွ်ပ္စစ္ စတဲ့ လုပ္ငန္းမ်ားမွာ ဝင္လာ ၾကပါတယ္။ ပိုၿပီး အေျခခံေကာင္းပါမွ အလုပ္အကိုင္မ်ားမ်ား ေပးတဲ့ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းေတြမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံၾကပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကို စစ္အာဏာရွင္စနစ္တုံးက တရုပ္ႏုိင္ငံတစ္ခုထဲ ရင္းႏွီးမႈမ်ားလုပ္ပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္မွာေတာ့ ႏိုင္ငံတကာအသိအမွတ္ျပဳေအာင္ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ကန္အသိအမွတ္ျပဳေအာင္လုပ္ႏိုင္ခဲ့လုိ႔ ႏိုင္ငံတကာက ရင္းႏွီး ျမႇဳတ္ႏွံမႈမ်ား ဝင္ေရာက္စျပဳလာပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အစိုးရလက္ထက္မွာ ႏိုင္ငံေရးတည္ၿငိမ္ေတာ့မယ္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ စင္ကာပူ၊ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုးရီးယား စတဲ့ႏိုင္ငံမ်ားက ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈမ်ားစြာ စတင္ဝင္ေရာက္လာပါတယ္။ ေရနံကုမၸဏီၾကီးမ်ား Puma, Shell ကေတာ့ ဝင္လာဖုိ႔လုပ္ေနၿပီး၊ နည္းပညာကုမၸဏီမ်ား GE, Siemen,Hitachi, Toshiba, Motorola, Microsoft, Intel, Apple Samsung စတဲ့ ကုမၸဏီေကာင္းမ်ားကေတာ့ လာဖုိ႔လွမ္းၾကည့္ေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။
၃။ ကုမၸဏီမ်ားရဲ့ P.P.P ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံေငြမ်ား
ေငြပမာဏ အၾကီးမားဆံုးနဲ႔ အျမန္ဆန္ဆံုးျဖစ္တဲ့ P.P.P လုိ႔ေခၚတဲ့ ႏွစ္ရွည္ (ႏွစ္ ၃ဝ၊ ၄ဝ၊ ၅ဝ) ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈမ်ားကို ၁၉၉ဝ ေနာက္ပိုင္းမွာ ႏိုင္ငံအစိုးရမ်ားက လုပ္ေဆာင္လာၾကပါတယ္။ တိုးတက္တဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ စနစ္တက် လုပ္ေဆာက္တဲ့အတြက္ အလြန္ေကာင္းတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈမ်ား ျဖစ္ေပမဲ့ ဖြံ႕ျဖိဳးဆဲ ျမန္မာႏိုင္ငံလို ႏိုင္ငံမ်ိဳးအတြက္ေတာ့ ေသခ်ာသင္တန္းေပးၿပီးမွ လုပ္သင့္ေၾကာင္း JICA Report (P-82 to 85) မွာ အထူးေရးသားထားပါတယ္။ P.P.P မလုပ္တတ္ရင္ အစိုးရဌာနဆိုင္ရာမ်ားရဲ့ ေႏွာင့္ေႏွးမႈမ်ားေၾကာင့္ စီမံကိန္းစရိတ္ ၂ဆ၊ ၃ဆ ပိုကုန္သြားၿပီး ျပည္သူလူထုက ေနာင္ႏွစ္၃ဝ၊ ၄ဝ၊ ၅ဝ ေပးဆပ္ေနရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ B.O.T လမ္းတံတား၊ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ အခု တိုင္းျပည္အတြက္ မလိုအပ္တဲ့ ေရွာ့ပင္စင္တာမ်ား၊ အထပ္ျမင့္အေဆာက္အဦ၊ ကြန္ဒိုမ်ားကို P.P.P နဲ႔လုပ္မယ္ဆိုရင္ ဖြံ႕ျဖိဳးဆဲ ဆင္းရဲတဲ့ႏိုင္ငံမွာ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ အရမ္းကြာသြားႏိုင္ပါတယ္။ အာဏာပိုင္နဲ႔ ေပါင္းၿပီး လက္ဝါးၾကီးအုပ္တဲ့ လုပ္ငန္းမ်ားစြာ ေပၚေပါက္လာခ်ိန္မွာ ရန္ကုန္တိုင္းအစိုးရကလည္း စီးပြားေရးလုပ္မယ္၊ ရန္ကုန္တိုင္းစည္ပင္ဌာနကလည္း စီးပြားေရးလုပ္ေတာ့မယ္ သတင္းမ်ား ထြက္လာပါတယ္။ ရန္ကုန္ျမိဳ႕လယ္ေခါင္း အစိုးရဌာနဆိုင္ရာ ေျမေနရာမ်ားကို ေရွာပင္စင္တာလုပ္တဲ့ စီမံကိန္းမ်ား၊ ျမန္မာပလာစာလိုမ်ိဳးေတြလဲ အမ်ားအျပားေပၚလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေလာေလာဆည္ အလိုအပ္ဆံုး P.P.P ကေတာ့ လမ္းတံတားနဲ႔လွ်ပ္စစ္လုပ္ငန္းမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
● ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ ၂ဝ၁၇-၂ဝ၁၈ ဘတ္ဂ်တ္
(ရသံုးမွန္းေျခ) ေငြစာရင္း ေဆြးေႏြးခ်ိန္မွာ ပြင့္လင္းျမင္သာေအာင္ အစိုးရသစ္က ေဆြးေႏြးၿပီး၊ ဝန္ၾကီးဌာနက ျပန္လည္သံုး သပ္၊ အစီရင္ခံစာျပန္ေရး ျပန္ေဆြးေႏြး လုပ္ေနၾကပါျပီ။ တိုးတက္လာပါတယ္။ ျပည္သူ႕ေငြေၾကးပူးေပါင္းေကာ္မတီ အစီရင္ ခံစာနဲ႔ လႊတ္ေတာ္အမတ္ သန္းစိုး (ေဘာဂေဗဒ) ေဆြးေႏြး၊ အၾကံျပဳခ်က္မွာလည္း P.P.P လုပ္တဲ့စနစ္ကို စနစ္တက်လုပ္ဖုိ႔ အထူးတင္ျပသြားပါတယ္။
စင္ကာပူ EDB, ေတာင္ကိုးရီးယား KDI ေတြလို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း ေဒါက္တာေအာင္ထြန္းသက္ ဦးေဆာင္လုပ္ကိုင္ေနတယ္ ဆိုေပမဲ့ ရပ္တံ့ေနသလိုပါပဲ။ အစိုးရ ဦးေဆာင္ၿပီး၊ လူငယ္အေျမာက္အမ်ားကို စီမံကိန္းမ်ား အထူးသျဖင့္ JICA Project မ်ားမွာ ခန္႕ထားၿပီး သင္တန္းေပးရပါမယ္။ ျမန္မာအင္ဂ်င္နီယာမ်ားက ရေအာင္ ႏိႈက္ထုတ္၊ ပညာယူရပါမယ္။ အထူးသျဖင့္ စီမံကိန္းကြပ္ကဲျခင္း Project Management ပညာရပ္က အလြန္အေရးၾကီးပါတယ္။ ဂ်ပန္ အတိုင္ပင္ခံအဖြဲ႕ Consultant Firm ျဖစ္တဲ့ JICA ဘယ္လိုလုပ္ကိုင္သလဲ ဆိုတာ ျမန္မာမ်ား စနစ္တက် အဖြဲ႕ဖြဲ႕ၿပီး သင္ယူရပါမယ္။
JICA စီမံကိန္းမ်ားကို သူတုိ႔ရဲ့ ဝက္ဆိုဒ္ထဲမွာ စနစ္တက် ထည့္သြင္းထားပါတယ္။ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္မ်ားလဲ Database စနစ္နဲ႔ ထိမ္းသိမ္းထားပါတယ္။ ဒါလဲ အေျခခံစနစ္က်မႈ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ e-Government လုပ္တယ္ ဆိုေပမဲ့ ဒါမ်ိဳး စာခ်ဳပ္မ်ားကိုေတာင္ ဝန္ၾကီးဌာနမ်ားက ဝက္ဆိုဒ္ထဲ သိမ္းမထားေတာ့ ေျပာၿပီး၊ ေလထဲ လြင့္ေပ်ာက္သြားတာမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ JICA စီမံကိန္းမ်ားက အတုယူရပါမယ္။
