ေမာင္ေမာင္စုိး – မဟာမိတ္တပ္ေပါင္းစု ျပႆနာ

• ရွည္ၾကာေသာတိုက္ပြဲ
၁၉၆၂ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းျပီးေနာက္ စစ္အာဏာရွင္္စနစ္ကို ဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ခ့ဲသည့္ ရွည္ၾကာေသာတိုက္ပြဲ ကာလ ကို ျဖတ္သန္းခ့ဲရသည္။

၁၉၆၂ ဇူလိုင္ ၇ ရက္အေရးေတာ္ပုံ၊ ၁၉၆၃ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆႏၵျပပြဲမ်ား၊ ၁၉၆၆ ဆန္လုပြဲ၊ ၁၉၆၉ ကြၽန္းဆြယ္အေရးအခင္း၊ ၁၉၇၄ ဇြန္အလုပ္သမားသပိတ္၊ ၁၉၇၄ ဦးသန္႔အေရးအခင္း၊ ၁၉၇၅ ဇြန္ေက်ာင္းသားသပိတ္၊ ၁၉၇၆ မတ္ မႈိင္းရာျပည့္၊ ၁၉၈၇-၁၉၈၈ အေရးေတာ္ပုံ၊ ၁၉၉၆ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ၊ ၂၀၀၇ ေရႊဝါေရာင္လႈပ္ရွားမႈမွသည္ ၂၀၁၅ ေက်ာင္းသား ထု၏သပိတ္တိုက္ပြဲတိုင္ေအာင္ ေခတ္အဆက္ဆက္တိုက္ပြဲမ်ားစြာ ျဖတ္သန္းခ့ဲ့ရသည္။

ယခုဆိုလ်င္ ၆၂ မ်ဳိးဆက္ေတြက အသက္ ၇၀ တန္း၊ ၇၄/၇၅ မ်ဳိးဆက္က အသက္ ၆၀ တန္း၊ ၈၈ မ်ဳိးဆက္က အသက္ ၅၀ တန္း၊ ၉၆ လႈပ္ရွားမႈကသူေတြက အသက္ ၄၀ တန္း၊ ေရႊဝါေရာင္လႈပ္ရွားမႈကသူေတြက အသက္ ၃၀ တန္း၊ ယခု ၂၀၁၅ မ်ဳိး ဆက္က အသက္ ၂၀ တန္းဟု ဆိုရမည္။

ဤသုိ႔ ၿမိဳ႕ေပၚမွ တိုက္ပြဲဝင္ေနသက့ဲသုိ႔ လက္နက္ကိုင္တိုက္ေနသူမ်ားလည္း ရွိသည္။ ျပည္မအင္အားစုမ်ားထဲမွ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမွာ အင္အားအေတာင့္ဆုံးျဖစ္ခ့ဲသည္။ သုိ႔ေသာ္ ၁၉၇၅ ေနာက္ပိုင္း ျပည္မရွိ အေျခခံေဒသမ်ား လက္လႊတ္ ဆုံး႐ႈံးခ့ဲရျပီးေနာက္ အေရွ႕ေျမာက္ေဒသတြင္သာ အင္အားတိုးခ့်႕တည္ေဆာက္နိုင္ခ့ဲသည္။ သုိ႔ေသာ္ ၁၉၈၉ ၌ ပါတီတြင္း ျပႆနာမ်ားေၾကာင့္ ျပိဳကြဲခ့ဲသည္။ သို႔ေသာ္ ယခင္ ဗကပတပ္မ်ားကေတာ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕အျဖစ္ ေျပာင္းၿပီး နယ္စပ္ေဒသတြင္ က်န္ခ့ဲ့သည္။

အလံနီပါတီကေတာ့ ၁၉၇၀ ဝန္းက်င္တြင္လက္နက္ခ်ျပီး ေနာက္ ၁၉၉၀ ကစျပီး ေျမေပၚပါတီအျဖစ္ ျပန္လည္ရပ္တည္ ခ့ဲ သည္။ ၁၉၇၀ ပတ္ဝန္းက်င္က စခ့ဲ့ေသာ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ ပါတီ၏ လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲလည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္က်႐ႈံးခ့ဲသည္။

ေလာေလာဆယ္တြင္ ABSDF လက္နက္ကိုင္ဖြဲ႕ကေတာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲမ်ားနယ္ေျမတြင္ အေျချပဳ ရပ္ တည္ေနဆဲျဖစ္သည္။

