စိုးရာဇာထြန္း – အရပ္ကူ၊ လူဝိုင္းရေတာ့မယ့္ ဧရာဝတီလင္းပိုင္မ်ား

စိုးရာဇာထြန္း – အရပ္ကူ၊ လူဝိုင္းရေတာ့မယ့္ ဧရာဝတီလင္းပိုင္မ်ား

ေအာက္တိုဘာ ၁၅၊ ၂ဝ၁၅


လင္းပိုင္ႏွင့္ တံငါသည္တို႔ အက်ဳိးတူ ငါးဖမ္းေနသည့္ ျမင္ကြင္းတခု (ဓာတ္ပံုမ်ား – WCS)

လူေတြနဲ႔ တရင္းတႏီွးေနေလ့ရိွတဲ့ ဧရာဝတီျမစ္ထဲက လင္းပိုင္ေတြဟာ လူေတြကုိ ေဝးေဝးေရွာင္လာပါၿပီ။ ဧရာဝတီလင္းပိုင္ အေရအတြက္ဟာ အခုဆိုရင္ ၅၈ ေကာင္သာ က်န္ရွိေတာ့တဲ့အေၾကာင္း ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာနနဲ႔ ပူးတဲြလုပ္ကိုင္တ့ဲ  ဧရာဝတီျမစ္ေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ပံုမွန္ေလ့လာ သုေတသနျပဳ ေတြ႔ရိွခ်က္ေတြက ျပသေနပါတယ္။ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ မႏၱေလးတိုင္း ဧရာဝတီလင္းပိုင္ ထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေျမထဲမွာ သူတုိ႔ေတြ မ်ဳိးဆက္ပြားမႈေတြ ရိွေနတဲ့ၾကားထဲက ေကာင္ေရ မ်ားမလာပါဘူး။

လင္းပိုင္ေတြ ရွင္သန္ရခက္ခဲၿပီး အေရအတြက္ ေလ်ာ့နည္းလာတာ၊ မိတ္ေဆြလူသားနဲ႔  ဆက္ဆံေရးက်ဲလာတာေတြဟာ   လူေတြရဲ႕ မဆင္ျခင္မႈေတြေၾကာင့္ပဲျဖစ္တယ္ လို႔ ဧရာဝတီျမစ္ကမ္းေဘး ေဒသခံေတြဆီက သိရပါတယ္။

လူေတြ ငါးဖမ္းရာမွာ အဆင္ေျပေစဖို႔အတြက္ ကူညီတာဟာ လင္းပိုင္ေတြပဲျဖစ္တယ္ ဆုိတ့ဲအခ်က္ေၾကာင့္
လင္းပိုင္ေတြကို အမ်ားက စိတ္ဝင္စားေနၾကပါတယ္။

အကာအကြယ္ေပးမႈ အစျပဳျခင္း
ဧရာဝတီလင္းပိုင္အမ်ဳိးအစားကို ေနရာတိုင္းမွာ မေတြ႔ရပါဘူး။ ေဒသတြင္း ျမစ္ ၃ ခုျဖစ္တဲ့ ဧရာဝတီ၊ မဲေခါင္၊ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ မာဟာကမ္ျမစ္ တို႔မွာပဲ ေတြ႔ႏုိင္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ေရွးေခတ္တရုတ္မွတ္တမ္းေတြအရ AD ၈ ရာစုကတည္းက ဧရာဝတီျမစ္ထဲမွာ လင္းပိုင္ရိွတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္၊ မွတ္တမ္းထဲမွာေတာ့ သူတုိ႔ကုိ ျမစ္ဝက္ လို႔ ဆုိထားပါတယ္။

ဒီဘက္ေခတ္ ဧရာဝတီလင္းပိုင္ကို ျပည္ပကေန လာေရာက္ ေလ့လာမႈက   ၁၉၉ဝ ျပည့္လြန္ေနာက္ပုိင္းမွာ အစျပဳပါတယ္။    ၂ဝဝ၂ မွာေတာ့ ျပည္တြင္းျပည္ပ ပညာရွင္ေတြ၊ ဌာနဆိုင္ရာ တာဝန္ရိွသူေတြက ျမစ္ဆံုကေန ဘိုကေလးၿမိဳ႕အထိ ဧရာဝတီျမစ္ေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္က လင္းပိုင္ေတြကို သုေတသနျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။

