ကုိသစ္ (သီတဂူ) ● မုန္တိုင္းထဲက ဖေယာင္းတိုင္ – အပုိင္း (၂)
(မုိးမခ) ဇန္နဝါရီ ၅၊ ၂၀၁၈
ဓရံဆာလာရဲ႕ ေႏြရာသီသည္ ေျမျပန္႔ေဒသမွာ ၾကီးျပင္းခဲ့ရသူတို႔အဖို႔ ေစာင္ျခံဳရ ေလာက္ေအာင္အထိ ေအးသည္ဟုဆိုေသာ္လည္း တိဗက္လူမ်ိဳးတို႔အတြက္မူ အနည္းငယ္ မဆိုစေလာက္ကေလး ပူေနေသးသည္ဟုဆိုပါသည္။ ေဆာင္းတြင္းတစ္ခု လုံးကား ေရခဲမ်ားဖုံးလႊမ္းေနေသာေၾကာင့္ အေအးၾကိဳက္လွပါသည္ဆိုေသာ သူတို႔အတြက္ပင္ ေအးခဲေနတတ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဒီဇင္ဘာလေရာက္တိုင္း ေဆာင္းခုိရာသီအျဖစ္ ေျမျပန္႔ေဒသမ်ားဆီသို႔ ေျခဆန္႔ေလ့ရွိၾကသည္။ တိဗက္လူမ်ိဳးတို႔ အတြက္မွာမူ ၾသဂုတ္လ စက္တင္ဘာလသည္ ဓရံဆာလာတြင္ ေနထိုင္ဖို႔ အေကာင္း ဆုံး လမ်ားပင္ျဖစ္သည္။ မိုးရာသီကိုကား မိုးအလြန္မ်ားေသာေၾကာင့္ သူတို႔ သိပ္မၾကိဳက္ၾက။ ဓရံဆာလာသည္ အိႏၵိယနိုင္ငံတြင္ မိုးေရခ်ိန္ဒုတိယ အမ်ားဆုံး ေဒသျဖစ္သည္။ စာေရးသူ ဓရံဆာလာတြင္ ေနထိုင္စဥ္တုန္းက ကြမ္းသီးလုံးေလာက္ အရြယ္အရြယ္အစားရွိသည့္ မိုးသီးမ်ားျဖင့္ ကြင္းျပင္တစ္ခုလုံး ျပည့္ႏွက္ေနသည္ကို ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရဘူးသည္။ ဘ၀တြင္ ပထမဆုံးအၾကိမ္ မိုးသီးအမ်ားဆုံးေၾကြက်တာကို ျမင္ဖူးလုိက္ျခင္းျဖစ္၍ အံ့ၾသေနမိပါေသးေတာ့သည္။
မုတ္သုံအ၀င္ေစာသည့္ ဓရံဆာလာမိုးရာသီသည္ မိုးမ်ားတတ္ပါသည္။ တိဗက္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး “ဓရံဆာလာရဲ႕ ရာသီဥတုလုိပဲ တရုတ္နိုင္ငံရဲ႕ တိဗက္အေပၚထားတဲ့ ေပၚလစီကလည္း ခန္႔မွန္းရခက္တယ္၊ သာယာႏွစ္လုိဘြယ္ ကင္းမဲ့လြန္းလွတယ္”ဟု ႏိုဘယ္လ္ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလုိင္းလားမားက မွတ္ခ်က္ခ်ခဲ့ဖူးပါသည္။
ဓရံဆာလာသည္ တိဗက္လူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ အေကာင္းဆုံးေနရာမဟုတ္ဘူးဆိုလွ်င္ အဘယ္ေၾကာင့္ တိဗက္မ်ား သည္ေနရာမွာ လာေရာက္ေနထိုင္ေနၾကတာပါလိ္မ့္ဟု ေမးစရာရွိပါသည္။ အေျဖက ရွင္းပါသည္။ ဓရံဆာလာသည္ တိဗက္တို႔အတြက္ ျမတ္ေျမမဟာပင္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္ျဖစ္သည္။ သည္ျမိဳ႕ကေလးမွာ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလုိင္းလားမား သက္ရွိထင္ရွား သီတင္းသုံးလွ်က္ရွိေနသည္။ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလုိင္း