လွေရႊ – အေမရိကားက ပညာေရးစနစ္နဲ႔ အေမရိကား အိပ္မက္
(သစ္ခက္သံလြင္၊ မိုးမခ) ႏို၀င္ဘာ ၃၀၊ ၂၀၁၆
(photo – securedgenetworks.com, classroom) |
အဲဒီေတာ့ အေမရိကားကအထက္တန္းက်တဲ့ ပညာေရးဆိုတာ ေငြနဲ႔ပုံေအာၿပီး ဝယ္ရတဲ့ ပညာေရး စနစ္ပါ။ အထက္တန္းက်တဲ့အလုပ္အကိုင္ကို လိုခ်င္တယ္ဆိုရင္ အထက္တန္းက်တဲ့ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ေတြက ဘြဲ႔ဒီဂရီကို ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္မွ ေတာ္ရာက်တဲ့ပညာေရးစနစ္ပါ။
အေမရိကားမွာ အထက္တန္း ပညာေရး (၁၂) တန္းထိ အခမဲ့ ပညာေရးပါ။ တက်ပ္မွမေပးရတဲ့ စနစ္ပါ။ အထက္တန္းၿပီးတာနဲ႔ ေဒသဆိုင္ရာေကာလိပ္ေလးေတြကို ဆက္တက္မယ္ဆိုရင္ standard aptitude test (SAT) ေျဖစရာမလိုဘဲ တက္လို႔ရပါတယ္။ Credit တခုကို ေဒၚလာ (၁၂၀) ေလာက္သာေပးရ တဲ့ ေကာလိပ္ေလးေတြပါ။ ေက်ာင္းစရိတ္အတြက္ ကုန္က်ေငြ
ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားကို ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ ဖက္ဒရယ္အစိုးတို႔က ေပးတာမ်ားပါတယ္။ တႏွစ္အတြက္ကုန္က်ေငြက ေဒၚလာ ေထာင္ဂဏန္းသာ ရွိပါတယ္။ ဆင္းရဲသားမိသားစုေတြအတြက္ သင့္ေတာ္တဲ့သုံးႏွစ္သင္ ေကာလိပ္ေလးေတြပါ။
အဲဒီနာမည္ႀကီး ေကာလိပ္၊ တကၠသိုလ္ေတြမွာ ေက်ာင္းလခက Credit တခုကို ၁၂၀၀-၁၄၀၀ ေလာက္ ရွိတာမို႔ တႏွစ္ကုန္က်ေငြက ေဒၚလာ ၆၅၀၀၀-၇၅၀၀၀ ေျခာက္ေသာင္းခြဲနဲ႔-ခုႏွစ္ေသာင္းခြဲ ၾကားမွာ ရွိပါတယ္။ ေက်ာင္းကေပးတဲ့ စေကာလာရွစ္ပညာသင္ဆု၊ အစိုးရကေပးတဲ့ပညာသင္ဆုဆိုတာလည္း ျမန္မာျပည္မွာလိုေပးတာမဟုတ္။ မိဘႏွစ္ပါးရဲ႕ဖက္ဒရယ္အစိုးရကိုေဆာင္ထားတဲ့
ဝင္ေငြခြန္ေတြကို ၾကည့္ၿပီး ေပးတာမ်ိဳးပါ။
က်ေနာ္ေလ့လာမိသေလာက္ အေမရိကန္လူျဖဴ မိသားစု ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ကေလးရဲ႕ပညာေရး အတြက္ ကုန္က်မယ့္ေငြကို ေမြးကတည္းက ျပည္နယ္ အစိုးရကလုပ္ေပးထားတဲ့ College Education Saving Plan (529) ေတြမွာ စုထားတတ္ၾကပါတယ္။ ျပည္နယ္အစိုးရက လုပ္ေပးထားတဲ့ စုေငြေတြပါ။ အတိုးႏႈန္း မ်ားမ်ားေပးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မိမိႀကိဳက္သေလာက္ စုေဆာင္းပိုင္ခြင့္မရွိတဲ့ စနစ္ပါ။
ေျပာခ်င္တာ ေဒၚလာ ခုႏွစ္ေသာင္း စုထားတဲ့ကေလးအတြက္ တကၠသိုလ္ပညာေရးအတြက္ ကုန္က် မယ့္ ေဒၚလာႏွစ္သိန္းခြဲကို ဘာမွပူစရာမလိုေတာ့ပါ။ ခက္တာက အဲဒီစုေငြေတြကို ပညာေရးတခုအတြက္ပဲ သုံးစြဲခြင့္ ျပဳပါတယ္။ တျခားကိစၥအတြက္ေငြကို ျပန္ထုတ္မယ္ဆို အစိုးရကို ဝင္ေငြခြန္ေပးရတဲ့အျပင္ ဒဏ္ေၾကးေတြလည္း မ်ားမ်ားေပးရတဲ့အတြက္ မိမိစုထားတဲ့ ေငြပမာဏကိုပဲ ျပန္ရပါတယ္။ အစိုးရက ေပးထားတဲ့အတိုးႏႈန္းကို ျပန္ယူထားလိုက္တဲ့သေဘာပါ။
ဥပမာအေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ကေလးက အခုဆို အသက္(၇)ႏွစ္၊ ပထမတန္းတက္ေနၿပီမို႔ ကေလးရဲ႕ပညာေရး အတြက္ စုေဆာင္းမယ့္အခ်ိန္က (၁၁) ႏွစ္သာရပါေတာ့မယ္။ ျပည္နယ္က ခြင့္ျပဳထားတဲ့ ေအဂ်င့္နဲ႔သြား တိုင္ပင္လို႔ ရပါတယ္။ က်ေနာ့္ကေလးတြက္ ေကာလိပ္တက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေဒၚလာစ္သိန္းေလာက္ စုေဆာင္းႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဒီႏွစ္ကစလို႔ စုမယ္ဆို မတည္ရမယ့္ေငြက ေဒၚလာ ( ၂၀၀၀၀) ႏွစ္ေသာင္းဆို၊ တလကို ( ၅၀၀) ေလာက္စုႏိုင္မွ ကေေလးပညာေရးအတြက္ စိတ္ေအး ရမယ့္
အေနအထားပါ။
လိုခ်င္တယ္ဆိုရင္ အထက္တန္းက်တဲ့ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ေတြက ဘြဲ႔ဒီဂရီကို ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္မွ ေတာ္ရာက်တဲ့ပညာေရးစနစ္ပါ။
အဲဒီေတာ့ အေမရိကားအိပ္မက္( American Dream) အေကာင္အထည္ေပၚလာဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံ အလုပ္လုပ္တာ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္း
နားရက္က ခရစ္စမတ္ (၂) ရက္တည္းသာ။
Yes that s true. I didn’t have to pay much for college. But i have medical school loans plus interest so I paid back a total of 200,000$. It took me ten years after residency to pay back and we don’t have kids. If we have kids to feed, it will take longer