လက္ရွိတြင္ အစိုးရလက္နက္ကိုင္၍ ရင္ဆိုင္ေနသူမ်ားမွာ အဓိကအားျဖင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားျဖစ္သည္။
လက္ရွိ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ား ၂၀ ေက်ာ္ခန္႔ရွိသည္။ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕အခ်ဳိ႕မွာ လြတ္လပ္ေရးရျပီး မၾကာခင္ကထဲက စတင္ခ့ဲၾကသည့္အဖြဲ႕မ်ားျဖစ္သည္။

အင္အားအၾကီးဆုံးအေနႏွင့္ UWSA မွာအင္အားႏွစ္ေသာင္းခန္႔ထိရွိနိုင္ျပီး က်န္အဖြဲ႕မ်ာမွာအင္အား ၅၀၀၀ ႏွင့္အထက္ ရွိေသာ အဖြဲ႕မ်ားရွိသက့ဲ့သို႔ အင္အား ၅၀၀၀ ေအာက္ရွိေသာအဖြဲ႕မ်ားလည္း ရွိသည္။ အဖြဲ႕အခ်ဳိ႕ကေတာ့ အင္အား ရာ ဂဏန္းမွ်သာရိွွိသည္။ အင္အား နယ္ေျမစိုးမိုးနိုင္မႈအရ အစိုးရတပ္အား ရင္ဆိုင္ထားနိုင္ေသာအဖြဲ႕မ်ားမွာ KIA/ UWSA/NDAA/ MNDAA/ TNLA/ SSA/ RCSS/ KNU/ KNPP/ NMSP တို႔ျဖစ္သည္ဟု ဆိုရမည္။

သုိ႔ျဖစ္ရာ ျပည္တြင္းရွိ နိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ားေရာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အင္အားစုမ်ားပါ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆန္႔က်င္ တိုက္ခိုက္ခ့ဲၾကေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈမရခ့ဲသည္မွာ အဘယ္ေၾကာင့္ပါနည္း။

• အင္အားမစုစည္းနိုင္ေသာ အတိုက္အခံမ်ား
စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို ဆန္႔က်င္တိုက္ပြဲဝင္ၾကေသာ အင္အားစုမ်ားၾကားတြင္ အင္အားစု ၃ စု ခန္႔ကြဲျပားေနသည္။ တစုက လက္ဝဲ လိုလားသူမ်ားျဖစ္သည္။ တစုက လက်္ာလိုလားသူမ်ားျဖစ္သည္။ တစုကေတာ့ ၾကားအင္အားစုမ်ားျဖစ္သည္။ ဤ ေနရာတြင္ လက္ဝဲ လက်္ာဆိုသည္မွာ အယူအဆေရးကြဲျပားမႈကို ေခၚေဝၚသုံးစြဲသည္ကို ဆိုလိုရင္းျဖစ္သည္။ မည္သည့္ ဖက္က မွန္သည္ မည္သည့္ဖက္က မွားသည္ကို ဆိုလိုျခင္းမဟုတ္ေပ။

ၿမိဳ႕ေပၚအင္အားစုအတြင္း ၁၉၈၈ အထိ လက္ဝဲအင္အားစုၾသဇာက ပိုႀကီးသည္ဟု ဆိုရမည္။ လက်္ာအင္အားစုမွာလည္း သူ႔ အဝန္းအဝိုင္းႏွင့္သူ ရွိျမဲျဖစ္သည္။ ၾကားအင္အားစုမ်ားကေတာ့ အားသာသည့္ဖက္ တကယ္လုပ္ျပနိုင္သည့္ဖက္ကို ေထာက္ ခံၾကသည္သာ ျဖစ္သည္။

၁၉၈၈ ေနာက္ပိုင္းတြင္ေတာ့ လက္ဝဲအင္အားစု ၾသဇာက်ဆင္းသြားသည္။ လစ္ဘရယ္အယူအဆ အားေကာင္းလာသည္။
ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုသည္က ေရပန္းစားေသာ လူႀကိဳက္မ်ားေသာအရာျဖစ္လာသည္။ ဤတြင္ ၾကားအင္အား စုမ်ားလည္း ထိုအယူအဆေအာက္ တိမ္းညႊတ္သြားသည္။ လက္ဝဲအင္အားစုကေတာ့ သူအင္အားနဲ႔သူ ရပ္တည္ေနခ့ဲသည္။ အခ်ဳိ႕လည္း လစ္ဘရယ္ဒီမိုကရက္အယူအဆႏွင့္ ပူးေပါင္းလိုက္ၾကသည္။

