ခင္စႏၵာျမင့္ ● ႏွလံုးသားက စကားသံမ်ားကို နားစြင့္ၾကည့္ပါ
(Education Digest / မိုးမခ) ဇြန္ ၂၃၊ ၂၀၁၆
(ဓာတ္ပံု – ခင္ေလး၊ ရန္ကုန္ ။ ဇြန္ ၃၊ ၂၀၁၆)
ေအးစက္ေနေအာင္ ေလေအးစက္ေတြဖြင့္ထားတဲ့ အခန္းက်ယ္တခုထဲကို ၀င္လိုက္တယ္ဆိုရင္ပဲ အခန္းထဲမွာရွိေနတဲ့ လူေတြဟာ အုပ္စုႏွစ္စုကြဲေနတယ္ဆိုတာကို သတိထားမိလိုက္ပါတယ္။ အခန္းရဲ႕ဘယ္ဘက္အျခမ္းမွာေတာ့ တီရွပ္အနီေရာင္၀တ္ထားတဲ့ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီးေတြက အရြယ္စံု။ သူတို႔၀တ္ထားတဲ့ တီရွပ္အနီေရာင္ရဲ႕ေနာက္မွာေတာ့ “ႏွလံုးသားမွ… … စကားသံမ်ား” လို႔ေရးထားေလရဲ႕။ သူတို႔နဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္အရပ္ျဖစ္တဲ့ အခန္းရဲ႕ ညာဘက္အျခမ္းမွာကေတာ့ အေရာင္အေသြးစံုတဲ့ ၀တ္ေကာင္းစားလွေတြနဲ႔ လူေတြ။ အခန္းရဲ႕ သံုးပံုႏွစ္ပံုကို ေနရာယူထားတဲ့ အမ်ားစုေသာ သူတို႔ေတြထဲက ထြက္လာတဲ့ အသံေတြကေတာ့ မတူကြဲျပားတဲ့ ဘာသာစကားအသံေတြရယ္ပါ။
ဒီလူႏွစ္စုရဲ႕ အလယ္မွာ သြက္လက္တဲ့ဟန္ပန္နဲ႔ လူလတ္ပိုင္းအရြယ္ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္က “သားတို႔သမီးတို႔ ဘာေျပာခ်င္ၾကေသးလဲ” ဆိုၿပီး တီရွပ္အနီေရာင္၀တ္ထားတဲ့ လူနည္းစုဆီကို လွမ္းၿပီး ေမးေနပါတယ္။ သူကေတာ့ ေဝါလ္ဗီးရွင္း အင္တာေနရွင္နယ္လ္ ျမန္မာ (World Vision International Myanmar) အဖြဲ႕က ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ တဦးျဖစ္တဲ့ ေဒၚဥမၼာအိအိေခ်ာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူမကေတာ့ ေစာေစာက လူနည္းစုျဖစ္တဲ့ သူေတြရဲ႕ ႏွလံုးသားထဲက စကားသံေတြကို လူမ်ားစုျဖစ္တဲ့ တဖက္ျခမ္းကလူေတြ ၾကားရေအာင္ ႏိႈးေဆာ္ေပးေနသူပါ။
ဓာတ္ပံု – ခင္ေလး။
ဒီလို အားနည္းေနသူ လူနည္းစုေတြနဲ႔ အင္အားႀကီးတဲ့ လူေတြအၾကားမွာ အျပန္အလွန္ရင္ဖြင့္ ေဆြးေႏြးအေျဖရွာေနတဲ့ ေနရာကေတာ့ လူကုန္ကူးမႈခံလိုက္ရတဲ့ သူေတြ ရင္ဖြင့္ေျပာဆိုေနတဲ့ အခမ္းအနားတခုပါ။ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ လူမႈေစာင့္ေရွာက္ေရး ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းတခုျဖစ္တဲ့ ေဝါလ္ဗီးရွင္း ျမန္မာရဲ႕ အစီအမံနဲ႔ လူကုန္ကူးခံရၿပီး ေနရပ္ကို ျပန္လာႏိုင္ခဲ့တဲ့ လူတခ်ိဳ႕နဲ႔ ေတြ႕ဆံု၊ သူတို႔ရဲ႕ ရင္ထဲက စကားသံေတြကို စာနယ္ဇင္းနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာတာ၀န္ရွိသူအဆင့္ဆင့္ တိုက္ရိုက္နားေထာင္ ေမးျမန္းႏိုင္တဲ့ ဆံုေတြ႕ပြဲေလးတခုကို ဇြန္လ (၃) ရက္ေန႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဆန္းမစ္ပါတ္ခ္ျဗဴး ဟိုတယ္မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းပါ။