လားမား ေနထိုင္ရာေဒသျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဗုဒၶဂယာျပီးလွ်င္ ဓရံဆာလာသည္ သူတို႔အတြက္ အျမတ္ဆုံးေနရာတစ္ခုဟု တိဗက္လူမ်ိဳးတို႔က ယုံၾကည္ထားၾကသည္။ သူတို႔ဘ၀ တသက္တာတြင္ တစ္ခါေလာက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘုန္းေတာ္ၾကီးကို အရွင္ လတ္လတ္ ဖူးေျမာ္ခြင့္ရရွိေရးသည္ တိဗက္တို႔၏ အၾကီးမားဆုံးေသာ ဆႏၵတစ္ခုပင္ျဖစ္ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တိဗက္လူမ်ိဴးမ်ားသည္ ကမၻာတလႊား ဘယ္ေနရာေရာက္ေရာက္ ဘယ္ေနမွာပဲေနေန ရသမွ်ပိုက္ဆံေငြေၾကးကေလးမ်ားကို ျခစ္ျခဳတ္ေခၽြတာသုံးစြဲ တတ္ၾကျပီး ဘုန္းေတာ္ၾကီးရွိရာ ဓရံဆာလာကို လာေရာက္ဖူးေျမာ္ေလ့ရွိၾကသည္။
မိမိတို႔ ဓရံဆာလာတြင္ ေနထိုင္စဥ္က ကားလမ္းတေလွ်ာက္ လမ္းေဘး၀ဲယာ တန္းစီေနၾကေသာ လူအုပ္ၾကီးကို ေတြ႔ျမင္ခဲ့ဖူးသည္။ ပထမဆုံးအၾကိမ္တုန္းက မင္းတို႔ဘာလုိ႔ တန္းစီေနၾကတာလဲ လုိ႔ ေမးၾကည့္လုိက္ေတာ့ ဒီေန႔ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဓရံဆာလာကေန ကားနဲ႔ နယူးေဒလီျမိဳ႕ကို ခရီးထြက္မယ္လုိ႔ သတင္းရထားလုိ႔ ဘုန္းေတာ္ၾကီးကို ဖူးေျမာ္ဖို႔ေစာင့္ေနၾကတာဟု ျပန္ေျဖပါသည္။ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ခရီးသြားတာပဲျဖစ္ျဖစ္ ခရီးက ျပန္လာတာပဲျဖစ္ျဖစ္ သည္လုိပဲ ကားလမ္းတေလွ်ာက္မွာ ေစာင့္ၾကိဳဖူးေျမာ္တတ္ၾကပါသည္။ ကားမွန္တံခါးေလးကိုဖြင့္ျပီး ျပဳံးရႊင္စြာ လက္ျပ ႏႈတ္ဆက္ေနေသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီးကို ဖူးျမင္ခြင့္ရလုိက္ျခင္းသည္ ဘုရားရွင္ကို ဖူးေတြ႔ လုိက္ရသကဲ့သို႔ သူတို႔အတြက္ မဟာကုသိုလ္ မဟာအခြင့္အေရးၾကီး တစ္ခု ပင္ျဖစ္သည္။ ဘုန္းေတာ္ၾကီးရဲ႕ ျပဳံးရႊင္ေနတဲ့မ်က္ႏွာက ဘ၀မွာ ရင္ဆိုင္ၾကဳံေတြ႔ေန ရတဲ့ အခက္အခဲေတြ၊ သူတို႔ရဲ႕ ဘ၀အေမာေတြကို ေျပေပ်ာက္ေစခဲ့ျပီဆိုတာ သိလိုက္ ရတဲ့ အခ်ိန္မွာ သူတို႔ေလးေတြကို စာနာသနားေနမိသည္။ ရိုးသားျဖဴစင္တဲ့ ဘ၀ေတြကို ေခါင္းပုံျဖတ္ အျမတ္ထုတ္ဖို႔ ၾကိဳးစားေနၾကသူေတြ လူ႔ေလာကၾကီးမွာ ခင္မ်ားထင္သ ေလာက္လည္း သိပ္အမ်ားၾကီး မရွိေလာက္ဘူးထင္ပါတယ္ဟု ယုံမွားသံသယရွိလွ်င္ တိဗက္လူမ်ိဳးတို႔ရဲ႕ မ်က္ႏွာကို ေသေသခ်ာခ်ာ ဖတ္ၾကည့္ေစခ်င္ပါသည္။ ျပီးေတာ့ တိဗက္အေ၀းေရာက္အစိုးရ ရုံးစိုက္ရာ႒ာနခ်ဳပ္ရွိေနသည့္အတြက္ ေနေရးထိုင္ေရး စားေရးေသာက္ေရး အဆင္ေျပတာေၾကာင့္လည္း တိဗက္လူမ်ိဳးအမ်ားစုက ဓရံဆာလာ မွုာ လာေရာက္ေနထိုင္ေနၾကျခင္းလည္းျဖစ္သည္။