လက္ရွိျမိဳ႕ေပၚနိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ားကို ၾကည့္လွ်င္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူအခြင့္အေရးေခါင္းစီးေအာက္တြင္ NLD အေနႏွင့္ အၾကီးဆုံးအင္အားစုအျဖစ္ ရပ္တည္နိုင္သက့ဲ့သုိ႔ ၾကားအင္အားစု အမ်ားစုကို စည္းရံုးသိမ္းသြင္းနိုင္သည္ဟု ဆိုရမည္။ သုိ႔ေသာ္ ၈၈ ျငိမ္းပြင့္၊ လူေဘာင္သစ္ပါတီ၊ အျခား ဒီမိုကေရစီပါတီႏွင့္ကြန္ယက္မ်ား တသီးပုဂၢလအင္အားစုမ်ား မ်ားစြာရွိေသး သည္။ တဖြဲခ်င္း တေယာက္ခ်င္းအေနႏွင့္ အင္အားမမ်ားဟုဆိုေသာ္လည္း စုေပါင္းနိုင္လွ်င္ အေတာ္အသင့္အင္အားစု တရပ္ျဖစ္သည္။

တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားသည္လည္း မိမိလူမ်ဳိး မိမိေဒသအေပၚ အေျခတည္၍ ဖြဲ႕စည္းထားသည္ျဖစ္ရာ တဖြဲ႕ႏွင့္ တဖြဲ႕ ကြဲျပားသည္မ်ားရွိသည္။ တဖန္စစ္ေရးအရ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ နယ္ေျမအေနအထားအရ အကန္႔အသတ္ မ်ား စြာရွိသည္။ သုိ႔ေသာ္ ေလာေလာဆယ္တြင္မေတာ့ တူညီသည့္ စစ္ေရးနိုင္ငံရည္မွန္းခ်က္ရရန္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးစားပြဲဝိုင္းတြင္ ၾကိဳးစားေနသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ အကြဲအျပဲ ျဖစ္ မျဖစ္ကို ေစာင့္ၾကည့္ရအုံးမည္။

သုိ႔ေသာ္ ၿမိဳ႕ေပၚအတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးအင္အားစုအမ်ားစုႏွင့္ု တစုတစည္းထဲေပါင္းုစည္းနိုင္ျခင္းမရွိ။တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားအဖုိ႔လည္း တစုတစည္းထဲျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးစားေနၾကေသာ္လည္း လိုအပ္ခ်က္မ်ားရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ လက္ရွိေဆြးေႏြး ပြဲ တြင္ UWSA/ NDAA/ RCSS တုိ႔သည္ NCCT/ SD တြင္ပါဝင္ျခင္း မရွိေပ။ KNU ကNCCT/SD တုိ႔တြင္ ပါဝင္ေနေသာ္လည္း UNFC မွထြက္ထားသည္။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္က္ိုင္တုိ႔ အျပည့္အဝပူးေပါင္းရန္ အကန္႔အသတ္္ရိွဆဲျဖစ္သည္။

တဖန္ၿမိဳ႕ေပၚတိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားမွာလည္းျပည္နယ္တိုင္း လူမ်ဳိးတိုင္းတြင္ရွိသည္။ တခ်ဳိ႕ျပည္နယ္ အခ်ဳိ႕လူမ်ဳိးတို႔တြင္ တပါတီမက ရွိေနသည္။ တိုင္းရင္းသားပါတီအခ်င္းခ်င္း ညိႇႏႈိင္း၍မရေသးေပ။ ထိုျပင္ အတိုင္းအတာအားျဖင့္ ေသးငယ္ သည္ဟု ဆိုနိုင္ေသာ္လည္း မိမိလူမ်ဳိး မိမိေဒသကိုကိုယ္စားျပဳနိုင္သည့္ တိုင္းရင္းသား ပါတီငယ္မ်ားလည္းရွိေသးသည္။ ဥပမာ ဖလုံစေဝၚ၊ အင္းသား၊ ဓႏု၊ ပအို႔၊ ကိုးကန္႔၊ ဝ၊ တအန္းပေလာင္ စသည့္ တိုင္းရင္းသားပါတီငယ္မ်ားလည္းရွိေသး သည္။