ဓာတ္ပံု – World Vision International Myanmar
ေဝါလ္ဗီးရွင္းျမန္မာဟာ လူကုန္ကူးမႈအဆံုးသတ္ေရးစီမံခ်က္ကို ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကတည္းက စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၆ခုႏွစ္မွာ စီမံကိန္းသက္တမ္း (၅)ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္ပါတယ္။ (၅)ႏွစ္ အတြင္းမွာ မႏၱေလး၊ က်ိဳင္းတံု၊ လိြဳင္ေကာ္၊ ဘားအံ၊ ေမာ္လၿမိဳင္၊ တနသၤာရီတိုင္း ပုေလာၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ေကာ့ေသာင္း ၿမိဳ႕နယ္တို႔မွာ လူကုန္ကူးမႈဆိုင္ရာ ႀကိဳတင္တားဆီးေရး (Prevention)၊ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး (Protection)၊ မူဝါဒေရးရာနဲ႔ ပူေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား (Policy and Cooperation)၊ တရားစြဲဆိုေရး (Prosecution) စြမ္းရည္ျမွင့္တင္ေရး (Capacity Building) လုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ေနရပ္ျပန္လာသူ ၃၀၂ ဦးကို မိသားစုနဲ႔ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေပးႏိုင္ခဲ့ၿပီး ၉၃ ဦးကို အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းဆိုင္ရာ ကူညီေထာက့္ပံမႈေတြ ျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္းလည္း စာရင္းဇယားေတြက ဆိုပါတယ္။ လူကုန္ကူးခံခဲ့ရၿပီး ေနရပ္ျပန္လာသူမ်ားနဲ႔ ေတြ႕ဆံုပြဲ လုပ္ခဲ့တာလည္း (၇) ႀကိမ္ ရွိပါၿပီ။
ဓာတ္ပံု – World Vision International Myanmar
ဓာတ္ပံု – World Vision International Myanmar
“ရြာကလူေတြက ကၽြန္မတို႔ဆီကဘာသတင္းမွမၾကားရေတာ့ ေသကုန္ၿပီလို႔ထင္ေနၾကတယ္။
တခ်ိဳ႕ကၾကေတာ့လည္း ဟို္မွာ မေကာင္းတာ လုပ္စားေနတယ္လို႔ ထင္ၾကျပန္တယ္…”
ထိုင္းႏိုင္ငံရွိ အေအးခန္းစက္ရံုတခုမွာ လူကုန္ကူးခံလိုက္ရတဲ့ ေတာင္ငူၿမိဳ႕က မသန္းေဌးကို ဇြန္လ (၃) ရက္ေန႔ ေတြ႕ဆံုပြဲမွာ ကိုယ္တိုင္ တိုက္ရိုက္ သီးသန္႔ေမးျမန္းခြင့္ရစဥ္ သူ ရင္ဖြင့္ေျပာျပတဲ့ စကားသံ ျဖစ္ပါတယ္။
မသန္းေဌးႏွင့္ သူ႕ရဲ႕ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ သမီးဟာ သမုဒၵရာ ဝမ္းတထြာအတြက္ သူတို႔ဇာတိက အလုပ္အကိုင္ပြဲစားေတြကတဆင့္ တဖက္ႏိုင္ငံက ငါးေသတၱာစည္သြပ္ဘူးစက္ရံုမွာ အလုပ္လုပ္ဖို႔အတြက္ တရား၀င္ စာခ်ဳပ္စာတမ္း ျပည္ဝင္ခြင့္ဗီဇာမ်ားနဲ႔ သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အေတြ႕အၾကံဳမရွိ မလည္မဝယ္ ရိုးအတဲ့ သူတို႔သားအမိႏွစ္ေယာကို ဒီဘက္က ေအဂ်င္စီပြဲစားေတြက