ဇာဝါရီ – ရွင္သန္ျခင္း
(မိုုးမခ) ဇန္န၀ါရီ ၁၁၊ ၂၀၁၅
မိုးမခစာဖတ္သူမ်ားနဲ႔အတူ ကမာၻသူကမာၻသားေတြ စိတ္လႈပ္ရွားစြာနဲ႔ ၂၀၁၅ ႏွစ္သစ္ကို ႀကိဳဆိုဖို႔ ျပင္ဆင္ေနခ်ိန္ ၂၀၁၄ ဒီဇင္ဘာလ (၂၈) ရက္ေန႔မွာ ခရီးသည္ နဲ႔ ေလယာဥ္အမႈထမ္း (၁၆၂) ဦးပါရွိတဲ့ အဲေအရွား (AirAsia) ခရီးသည္တင္ ေလယာဥ္ပ်ံႀကီး ဆိုးဝါးတဲ့ရာသီဥတု၊ စက္ခ်ဳိ ႔ယြင္းမႈ၊ ေလယာဥ္မွဴးအမွားစတဲ့ မေမွ်ာ္လင့္တဲ့ ကံၾကမၼာဆိုးေၾကာင့္ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံ ဂ်ာဗားပင္လယ္ျပင္အတြင္းကို ပ်က္က်သြားခဲ့တယ္။ ဒီသတင္းဆိုးေၾကာင့္ လူေတြ အေတာ္ေလး တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခား စိတ္မေကာင္းျဖစ္ၾကတယ္။ ဒီေန႔အထိေတာ့ ေလယာဥ္အပိုင္းအစမ်ား၊ ခရီးသည္ ရုပ္အေလာင္းတခ်ဳိ ႔ ရွာေဖြေတြ႔ရွိတဲ့အေၾကာင္း၊ က်န္ရွိေနေသးတဲ့ ေလယာဥ္အစိတ္အပိုင္းေတြ၊ ရုပ္အေလာင္းေတြကို ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီေတြနဲ႔ ဆက္လက္ ရွာေဖြလုပ္ကိုင္ေနတဲ့ သတင္းေတြကို စာဖတ္သူတို႔ ေန႔စဥ္သတင္းမ်ားမွာ ေတြ႔ျမင္ေနရဆဲ။
အဲေအရွား ေလယာဥ္ပ်ံ ပ်က္က်တဲ့သတင္းကို လူေတြအာရံုစိုက္ေနခ်ိန္မွာ ေလယာဥ္ပ်ံငယ္ေလးတစီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံ အေနာက္အလယ္ပိုင္း ကန္တက္ကီျပည္နယ္ (Kentucky)၊ ခူ႔တဝါၿမိဳ ႔ (Kuttawa) ရဲ ႔ သစ္ေတာႀကိဳးဝိုင္းထဲကို ၂၀၁၅ ဇန္နဝါရီလ (၂) ရက္ေန႔ ညပိုင္းမွာ ပ်က္က်သြားခဲ့တယ္။ လူသူေဝးတဲ့ေနရာကို ေလယာဥ္ပ်ံေလး ညႀကီးမုိးခ်ဳပ္အခ်ိန္ ပ်က္က်သြားတာကို အဲဒီနားတဝိုက္က လူေတြေတာင္ မသိလုိက္။ ေနာက္ေန႔ သတင္းေတြမွာ ဒီ ေလယာဥ္ပ်ံ ပ်က္က်တာနဲ႔ ဆက္ႏႊယ္ေနတဲ့ သတင္းေၾကာင့္ လူအမ်ား စိတ္ဝင္စားလာၿပီး၊ ေျပာမွတ္စရာသတင္းတပုဒ္ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အလွမ္းေဝး သတိမထား၊ မသိေသးတဲ့ မိုးမခ ျမန္မာစာဖတ္ ပရိသတ္အတြက္ ဒီအေၾကာင္း မွ်ေဝလုိက္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
စာဖတ္သူတို႔ သိတဲ့အတုိင္း မိုးေကာင္ကင္အထက္ မိုင္ေထာင္မ်ားစြာအျမင့္မွာ ပ်ံသန္းေနတဲ့ ေလယာဥ္ပ်ံ အႀကီးအေသးေတြ ရာသီဥတုေၾကာင့္ျဖစ္ျဖစ္၊ စက္အင္ဂ်င္ခ်ဳိ ႔ယြင္းလို႔၊ ေလယာဥ္မွဴး အမွားေၾကာင့္၊ အၾကမ္းသမား စီးႏွင္းတိုက္ခိုက္မႈစတဲ့ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ေျမျပင္ေရျပင္သို႔ ထိုးက်ပ်က္စီးခဲ့ရင္ ေလယာဥ္ေပၚ လုိက္ပါသူေတြ အသက္ဆံုးရႈံးၾကမွာ (၉၉.၉၉) ရာခိုင္ႏႈန္း ေသခ်ာသေလာက္ဆိုတာ ေျပာစရာမလိုပါ။