အခုဆိုရင္ ဧရာဝတီလင္းပိုင္ ကာကြယ္ဖို႔ ေရွာ့ တိုက္ငါးဖမ္းဆီးမႈ ပေပ်ာက္ေရးအတြက္ အသိပညာေပး ေဟာေျပာပြဲေတြကို လင္းပိုင္ေတြက်က္စားေနထိုင္တဲ့ ဧရာဝတီျမစ္ ကမ္းနားက ေက်းရြာေတြမွာ ခပ္စိပ္စိပ္ ျပဳလုပ္ေနၾကပါတယ္။

ႏိုင္ငံတကာ သားငွက္ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေရးအဖဲြ႔ WCS နဲ႔ မႏၱေလးတိုင္းေဒသႀကီး ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာနတို႔ ပူးေပါင္းၿပီး ဧရာဝတီလင္းပိုင္ ထိန္းသိမ္းေရး အဖြဲ႕(IDCT) ကို ဖြဲ႔စည္းထားပါတယ္။  ဒီအဖြဲ႕က ၂ဝဝ၅ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းမွာ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ မႏၱာေလးတိုင္းေဒသႀကီး ၾကားက ဧရာဝတီျမစ္ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုျဖစ္တဲ့ မင္းကြန္းနဲ႔    ေက်ာက္ေျမာင္းၾကားက  ေဒသကို ဧရာဝတီလင္းပိုင္ထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေျမအျဖစ္ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။

ျမစ္တစ္ေလွ်ာက္ ၇၄ ကီလိုမီတာရွည္တဲ့ ထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေျမ တည္ေထာင္ရျခင္း ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကေတာ့ ဧရာဝတီလင္းပိုင္ ေကာင္ေရမ်ိဳးတုန္းမယ့္ အႏၱရာယ္ႀကီးေဘးက လြတ္ေျမာက္ဖို႔၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဧရာဝတီျမစ္ကို ဂုဏ္ျပဳၿပီး ဧရာဝတီလင္းပိုင္ ဆိုတဲ့အမည္ကို တန္ဖိုးထားထိန္းသိမ္းဖို႔၊ ကမၻာေပၚမွာျမန္မာႏိုင္ငံသာ ေတြ႔ရတဲ့ ေရွးႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက လက္ ဆင့္ကမ္းထိန္းသိမ္းခဲ့တ့ဲ ဧရာဝတီလင္းပိုင္နဲ႔ လက္ပစ္ကြန္ေရလုပ္သား အက်ိဳးတူပူးေပါင္းငါးဖမ္းျခင္း ႐ိုးရာဓေလ့ ဆက္လက္တည္ၿမဲဖို႔ပါပဲ။

အက်ဳိးတူငါးဖမ္းျခင္း
လက္ပစ္ကြန္ေရလုပ္သားေတြက လင္းပိုင္ေတြအကူအညီယူၿပီး ငါးဖမ္းမယ္ဆိုရင္ လင္းပိုင္ေတြရွိတယ္လို႔ ထင္ရတဲ့ ေနရာဝန္းက်င္ေရာက္ရင္ ေလွနံကို သစ္သားေခ်ာင္းေလးနဲ႔  ျဖည္းျဖည္းခ်င္းရိုက္ အသံေပး၊ ပါးစပ္ကလည္း “ကတူး၊ ကတူး” ဆိုတဲ့ အသံေလး ျမည္ေပးပါတယ္။ အဲဒါၿပီးရင္ ကြန္တစ္ခ်က္၊ ႏွစ္ခ်က္ ပစ္ျပတဲ့အခါ လင္းပိုင္ေတြက ငါးေတြကို ေလွနားဆီ ေမာင္းလာေပးပါတယ္။ ဒါကုိ ေဒသခံေတြက “အက်ိဳးတူငါးဖမ္းျခင္း” လို႔ ဆုိၾကပါတယ္။