ကိုယ့္ႏိုင္ငံသားခ်င္း နားလွည္႔ပါးရိုက္လုပ္ၿပီး တဖက္လွည့္နဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံက အလုပ္ပြဲစားေတြဆီ ေရာင္းစားတာကို ခံခဲ့ရရွာပါတယ္။ သူတို႔ဟာ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ခဲ့စဥ္ကနဲ႔ လံုးဝ မတူညီတဲ့ အလုပ္အကို္င္ေတြကို လုပ္ခဲ့ရတဲ့ အျပင္ လုပ္ခေၾကးေငြလည္း မရခဲ့ပါဘူး။ ေနာက္ပိုင္း ထိုင္းအာဏာပိုင္ဘက္ကို လုပ္ခေငြရဖို႔ တိုင္တန္းေတာင္ဆိုရာမွာ (၉) လ ၾကာ တရားရင္ဆိုင္ခဲ့ရေပမယ့္ လုပ္ခေငြ အျပည့္အဝ မရရွိခဲ့ဘဲ နစ္နာေၾကး ဘတ္ေလးထာင္သာ ရၿပီး အခု အိမ္ျပန္ခဲ့တာပါ။
လူကုန္ကူးခံရတဲ့ လူအမ်ားစုဟာ သူတို႔ရဲ႕ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး အဆင္မေျပမႈတခုခုကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး လူကုန္ကူးပြဲစားေတြရဲ႕ မက္လံုးေပး စည္းရံုးသိမ္းသြင္းတာကို ခံၾကရတာ မ်ားပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေသာ ပြဲစားေတြဟာ သားေကာင္ျဖစ္လာမယ့္ သူေတြၾကားမွာ သြားလာေနထိုက္က်က္စားကာ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရသူ မိတ္ေဆြလူယံုတဦးလို ျပဳမူေနထိုင္ၿပီးမွ ယံုၾကည္မႈကို အလြဲသံုးစားလုပ္ လူေတြကို လွည့္ျဖားတတ္ၾကပါေသးတယ္။ လူမုဆိုးေတြဟာ အထည္ခ်ဳပ္စက္ရံုလို ေအာက္ေျခလူတန္းစားအမ်ားစု အလုပ္လုပ္ရာေနရာေတြမွာ (၁) လ တန္သည္ (၂) လ တန္သည္ ၀င္ေရာက္ အလုပ္လုပ္ကာ သူသိမ္းသြင္းခ်င္တဲ့ သူ၊ အထူးသျဖင့္ အေတြ႕အၾကံဳနည္းသူ လူငယ္လူရြယ္မ်ား၊ ပညာနည္းသူမ်ား၊ ရိုးႏံုလွတဲ့ ေတာေနလူတန္းစားမ်ားကို အက်ိဳးလိုလားသူ လူယံုတေယာက္ကဲ့သို႔ ေျပာဆို စည္းရံုး သိမ္းသြင္းမႈေတြ ျပဳလုပ္ၾကတာပါ။
ခံရသူအမ်ားစုဟာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အစြန္အဖ်ားအရပ္ေဒသေတြမွာ ေနထိုင္လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနၾကရသူေတြပါပဲ။ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ခက္ခဲတာေတြေၾကာင့္ေရာ၊ အသိပညာ အတတ္ပညာနည္းပါး လြန္းလွတာေတြေၾကာင့္ပါ သူတို႔ဘ၀ေတြရဲ႕ လူေနမႈအဆင့္အတန္းနဲ႔ အသိအျမင္ေတြဟာ အလြန္ပင္ နိမ့္က်လွပါတယ္။ ေဒသတြင္း ရိုးရာ လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္ ဓားမဦးခ် အလုပ္အကိုင္ေတြကို ၾကမ္းတမ္းခက္ခဲစြာ လုပ္ကိုင္ၾကရေပမယ့္ ရရွိတဲ့ အျမတ္အစြန္း (သို႔မဟုတ္) လုပ္ခလစာကေတာ့ နည္းပါးလြန္းတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အပင္ပန္းခံရတာခ်င္း အတူတူ လုပ္ခလစာ ပိုရႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံေတြဆီမွာ ေမြးရပ္ ဇာတိ၊ မိသားစုနဲ႔ အိုးအိမ္ကို စြန္႔ခြာၿပီး သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ၾကရင္း ဒီလိုမ်ိဳး အဓမၼ ေရာင္းစားခံရျခင္း၊ အလိုမတူတဲ့ အလုပ္အကိုင္ေတြမွာ အတင္းအက်ပ္ လုပ္ရျခင္း၊ လုပ္ခေၾကးေငြမရျခင္း၊ အလုပ္သမား အခြင့္အေရး လံုးဝ မခံစားရျခင္း၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ကင္းမဲ့ျခင္းစတဲ့ အျဖစ္ဆိုးေတြ ၾကံဳေတြ႕ရေတာ့တာပါပဲ။
“ေနစရာလည္းမရွိဘူး၊ စား၀တ္ေနေရးကလည္း ခက္ခဲေတာ့ ေတြးမိတိုင္း မ်က္ရည္က်ရတယ္” လို႔ ရင္ဖြင့္သြားခဲ့တဲ့ ေမာင္မ်ိဳးရဲ႕ ဘ၀ကေတာ့ အင္မတန္မွကုိ ေၾကကြဲဖြယ္ရာေကာင္းလွပါတယ္။
ဓာတ္ပံု – ခင္ေလး
ေမာင္မ်ိဳးဟာ ဇာတိေကာ့ေသာင္းမွာ သာမန္ေရလုပ္သားတေယာက္အျဖစ္ လုပ္ကိုင္ေနထိုင္ေနရင္း အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ ကတန္ကၽြန္းက ငါးဖမ္းသေဘၤာေပၚကို ေရာင္းစားခံလိုက္ရသူပါ။ ေရလုပ္သားအျဖစ္ သူေရာင္းစားခံလိုက္ရတဲ့ေနရာမွာ အလုပ္ရွင္ရဲ႕ ရက္ရက္စက္စက္ အႏိုင္က်င့္ ေခါင္းပံုျဖတ္မႈေတြကို ခံခဲ့ရပါတယ္။ သူေဌးေမြးထားတဲ့ ေခြးတေကာင္ကို ရိုက္မိတဲ့အတြက္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူရဲ႕ အသက္ကို ႏႈတ္ယူသြားခဲ့တဲ့ လူမဆန္တဲ့ အျဖစ္ဆိုးေတြကိုလည္း မ်က္ျမင္ ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ ယုတ္မာရက္စက္ၾကမ္းတမ္းလြန္းတဲ့ သူေဌးရဲ႕လက္ေအာက္မွာ ေမာင္မ်ိဳးဟာ အဓမၼ အလုပ္အခိုင္းခံခဲ့ရၿပီး မ်က္လံုးတဖက္ ဆံုးရံႈးခဲ့ရတဲ့အျပင္ ခႏၶာကိုယ္ဟာလည္း ဒုကၡိတတေယာက္ျဖစ္လုနီးပါး ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြ မ်ားစြာရရွိခဲ့ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ ကံေကာင္းေထာက္မလို႔သာ အသက္နဲ႔ကိုယ္ ၿမဲၿပီး ေနရပ္ကို ျပန္ေရာက္ခဲ့ေပမယ့္ လူကေတာ့ ဘာမွ လုပ္ကိုင္စားေသာက္လို႔ မရႏိုင္ေလာက္တဲ့ ဘ၀မ်ိဳးကို ေရာက္သြားပါၿပီ။ အခုေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ေဝါလ္ဗီးရွင္း ျမန္မာရဲ႕ ေထာက္ပံ့မႈ (၁) လ ၁၂၀,၀၀၀ က်ပ္ နဲ႔သာ ဘဝကို ရပ္တည္ေနရပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ ေမာင္မ်ိဳးဟာ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ညဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈဒဏ္က လြတ္ခဲ့ၿပီ ဆိုႏိုင္ေပမယ့္ အတိတ္အိပ္မက္ဆိုးကေန မလြတ္ႏိုင္၊ အားငယ္စိတ္ေတြရွိဆဲျဖစ္တဲ့အျပင္ အနာဂတ္ဘဝအတြက္လည္း စိုးရိမ္စိတ္ေတြ အျပည့္နဲ႔ဆိုတာ သူ႔ဘ၀အနာဇာတ္ေၾကာင္း ျပန္ေျပာရင္း စီးက်ေနတဲ့မ်က္ရည္ေတြက သက္ေသျပေနပါတယ္။
