ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ႀကီး – ျပည္ေတာ္သာေခတ္ေဟာင္းက ျပည္ျမန္မာ (အပိုင္း ၁)

 ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ႀကီး – ျပည္ေတာ္သာေခတ္ေဟာင္းက ျပည္ျမန္မာ (အပိုင္း ၁)
(မိုးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၁၇၊ ၂၀၁၄

နိဒါန္း
လြန္ခဲ့တဲ့အႏွစ္ ၃၀ ေလာက္က မဆလေခတ္မွာ အသက္ႏွစ္ဆယ္ေလာက္ရွိတဲ့ လူငယ္တစ္သိုက္ကို  ျပည္ေတာ္သာေခတ္က စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကိုျပလိုက္မိေတာ့ အဲဒီအထဲမွာပါတဲ့ကုမၸဏီပစၥည္း ေၾကာ္ျငာ ေစ်းနွံဳးေတြကိုၾကည့္ၿပီး ၊ အစစရွားပါးေနတဲ့မဆလေခတ္နဲ႔နွိုင္းယွဥ္ကာ “အကိုႀကီးရယ္ဒါက်ေနာ္တို႔ ဗမာ ျပည္မွ ဟုတ္ရဲလား”လို႔ သနားစရာေမးရွာပါတယ္။ မဆလေခတ္ ဗမာျပည္ကလည္း အစစအရာရာမွာ ရွားပါးေနၿပီး “ဘာေမးရွားနိုင္ငံ” ျဖစ္ေနေတာ့ ျပည္ေတာ္သာေခတ္က ဘာမဆိုဝယ္ခ်င္တာရေနၿပီး၊ ေစ်းေတြကလည္းေပါေတာ့ သူတို ့အတြက္က အံၾသစရာႀကီးျဖစ္ေနတာေပါ့။

အခုေခတ္ဗမာျပည္ကလူငယ္ေတြကို  ျပည္ေတာ္သာေခတ္က စာအုပ္ေတြျပရင္ ပစၥည္းမ်ိဳးစံုကေတာ့ ဗမာျပည္မွာလဲဝယ္လို ့ရေနၿပီျဖစ္လို ့သိပ္အံၾသမွာမဟုတ္ေပမဲ ့ ထမင္း အဝစား ျပား၅၀ ၊ ရန္ကုန္နဲ႔ အင္းစိန္ ဘတ္စ္ကားခ ၃၅  ျပား၊ မုန္းဟင္းခါး တစ္ပြဲ ၁၅  ျပား၊ အေၾကာ္နဲ ့ ျပား ၂၀၊ ဘူးသီးေၾကာ္ တစ္ ခ်ပ္ ၅  ျပား၊ ဒန္ေပါက္ထမင္း တစ္ပြဲ တစ္က်ပ္၊ ဘဲဥဆယ္လံုးတစ္က်ပ္၊ ဝက္သားတစ္ပိသ္သာ (‘သ’ ႀကီးကို window 8.1 နဲ႔ေရးမရလို႔ ရတဲ့နည္းနဲ႔ေရးရတာပါ) ႏွစ္က်ပ္၊ ၾကက္သား သံုးက်ပ္၊ စတဲ့ ရန္ကုန္ ေပါက္ေစ်းေတြ (နယ္ေတြမွာဒီ့ထက္ေပါတယ္)ကိုျမင္လိုက္ရရင္  သူတို ့ဘာေျပာမလဲ မသိဘူး။

အစစအရာရာ ေစ်းေပါေနေတာ့လည္း အဲဒီေခတ္ကလခအနည္းဆံုးျဖစ္တဲ့ တလ ၈၂ က်ပ္ဘဲရတဲ့မင္းေစ ဟာလည္း  မိသားစုကို ဝေအာင္ေကြၽးနိုင္၊  ကေလးေတြကို ေက်ာင္းထားနိုင္ခဲ ့ပါတယ္။ သူတို႔မိသားစုမွာ လဲေရႊတြဲလဲေငြြတြဲလဲနဲ႔ပါ။ ေရႊေဈးကလဲ အေကာင္းဆံုး ပရပိုက္ေခါက္မွ အေလးခ်ိန္ တစ္က်ပ္သားကို က်ပ္ေငြႏွစ္ရာဘဲေပးရပါတယ္။

ေငြေၾကးစံနစ္

လြတ္လပ္ေရးရၿပီးစကကိုလိုနီေခတ္ကသံုးခဲ့တဲ့အိႏၵိယသံုးေငြကိုဆက္သံုးရေသးတယ္။ ၃ပိုင္တစ္ျပား၊ ၄  ျပားတစ္ပဲ၊ ၁၆ပဲ (ဝါ) ၆၄ျပားတစ္က်ပ္ေပါ့။ အဂၤလိပ္လိုကေတာ့ ကုလားအေခၚေတြကိုသံုၿပီး 3 Pai one Paisa, 4 Paisa one Anna, 16 Annas or 64 Paisa one Rupee ေပါ့။  ျမန္မာျပည္မွာ ကိုလိုနီေခတ္ အစပိုင္းကသာ ပိုင္ကိုသံုးေပမဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ျပား ဟာ အငယ္ဆံုးသုံးေငြပါ။ အိႏၵိယမွာေတာ့ လူေတြဟာ ပိုဆင္းရဲၾကလို႔  ဒုတိယကမၻာစစ္ျဖစ္ခ်ိန္အထိ ပိုင္ ကိုသံုးေနခဲ့တယ္လို႔ လူႀကီးသူမေတြေျပာတာ ၾကားဖူးပါ ရဲ႕။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေပမဲ့ ရန္ကုန္ဟာ ကုလားျမိဳ႕တစ္ပိုင္းျဖစ္ေနတုန္းမို႔ ကုလားတန္းမွာေဈးဝယ္ရင္ ၆ ျပား (ဝါ) ၁ပဲ၂ျပားကို ကုလားလို “ဆတ္ပိုက္ဆား” (ဝါ)” ေယးအန္းနား ဒိုး ပိုက္ဆား”။ ၁က်ပ္ခြဲဆိုတာ ၁ က်ပ္ ရွစ္ပဲမို႔ ကုလားလို” ေယးရူျပားအတ္အန္းနား” ဆိုတာေတြကို အဲဒီေခတ္က ရန္ကုန္သူ၊ ရန္ုကုန္သား   ေတြတတ္ခဲ့ ၾကတယ္။ အဲဒီစနစ္ဟာ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ၁၉၅၃ခုထိရွိေနေသးတယ္။ ၁၉၅၃ ခုမွာမွ ျမန္မာ ဘုရင္ေတြ သံုးခဲ့တဲ့ ျပား ၁၀၀ တစ္က်ပ္စနစ္ျပန္သံုးႏိုင္တာပါ။