ပိုက္ကြန္မွာ ဖမ္းမိတဲ့ငါးေတြကို လူကယူၿပီး၊ လြတ္သြားတဲ့ ငါးကိုေတာ့ လင္းပိုင္ေတြက စားၾကတာလို႔ သိရပါတယ္။ အက်ဳိးတူငါးဖမ္းျခင္းဟာ လူေတြနဲ႔ တျခားသတၱဝါေတြၾကားက ရွားပါးတဲ့ ဆက္ဆံေရးပါပဲ။

လက္ပစ္ကြန္ေရလုပ္သားေတြကေတာ့ သူတုိ႔ကုိ အထူး အကူအညီေပးတဲ့ လင္းပိုင္ေတြကုိ တစ္ေကာင္ခ်င္း မွတ္မိေနၾကတဲ့အတြက္ နာမည္ေပးထားၾကပါတယ္။  လြန္းေမာင္မ၊ ေဘးၾကားမ၊ ဖ်ပ္မနဲ႔ လင္းပိုင္ညီေနာင္ ဆိုၿပီး နာမည္ေပးထားၾကတာပါ။ အဲဒီငါးေတြဟာ မတၱရာၿမိဳ႕နယ္၊ ဧရာဝတီျမစ္တေလွ်ာက္က ေအးကၽြန္း၊ ဆင္ကၽြန္း၊ စိန္ပန္းကုန္း၊ ျမစ္ကမ္းႀကီး၊ ဆီဆည္၊ ေျမစြန္းေက်းရြာေတြနားမွာ က်က္စားပါတယ္။
ေဒသခံေတြဟာလည္း   လင္းပိုင္ေတြကို ထိန္းသိမ္းရမယ္ ဆိုတာကို  ေကာင္းေကာင္း နားလည္ထားၾကသူေတြပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အဲဒီ ၆ ရြာမွာ လင္းပိုင္နဲ႔အတူ ငါးဖမ္းေနတဲ့ လက္ပစ္ကြန္ေရလုပ္သား (၇ဝ) ေက်ာ္ဟာ ဒီအလုပ္ကုိ   မ်ိဳးရိုးစဥ္ဆက္ လုပ္လာသူေတြ ျဖစ္လို႔ပါပဲ။

အက်ဳိးျပဳလင္းပိုင္အေၾကာင္း အမ်ားအျပား ေျပာႏိုင္သူမ်ားထဲမွာ ေျမစြန္းေက်းရြာက လက္ရွိ လက္ပစ္ကြန္ေရလုပ္သက္ အႀကီးဆံုးျဖစ္တဲ့ အသက္ (၆၈) ႏွစ္အရြယ္ အဘဦးထြန္းၾကည္လည္း ပါပါတယ္။

“လင္းပိုင္ကေတာ့ဗ်ာ သူနဲ႔သာ ပစ္ရၿပီဆိုရင္ ကိုယ့္အိမ္ဆန္အိပ္ေတာင့္ၿပီမွတ္ ” လို႔ ဦးထြန္းၾကည္က က်န္းမာေရးမေကာင္းတဲ့ၾကားက သူ႔အိမ္ေအာက္ကိုဆင္းလာၿပီး စိတ္ပါလက္ပါ ရွင္းျပပါတယ္။
ေရလုပ္သား အမ်ားအျပား ခ်စ္ၾကတဲ့ ဧရာဝတီလင္းပိုင္ေတြဟာ သဘာဝသယံဇာတၾကြယ္ဝတဲ့ ျမန္မာရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုပါပဲ။

မ်ဳိးသုဥ္းေစမယ့္အေၾကာင္းရင္း

လူေတြရဲ႕မိတ္ေဆြျဖစ္တဲ့လင္းပိုင္တစ္ေကာင္ရဲ႕သက္တမ္းက အႏွစ္ ၃ဝ ကေန ၅ဝ အထိ ရိွႏိုင္တယ္ ဆိုေပမယ့္ သူတုိ႔ေတြ သက္တမ္းမေစ့ဘဲ ေပ်ာက္ကြယ္သြားႏုိင္စရာအေၾကာင္းေတြထဲမွာ စက္ရံုစြန္႔ပစ္ပစၥည္း ႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးသံုး ဓာတုေဆးမ်ား ျမစ္အတြင္း က်ေရာက္မႈ၊ သစ္ေတာျပဳန္းတီးရာမွ ျမစ္အေနအထား ေျပာင္းလဲမႈ၊ တံငါသည္တခ်ဳိ႕ ေရွာ့တိုက္ငါးဖမ္းမႈ စသျဖင့္ အမ်ားအျပား ရိွေနပါတယ္။