ႏိုင္ငံတကာ ေလေၾကာင္းလံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ႀကီးရဲ ႔ ႏွစ္စဥ္မွတ္တမ္းအရ ၂၀၁၄ ခုနွစ္အတြင္း ခရီးသည္တင္ ေလယာဥ္ပ်ံ အစီးေရ (၁၂) စီး ကမာၻတဝွမ္းမွာ ပ်က္က်ခဲ့ၿပီး၊ ခရီးသည္ (၇၆၁) ေယာက္ ေသဆံုးခဲ့တယ္။ ေလေၾကာင္း ခရီးသြားလာေရး သမိုင္းမွတ္တမ္းမွာေတာ့ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္က အဆိုးဆံုးႏွစ္ျဖစ္ၿပီး ခရီးသည္တင္ ေလယာဥ္ပ်ံ (၅၅) စီး ပ်က္က်ခဲ့ၿပီး၊ ခရီးသည္ နဲ႔ ေလယာဥ္ဝန္ထမ္း စုစုေပါင္း (၂၄၂၉) ေယာက္ အသက္ဆံုးရႈံးခဲ့တယ္ (ဒီစာရင္းထဲမွာ ကိုယ္ပိုင္ေလယာဥ္ပ်ံငယ္မ်ား ပ်က္က်ပ်က္စီးမႈ မပါ)။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ေလေၾကာင္းနည္းပညာ နဲ႔ လံုၿခံဳေရးပိုင္ဆိုင္ရာ တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာတာေၾကာင့္ အပ်က္အစီး ထိခုိက္ဆံုးရႈံးမႈ မ်ားစြာက်ဆင္းလာခဲ့တယ္။ တကယ္ေတာ့ ေျမျပင္လမ္းေတြေပၚ သြားလာေနတဲ့ ကားတိုက္မႈေတြေၾကာင့္ ကမာၻတဝွမ္း ေသဆံုးသူ အေရအတြက္ တႏွစ္ကို ပွ်မ္မွ် (၁.၃) သန္း ရွိၿပီး၊ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ တႏိုင္ငံထဲမွာပဲ တႏွစ္ကို (၄) ေသာင္းနီးပါး ရွိတယ္။
ဒီဖက္ တိုးတက္လြတ္လပ္တဲ့ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ ေငြေၾကးခ်မ္းသာသူေတြ၊ ကိုယ္ပိုင္ေလယာဥ္ပ်ံ ေမာင္းခ်င္သူေတြက ေလယာဥ္ေမာင္း သင္တန္းေတြတက္၊ ေလယာဥ္ေမာင္းခြင့္ လိုင္စင္ရယူၿပီး အေပ်ာ္စီးဖို႔၊ မိသားစုအတြက္ ေလယာဥ္ပ်ံငယ္မ်ား ဝယ္စီးၾကတယ္။ မၾကာခဏဆိုသလို ကိုယ္ပိုင္ေလယာဥ္ငယ္ေလးေတြ ဟိုက်ဒီက် ပ်က္က်တဲ့သတင္းေတြကို ဒီဖက္ႏိုင္ငံ သတင္းေတြထဲမွာေတာ့ ေတြ႔ရတတ္တယ္။ တခါတေလ အဲဒီ ေလယာဥ္ပ်ံေလးေတြ လူေနအိမ္ေတြေပၚ ပ်က္က်တာေတြ၊ လမ္းေပၚေမာင္းေနတဲ့ ကားေတြေပၚ ျပုတ္က်တာေတြ၊ ၂၀၁၄ ဇူလိုင္မွာ ပင္လယ္ကမ္းေျခမွာ ေျပးလႊာလမ္းေလွ်ာက္ေနတဲ့ အေဖနဲ႔သမီးကို တိုက္တာေတြ ရွိခဲ့တယ္။ မွတ္မိေသးတယ္ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ပုဂံေလေၾကာင္းပိုင္ ေလယာဥ္ပ်ံတစီ ေျမျပင္လမ္းေပၚမွာ သြားေနတဲ့ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္ကို ဝင္တုိက္သလိုေပါ့။ ေျပာစရာျဖစ္ေပမယ့္ တဖတ္မွာေတာ့ ေလယာဥ္မွဳးေတာ္ေပလို႔ ေလယာဥ္ေပၚပါ ခရီးသည္ေတြအားလံုး သက္ရွင္ခဲ့တယ္ မဟုတ္လား။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က နယူးေရာ့ခ္ ေလယာဥ္ကြင္းမွအတက္ အုပ္စုလိုက္ ပ်ံသန္းေနတဲ့ ဘဲငန္းအုပ္နဲ႔တိုးၿပီး အင္ဂ်င္စက္ပ်က္ကာ အေရးေပၚ ဟက္ဒ္ဆန္ (Hudson) ျမစ္ထဲကို ခရီးသည္မ်ား ထိခိုက္ဒဏ္ရာမရ၊ ေလယာဥ္ႀကီး ခ်က္ခ်င္းေရထဲျမဳပ္မသြားေအာင္ ဆင္းသက္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ေလယာဥ္မွဴး ဆူလီ (Chesley B. “Sully” Sullenberger) ကို အႀကီးအက်ယ္ ဂုဏ္ျပဳခဲ့တယ္။ ဒီေနရာ ႀကံဳလို႔ေျပာခ်င္တာက ေဟာင္းႏြမ္းေနတဲ့ ေလယာဥ္မ်ားကို ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ ေမာင္းႏွင္းေနတဲ့ ျမန္မာေလယာဥ္မွဴးမ်ား ေတာ္ပါေပတယ္။
ေျပာျပခ်င္တဲ့အေၾကာင္းကို ျပန္ဆက္ရရင္ ဇန္နဝါရီလ (၂) ရက္ေန႔၊ ည (၈) နာရီေလာက္မွာ ကန္တက္ကီျပည္နယ္၊ ခူ႔တဝါၿမိဳ ႔အျပင္ဖက္ သစ္ေတာႀကိဳးဝိုင္းထဲကို အေမရိကန္ေတာင္ပိုင္း ရာသီဥတုသာယာတဲ့ ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္ကေန အပန္းေျဖအနားယူၿပီး ျပန္လာၾကတဲ့ မိသားစု (၅) ဦး စီးႏွင္းလာတဲ့ Piper PA-34 အမ်ဳိးအစား ေလယာဥ္ပ်ံငယ္တစီး ရုတ္တရက္ထိုးက် မီးေလာင္ပ်က္စီးသြားခဲ့တယ္။ ေလယာဥ္ေမာင္း အသက္ (၄၈) ႏွစ္အရြယ္ မာတီ ဂတ္ဇီလာ (Marty Gutzler) နဲ႔အတူ ဇနီးသည္ အသက္ (၄၆) ႏွစ္အရြယ္ ကိမ္ဘလီ ဂတ္ဇီလာ (Kimberly Gutzler)၊ အသက္ (၉) ႏွစ္ အရြယ္ သမီးႀကီး ပိုက္ပါ ဂတ္ဇီလာ (Piper Gutzler)၊ တူမျဖစ္သူ အသက္ (၁၄) ႏွစ္အရြယ္ စီအာရာ ဝဲလ္ဒါ (Sierra Wilder) တို႔ ေလယာဥ္ပ်က္က်တဲ့ေနရာမွာ ပြဲခ်င္းၿပီး ေသဆံုးသြားခဲ့တယ္။ အသက္ (၁၆) ႏွစ္သားအရြယ္ကတည္းက ေလယာဥ္ေမာင္းလာခဲ့သူ မာတီ တစ္ေယာက္ နာရီေပါင္း ေလးေထာင္ေက်ာ္ ေလယာဥ္ေမာင္း အေတြ႔အႀကံဳရွိတဲ့ ေလယာဥ္ေမာင္း သင္တန္းဆရာျဖစ္သလို၊ ဒီခရီးလမ္းေၾကာင္းကို အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ပ်ံသန္းခဲ့သူျဖစ္တယ္။