“က်ေနာ္ တိဗက္ျပည္က ေရာက္လာတာ မၾကာေသးဘူးဗ်။ အခုမွ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလုိင္းလားမားကို ကိုယ္တိုင္ျမင္ဘူးတာေလ။ ဒါ ပထမဆုံးအၾကိမ္ေပါ့။ က်ေနာ္ အစတုန္းက ေတြးၾကည့္ဖူးတယ္။ ဘုန္းေတာ္ၾကီးဒလုိင္းလားမားဆိုတာ ဓာတ္ပုံေတြ ထဲက နတ္ရုပ္ေတြလုိ အခၽြန္အတက္ေတြနဲ႔လို႔ က်ေနာ္ထင္ထားတာေလ။ အခု တျခားလားမားေတြလုိပဲဆိုတာ သိလုိက္ရေတာ့ က်ေနာ္အံ့ၾသသြားတာေပါ့”ဟု ကမ္ပဆိုေသာ တိဗက္လူငယ္ကေလးက ေျပာပါသည္။ ဓရံဆာလာတြင္ ဘုန္း ေတာ္ၾကီးဒလုိင္းလားမားရွိသည္။ ဘုန္းေတာ္ၾကီးက သူတို႔ရခဲ့တဲ့ ဒဏ္ရာ အနာတရ ေတြကို ျဖစ္နိုင္သမွ် ၾကိဳးစားျပီး ကုသေပးသည္။ ၀မ္းနည္းအားငယ္ေနသည့္အခါ ႏွစ္သိမ့္အားေပးတတ္ေသးသည္။ ဘ၀အတြက္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လုိအပ္ခ်က္မ်ားကို သာမက ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လုိအပ္ခ်က္မ်ားကိုပင္ ဘုန္းေတာ္ၾကီးက အတတ္နိုင္ဆုံး ၾကိဳးစားျပီး ျဖည့္ဆီးေပးပါသည္။ တိဗက္ျပည္သူေတြ ေပ်ာ္ေနလွ်င္ ဘုန္းေတာ္ၾကီး လည္း ေပ်ာ္ေနတတ္ျပီး သူ႔ျပည္သူေတြ အားငယ္ႏြမ္းလ်ေနခ်ိန္ေတြမွာ ဘုန္း ေတာ္ၾကီးလည္း သူတို႔နဲ႔အတူ ေၾကကြဲ၀မ္းနည္းေနမည္လား မေျပာတတ္ေတာ့။ ကမၻာေက်ာ္ဘုန္းေတာ္ၾကီးမို႔ သူ႔ဘ၀ကို အတည္ျငိမ္ဆုံး၊ အေအးခ်မ္းဆုံး တည္ ေဆာက္ထားႏိုင္မည္မွာ သံသယျဖစ္စရာမရွိေသာ္လည္း အေ၀းေရာက္ တိဗက္ ျပည္သူေတြရဲ႕ မ်က္ႏွာေပၚမွာေတာ့ ၀မ္းနည္းရိပ္တို႔ ယွက္သန္းေျပးလႊားေနၾကတာကို ေတြ႔ျမင္ရေလ့ရွိပါသည္။
အခ်ိန္တန္ အိမ္ျပန္နိုင္ေရးသည္ အေ၀းေရာက္တိဗက္လူမ်ိဳးတို႔၏ အၾကီးမားဆုံး အျပင္းျပဆုံး အိပ္မက္တစ္ခုပင္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္တြင္ ျပည္သူ႔အစိုးရကို ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ စတုဒိသာပြဲေတြ ျခိမ့္ျခိမ့္သဲ က်င္းပေနသည္ကို ျမင္ရေလတိုင္း “မင္းတို႔က ငါတို႔ထက္စာရင္ အမ်ားၾကီးေတာ္ပါေသးတယ္ကြာ” ဟုေျပာခဲ့ဖူးသည့္ တိဗက္လားမားၾကီးကို တခုတ္တရ သတိရေနမိပါေတာ့သည္။