ဧရာဝတီလင္းပိုင္ ထိန္းသိမ္းေရးေဒသမွာ စုိးရိမ္တႀကီး ေထာက္ျပေနတာကေတာ့ ေရွာ့တိုက္ငါးဖမ္းျခင္းပါပဲ။  တံငါသည္ေတြထဲက တခ်ဳိ႕ဟာ ေရထဲ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္လႊတ္ၿပီးငါးဖမ္းနည္းကုိ က်င့္သံုးၾကပါတယ္။
ေရွာ့တိုက္ငါးဖမ္းနည္းလို႔ ေခၚတဲ့ ဘက္ထရီအိုးသံုးၿပီး ငါးဖမ္းတဲ့ ဒီနည္းလမ္းက အခ်ိန္အနည္းငယ္အတြင္း ငါးအမ်ားအျပား ဖမ္းဆီးရမိႏိုင္တ့ဲနည္းပါ။ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ေၾကာင့္ သတိလစ္၊ ေသဆံုးတ့ဲ ငါးႀကီးငါးငယ္ အသြယ္သြယ္က ေရေပၚ ေပၚလာတာကုိ လုိက္ေကာက္ရံုပါပဲ။ ငါးဖမ္းသူရဲ႕လိုအင္ဆႏၵ ျပည့္ဝေစတဲ့ ဒီနည္းလမ္းက လင္းပိုင္ေတြကို ေၾကာက္လန္႔ေစ၊ အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစပါတယ္လို႔ အသက္ (၅၇) ႏွစ္ရွိၿပီးျဖစ္တဲ့ ေျမစြန္းရြာသား ဦးစိုးမင္းက ေျပာပါတယ္။

“ေရွာ့သမားေတြက ဦးတို႔လုပ္သလို လင္းပိုင္ေတြကိုေခၚၿပီး ေရွာ့တိုက္ေတာ့ ဦးတို႔ငါးဖမ္းဖို႔ ေခၚတာ ေတာင္ မလာၾကေတာ့ဘူး ” လို႔ လက္ပစ္ကြန္ေရလုပ္သားသက္တမ္း ႏွစ္ေပါင္း (၄ဝ) ေက်ာ္ရိွတဲ့ ဦစိုးမင္းက အာေဘာင္ရင္းသန္ သန္နဲ႔ စိတ္ပါလက္ပါ ရွင္းျပပါတယ္။

သူနဲ႔ လုပ္သက္တူတဲ့ ဆင္ကၽြန္းရြာက လက္ပစ္ကြန္ေရလုပ္သက္ ဦးေမာင္ေလးကလည္း “ သူတို႔ ေနာင္တမရဘဲနဲ႔ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဧရာဝတီလင္းပိုင္ ဆိုတာလည္း ျမင္ဖူးေတာ့မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး ” လို႔ မဲ့ၿပဳံး ၿပံဳးၿပီး ေျပာျပပါတယ္။

ဒီေဒသမွာ ငါးကို ေရွာ့တိုက္ဖမ္းတာ ၂ ႏွစ္ ရိွပါၿပီ။   ၂ဝ၁၃  မတုိင္ခင္ကဆိုရင္ တစ္ရက္တည္းနဲ႔ ငါးပိႆာ ၃ဝ ေက်ာ္၊ ၄ဝ ေလာက္ ရခဲ့ဖူးေၾကာင္း ေျမစြန္းရြာက လက္ပစ္ကြန္ ေရလုပ္သားေတြက ဆိုပါတယ္။ အခုေတာ့ လင္းပိုင္အကူအညီနဲ႔ ဖမ္းဆီးတာေတာင္ တစ္ပိႆာခန္႔ေလာက္ ကို မနည္းရွာေဖြေနရေၾကာင္း သူတို႔က ရင္ဖြင့္ပါတယ္။