သုိ႔ျဖစ္ရာ ျပည္တြင္းဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ားေရာ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားပါ အင္အားမ်ားစြာရွိေသာ္လည္းတစုတစည္းထဲ စုစည္းနိုင္ျခင္း မရွိေပ။

• မတူကြဲျပားေသာအျမင္မ်ား
ဤသုိ႔ အင္အားမစုနိုင္ျခင္းမွာ မတူကြဲျပားေသာအျမင္မ်ားမွလာ သည္ဟု ဆိုရမည္။လက္ရွိ ျပည္တြင္းနိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ား ေရြးခ်ယ္ထားသည့္လမ္းေၾကာင္းမွာ ဥပေဒတြင္းလမ္းေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္လမ္းေၾကာင္းျဖစ္သည္။ဦးတည္ခ်က္မွာ အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးျဖစ္သည္။သြားမည့္ပုံစံမွာ လႊတ္ေတာ္တြင္းမွ ျပင္ဆင္ေရး စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေစ့ညိႇႏႈိင္းေရးျဖစ္သည္။

ဤလမ္းေၾကာင္းအား လူထုစည္းရံုးလႈံ႕ေဆာ္ျခင္း အေျခခံဥပေဒအား ျပင္ဆင္ရန္လိုအပ္ေၾကာင္းကို လူထုကိုယ္တိုင္ သ ေဘာေပါက္ လက္ခံေစျခင္းတုိ႔ျဖင့္ အားျဖည့္ဝိုင္းရံသည္။

သုိ႔ေသာ္ ဤလမ္းေၾကာင္းအား အျခားလူ႔အလႊာအသီးသီး၏ လူထုတိုက္ပြဲမ်ားျဖင့္ အားျဖည့္ေပါင္းစပ္ရန္လိုသည္ဟု ယူဆ ၾကသည္။ အလုပ္သမားတုိ႔၏ အနိမ့္ဆုံးလုပ္ခသတ္မွတ္နိုင္ေရး သပိတ္တိုက္ပြဲ လယ္သမားတုိ႔၏ လယ္ေျမမ်ားသိမ္း ဆည္းခံရမႈအား တုန္႔ျပန္သည့္သပိတ္တိုက္ပြဲ ေက်ာင္းသားမိုကေရစီ ပညာေရး သပိတ္တိုက္ပြဲမွသည္ ယခုဆရာဝန္မ်ား၏ အနက္ေရာင္ဖဲၾကိဳးလႈပ္ရွားမႈအထိ လူ႔အလႊာအသီးသီး၏ တိုက္ပြဲဝင္မႈကို လိုအပ္သည္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ဤသုိ႔တိုက္ပြဲဝင္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား လိုအပ္သည္ဆိုသည္ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး မ်ားစြာအျငင္းမပြါးၾကေသာ္လည္း မည္သည့္အခ်ိန္ မည္သုိ႔ပုံစံလုပ္မည္ဆိုသည့္အခ်က္မွာ ကြဲလြဲမႈရွိၾကသည္။ အခ်ဳိ႕က ပင္မလႈပ္ရွားမႈကို ထိခိုက္မွာစုိးရိမ္မွာၾကသည္။ အခ်ဳိ႕က ဤလႈပ္ရွားမႈ ငယ္မ်ားက ပင္မလႈပ္ရွားမႈကို အားျဖည့္ေပးသည္ဟု ယူဆၾကသည္။ အခ်ဳိ႕က ဤလႈပ္ရွားငယ္မ်ား အားေကာင္းစုစည္းလာပါက ပင္မလွဳပ္ရွားမႈၾကီးအျဖစ္ပင္ ေျပာင္းလဲသြားနိုင္သည္ဟု ယူဆၾကသည္။ အခ်ဳိ႕ကမူ အရင္းခံေျပာင္းလဲမႈမရွိဘဲ လႈပ္ရွားမႈငယ္ မ်ားျပဳလုပ္ပါက အက်ိဳးမရွိဟု ယူဆၾကသည္။