လန္ခ်ား

လြတ္လပ္ေရးရၿပီးစက လူဆြဲတဲ့လန္ခ်ားေတြလဲရွိပါတယ္။ လန္ခ်ားကုလားေတြဟာ ေဂၚရင္ဂ်ီကုလားေတြ ဆိုေတာ့ “ဒိုင္းနား၊ ဘားယား” (ညာဘက္ေကြ႔၊ ဘယ္ဘက္ ခ်ိဳး)၊ “ဟိုး” (ရပ္)၊ “ေဂ်ာင္း” (သြား) စတဲ့ ေဂၚ  ရင္ဂ်ီစကားေလာက္ေတာ့ ရန္ကုန္သူ၊ ရန္ုကုန္သားေတြတတ္ခဲ့ၾကတယ္။ ၁၉၅၁ ေလာက္မွာ ဖဆပလ  အစိုးရက လူဆြဲရတဲ့လန္ခ်ားဟာ လူ႔သိကၡာၫိႈးႏြမ္းေစတဲ့ အလုပ္ဆိုၿပီး လန္ခ်ားေတြပိတ္လိုက္ပါတယ္။   ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ၿပီး ေတာနယ္ေတြကစစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြ ရန္ကုန္ေရာက္လာၿပီး က်ဴးေက်ာ္ရပ္ကြက္ ေတြ၊  ကြက္သစ္ေတြေပၚလာေတာ့မွ ကုလားၿမိဳ႕ျဖစ္ေနခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္ဟာ ဗမာၿမိဳ႕ျဖစ္လာတာပါ။

၁၉၅၈ ခု ဖဆပလ ႏွစ္ခ်မ္းကြဲေတာ့ ဖဆပလ အမတ္အမ်ားစုက ေဆြ-ၿငိမ္း အဖြဲ႔ကိုေထာက္ခံတယ္။ ဒါေပ မဲ့ ဦးႏုက အတုိက္အခံ ပမညတနဲ႔တျခားအဖြဲ႔တြရဲ႕အကူအညီနဲ႔အႏိုင္ရသြားတဲ့အခါမွာ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းက “ကိုႀကီးႏု အစိုးရေတာ့ လန္ခ်ားကုလား ယန္ကနား အစိုးရ ျဖစ္သြားဘီ။ လက္ဝဲသမားဦးသိန္းေဖျမင့္ “ဒိုင္းနား၊ ဘားယား”လုပ္သလို ဆြဲရမဲ့အစိုးရပါဘဲ” လို႔ေဝဖန္ခဲ့ပါတယ္။ ကာတြန္းဆရာဦးေအာင္ရွိန္ကလဲ ေမာ္ဒန္ကာထြန္းမွာ စံုေထာက္ဦးရွံစားက ဖိနပ္ခ်ဳပ္ကုလားအေယာင္ေဆာင္ၿပီး  စံုေထာက္ခန္းမွာ ဗမာ ေခါင္းေပါင္းမခြၽတ္ပဲဖိနပ္တိုက္ေနေတာ့ ဖိနပ္အတိုက္ခံသူက “အမယ္၊ဖိနပ္ခ်ဳပ္ကုလားကလဲ ဗမာေခါင္း ေပါင္းနဲ႔ပါလား”လို႔ေျပာလိုက္ရာမွာ ဦးရွံစားက “ဟေရး အာကိုဂ်ီး၊ ယန္ကနား အခိ်ဳးရေတာင္ ေရႊးဖလား လားေရာင္ေဂါင္းေဘာင္းနဲ႔မဟုတ္လား၊ ဖိနပ္ခ်ဳပ္ကုလားအပၸနားလဲ ေဂါင္းေဘာင္းနဲ႔မွေခတ္မီတာေပါ့ အာ ကိုဂ်ီးရဲ႕” လို႔ ကုလားသံနဲ႔သေရာ္ခဲ့ပါတယ္။