လင္းပိုင္ေတြရွင္သန္ေရး ခက္ခဲလာရင္ သူတုိ႔ကုိ မီွခိုေနတဲ့ လက္ပစ္ကြန္ေရလုပ္သားေတြရဲ႕ လုပ္ငန္း ရွင္သန္ေရးကလည္း ခက္ခဲလာမယ္လို႔ WCS ရန္ကုန္ရံုးရဲ႕ ဒုတိယတာဝန္ခံ ျဖစ္သူ ဦးေစာထြန္းက သံုးသပ္ပါတယ္။ သူက ဧရာဝတီလင္းပိုင္ေတြသာ ေသဆံုးသြားခဲ့မယ္ဆိုရင္ “ လူသား ေတြအသက္ရွင္သန္ရပ္တည္ဖို႔ ေထာင့္တိုင္တစ္ခု ျပဳတ္သြားတာနဲ႔ အတူတူေပါ့” လို႔ ဆိုပါတယ္။

ခရီးသြားလုပ္ငန္းက လင္းပိုင္ကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္မလား

ေဒသခံေတြကေတာ့ ဒီလင္းပိုင္ေတြဟာ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္က ဂ်ာမန္၊ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတို႔ကေရာက္လာတဲ့ ရုပ္ျမင္သံၾကား ရိုက္ကူးေရး အစီအစဥ္ေတြမွာလည္း အကူအညီေတြ ေပးခဲ့ၾကတာေၾကာင့္ လက္ပစ္ကြန္ေရလုပ္သားေတြ ဝင္ေငြေကာင္းခဲ့တယ္လို႔ ဆုိၾကပါတယ္။

မ်ဳိးသုဥ္းေပ်ာက္ ကြယ္ႏုိင္တဲ့ အႏၲရာယ္နဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရၿပီျဖစ္တဲ့  ဒီလင္းပိုင္ေတြကို သဘာဝအေျခခံခရီးသြားလုပ္ငန္းနဲ႔ ထိန္းသိမ္းေဆာင္ ရြက္ဖို႔ IDCT က အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနပါတယ္။ ဧရာဝတီလင္းပိုင္ေတြနဲ႔ လက္ပစ္ကြန္ေရလုပ္ေတြရဲ႕ အက်ိဳးတူငါးဖမ္းတဲ့ ရိုရာဓေလ့ကို ႏိုင္ငံျခားသားခရီးသြားေတြကို ျပသေပးျခင္းျဖင့္ ရြာသားေတြလည္း အက်ိဳးရွိ သလို ဧရာဝတီလင္းပိုင္ေတြကိုလည္း ထိန္းသိမ္းရာေရာက္မယ္လို႔ WCS ရဲ႕ မႏၱေလးတာဝန္ခံျဖစ္သူ ကိုေက်ာ္လွသိန္းက ဆိုပါတယ္။

“ေက်းရြာသားေတြကိုယ္တိုင္က ထိန္းသိမ္းခ်င္စိတ္ ေပါက္လာေအာင္ အဲ့ဒါမွ သူတို႔ရြာနဲ႔ သူတို႔ လင္းပိုင္နဲ႔ အဲဒါမ်ိဳးေပါ့ေနာ္။ ေနာက္ပိုင္းကၽြန္ေတာ္တို႔ ဝင္စရာမလိုေတာ့ဘူး။ သူတို႔ဘာသာသူ တို႔ မပ်က္ထိန္းသိမ္းသြားတဲ့ပံုစံမ်ိဳးေပါ့” လို႔ သူက ရွင္းျပပါတယ္။

လင္းပိုင္ထိန္းသိမ္းေရးကို ခရီးသြားလုပ္ငန္းနဲ႔ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မယ္ဆိုရင္ ေကာင္းက်ိဳးထက္ ဆိုးက်ိဳးပိုမ်ားမယ္လို႔ သံုးသပ္သူကေတာ့
သားငွက္ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႔ (WCS) ရဲ႕ အရာရိွေဟာင္း    သားငွက္ထိန္းသိမ္းေရးပညာရွင္ ဦးေအာင္မ်ိဳးခ်စ္ ျဖစ္ပါတယ္။