ေမာင္မ်ိဳးတို႔ မသန္းေဌးတို႔လို ႏိုင္ငံရပ္ျခားကို လူကုန္ကူးခံရတဲ့ လူေတြလည္းရွိသလို ျပည္တြင္းမွာတင္ လူကုန္ကူးခံလိုက္ရတဲ့ သူေတြလည္းရွိၾကပါေသးတယ္။ (နာမည္မေဖာ္ျပတဲ့) ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ လူငယ္ေလးတေယာက္ဆိုရင္ ျပည္တြင္းကလုပ္ငန္းရွင္ေတြရဲ႕ စည္းရံုးသိမ္းသြင္းမႈေတြ ၾကားမွာပဲ လူကုန္ကူးခံခဲ့ရေၾကာင္း သိခဲ့ရပါတယ္။
ဓာတ္ပံု – ခင္ေလး
ဒါ့အျပင္ တရားမ၀င္သြားခဲ့သူေတြတင္မဟုတ္ တရား၀င္သြားေရာက္ အလုပ္ လုပ္ကိုင္ၾကသူေတြမွာလည္း အဓမၼလူကုန္ကူးခံရမႈေတြရွိေနပါတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳဲးျဖစ္စဥ္ေတြ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္သလဲဆိုတာကို တာဝန္ရွိ ပုဂၢိဳလ္မ်ားဘက္ကို အေၾကာင္းအရင္း ေမးျမန္းၾကည့္ရာမွာေတာ့ “ႏိုင္ငံျခားသြားအလုပ္လုပ္ခ်င္သူေတြဟာ သူတို႔ကို ဆက္သြယ္အလုပ္ရွာေပးတဲ့ ေအဂ်င္စီေတြရဲ႕ ေျဖာင့္မတ္မွန္ကန္မႈ၊ တရားဝင္မႈ မဝင္မႈကို ေသခ်ာေလ့လာမစံုစမ္းၾကဘဲ သြားၾကတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္” ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္ပအလုပ္အကိုင္ဌာန အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး တိုင္းဦးစီး ေဒၚႏုႏုခင္က ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ဗဟုသုတနဲ႔ပညာအေျခခံနည္း ေက်းလက္ေနျပည္သူလူထု အမ်ားစုအတြက္ အလုပ္အကိုင္ရွာေဖြရာမွာ စနစ္တက် ခ်ဥ္းကပ္စံုစမ္းေမးျမန္းဖို႔ ဆိုတာမျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ အစိုးရနဲ႔ အရပ္ဘက္လူမႈအဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ရပ္မိရပ္ဖေတြ ပူးေပါင္းၿပီး လူကုန္ကူးမႈအႏၱရာယ္အသိအမွတ္ျပဳမႈ အစီအစဥ္ေတြ တိုင္းျပည္အႏွံ႔က ေက်းလက္ေတာရြာထိ အေရာက္ ယခုထက္ပိုမို လုပ္ကိုင္ဖို႔လိုေနပါတယ္။ ပညာေပး စာေစာင္ေတြ၊ ေရဒီယိုနဲ႔ ရုပ္ျမင္သံၾကားအစီအစဥ္ေတြ ဆင္းရဲသား ပညာနည္းလူထုအမ်ားစုၾကား အမွန္တကယ္ ပ်ံ႕ႏွံ႔ဖို႔လည္း လိုေနပါတယ္။
ပံုစံမ်ိဳးစံု အသြင္မ်ိဳးစံုနဲ႔ လူကုန္ကူးေနၾကမႈအေပၚ မည္သို႔ေသာ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈေတြကို ျပဳေနပါသလဲ၊ ဒီလိုလူကုန္ကူးခံရမႈေတြ ပေပ်ာက္ေအာင္ ဘယ္လို စီမံခ်က္ေတြနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေပးေနပါသလဲ၊ လူကုန္ကူးခံလိုက္ရတဲ့ သူေတြရဲ႕ လုပ္ခလစာေတြ ျပန္လည္ရရွိဖို႔အတြက္ ဘယ္လိုေတြ လုပ္ေဆာင္ေပးေနပါသလဲ စတဲ့ ေမးခြန္းေတြကိုေတာ့ လူကုန္ကူးမႈတာဆီးကာကြယ္ေရးအဖြဲ႔က ဒုရဲမွဴးႀကီးမ်ိဳးသိန္းကို