ျပည္ေတာ္သာစီမံကိန္း

ဖဆပလအစိုးရက တိုင္းျပည္တိုးတက္ဖို႔ ျပည္ေတာ္သာစီမံကိန္း လုပ္ပါတယ္။ ျပည္ေတာ္သာစီမံကိန္း နဲ႔ေဆာက္တဲ့တိုက္ေတြ၊ ေက်ာင္းေတြကို ျပည္ေတာ္သာတိုက္၊ ျပည္ေတာ္သာ ေက်ာင္းေတြလို႔ေခၚပါ တယ္။ ဒီအေဆာက္အဦးေတြ ဒီေန႔အထိအသံုးဝင္ေနဆဲပါ။ ျပည္ေတာ္သာစီမံကိန္း နဲ႔ တင္သြင္းလာတဲ့ Land Rover ကားကိုလည္း ” ျပည္ေတာ္သာဂ်စ္”လို႔ေခၚၾကပါတယ္။  ျပည္ေတာ္သာေခတ္ကလြတ္လပ္ စြာေရးသားေျပာဆိုပံုႏွိပ္ခြင့္အနည္းဆံုး ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ေပးထားေတာ့ အစိုးရ ကိုသေရာ္တဲ့ ကာ တြန္း၊ သေရာ္စာ၊ ျပက္လံုးေတြအမ်ားႀကီးေပၚလာခဲ့ပါတယ္။ အၿငိမ့္ပြဲမွာ လူျပက္ႏွစ္ေယာက္ဆရာနဲ႔ တ ပည့္လုပ္ၿပီး ျမန္မာသင္ပုန္းႀကီးဖတ္စာအခန္းမွာ”မာရွယ္တီးတိုးလာၿပီ၊ တဲအိမ္ေတြ ဖ်က္ရမည္။ ဆင္းရဲ သားေတြဒုကၡေရာက္၏။ ဒါေပမဲ့ ျပည္ေတာ္သာပါသည္”။ ” ျပည္ေတာ္သာတိုက္ေတြ ေဆာက္ၿပီးၿပီ။ ဆင္းရဲသားေတြေစာင့္အုန္း။ ငါတို႔ေဆြမ်ိဳးေတြအရင္ေပးမယ္။ ဒါေပမဲ့ ျပည္ေတာ္သာပါ၏။  “လက္မွတ္ ေရာင္းအမ်ိဳးသမီးေတြေခ်ာ၏၊ သို႔ေသာ္ျပည္ေတာ္သာဘတ္စကားရပ္မေပးပါ။ တက္စီီ စီးစရာရာေငြမရွိပါ။ မာစီဒီးကားစီးသည့္ဝန္ႀကီးမ်ား  ဤဒုကၡကို သိမည္မဟုတ္။ ဒါေပမဲ့ ျပည္ေတာ္သာပါသည္”။ ” ျပည္ေတာ္ သာေက်ာင္းေတြခန္႔ညားသည္။ အခမဲ့ပညာေရးလည္းေကာင္းပါ၏။  သို႔ေသာ္ဝန္ႀကီးမ်ား သားသမီးမ်ား ကို  ျပည္ေတာ္သာေက်ာင္း၌ မထားၾကပါ။ ဝန္ႀကီးသားသမီးမ်ား အဂၤလိပ္ေက်ာင္းတက္ၾကပါသည္။ ဒါေပမဲ့ ျပည္ေတာ္သာပါသည္” လို႔ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ေဝဖန္ရဲဲတဲ့ေခတ္ပါ။

ျပည္ေတာ္သာႏိုင္ငံေခတ္က စံျပအက်ဥ္းေထာင္ေတြက အက်ဥ္းသားေတြရဲ႕ဘဝဟာလည္း မဆိုးပါဘူး။ ဆရာႀကီးဒဂုန္ေရႊမွ်ားက ကိုလိုနီေခတ္ကေထာင္ေတြကို ျပည္ေတာ္သာႏိုင္ငံေခတ္ကစံျပေထာင္ေတြနဲ႔ွ ယွဥ္ျပကာ “မွတ္မိပါေသးတယ္ ျပည္ၿမိဳ႔က အက်ဥ္းေထာင္ဝယ္” ေခါင္းစဥ္နဲ႔ေရးခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး အခ်ဳပ္သားနဲ႔အက်ဥ္သားေတြဟာ အထူးတန္းရပါတယ္။ အထူးတန္းရတဲ့ရာဇဝတ္မႈနဲ႔ေထာင္က်သူ ဟာ လည္း အလုပ္မလုပ္ရဘဲေန႔တိုင္းထမင္းေကာင္းဟင္းေကာင္းစားရတဲ့အျပင္ ကူေဖာ္ေလာင္ဖက္အျဖစ္ ရိုးရုိးတန္းကအက်ဥ္သား တစ္ေယာက္အနည္းဆံုးရပါတယ္။ ရိုးရုိးတန္းကအက်ဥ္သားေတြကလည္း ေန႔ တိုင္းထမင္းေကာင္းဟင္းေကာင္းစားရေတာ့ အထူးတန္းအက်ဥ္သားေတြဆီမွာ ကူေဖာ္ေလာင္ဖက္ အျဖစ္သြားခ်င္ၾကပါတယ္။ လူထုဦးလွတို႔ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္တို႔ အဖမ္းခံေနရဆဲမွာ စာအုပ္ေတြေရးသား ထုတ္ေဝႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ နာမည္ႀကီးႏိုင္ငံေရးသမားတစ္ေယာက္ဆိုရင္”ငါးဆြဲ”ခံထားရတုန္း(ပုဒ္မ ၅ နဲ႔ အဖမ္းခံရတာကိုသံုးတဲ့ အဲဒီေခတ္ကဘန္းစကား) ၁၉၆၄ မွာဖ်က္ပစ္လိုက္တဲ့ ရန္ကုန္ေထာင္ထဲမွာ တစ္ ေယာက္ထဲအတြက္အိမ္ကေလးတစ္လံုး၊ ကူေဖာ္ေလာင္ဖက္အျဖစ္ ရိုးရုိးတန္းကအက်ဥ္သားက ႏွစ္ ေယာက္၊ သူ႔ဇနီးကလဲမနက္ကတည္းက သူ႔ဆီလာေနတာ တစ္ခါတစ္ေလ ညလည္းမျပန္ေတာ့ဘူး။ အစိုးရကလည္းဘာမွမေျပာလို႔သာေထာင္အရာရွိေတြက မ်က္စိိတ္မိွတ္ေနၾကတာေပါ့။ ဒီႏိုင္ငံေရးသမား ရဲ႕ဇနီး သူ”ငါးဆြဲ”ခံထားရတုန္းဘဲ သူနဲ႔ကိုယ္ဝန္ရွိၿပီး ကေလးတစ္ေယာက္ေမြးတဲ့အထိိ လြတ္လပ္ခဲ့ပါ တယ္။