တဖန္လႊတ္ေတာ္တြင္းတြင္လည္း တဖက္အင္အားစုႏွင့္ ေစ့စပ္ညိႇႏွဳိင္းမႈ လုပ္ရန္လိုသက့ဲသုိ႔ လိုအပ္သည့္ အတိုက္အခံျပဳ လုပ္ရန္လိုသည္ဟု ယူဆၾကသည္။ အခ်ဳိ႕ကလည္း အရာရာ ေထာင္တိုက္ေန၍ ေစ့စပ္ညိႇႏႈိင္းေရးကိုထိခိုက္မွာ စိုးရိမ္ၾက သည္။ အခ်ဳိ႕က ေစ့စပ္ညိႇႏႈိင္းမႈသည္ အခ်ိန္ကုန္ရံုသက္သက္ဟု ယူဆၾကသည္။ အခ်ဳိ႕ကမူ လႊတ္ေတာ္တြင္းက ျပင္မရနိုင္ လႊတ္ေတာ္ပက ျပင္မွရသည္ဟု ဆိုၾကသည္။

တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားၾကားတြင္မူ ျပည္မျပႆနာထက္ သူတုိ႔ျပည္နယ္ သူတုိ႔လူမ်ဳိးအေရးက ဦးစားေပးျဖစ္သည္။ ျပည္မရွိ နိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ားႏွင့္စဥ္းစားမႈ မတူေတာ့။ ထို႔ျပင္ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားၾကား ကြဲျပားေသာအယူအဆအရ ပါတီတခု မက ရွိတတ္သည္။ အခ်ဳိ႕တိုင္းရင္းသားပါတီက အစိုးရႏွင့္ေပါင္းျပီး တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရးရသေလာက္ ယူဘို႔စဥ္းစားၾက သည္။ အခ်ဳိ႕ပါတီက မိမိတုိ႔တိုင္းရင္းသား အခြင့္အေရးအျပည့္အဝရရန္အတြက္ အတိုက္အခံလမ္းေၾကာင္းကို ေရြးခ်ယ္ၾက သည္။ အခ်ဳိ႕က လက္နက္ကိုင္လမ္းေၾကာင္းကို ေရြးခ်ယ္ၾကသည္။

• မဟာမိတ္တပ္ေပါင္းစု
ဤသုိ႔ေသာ အေျခအေနေအာက္တြင္ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ား တိုင္းရင္းသားအင္အားစုမ်ားအင္အားအရ မနဲလွေသာ္လည္း အကြဲကြဲ အျပားျပားျဖစ္ေနမႈက ေအာင္ျမင္မႈမရရွိနိုင္ဘဲ ရွည္လ်ားေသာတိုက္ပြဲကာလကို ျဖတ္သန္းေနရသည့္အေျဖ ျဖစ္ေပ သည္။

မတူေသာျဖတ္သန္းမႈ မတူေသာမ်ဳိးဆက္မတူေသာ နိုင္ငံေရးအယူအဆ မတူေသာလူမ်ဳိး မတူေသာအဖြဲ႕အစည္း မတူေသာတိုက္ပြဲပုံစံအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ရပ္တည္ေနေသာသူမ်ား တစုတစည္းတည္း ျဖစ္နိုင္ေရးကို အားလုံးေရွး႐ႈလုံးပမ္းၾကဘို႔လိုေပ သည္။ အားလုံးကို စုစည္းေခါင္းေဆာင္နိုင္သည့္ နိုင္ငံေရးပါတီတရပ္လည္း လိုအပ္ေပသည္။ ထိုပါတီသည္ ေအာင္ပြဲဆီသုိ႔ ေဆာင္က်ဥ္းနိုင္မည့္ပါတီ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။

ဒီမိုကေရစီအင္အားစုအားလုံး တိုင္းရင္းသားအင္အားစု အားလုံးပါဝင္နိုင္ေသာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီမဟာမိတ္ တပ္ေပါင္းစု တရပ္ စုစည္းနိုင္မွသာ ဒီမိုကေရစီေရး တန္းတူေရး ျငိမ္းခ်မ္းေရးတုိ႔ ဗမာျပည္တြင္ ေပၚထြန္းလာမည္ဟု ယူဆပါသည္။

ေရႊျပည္ေတာ္ေမွ်ာ္တိုင္း မေဝးေစခ်င္ပါ။