ေမးျမန္းခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၅-၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြင္း လူကုန္ကူးခံရသူေပါင္း ၁,၂၀၀ နီးပါးမွာ အမ်ားစုေသာသူေတြဟာ ကိုယ္အလုပ္လုပ္ေနတာ ဘယ္ကုမၸဏီ၊ ဘယ္သူေဌးနဲ႔ အလုပ္လုပ္ခဲ့တာျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ေသခ်ာျပန္မေျပာႏိုင္ၾကတဲ့ အတြက္ လူကုန္ကူးတားဆီးကာကြယ္ေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ စည္းမ်ဥ္းေတြနဲ႔မကိုက္ညီဘဲ ျဖစ္ကာ အမႈဖြင္ဖို႔ခက္ခဲေနေၾကာင္း၊ တရားလိုကမွ ျပည့္စံုလံုေလာက္တဲ့ အခ်က္အလက္ကို မေပးႏိုင္ရင္ အထူးသျဖင့္ တဖက္ႏိုင္ငံက လူကို တရားစြဲဖို႔ဆိုတာ မလြယ္ကူေၾကာင္း ဒုရဲမွဴးႀကီးက လွစ္ဟာအားနည္းတဲ့ အခ်က္တခ်က္ကို ေျပာျပပါတယ္။
ဒါေပ့မယ့္ အဓိက ျပႆနာက လုပ္ထံုးလုပ္နည္း အဆင့္ဆင့္ မ်ားျပားမႈနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အားနည္းမႈေတြေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ လူကုန္ကူးခံရၿပီး ျပန္လာတဲ့ ကိုေဇာ္ေဇာ္လင္းရဲ႕ ေျပာဆိုခ်က္အရဆိုရင္ သူတို႔ လူကုန္ကူးခံရတဲ့ အေျခအေန၊ အခ်က္အလက္ေတြကို တိတိက်က်ေျပာျပႏိုင္ခဲ့တယ္၊ အလုပ္သမားနံပါတ္၊ သူေဌးနာမည္ကအစ ေျပာျပႏိုင္ခဲ့ေပမယ့္ အခုအခ်ိန္အထိ လုပ္ခလစာျပန္မရေသးတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြလည္း ၾကားသိခဲ့ရပါတယ္။
လူကုန္ကူးခံရတဲ့ သူေတြဟာ တဖက္ႏိုင္ငံမွာ အခက္အခဲမ်ိဳးစံုၾကံဳေတြလာရတဲ့ အခ်ိန္မွာ သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ တရားဥပေဒအကူအညီယူျခင္းမ်ိဳး၊ အလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားရဲ႕ ပံ့ပိုးမႈ ေတာင္းခံျခင္းမ်ိဳး၊ လူမႈကယ္ဆယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ပရဟိတအဖြဲ႕ေတြကို ဆက္သြယ္ေျပာဆို အကူအညီေတာင္းျခင္းမ်ိဳးေတြ ျပဳလုပ္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အသိမ်ိဳးရွိဖို႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္။
တဖက္မွာလည္း အဲဒီလို အသိမ်ိဳးရွိလို႔ ဆက္သြယ္တိုင္ၾကားျပန္ေတာ့လည္း အေပၚကမႈ၀ါဒနဲ႔ လက္ေတြ႔လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ကြာျခားေနတာမ်ိဳးေတြလည္း ရွိေနေၾကာင္း၊ တရား၀င္ လူကုန္ကူးသူေတြကို တရားစြဲဆိုထားၾကေပမဲ့လည္း လူကုန္ကူးခံရသူေတြကို ျပန္ပို႔တာေတာင္ တရားမ၀င္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းကေန ဆက္သြယ္ၿပီး ျပန္ပို႔တာေတြရွိေၾကာင္း၊ တရားရံုးေတြမွာရွိတဲ့ ဘာသာျပန္ေတြဟာလည္း ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရမႈ မရွိေၾကာင္းကို ကိုယ္တိုင္ခံစားခဲ့ရသူ (အမည္မေဖာ္) တဦးက ရင္ဖြင့္ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