ရိုးရုိးတန္းကအက်ဥ္သားေတြကိုလည္း လက္သမားအတတ္၊ ဖိိနပ္ခ်ဳပ္နည္း၊ စာအုပ္ခ်ဳပ္နည္း။ ဂေဟ ေဆာ္နည္း၊ ဥယ်ာဥ္လုပ္နည္း၊ ဆပ္ျပာခ်က္အတတ္ စတာေတြသင္ေပးပါတယ္။  အက်ဥ္းသားေတြ ထဲက ေလ့လာလိုသူေတြ ဗုဒၶဘာသာစာေပ ေလ့လာႏိုင္ေစရန္ ရဟန္းေတာ္မ်ား (အက်ဥ္းသူေတြအတြက္ သီလ ရွင္မ်ား) ကို တနဂၤေႏြေန႔တိုင္း စံျပေထာင္ေတြထဲသြားၿပီးသင္ၾကားေစပါတယ္။ မဂၤလာစာေမးပြဲေတြ က်င္း ပၿပီး ေအာင္ျမင္သူကို က်ခံေနရတဲ့ေထာင္ဒါဏ္ထဲက ေလွ်ာ့ရက္ေတြေပးပါတယ္။ အျခားဘာသာဝင္ အက်ဥ္းသားေတြအတြက္လဲ ခရစ္ယာန္ဘုန္းႀကီး၊ သင္းအုပ္ဆရာ၊ ေမာ္လဝီ၊ ဆြာမိႀကီး စသူေတြ  စံျပ ေထာင္ေတြထဲသြားၿပီး သက္ဆိုင္ရာဘာသာအလိုက္ ေဟာေျပာခြင့္၊ ဝတ္ျပဳခြင့္ေတြေပးပါတယ္။

ဦးႏုဟာ ဗုဒၶဘာသာကို အလြန္ကိုင္းရႈိင္းသူျဖစ္ၿပီး နိဗၺာန္ေရာက္ေရးမွာေတာင္ ရဟႏၲာအျဖစ္နဲ႔ မေရာက္ လိုပဲ ဘုရားဆုပန္ထားသူျဖစ္တယ္လို႔ တရားဝင္ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့သူပါ။ သားငါးမစားပဲ သက္သတ္ လြတ္စားသူ၊ အရက္မေသာက္သူလို႔လည္း သတင္းႀကီးပါတယ္။ ဦးႏုဟာ သာသနာ့ဒါယကာျဖစ္လိုတာ ေၾကာင့္ ဆ႒သဃၤာယနာတင္ပါတယ္။ စုစုေပါင္း အဲဒီေခတ္ကက်ပ္ေငြတစ္ကုေဋ (အေမရိကန္ေဒၚလာ  ႏွစ္သန္း) ကုန္လို႔  ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ေနဆဲမွာ ေငြျဖဳန္းတယ္လို႔ေဝဖန္သူေတြရိွခဲ့ေပမဲ့ လူမ်ားစု ဗုဒၶဘာသာ ဝင္ရဟန္းရွင္လူေတြကေတာ့ သာဓုသံုးႀကိမ္ေခၚၿပီးေထာက္ခံၾကပါတယ္။

ျမန္မာျပည္ဟာ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရး  ႏိုင္ငံျဖစ္လို႔ကဲြၽႏြားလိုတယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္းျပၿပီး ကဲြၽႏြားသတ္ခြင့္၊ အမဲသားေရာင္းခြင့္တို႔ကို တရားဝင္ပိတ္ ပင္ထားပါတယ္။  ႏွစ္စဥ္ မူဆလင္ဗကၠရီးအစ္ေရာက္ခါနီးမွာ မူဆလင္ေတြကလဲႏြားသတ္ခ်င္၊  ဦးႏုက လည္း သူ႔အေနနဲ႔ သတၱဝါေတြကိုသတ္ၿပီးပူေဇာ္တာကို ခြင့္မျပဳ လိုေပမဲ့ ဘာသာေရးပြဲေတာ္ျဖစ္လို႔ ခြင့္ျပဳပါမယ္။ ဒါေပမဲ့ ဗကၠရီးဆိုတာ ကုလားစကားမွာ ဆိတ္ကိုေခၚ တာျဖစ္လို႔ ဆိတ္ကိုသာသတ္ၿပီးပူေဇာ္ၾကပါ၊ ႏြားကိုေတာ့ မသတ္ၾကပါနဲ႔လိုေတာင္းပန္၊ သူ႔ကဲဘိနက္ ထဲကဝန္ႀကီး ဦးရာရွစ္နဲ႔ ဦးခင္ေမာင္လတ္ ေခၚ အဗၺဒူလတစ္ အပါအဝင္မူဆလင္ေတြကလဲႏြားကိုသာ သတ္ခ်င္ၾကတာေၾကာင့္ တစ္ႀကိမ္မွာ ဦးႏုဟာ အစာငတ္ခံဆႏၵျပခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးမွာႏွစ္ဘက္ၫႇိႏႈိင္း ၾကကာ လူဦးေရအလိုက္ ႏြားေကာင္ေရ ခြဲတမ္းခ်ေပးၿပီး သက္ဆိုင္ရာဗလီထဲမွာသာသတ္ၾကရန္၊ အျခား ဘာသာဝင္မ်ား စိတ္အေႏွာက္အယွက္ မျဖစ္ေစရန္  ႏြားေတြကို ၿမိဳ႕ထဲမွာ ႀကိဳးနဲ႔ဆြဲၿပီး မသြားၾကဖို႔၊ ေသြး ေပေနတဲ့ အဝတ္အစားနဲ႔ ၿမိဳ႕ထဲမွာ မသြားၾကဖို႔ေတြ သေဘာတူၾကပါတယ္။