● နိဂံုး (သံုးသပ္ခ်က္)
JICA Report မွာ ေခ်းေငြနဲ႔အကူညီမ်ားကို စစ္ေဆးဖုိ႔၊ ဂ်ပန္စာရင္းစစ္မ်ားက အထူးၾကပ္မတ္ပါတယ္။ ေကာ္ပိုရိတ္ဂါဗား ထိန္းခ်ဳပ္မႈစနစ္မ်ားအရ ဌာနအတြင္းစာရင္စစ္၊ ျပင္ပစာရင္းစစ္မ်ားနဲ႔ ဒါရိုက္တာအဖြဲ႕ႀကီးက တိုက္႐ိုက္ကြပ္ကဲပါတယ္။ စီမံ ကိန္းလုပ္ေနစဥ္မွာ စနစ္တက်လုပ္ဖုိ႔၊ လုပ္ၿပီး ၅ ႏွစ္အထိ စီမံကိန္းအက်ိဳးရွိမႈကို သံုးသပ္တဲ့ Performance Evaluation စနစ္ ရွိပါတယ္။ သံုးသပ္ခ်က္ Grade S ဆိုရင္ ရည္မွန္းခ်က္ေက်ာ္လြန္တယ္၊ Grade A ဆိုရင္ ရည္မွန္းခ်က္ျပည့္မီတယ္၊ စသျဖင့္ သံုးသပ္ပါတယ္။ PDCA Plan Do Control Action ဆိုတဲ့စနစ္ကို သံုးပါတယ္။ ဂ်ပန္စနစ္နဲ႔ လုပ္ကိုင္တဲ့အတြက္ စီမံကိန္းမ်ားက ေစ်းၾကီးၿပီး ေအာင္ျမင္တာမ်ားပါတယ္။
ျမန္မာအိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏုိင္ငံက လမ္းတံတား၊ ေလယာဥ္ကြင္း၊ သေဘၤာဆိပ္၊ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းမ်ား၊ ဆည္ေျမာင္းမ်ား၊ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားလုပ္ငန္းမ်ားစြာ ဂ်ပန္ကုမၸဏီမ်ားက တည္ေဆာက္ေပးထားပါတယ္။ ပညာယူႏိုင္တဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံပညာရွင္ မ်ားနဲ႔ ကုမၸဏီမ်ားဟာ ကမာၻ႔အဆင့္ဝင္ ျဖစ္ေနပါျပီ။ အထူးသျဖင့္ P.P.P လုပ္တဲ့ ဂ်ပန္ကုမၸဏီမ်ား JICA စီမံကိန္းဆိုရင္ စိတ္ခ်ရတယ္လုိ႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ JICA စီမံကိန္းေတြ အတူလုပ္ရင္း ျမန္မာအင္ဂ်င္နီယာ၊ စာရင္းစစ္မ်ားကို သင္တန္းမ်ားစြာ လက္ေတြ႕သင္ယူၾကရပါတယ္။
လမ္းတံတား လုပ္ငန္းအားလံုး၊ ဂ်ပန္ေတြ အုပ္စီးသြားၿပီဆိုၿပီး ဘာမွမလုပ္ပဲ ေနလုိ႔မျဖစ္ပါဘူး။ JICA လမ္းတံတား လုပ္ငန္းကို ဂ်ပန္ကုမၸဏီကပဲ ဂ်ပန္အခ်င္းခ်င္း တင္ဒါေပးလိုက္တယ္။ အဲဒီ ဂ်ပန္ကုမၸဏီက ေနာက္ထပ္ ဂ်ပန္ကုမၸဏီ အငယ္ေလးကို ျမန္မာခရိုနီကုမၸဏီနဲ႔ JV တြဲ တင္ဒါေပးလုပ္ခိုင္းတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ JICA နဲ႔ အဆင္ေျပတဲ့ ျမန္မာကုမၸဏီကပဲ ရရွိသြားျခင္း ပါပဲ။ JICA Project မရလုိ႔ စိတ္ပ်က္ေနလုိ႔မျဖစ္ပါ။ ဂ်ပန္စကားေျပာတတ္တဲ့ ျမန္မာလူငယ္ပညာရွင္မ်ားကို JICA Projects ေတြမွာ အသံုးခ်ဖုိ႔ ၾကိဳးစားရပါမယ္။ ဂ်ပန္မ်ားထံက