ဘုန္းေတာ္ၾကီးဒလုိင္းလားမားႏွင့္ တိဗက္အေ၀းေရာက္အစိုးရတို႔က အိႏၵိယမွာ ေသာင္တင္ေနသည့္ တိဗက္လူမ်ိဳးမ်ားရဲ႕လုိအပ္ခ်က္ေတြကို အတတ္နိုင္ဆုံးျဖည့္ဆီး ေပးေနပါသည္ဟုဆိုသည့္တိုင္ လုိအပ္ခ်က္ေတြက မ်ားစြာရွိေနဆဲပင္ျဖစ္သည္။ အၾကီးမားဆုံး ရင္ဆိုင္ေနရေသာျပႆနာမွာ ေနထိုင္ေရးပင္ျဖစ္သည္။ “ေလာေလာ ဆယ္မွာေတာ့ သုံးေယာက္ေလာက္ပဲေနလုိ႔ရတဲ့အိပ္ယာကို ေျခာက္ေယာက္ေလာက္ အိပ္ေနရတယ္။ ၁၉၉၁-ခုႏွစ္ ေႏြရာသီတုန္းကဆို တိဗက္ျပည္ကေန က်ေနာ္တို႔ တိဗက္ေတြ အမ်ားၾကီး ထြက္ေျပးလာနိုင္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီေနရာ (ဓရံဆာလာ)ကို လူေပါင္း ေလးရာနီးပါး ေရာက္လာၾကတယ္။ အိႏၵိယဘက္ကို၀င္ဖို႔ နီေပါမွာ တန္းစီေစာင့္ဆိုင္းေန ၾကသူေတြလည္း အမ်ားၾကီး က်န္ေနေသးတယ္။ အဲဒီတုန္းက ဒီကိုေရာက္လာတဲ့ တိဗက္သီလရွင္ဆရာေလး အဖြဲ႔တဖြဲ႔ဆိုရင္ အပါး(၉၀)ေက်ာ္တယ္။ အားလုံးအရြယ္ ေရာက္ခါစ လူငယ္ကေလးေတြခ်ည္းပဲ။ မိန္းကေလးေတြဆိုေတာ့ အထူးစိုးရိမ္မိတာေပါ့။ အကုန္လုံးကို လက္ခံခ်င္ေပမယ့္ ေနရာအခက္အခဲေၾကာင့္ ေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္ပဲ လက္ခံနိုင္ခဲ့တယ္။ တကယ္စိတ္မေကာင္းဘူး။ ဒီကို အားကိုးတၾကီးနဲ႔ ေရာက္လာၾကတဲ့ သူတို႔ေလးေတြကို စိတ္ဓာတ္က်မသြားေစခ်င္ဘူးဗ်ာ”ဟု တန္ဇန္းခ်ိဳေဂ-ဆိုေသာ တိဗက္အမ်ိဳးသားၾကီးက ေျပာပါသည္။
နီေပါနိုင္ငံသည္ တိဗက္တို႔အတြက္ ဒုတိယနိုင္ငံျဖစ္ျပီး အိႏၵိယက တတိယနိုင္ ငံျဖစ္သည္။ တိဗက္ကေန အခက္အခဲမ်ားစြာကိုျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့ၾကျပီး နီေပါထဲကို ၀င္။ အဲဒီမွာ အခ်ိန္အတိုင္းအတာတစ္ခုထိ ေစာင့္ေနၾကရျပီး ဒီဘက္က မီးစိမ္းျ ပျပီဆိုေတာ့မွ အိႏၵိယဘက္ကို ၀င္ေရာက္လာၾကျခင္းျဖစ္သည္။ အိႏၵိယဘက္ရွိ ေဘလာကုပႏွင့္ ေမာင္းေဂါတ္ဆိုေသာျမိဳ႕မ်ားတြင္ တိဗက္ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းႏွင့္ သီလရွင္ေက်ာင္းမ်ားရွိပါသည္။ အိႏၵိယေတာင္ ပိုင္းႏွင့္ ေျမာက္ပိုင္း၊ ဗုဒၶဂယာရွိရာ ဘီဟာျပည္နယ္ႏွင့္ ကာလကတၱားဘက္တို႔တြင္လည္း တိဗက္ေက်ာင္းမ်ား မ်ားစြာ ရွိသည္။ ျပည္နယ္အသီးသီးရွိ အဆိုပါေက်ာင္းမ်ားသို႔ တိဗက္ဒုကၡသည္တို႔ လြတ္ လြတ္လပ္လပ္ သြားလာေနထိုင္ခြင့္ ရရွိျခင္းသည္ အျခားတိုင္းျပည္မ်ားရွိ ဒုကၡသည္ မ်ားႏွင့္မတူေသာ ၾကီးမားေသာ အခြင့္ထူးၾကီးတစ္ခုပင္ျဖစ္ပါေတာ့သည္။