ရန္ကုန္ဘတ္စကား

၁၉၅၅ ခုေလာက္မွာ ဦးႏုအစိုးရက ျပည္ေတာ္သာစီမံကိန္းနဲ႔ ဟန္ဂရီႏိုင္ငံက Ikarus ဘတ္စကားႀကီးေတြ တင္သြင္းပါတယ္။ ဂ်ပန္ကလည္း Hino နဲ႔ Isuzu ဘတ္စကားႀကီးေတြေရာက္လာပါတယ္။ အဲဒီဘတ္စ ကားႀကီးေတြကို ျပည္ေတာ္သာကားလို႔ေခၚပါတယ္။ ျပည္ေတာ္သာကားေတြမွာ ယူနီေဖာင္းဝတ္ လက္ မွတ္ေရာင္းအမ်ိဳးသမီးေတြစခန္႔ပါတယ္။ တစ္ကားမွာႏွစ္ေယာက္စီပါပါတယ္။ ကားေရွ႕ေပါက္က အတက္  ျဖစ္ၿပီးေနာက္ေပါက္က ဆင္းရပါတယ္။ ေမာင္းသူ၊ေရာင္းသူ၊ စီးသူအားလံုးစည္းကမ္းရွိၾကၿပီးကားႀကီးေတြ ကလည္း သန္႔ရွင္းၾကပါတယ္။ အဲဒီေခတ္က”စပယ္ယာမ” လို႔ မေခၚဘဲ “လက္မွတ္ေရာင္းအမ်ိဳးသမီး” လို႔ သာေခၚၾကပါတယ္။ ဘတ္စကားေတြမွာနံပါတ္မတတ္ေသးပါဘူး။ ရုပ္ပံုတံဆိပ္ေတြနဲ႔႔ပါ။ ဗမာစာမတတ္သူ ေတြအတြက္ပိုအဆင္ေျပပါတယ္။ ရြက္ေလွတံဆိပ္နဲ႔ကားက ၾကည့္ျမင္တိုင္ဆိပ္ကမ္းက ပုစြန္ေထာင္ဆိပ္ ကမ္းကိုအသြားအျပန္ဆြဲတဲ့လိုင္းပါ။” ေတာင္ပံကား” က သိမ္ႀကီးေဈးနဲ႔အင္းစိန္ အသြားအျပန္လိုင္းပါ။ အင္းစိန္ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ရုံးတံဆိပ္ကျဗဟၼာရုပ္ပါ။ မီးရထားတံဆိပ္နဲ႔ကားက ရန္ကုန္ဘူတာႀကီး (ကြမ္းၿခံ ဘူတာ)ကိုေရာက္ပါတယ္။ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ အိမ္ေစာင့္အစိုးရေခတ္မွာ အရုပ္နဲ႔ဘတ္စကားလိုင္းေတြကို နံပတ္နဲ႔ေျပာင္းလိုက္ရာမွာ ျမင္းျဖဴ၊  ျမင္းနီ၊ ျမင္းက်ားတို႔က နံပတ္ ၁ ၊ ၂ ၊ ၃ ျဖစ္သြားၿပီး မီးရထားတံဆိပ္ က နံပတ္ ၄ ၊ ဆင္ျဖဴ နဲ႔ ဆင္မဲက ၅ နဲ႔ ၆၊ နဂါးက ၇၊ ေတာင္ပံကား က ၈၊ ႄကံ႔ က ၉၊ က်န္တဲ့ ေညာင္ပင္၊ ေလယာဥ္ပ်ံ၊ ျခေသၤ့၊ ရြက္ေလွ စတာေတြလည္း နံပတ္နဲ႔ျဖစ္သြားပါတယ္။ စုစုေပါင္း ၁၅လိုင္း ရွိပါတယ္။ နံပါတ္ ၁၆လိုင္းက ၁၉၆၀ ေလာက္မွေပၚလာတာပါ။ ကမာရြတ္လွည္းတန္းေဈးက ဆင္မလိုက္၊ ၾကည့္ျမင္ တိုင္၊ ေျမနီကုန္း၊ ေရႊဂံုတိုင္တို႔ကိုပတ္ၿပီး တာေမြအထိသြားတဲ့ နံပတ္ ၁၆ လိုင္းကေတာ့ ဘတ္စကားပံု မဟုတ္ဘဲ လူ၁၆ေယာက္သာဆန္႔တဲ့ ဂ်ပန္လုပ္ ဒတ္ဆန္း လိုက္ထရပ္ေလးေတြပါ။

ဘတ္စ္ကားက်ပ္ တယ္ဆိုတာ ဘယ္လိုဟာလဲလို႔ ေမးယူရမည့္ေခတ္ပါ။ ဘတ္စ္ကားစပယ္ယာေတြကလဲ ယဥ္ေက်းၾကပါတယ္။ အစ္ကို၊ အစ္မ၊ ညီေလး၊ ညီမေလး၊ ဦးေလး၊ ေဒၚေဒၚ သင့္ေတာ္သလိုေေခၚၿပီး “လာပါခင္ဗ်၊၊ ကားေခ်ာင္ပါတယ္ခင္ဗ်၊၊ စိန္ေအာင္မင္းေတာင္ဝင္ကႏိုင္ေလာက္ေအာင္ေနရာရိွပါတယ္ ခင္ဗ်၊” လို႔ေအာ္ေခၚေလ့ရွိပါတယ္။