ပညာသင္ေနခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ဆံုးေတာ့ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းမ်ားစြာ လိုပါတယ္။ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားက ဇီသီးဗန္းေမွာက္ျခင္း မလုပ္ႏိုင္ေအာင္ လူငယ္ မ်ိဳးဆက္သစ္ကို ပ်ိဳးေထာင္ရပါမယ္။ လစာအျပင္ စီမံကိန္းစရိတ္ ဆိုၿပီး NGO မ်ား ေပးသလို၊ ေလာက္ငွေအာင္ ေပးရပါမယ္။ ဌာနဆိုင္ရာေငြစာရင္းမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ေစရပါမယ္၊ စာတန္းမ်ား၊ အစီရင္ခံစာမ်ား ေရးသားေစၿပီး၊ စနစ္တက် မွတ္တမ္းတင္ ေစရပါမယ္။
အခုဆိုရင္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက DACU ဆိုၿပီး စီမံကိန္းမ်ားကို ထိေရာက္ေစဖုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တိုင္ ဥကၠဌနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေနပါျပီ။ က႑ (၁ဝ) ခု အဖြဲ႕မ်ားနဲ႔ ဝန္ႀကီးဌာနမ်ားက အစီရင္ခံစာမ်ားတင္ျပေနၾကပါတယ္။ လူငယ္မ်ား မ်ိဳး ဆက္သစ္မ်ားပါမွ ပိုမိုထိေရာက္ပါမယ္။
ရန္ကုန္တိုင္းအစိုးရကလဲ စီးပြားေရးလုပ္မယ္ဆိုရင္၊ ခရိုနီကုမၸဏီၾကီးမ်ားကို P.P.P လုပ္ငန္းမ်ား စီမံကိန္းမ်ားကို JICA လို အဖြဲ႕နဲ႔ အရည္အေသြးထိမ္းရပါမယ္။ လူငယ္ပညာရွင္မ်ားနဲ႔ တတ္ကြၽမ္းအေတြ႕ၾကံဳရွိသူမ်ားကို ေခါင္းေဆာင္ေစၿပီး၊ စင္ကာပူ EDB, ေတာင္ကိုးရီးယား KDI မ်ားကဲ့သို႔ ဖြဲ႕စည္းလုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
ေဇာ္ေအာင္
၁၈ မတ္ ၂ဝ၁၈
အတိုေကာက္စာလံုးမ်ားႏွင့္ ကိုးကားခ်က္မ်ား
JICA – Japan International Cooperation Agency
DACU – Development Assistant Coordination Unit
SEZ – Special Econimic Zone
FDI – Foreign Direct Investmant
AIF – ASEAN Infracture Fund
ODA – Official Development Assistance
ADB – Asia Development Bank
IDA – The International Development Association (World Bank Group)
AFD – French Development Agency
GIZ – German International Cooperation
PDCA – Quality Control, Plan Do Control Action
LDC – Least Developed Country
ဂ်ိဳင္ကာ ၂ဝ၁၇ အစီရင္ခံစာနဲ႔ေငြစာရင္းရွင္းတမ္း – https://goo.gl/uBNYWn
ဂ်ိဳင္ကာ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ အကူညီ၊ ေခ်းေငြမွတ္တမ္းမ်ား – https://goo.gl/49YbhZ
https://www.jica.go.jp/myanmar/english/index.html
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