တိဗက္ျပည္တြင္ လာဆာ၊ အမ္ဒူးႏွင့္ ကမ္ ဟူ၍ ျပည္နယ္သုံးခုပဲရွိရာ မ်ားေသာအား ျဖင့္ အမ္ဒူးႏွင့္ ကမ္ျပည္နယ္ဘက္က ေရာက္လာၾကေသာ တိဗက္မ်ားသည္ အိႏၵိယ ေတာင္ပိုင္းကို ေရြးခ်ယ္တတ္ၾကသည္။ တရုတ္ျပည္က ၀င္ေရာက္မက်ဴးေက်ာ္ မသိမ္းပိုက္ေသးသည့္အခ်ိန္တုန္းကေတာ့့ တိဗက္ျပည္သည္ ကမၻာၾကီးႏွင့္ အဆက္ အသြယ္ျပတ္ေတာက္ေနသည့္ သီးသန္႔ကမၻာကေလး တစ္ခုပင္ျဖစ္သည္။ အခုေတာ့ နားမ်က္စိ ၾကီးၾကီးထားမွျဖစ္ေတာ့မည္ဆိုတာကို တိဗက္တို႔ ေကာင္းေကာင္းနားလည္း သေဘာေပါက္သြားခဲ့ၾကေလျပီ။ ျပည္ပေရာက္ တိဗက္တို႔ရဲ႕ နားမ်က္စိေတြကို အစြမ္းကုန္ဖြင့္ေပးနိုင္ဖို႔ တစ္ခုတည္းေသာ လမ္းေၾကာင္းမွာ ပညာေရးပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ကမၻာပတ္ေနေသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလုိင္းလားမားက ေကာင္းေကာင္းနားလည္ သေဘာေပါက္ထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူတို႔တိုင္းျပည္ သူ႔လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ နားမ်က္စိ အသိဥာဏ္ပညာ အေတြးအေခၚအယူအဆေတြကို ဖြင့္ေပးဖို႔ အိႏၵိယေတာင္ပိုင္းတြင္ တိဗက္တကၠသိုလ္ၾကီး သုံးခုကိုလည္း ဖြင့္လွစ္တည္ေထာင္ေပးထားေလသည္။
ေခါင္းေခါင္းခ်င္း ယွဥ္တဲ့ေခတ္မွာ ကိုယ္က လက္သီးလက္ေမာင္း တန္းေနလုိ႔ မျဖစ္ ေတာ့။ လက္သီးလက္ေမာင္း တန္းေနရုံ၊ လက္သီးလက္ေမာင္း တန္းတတ္ရုံကေလး ႏွင့္လည္း ဒီေခတ္က အလုပ္မျဖစ္ေတာ့။
အိႏၵိယေတာင္ပိုင္းတြင္ တိဗက္လူမ်ိဳး ေလးေသာင္းေက်ာ္ရွိျပီး ထိုေလးေသာင္းေ က်ာ္ေသာ တိဗက္လူမ်ိဳးတို႔အတြက္ တကၠသိုလ္သုံးခုရွိပါသည္။ အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းနိုင္ငံတြင္ ေရာက္ရွိေနၾကေသာ က်ေနာ္တို႔ျမန္မာနိုင္ငံသား ဒုကၡသည္ဦးေရမွာ ေလးသန္း၀န္းက်င္ေလာက္ရွိသည္ဟု ဆိုပါသည္။ ထိုေလးသန္းေလာက္ေသာ ျမန္မာ လူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ သင္ယူစရာေက်ာင္းေတြ၊ တကၠသိုလ္ေတြ ဘယ္ႏွစ္ခုေလာက္မ်ား ရွိေလမလဲလုိ႔ ေတြးၾကည့္ေနမိသည္။ အိမ္ေပ်ာက္သြားတဲ့ တိဗက္ေတြ ပညာသင္ၾကား ခြင့္ရၾကသလုိ အိမ္ေပ်ာက္ေနတဲ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ကေလးငယ္ေလးေတြလည္း ဒုတိယ တိုင္းျပည္မွာ ပညာသင္ၾကားခြင့္ေတြ ရမွရၾကပါရဲ႕လား မသိ။ သူတို႔ေလးေတြ ေသစာ ရွင္စာေလးဖတ္တတ္ဖို႔ အခြင့္အေရးကေလးေတာင္ ရမွရၾကပါရဲ႕လား က်ေနာ္ အတိအက် မသိ။ ကိုယ့္မွာသာ ေတြးရင္း စိတ္ပူေနမိပါေသးေတာ့သည္။
ကိုသစ္ (သီတဂူ)
၁၊ ၃၊ ၂၀၁၈