ရန္ကုန္တကၠသိုလ္နားကျဖတ္သြားတဲ့ဘတ္စ္ကားလိုင္းေတြ၊  နဂါးရုပ္ (ေနာင္ နံပါတ္ ၇ လိုင္း)၊ ေတာင္ပံ ကားရုပ္ (ေနာင္ နံပါတ္ ၈ ) ၊ ႄကံ့ရုပ္ (ေနာင္ နံပါတ္ ၉ ) စတဲ့လိုင္းေတြက ကားစပယ္ယာေတြဟာ ပိုၿပီး ယဥ္ေက်းၾကပါတယ္။ သူတို႔ေျပာေလ့ရွိတာက “က်ေနာ္တို ့ဟာ ေနာင္တေခတ္မွာ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္မဲ ့
တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြနဲ ့ဆက္ဆံေနရတာဆိုေတာ့ အထူးပိုၿပီး ယဥ္ေက်းရပါမယ္” လို႔ ႔ေျပာေလ့ရွိပါတယ္။သူတို ့ေျပာတာလည္း မွန္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က နိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ေနတဲ့ ဦးနုတို႔ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းတို႔၊ အ တိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ေနတဲ့ ဦးသိန္းေဖျမင့္တို႔ဟာလည္း  တကၠသိုလ္ေက်ာင္း သားေဟာင္းေတြပါ။ ဒါေၾကာင့္လဲ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္နားကိုျဖတ္သြားတဲ ့ကားလိုင္းေတြက ယာဥ္ေမာင္း သူေတြ ၊ လက္မွတ္ေရာင္းသူေတြက “ငါတို ့ဟာ ဗမာျပည္ရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ေလာင္းေတြကို အႀကိဳ အပို ့ ့လုပ္ေနရတာ” ဆိုၿပီး တျခားလိုင္းေတြက ယာဥ္ေမာင္း ၊ လက္မွတ္ေရာင္းေတြ အေပၚမွာဂုဏ္ယူၿပီး ေျပာေလ့ရွိပါတယ္။

တကယ္လည္း မွန္ပါတယ္။ အဲဒီေခတ္က တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားေတြကို လူတကာကေလးစားၾကပါ တယ္။ စာေရးဆရာတကၠသိုလ္ဘုန္းနိုင္က သူ ့ဝတၱဳ တစ္ခုထဲမွာ ၁၉၄၉ ခု နွစ္ ရန္ကုန္ကို သူပုန္ေတြဝိုင္း ထားတုန္း တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားေတြ အစိုးရတပ္ထဲဝင္ၿပီး သူပုန္ေတြကို တိုက္ဖို႔လုပ္ရာမွာ အစိုးရစစ္ သားေတြက “ညီေလးတို႔ ေနာက္တန္းမွာဘဲေနပါ၊ ေသစရာရွိရင္ ဒို ့အရင္အေသခံပါမယ္၊ ညီေလးတို႔ က တစ္ေန႔မွာတိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္လုပ္ရမဲ့လူေတြပါ၊ ဒို ့စစ္သားေတြဆိုတာ စစ္ပြဲမွာေသတာမဆန္းဘူး၊ ညီေလးတို ့အသက္က တိုင္းျပည္အတြက္ တန္ဖိုးရွိပါတယ္လို ့တကဲ့စစ္သားစိတ္ဓါတ္နဲ ့ေျပာခဲ့ဖူးေၾကာင္း အတိအက်ေရးထားခဲ့ပါတယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးနုရဲ႕ လူထုေအာင္သံျပဇာတ္ထဲမွာလဲ “တကဲ့စစ္သားဆိုတာ စည္းစိမ္ခံဖို႔မလိုဘူး၊ ဝီစကီကို ေသာက္ၿပီးစည္းစိမ္ခံခ်င္တဲ့သူဟာ တကဲ့စစ္သားမဟုတ္ဘူး၊ ဝီစကီကို ေသာက္ၿပီး မွိန္းေနတဲ့ သင္းထားတဲ့ႏြားနဲ႔ ဘာမွ မထူးဘူး” ဆိုၿပီး တကဲ့စစ္သားဝါဒကို ထုတ္ေဖၚျပခဲ့ ပါတယ္။

ပညာေရး

ကိုလိုနီေခတ္ပညာေရးကို ကၽြန္ပညာေရးလို႔ ေခၚေခၚ ဘာဘဲေခၚေခၚ ပညာေရးမွာ ကမၻာ့အဆင့္ကို ေကာင္းေကာင္း မီခဲ့ဖူးပါတယ္။ ကိုလိုနီေခတ္က ဘြဲ ့ရခဲ့သူမ်ားဟာ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္မွာဆရာမ်ား ျဖစ္လာခဲ့ၾကတယ္။ ၎ဆရာမ်ားရဲ႕ သင္ၾကားေပးျခင္း ခံခဲ့ရတဲ့ တပည့္မ်ားလဲ ကမၻာ့အဆင့္ကို မီခဲ့ၾကတယ္။ ဦးႏု အစိုးရက အဂၤလန္၊ အေမရိကန္၊ ကေနဒါ၊ ၾသစေၾတးလ် စတဲ့ႏိုင္ ငံေတြကို ပညာေတာ္သင္မ်ား ေစလြႊတ္တယ္။ ပညာေတာ္သင္မ်ား ရဲ႕ ၉၉ ရာခိုင္ႏႈန္းကလဲ အမိႏိုင္ငံကို ျပန္လာၿပီး က်ရာတာ၀န္မ်ားကို ထမ္းရြက္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပညာေရးအဆင့္အတန္းကလည္းျမင့္ပါ တယ္။ စာေမးပြဲေတြမွာ မတတ္ဘဲနဲ႔မေအာင္ပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ ၁၀တန္းစာေမးပြဲလို႔ေခၚတဲ့ တန္းျမင့္ ေက်ာင္းထြက္နွင့္တကၠသိုလ္ဝင္စာေမးပြဲမွာ ေအာင္သူ ၁၀% ေတာင္မရွိခဲ့ပါဘူး။ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္က ၃.၄% ဘဲရွိပါတယ္။ တရာေျဖမွ ေလးေယာက္ေတာင္မေအာင္ခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီႏွစ္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ သားႀကီးၾသရသ ေအာင္ဆန္းဦးကဂုဏ္ထူးႏွစ္ခုနဲ႔ေအာင္ခဲ့ပါတယ္။ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ရဲ႕ အဆင့္ကလည္း ကမာၻအဆင့္မီခဲ့ပါတယ္။ အာဖရိကတိုက္ကတခ်ိဳ႕ေက်ာင္းသားေတြ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွာလာတက္ခဲ့ရ ပါတယ္။