ဒါေပမဲ့ ဘဝမွာ ကံၾကမၼာအတက္အက်၊ အေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ မေမွ်ာ္လင့္တာေတြ ျဖစ္တတ္တဲ့ မဟုတ္လား။ ဒီေလယာဥ္ပ်က္က်မႈမွာ မယံုႏိုင္ေလာက္စရာ အသက္မေသဘဲ ရွင္သန္ခဲ့သူတဦးက သမီးေထြးေလး အသက္ (၇) ႏွစ္အရြယ္ ေဆလာ ဂတ္ဇီလာ (Sailor Gutzler)။ က်ဳိးပဲ့ပ်က္စီး မီးေလာင္ကၽြမ္းေနတဲ့ ေလယာဥ္ထဲကေန ေသကံမေရာက္ သက္မေပ်ာက္ လြတ္ေျမာက္ခဲ့တယ္။ ခႏၶာကိုယ္တခုလံုး ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြ နဲ႔ လက္ေကာက္ဝတ္ က်ဳိးသြားခဲ့ေပမယ့္ လမ္းေလွ်ာက္ႏိုင္ေသးတဲ့ အာဂသတိၱရွင္မေလး က သူ႔အေဖ၊ အေမနဲ႔ အမေတြ သူနဲ႔အတူ မရွိေတာ့ဘူးဆိုတာကို သိေကာင္းသိလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ ဘယ္ေနရာ ဘယ္အရပ္ ေရာက္ေနတယ္ဆိုတာကို သိမွာမဟုတ္။ သူတို႔ ေလယာဥ္ပ်က္က်တဲ့ ေနရာက ၿမိဳ ႔နဲ႔ေဝးတဲ့ လူသူမရွိတဲ့ က်ယ္ဝန္းလွတဲ့ သစ္ေတာအုပ္ထဲ။ ပူေႏြးတဲ့ ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္က အပန္းေျဖၿပီး ျပန္လာၾကသူေတြဆိုေတာ့ အက်ၤ ီပါးပါး၊ ေဘာင္ဘီတုိနဲ႔ လြတ္လြတ္လပ္လပ္။ သူတို႔ ေလယာဥ္ပ်ံ ပ်က္က်တဲ့ေနရာရဲ ႔ ရာသီဥတုက အဲဒီညမွာ အေတာ္ေအးတယ္ (ေရခဲအမွတ္နီးပါး ၃၈ ဒီဂရီ)။ ေလယာဥ္ပ်က္က်လို႔ မေသဘဲ အသက္ရွင္ခဲ့သူေလးရဲ ႔ ကိုယ္ေပၚမွာ စုတ္ျပတ္ေနတဲ့ ေဘာင္ဘီတို၊ တီရွပ္ပါး နဲ႔ ဘိနပ္မပါ ေျခအိတ္တဖက္ပဲ ရွိတယ္။ ဒီလိုပံုစံနဲ႔ ခ်မ္းစိမ့္ေနတဲ့ ေတာအုပ္ထဲမွာ ညႀကီးမုိးခ်ဳပ္ တစ္ေယာက္ထဲ အသက္ရွင္ႏိုင္ဖို႔မလြယ္။
ဒါေပမဲ့ အရြယ္နဲ႔မလိုက္ ဇြဲသတၱိေကာင္း အသိဥာဏ္ရွိသူေလးက သစ္ကိုင္းေျခာက္တစ္ေခ်ာင္းကို ရွာေဖြၿပီး ေလာင္ကၽြမ္းေနတဲ့ ေလယာဥ္မွ မီးကူးယူၿပီးေနာက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္၊ ယံုၾကည္ခ်က္ေတြနဲ႔ အေဝးတေနရာက မိွတ္တုတ္မိွတ္တုတ္ လင္းလက္ေနတဲ့ မီးေရာင္ဆီကို အတက္အဆင္း၊ အတားအဆီးမ်ားကို ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီးသြားခဲ့တယ္။ ေလယာဥ္ပ်က္က်တဲ့ ေနရာနဲ႔ မလွမ္းမကမ္းမွာ သစ္ခုတ္သမားမ်ား အသံုးျပဳတဲ့ သစ္ေတာလမ္းရွိတာကို ေမွာင္မိုက္ေနေတာ့ သူမေတြ႔၊ သတိမထားမိ။ အဲဒီလမ္းအတုိင္း ေလွ်ာက္သြားရင္ေတာ့ အေဝးေျပးကားလမ္းဖက္ကို ေရာက္တယ္။ သူ ေရြးခ်ယ္တဲ့ ဦးတည္ရာမွာေတာ့ လူေနအိမ္ သံုးေလးလံုး ရွိေနတယ္။ တစ္မိုင္ေလာက္ မီးေလာင္ေနတဲ့ သစ္ကိုင္ေျခာက္ကေလးနဲ႔ ဟိုတိုးဒီတုိး ခက္ခက္ခဲခဲ ေလွ်ာက္သြားခဲ့ရာ ေနာက္ဆံုး ေတာစပ္အလြန္မွာရွိတဲ့ အိမ္တစ္အိမ္ကို ေရာက္သြားခဲ့တယ္။