ျပင္ဆင္မႈပိုင္းေတြ ျပည့္စံုေအာင္ လုပ္မွသာ ခရီးသြားလုပ္ငန္းနဲ႔ စဥ္ဆက္မပ်က္ ထိန္းသိမ္းႏိုင္မယ္လို႔ သတိေပး ေျပာဆိုပါတယ္။

“ေန႔တိုင္းအိမ္ကို ဧည့္သည္လာရင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ။ ဧည့္သည္ကို စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ လုပ္ေနရတယ္ ” လို႔ သူက သံုးသပ္ပါတယ္။

၂ႏွစ္ ၃ႏွစ္ခန္႔အခ်ိန္ယူၿပီး စနစ္တက်ျဖစ္ေအာင္ သင္တန္းေတြေပး၊ လူေတြရဲ႕ဗဟုသုတ၊ ရြာသားေတြကို နားလည္ေအာင္ လုပ္ေပးသင့္တယ္လို႔ မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။

ႏိုင္ငံတကာမွာ လင္းပိုင္ေကာင္ေရ ေလ်ာ့နည္းျခင္း၊ ပေပ်ာက္သြားျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းတစ္ခုကေတာ့
ကမၻာလွည့္ခရီးသြား ေထာင္ေသာင္းခ်ီ သြားေရာက္ၾကည့္ရႈၾကျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္တယ္လို႔ ဦးေမာင္မ်ိဳးခ်စ္က ေထာက္ျပပါတယ္။

စိုးရိမ္သူတို႔ရဲ႕အသံ
မၾကာေသးခင္က ဧရာဝတီလင္းပိုင္ ထိန္းသိမ္းေရး ေဒသအတြင္း ေတြ႔ရတဲ့ ေဒသခံတခ်ဳိ႕၊ ထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ထမ္းတခ်ဳိ႕က လင္းပိုင္ေတြရဲ႕ ေရွ႕ေရးအတြက္ ရင္ေလးေနၾကပါတယ္။ ဧရာ၀တီျမစ္အတြင္းနဲ႔ ဝန္းက်င္က အေျခအေနေတြေၾကာင့္  လင္းပိုင္ ထိန္းသိမ္းေရး ႀကိဳးပမ္းခ်က္ေတြ အလုပ္ျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလား လို႔ သူတုိ႔က သံသယျဖစ္ေနၾကပါတယ္။

“ေရွာ့ေတြ ဒီေလာက္ေသာင္းက်န္းလာရင္ ဦးတို႔ရဲ႕ ဧရာဝတီလင္းပိုင္ ထိန္းသိမ္းေရးဆိုတာ နာမည္ပဲ ရွိေတာ့မွာ”လို႔ ဦးတင္မ်ိဳးက နံရံကိုေနာက္မွီကာ ေခါင္းယမ္းရင္းေျပာပါတယ္။ သူက လင္းပိုင္ႏွင့္အတူ အက်ိဳးတူငါးဖမ္းလာတာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၇ ႏွစ္ရွိပါၿပီ။

လင္းပိုင္အကူအညီနဲ႔ ႏွစ္ေပါင္း ၃ဝ ေက်ာ္ ငါးဖမ္း လာတဲ့ ေျမစြန္းရြာက အသက္(၄၈)ႏွစ္အရြယ္ ဦးစိုးသန္းကလည္း ေရွာ့တုိက္ ငါးဖမ္းသူေတြ ေသာင္းက်န္းမႈဒဏ္ေၾကာင့္ သူတုိ႔ရဲ႕ လုပ္ငန္း ထိခိုက္ရေၾကာင္း ရွင္းျပပါတယ္။

“ဘယ္ထရီေရွာ့ေၾကာင့္ လုပ္ငန္းက ၾကပ္လာတယ္၊ လုပ္စားလို႔၊ ဘာလို႔မေကာင္းေတာ့ဘူး ” လို႔ ဦးစုိးသန္းက သူ႔ေရွ႕က စားပြဲခံုကိုၾကည့္ၿပီး တည္ၿငိမ္စြာ ေျပာျပပါတယ္။