ပညာေရးစနစ္မွာလဲ ႏိုင္ငံပိုင္ေက်ာင္းမ်ားသာမက အလြတ္ပညာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊ ခရစ္ယန္ သာသနာျပဳ ေက်ာင္းမ်ားပါရွိလို႔ကိုယ္ႀကိဳက္ရာေက်ာင္းမွာ သင္ၾကားႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ တကၠသိုလ္၀င္တန္း ေအာင္ရင္ တကၠသိုလ္မွာ ကိုယ္ႀကိဳက္ရာ ၀ါသနာပါရာ ဘာသာရပ္ကို ေရြးခ်ယ္ခြင့္ရွိပါတယ္။ ကိုယ္စိတ္မ၀င္စားတဲ့ ဘာသာရပ္ကို အတင္းသင္ယူရျခင္းမရွိပါ။ စာေတာ္သူအမ်ားစုကလဲ ကိုယ္စိတ္မပါရင္ ဆရာ၀န္၊ အင္ဂ်င္ နီယာ ဘာသာရပ္မ်ားကို မသင္ၾကဘဲ Honours ေခၚ ဂုဏ္ထူးတန္းကို ကိုယ့္စိတ္ႀကိဳက္ဘာသာရပ္နဲ႔ တက္ေရာက္သင္ၾကားၾကပါတယ္။ ဝိဇၨာပညာရပ္မ်ား သင္ၾကားသူမ်ားလဲ ဂုဏ္မငယ္ၾကပါ။  ေဆးပညာ အင္ဂ်င္နီယာအတတ္တို႔မွာလဲတကယ္စိတ္ပါသူမ်ားသာတက္ေရာက္ဘြဲ ့ယူခဲ့ၾကၿပီး တကယ္တတ္သူက တတ္လိုသူကို ပညာသင္ေပးတဲ့ ေခတ္နဲ႔စနစ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ဆက္စပ္လို႔ရယ္စရာတစ္ခုေျပာရရင္  ၁၉၅၉ ခုႏွစ္မွာ တိဘက္ျပည္ကို တရုတ္ဝင္သိမ္းတယ္။ တိဘက္ ရဟန္းမင္းႀကီး ဒလိုင္းလားမား အိႏိၵယကို ထြက္ေျပးရတယ္။  ျမန္မာသတင္းစာေတြက  တိဘက္ရဟန္း မင္းႀကီး ဒလိုင္းလားမားကို “ေခတ္သစ္တရုတ္ေျပးမင္း” လို႔ ေရးၾကတယ္။ အဲဒီႏွစ္မွာဘဲ သမိုင္းစာေမးပြဲ မွာ “တရုတ္ေျပးမင္း၏ဘြဲ ့အမည္ကိုေရးပါ” ဆိုတဲ ့ေမးခြန္းပါလာတယ္။ အေျဖမွန္ကေတာ့ နရသီဟပေတ့ ေပါ့။  ဒါေပမဲ ့ခပ္ေနာက္ေနာက္ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္က “ေမးခြန္းမွာ မရွင္းပါ၊ မတိက်ပါ။ ပုဂံေခတ္ က တရုတ္ေျပးမင္းဆိုလွ်င္နရသီဟပေတ့ျဖစ္ပါသည္။ ယခုလက္ရွိ တရုတ္ေျပးမင္းဆုိလွ်င္ တိဘက္ ရဟန္းမင္းႀကီး ဒလိုင္းလားမားျဖစ္ပါသည္။ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ကတရုတ္ေျပးမင္းဆိုလွ်င္ တရုပ္ျဖဴ ခ်န္ေကရွိတ္ ပါ” လို႔ေျဖလိုက္ပါတယ္။ ဆရာေတြက သူ႔ကို စိတ္မဆိုးဘဲ “အေသခ်ာစဥ္းစားနိုင္ပါေပတယ္၊ ေတာ္ပါေပ တယ္” လို႔ ခ်ီးမြမ္းၾကပါတယ္။

ရန္ကုန္တကၠသိုလ္နဲ႔မႏၲေလးတကၠသိုလ္တို႔ဟာ ပညာေရးဝန္ႀကီးရဲ႕ေအာက္မွာမရိွဘဲ ကိုယ္ပိုင္ အက္ ဥပေဒေတြအရ တကၠသိုလ္ဆီးနိတ္အဖြဲ႕နဲ႔တကၠသိုလ္ ေကာင္စီတို႔ကအုပ္ခ်ဳပ္ပါတယ္။  တကၠသိုလ္ ေကာင္စီမွာေက်ာင္းသားကိုယ္စားလွယ္ႏွစ္ေယာက္ပါပါတယ္။ ကိုယ္စားလွယ္ႏွစ္ေယာက္ကို ေက်ာင္း သားေတြကမဲေပးစံနစ္နဲ႔ေရြးခ်ယ္ရပါတယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ မူအရ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္အဓိပတိ၊ ဒု ဝန္ႀကီး ခ်ဳပ္ဟာ မူအရ မႏၲေလးတကၠသိုလ္အဓိပတိျဖစ္ေပမဲ့ ပညာေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိစၥေတြမွာ ဝင္စြက္ေလ့ မရွိပါ။