ညႀကီးမိုးခ်ဳပ္ တံခါးလာေခါက္တဲ့ တကိုယ္လံုး ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြနဲ႔ တဆတ္ဆတ္ တုန္ခါေနတဲ့ ခေလးမေလးကို အသက္ (၇၁) ႏွစ္အရြယ္ အိမ္္ရွင္ လာရီ ဝဲလ္ကင္စ္ (Larry Walkins) ေတြ႔လိုက္ေတာ့ အေတာ္ေလး လန္႔ျဖန္႔သြားခဲ့တယ္။ အက်ဳိးအေၾကာင္း ေမးၾကည့္ၿပီး၊ ခ်က္ခ်င္း ရဲ၊ ေဆးရံုေတြကို ဖုန္းဆက္အေၾကာင္းၾကားၿပီး၊ ခေလးမေလးရဲ ႔ ဒဏ္ရာေတြကို သန္႔စင္ေဆးေၾကာ ေဆးထည့္ေပး၊ အားေပးစကားေျပာဆိုကာ ရဲ၊ ေဆးရံုကား အလာကို ေစာင့္ေနခဲ့ၾကတယ္။ အဖိုးအို ဝဲလ္ကင္စ္အဖုိ႔ အိပ္မက္မက္ေနသလို ျဖစ္ေနခဲ့မွာ။ လက္ခ်ဳိးေရတြက္လို႔ရတဲ့ ေလယာဥ္ပ်ံ ပ်က္က်လုိ႔ အသက္မေသသူေတြအထဲ ေျပာမယံု ႀကံဳဖူးၾကားဖူးမွသိ စူပါမေလး (Super girl) ေဆလာ ျဖစ္ရပ္က ပိုထူးျခားအံ့ၾသဖို႔ေကာင္းတယ္။
ထိခိုက္ဒဏ္ရာေတြအတြက္ ေဆးရံုမွာ ရက္အနည္းငယ္ ေဆးကုသခံယူၿပီး၊ အခုေတာ့ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာ ဘဝကံၾကမၼာဆိုး၊ ႀကီးမားလွတဲ့ ဆံုးရႈံးမႈအတြက္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ကုစားေစာင့္ေရွာက္မႈေတြကို ရယူေနေလတယ္။ မိသားစုတစုလံုး ဆံုးရႈံးသြားခဲ့သူေလးရဲ ႔ ဘဝအနာဂတ္အတြက္ ေငြေၾကးလွဴဒါန္း ေထာက္ပ့ံမႈေတြကို ေဆြမ်ဳိးမိတ္ေဆြမ်ားနဲ႔ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔ေတြက လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေနၾကတယ္။ စိတ္ဝင္စားရင္ (https://www.facebook.com/sailorgutzlerfund နဲ႔ https://www.sailorgutzlerfund.com/) ေတြမွာ လွဴဒါန္းအားေပးႏိုင္ပါတယ္။
ေသဆံုးသြားၾကတဲ့ သူ႔မိသားစုဝင္မ်ားအတြက္ ၾကားရသူအေပါင္း စိတ္မေကာင္းျဖစ္ၾကသလို၊ တေန႔တခ်ိန္က်ရင္ေတာ့ အရြယ္နဲ႔မလိုက္ ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႔ ေျဖရွင္းခဲ့တဲ့ သူကိုယ္တိုင္ေျပာျပမယ့္ ကံၾကမၼာဆိုး နဲ႔ ရွင္သန္မႈအေၾကာင္းကို အားလံုးၾကားသိခ်င္ၾကမွာပါ။
စာဖတ္သူအေပါင္း ႏွစ္သစ္အခါသမယမွာ ေဘးဘယာ ေဝးကြာ၊ စိတ္၏ခ်မ္းသာျခင္း၊ ကိုယ္၏က်န္းမာျခင္းမ်ားနဲ႔ ျပည့္စုံၾကပါေစ။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