ဒီအေျခအေနေတြေၾကာင့္ လင္းပိုင္ထိန္း သိမ္းေရးမထိခိုက္ေအာက္ ေရွာ့တိုက္သူေတြနဲ႔ တာဝန္ရွိသူ ေတြ တိုက္ရိုက္ေဆြးေႏြးသင့္တယ္လို႔ သားငွက္ထိန္းသိန္းေရးပညာရွင္ ဦးေအာင္မ်ိဳးခ်စ္ ကဆိုပါတယ္။ ဥပေဒနဲ႔ေသေသခ်ာခ်ာကိုင္တြယ္သင့္သလို ဌာနဆိုင္ရာေပါင္းစံုကလည္းပါဝင္ ကူညီေပးဖို႔လိုအပ္တယ္၊ လင္းပိုင္ထိ္န္း သိမ္းေရးလုပ္ေဆာင္သူေဒသခံေတြကို လစာေပးသင့္တယ္လို႔လည္း အႀကံျပဳလိုေၾကာင္း ရွင္းျပပါတယ္။

ေရွာ့တိုက္၊ ငါးဖမ္းမႈအတြက္  ေငြဒဏ္ ၁ သိန္း၊ ေထာင္ ၃ ႏွစ္ အထိ ခ်မွတ္ဖို႔ ဥပေဒျပ႒ာန္းထားရံုသာမက ရဲတပ္ဖဲြ႔ရဲ႕ ပူးေပါင္းကူညီမႈ မၾကာမီအနာဂတ္မွာ ရလာႏုိင္ေျခရိွေပမယ့္ ဧရာဝတီျမစ္တစ္ေလွ်ာက္ မျပတ္ေစာင့္ၾကည့္ေရး ဆုိတာကေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။

လင္းပိုင္ထိန္းသိမ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မႏၱေလးမွာ စက္တင္ဘာလဆန္းပိုင္းက ျပဳလုပ္တဲ့ အစည္းအေဝးတစ္ခုမွာ တုိင္းရဲတပ္ဖဲြ႔၊ ေရေၾကာင္းရဲတပ္ဖဲြ႔ေတြကို ဖိတ္ၿပီးေတာ့ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ ေျပာခဲ့တယ္လို႔ ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာနရဲ႕ လင္းပိုင္ေလ့လာေရးနဲ႔ ထိန္းသိမ္းေရးတာ၀န္ခံ ဦးဟန္ဝင္းက ေျပာပါတယ္။

“ကင္းလွည့္တ့ဲအခါ သက္ဆိုင္ရာ ရဲစခန္းကို အကူအညီေတာင္းလို႔ ရတဲ့အေနအထားမ်ဳိးေတာ့ ရိွပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ခ်ည္းပဲတားဖို႔က အခုေနာက္ပိုင္း ခက္ခဲလာတယ္။ ရဲေတြ ပါလာရင္ ပိုေကာင္းတာေပါ့” လို႔ ဦးဟန္ဝင္းက  ရွင္းျပပါတယ္။

ထိန္းသိမ္းသူေတြဘက္က လူအင္အားမ်ားရံုတင္မက ဥပေဒစိုးမိုးေရးဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ အကူအညီလည္း လိုအပ္ေနၿပီ ဆုိတ့ဲသေဘာ ေဒသခံတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးစန္းလြင္ကေျပာပါတယ္။

“ေရွာ့တိုက္သူေတြ မ်ားေနတာ၊ ထိန္းသိမ္းသူေတြက မလိုက္ရဲဘူး။ သူတို႔လည္း အျပစ္ေျပာလို႔ မရဘူး။ အာဏာပိုင္ေတြ မထိန္းၾကရင္ေတာ့ ဧရာဝတီလင္းပိုင္ဟာ မ်ိဳးတုန္းဖို႔ပဲရွိတယ္” လို႔ လုပ္သက္(၄ဝ)ေက်ာ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ျမစ္ကမ္းႀကီးရြာက လက္ပစ္ကြန္ေရလုပ္သား ဦးစန္းလြင္က မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။     ။