ေက်ာင္းသားဆႏၵျပပြဲမ်ား မၾကာခဏျဖစ္ေပၚေလ့ရွိေပမဲ့ ဘယ္အာဏာပိုင္ပုဂၢိဳလ္ကမွ တိုင္းျပည္ေနာင္ေရး ဒုကၡေပးမဲ့ ဘုန္းေဘာလေအာ အေအာင္ေပးတဲ့စနစ္၊ ေက်ာင္းသားအခ်င္းခ်င္း ေသြးကြဲေစမဲ့စနစ္၊ ေက်ာင္းသားမ်ား မဆူပူၿပီးေရာ အစိုးရဆန္႔က်င္ေရးလုပ္တာကလြဲၿပီး က်န္ကိစၥမ်ားကို ႀကိဳက္သလိုလုပ္ ထားခြင့္၊ ဥပမာ ေက်ာင္းေဆာင္မ်ားထဲ ဖဲရိုက္။ အရက္ေသာက္။ မူးယစ္ေဆး၀ါး သံုးစြဲတာကို လ်စ္လ်ဴျပဳ ထားျခင္း စတာမ်ိဳး ခြင့္မျပဳခဲ့ၾကပါဘူး။

(အပိုင္း ၂ ကို ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)

Photo Credit – http://burmeseholidays.blogspot.com/p/blog-page_3.html

2 thoughts on “ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ႀကီး – ျပည္ေတာ္သာေခတ္ေဟာင္းက ျပည္ျမန္မာ (အပိုင္း ၁)

  1. ဗဟုသုတ ရပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။ ဒီေဆာင္းပါးကို က်ေနာ္႔ facebook စာမ်က္ႏွာေပၚမွာ ကူးတင္ခြင္႔ ၿပဳပါ။ ဒုတိယပိုင္းကိုလည္း ေမွ်ာ္ေနပါတယ္။ က်ေနာ္ သိသေလာက္ အဲဒီ အခ်ိန္တုန္းက ကိုရီးယားစစ္ပြဲေၾကာင္႔ အဲဒီေဒသဘက္က ဆန္အထြက္ က်သြားၿပီး ၿမန္မာ႔ဆန္ကလည္း ၿပည္ပမွာ ေစ်းေကာင္း သိပ္ရလို႔ ကမၻာ႔ဘဏ္မွာ ေငြေတြ အမ်ားၾကီး အပ္ထားႏိုင္ခဲ႔တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ၿမန္မာဝန္ၾကီးေတြ ဥေရာပ သြားလည္ေတာ႔မွ ကမၻာ႔ဘဏ္ ဥကၠဌက ထမင္းစားပြဲမွာ ေငြေတြကို အပ္ထားမယ္႔အစား တိုင္းၿပည္ အက်ိဳးရွိမယ္႔ စီမံကိန္းတခု လုပ္ဖို႔ အၾကံေပးလို႔ ၿပည္ေတာ္သာ စီမံကိန္းကို ဆြဲခဲ႔တာလို႔ ဖတ္ရဖူးပါတယ္။ ဆရာဦးေအာင္သင္းရဲ႕ စာအုပ္တအုပ္မွာ ဖတ္ရဖူးပါတယ္။

    1. ၁) ေရးတာေတြၾကိဳက္ရင္ facebook စာမ်က္ႏွာေပၚမွာ ကူးတင္ႏိုင္ပါတယ္။ လူငယ္ေတြ ဗဟုသုတပြားေစဖို႔ ဆက္ျဖန္႔ေပးသလိုျဖစ္တာေၾကာင့္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

      (၂) ကိုစံလွႀကီး ဆရာဦးေအာင္သင္းရဲ႕ စာအုပ္တစ္အုပ္မွာ ဖတ္ရဖူးတာေတြမွန္ပါတယ္။ ၅၄ ခုေလာက္က ယိုးဒယားကေတာင္ ျမန္မာ႔ဆန္ကို ဝယ္ခဲ့ရတယ္လို႔ ေၾကးမံုဦးေသာင္း (ေအာင္ဗလ) ေရးတာလဲဖတ္ဖူးတယ္။ ကိုယ္တိုင္ေျပာျပတာလဲၾကားဖူးတယ္။

      (၃) စာတမ္းမွာေမ့က်န္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ခ်က္က

      (က) IRRI (International Rice Research Institute) ကိုျမန္မာျပည္မွာဖြင့္ဖို႔ကမ္းလွမ္းတာကို ဖဆပလ အစိုးရကလက္မခံလို႔ ဖိလစ္ပိုင္ရာက္သြားတာ။
      ဒီအခ်က္ကေတာ့ ဖဆပလ အစိုးရ မွားသြားတယ္လို႔ထင္တယ္။

      (ခ) အေမရိကန္က ရန္ကုန္ – မႏၲေလး အျမန္လမ္းမႀကီးကို အသြား – အျပန္ ယဥ္ေက်ာ တစ္ဖက္ ေလးေက်ာစီ ေဖာက္ေပးမယ္ဆိုတာကိုလည္း ဖဆပလ အစိုးရကလက္မခံဘူး။ ဒီအခ်က္ကေတာ့ တရုတ္ – ျမန္မာ နယ္နိမိတ္ကိစၥက ပိုအေရးႀကီးေနတဲ့အခိ်န္ျဖစ္လို႔ “နီးရာဓား”ေၾကာက္ရၿပီး လိုခ်င္ရက္နဲ႔ လက္လႊတ္လိုက္ရတာလို႔ယူဆပါတယ္။

Comments are closed.