မေကာင္းတဲ့ အရာတိုင္းအတြက္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ႏိုင္ျခင္းက ျဖစ္ခ်ိန္မွာ အေရးယူေဆာင္ရြက္ ကုသေပးျခင္းမ်ိဳးထက္ ပိုေကာင္းတယ္ဆိုတာ ျငင္းမရတဲ့အခ်က္ပါ။ လူကုန္ကူးခံခဲ့ရၿပီး သူေတြကို တရားမွ်တမႈ ျပန္လည္ရရွိေစဖို႔၊ လူ႕အသိုင္းအဝန္းမွာ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ ျပန္လည္ ဝင္ေရာက္ေနထိုင္ အသက္ေမြးႏိုင္ဖို႔နဲ႔ စိတ္ဒဏ္ရာေတြက်က္ေစဖို႔ ျဖစ္စဥ္အၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲ အေရးယူမႈေတြ ေဆာင္ရြက္ရမွာျဖစ္သလို ပိုၿပီးအေရးႀကီးအဓိကက်တဲ့ အလုပ္ကေတာ့ ႀကိဳတင္တားဆီးကာကြယ္ေရး လုပ္ငန္းအစီအစဥ္ေတြပါပဲ။
ဓာတ္ပံု – ခင္ေလး
လူကုန္ကူးခံရတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြကို အေၾကာင္းရွာရင္ ဆင္းရဲမြဲေတျခင္း၊ အလုပ္အကိုင္ရွားပါးျခင္း၊ လုပ္အားခေၾကးေငြ နည္းပါးျခင္း၊ အသိပညာေခါင္းပါးျခင္းတို႔က အဓိပါပဲ။ ဒီလို ေနာက္ခံကေန အလြယ္တကူဖ်ားေယာင္းသိမ္းသြင္းခံရမႈ၊ တဖက္လူကို ယံုၾကည္မႈလြန္ကဲမႈေတြ ျဖစ္ေစတဲ့အျပင္ မိသားစုအတြင္း တဦးႏွင့္တဦး လ်စ္လ်ဴရႈမႈမ်ားနဲ႔ လူမႈေရးျပႆနာ၊ အိမ္တြင္းေရးျပသနာမ်ားကေန ထြက္ေပါက္တခုရွာလိုသူေတြဟာလည္း လူကုန္ကူးခံသားေကာင္ ဘဝက်ေရာက္တတ္ေၾကာင္းကို လူကုန္ကူးခံရသူေတြအေပၚ လက္ေတြ႔အကူညီေပးေနတဲ့ ေရႊျပည္သာၿမိဳ႕နယ္က ကေလးသူငယ္ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕ ဥကၠဌ ဦးစံတင္က ေျပာပါတယ္။ လူငယ္ သဘာ၀ ခ်စ္ႀကိဳက္ခ်င္ေယာင္ေဆာင္ၿပီး တရား၀င္ လက္ထပ္ယူတဲ့ပံုစံေတြလုပ္ၿပီးမွ အမ်ိဳးသမီးေတြကို လိင္လုပ္ငန္းေတြမွာေရာင္းစားျခင္း၊ အဓမၼအလုပ္ေစခိုင္းျခင္းလို တဆင့္ခံနည္းစနစ္ေတြနဲ႔လူကုန္ကူးျခင္းေတြလည္း ရွိေၾကာင္း ဦးစံတင္က ျဖည့္စြက္ ေထာက္ျပပါတယ္။
ဒီအခ်က္ဟာ အခုလို လူမႈကြန္ရက္အြန္လိုင္းမီဒီယာေတြအေပၚ အလြန္အကၽြံမွီခို သံုးစြဲလာၾကတဲ့ ေခတ္လူငယ္ေတြ၊ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြအတြက္ေတာ့ သတိထားရမယ့္ အခ်က္ပါပဲ။ လူတဦးတေယာက္ အေၾကာင္း ေသခ်ာဂဏ မသိႏိုင္တဲ့ အင္တာနက္ အြန္လိုင္းမွာ လူမုဆိုးေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕သားေကာင္ေတြကို လြယ္လြယ္ကူကူ ရွာေဖြႏိုင္ေနၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရပ္ကြက္၊ ေက်းရြာ ၿမိဳ႔နယ္အဆင့္ဆင့္အထိ ေက်ာင္းေတြ၊ အလုပ္ရံုေတြမွာ လူကုန္ကူးမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အသိပညာေပး ေဆြးေႏြးတာေတြ၊ ဥပေဒေၾကာင္းအရ သိမွတ္ဖြယ္ရာ ပညာေပးမွ်ေ၀မႈေတြ တႏိုင္လံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုေနပါတယ္။ တရုတ္ႏိုင္ငံလုပ္ တန္ဖိုးနည္း စမတ္ဖုန္းမ်ားနဲ႔ ရြာငယ္ဇနပုဒ္အထိ ထိုးေဖာက္ေနၿပီျဖစ္တဲ့ အြန္လိုင္းလူမႈကြန္ရက္ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္မွာလည္း အဓိက သံုးစြဲေနသူ လူငယ္လူရြယ္မ်ားကို အသိပညာေပးအစီအစဥ္ေတြ စနစ္တက် လုပ္ႏိုင္ဖို႔ လိုပါတယ္။
အခုလတ္တေလာ ျဖစ္စဥ္တခု ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး လိင္အလုပ္သမေတြ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ဖမ္းမိတဲ့ အျဖစ္ကိုပဲ ၾကည့္ပါ။ ထိုင္းႏိုင္ငံကလာတဲ့ သတင္းမ်ားအရ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေတာ္ ေဟြ႔ခြမ္ၿမိဳ႕နယ္က အႏွိပ္ခန္း ျပည့္တန္ဆာ႐ံုတခုကို ထုိင္းလူကုန္ကူးမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး ရဲေတြက ၀င္ေရာက္ စီးနင္းခဲ့ရာမွာ ဖမ္းမိတဲ့ အသက္မျပည့္ေသးသူ မိန္းကေလးေတြ အပါအ၀င္ မိန္းကေလး ၁၂၀ ေက်ာ္ထဲမွာ အမ်ားစုဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကလာသူ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ဝမ္းနည္းဖြယ္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ သူတို႔ထဲက တခ်ိဳ႕ဟာ ေရာင္းစားခံေနရေၾကာင္းကို အျပင္မွာရွိတဲ့ သူတို႔ကိုကယ္ဆယ္ႏို္င္မယ့္ အဖဲြ႔ေတြကို အေၾကာင္းၾကားခဲ့ရာကေန အခုလို ကယ္တင္ႏိုင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
လက္သင့္မခံဖြယ္ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ၂၁ ရာစု ေခတ္သစ္ကၽြန္ျပဳအျဖစ္ဆိုးႀကီးကို ထိေရာက္တဲ့ တားဆီးႏွိမ္နင္းမႈေတြ ျပဳလုပ္ႏိုင္ဖို႔ရာ လူကုန္ကူးခံခဲ့ရသူေတြရဲ႕ ႏွလံုးသားထဲက စကားသံမ်ားကို နားနဲ႔မနာ၊ ဖဝါးမနာ လူအမ်ား ႏွလံုးသားနဲ႔နာ နားစြင့္ၾကရင္း မိမိပတ္ဝန္းက်င္မွာ နားဖြင့္ကာ လူစိတ္မရွိတဲ့ မႏုႆမုဆိုးမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ၾကပါစို႔ … ။ ။
ခင္စႏၵာျမင့္
09-06-2016 (03:21 PM)
(Education Digest (ပညာပေဒသာ) အပတ္စဥ္ထုတ္ ဂ်ာနယ္ အတြဲ (၅)၊ အမွတ္ (၂၃-၂၄) တြင္ မူလ ပံုႏွိပ္ခဲ့ပါသည္။)
±±±±± ±±±±± ±±±±± ±±±±± ±±±±±±±±±±±
“လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ဖို႔ တာဝန္ကိုယ္စီယူၾကစုိ႔”
လူကုန္ကူးမႈဆက္စပ္ကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ ဆက္သြယ္ႏိုင္ရန္ အေရးေပၚဖံုးနံပါတ္မ်ား
၀၉ – ၄၉ ၅၅၅ ၆၆၆
၀၉ – ၄၉ ၅၅၅ ၇၇၇
၀၉ – ၄၉ ၅၅၅ ၈၈၈
၀၉ – ၄၉ ၅၅၅ ၉၉၉