၀ႈိက္ကတ္အေရးေတာ္ပုံကို မည္သုိ႔ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းမည္နည္း
ေဒါက္တာဓမၼပိယ (ITBMU)
̏အေရးေတာ္ပုံ̋ ဆိုတဲ့အသံကို ၾကားရလွ်င္္ ရင္မ်ားပင္ တုန္မိပါ၏။ ၀ႈိက္ကတ္အေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရး ေရာေထြးေနဆဲရွိ၏။ ယခုအခ်ိန္မွာ ျပည္သူေတြရဲ့ဆႏၵကို ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုျခင္းသည္ တုိင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ဳိးအတြက္ အေရးႀကီးလွ၏္။ အေရးႀကီးတဲ့သမိုင္းကို သမိုင္းဆရာတို႔က ̏အေရးေတာ္ပုံ̋ ဆိုတဲ့ စကားအသုံးအႏႈံးႏွင့္ သုံးႏႈန္းေဖၚျပၾကတာကိုေတြ႔ရတယ္။ ျမန္မာ့သမိုင္း၌ ထင္ရွားလွေသာ အေရးေတာ္ပုံ မ်ားမွာ – ၁၃၀၀ ျပည့္အေရးေတာ္ပုံ၊ ေက်ာင္းသားသပိတ္အေရးေတာ္ပုံ၊ ေရႊ၀ါေရာင္အေရးေတာ္ပုံ စသည္တို႔ ျဖစ္တယ္။ ̏အေရးေတာ္ပုံ ေအာင္ရမည္̋ဆိုတဲ့ ျပည္သူတို႔၏အသံမ်ားသည္ တိုင္းေရးျပည္ေရးႏွင့္ စပ္လွ်ႈဥ္းေန၍ ျမန္မာ့သမိုင္းစာမ်က္ႏွာမ်ားေပၚ၌ ယေန႔အခ်ိန္အထိ ပဲ့တင္ညံေနဆဲျဖစ္၏။
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၃၊ ၂၀၁၄ ေန႔က စစ္ေတြၿမဳိ႔ေပၚမွာ ျဖစ္ပြားသြားခဲ့တဲ့ ျပည္သူသုံးေထာင္ေက်ာင္ပါ၀င္တဲ့ ဆႏၵထုတ္ ေဖၚပြဲ အေရးေတာ္ပုံဟာ မထင္မွတ္ပဲ ေပၚေပါက္လာခဲ့တယ္။ သာမန္ကာလွ်ံကာ ၾကည့္မည္ဆိုလွ်င္ေတာ့ ထိုဆႏၵထုတ္ေဖၚပြဲသည္ ရခိုင္ျပည္သူတို႔ရဲ့အေရးဟု ထင္ရေသာ္လည္း တိုင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ဳိးအတြက္ အေရး ပါလွေသာ အေရးတစ္ေရးျဖစ္ေနတာကို သမိုင္းေလ့လာထားေသာ ျမန္မာျပည္သူ၊ျပည္သားတို႔သာ သိႏုိင္ ျခင္းပါ။ ၀ႈိက္ကတ္အေရးသည္ သမိုင္း၀င္အေရးေတာ္ပုံတစ္ခု ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္လာႏိုင္ျခင္းပါ။ တကယ္ေတာ့ ထိုအေရးသည္ ဘာသာေရးႏွင့္လည္း တိုက္ရိုက္ပတ္သက္ေနျခင္းမ်ဳိးလည္းမဟုတ္။ ပါတီႏိုင္ငံေရးႏွင့္လည္း တုိက္ရုိက္မသက္ဆိုင္။ အမ်ဳိးသားေရးႏွင့္သာ တိုက္ရိုက္ပတ္သက္ယွက္ႏြယ္ေနျခင္းျဖစ္လို႔ စစ္ေတြၿမဳိ႔ေပၚက လူေတြ ဆႏၵျပေနျခင္းျဖစ္တယ္လို႔ ယုံၾကည္မိျခင္းပါ။
ရခိုင္ျပည္သူမ်ားက သူတို႔ဆႏၵမ်ားကို ထုတ္ေဖၚၾကရာမွာ – ̏၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒ ခ်က္ခ်င္းအေကာင္ အထည္ေဖၚေပး၊ White Card (ကိုင္ေဆာင္ထားသူမ်ား) ကို မဲေပးတာ မလိုခ်င္၊ ေဒသခံျပည္သူမ်ား လုံၿခဳံေရး ခ်က္ခ်င္းလုပ္ေပး၊̋ စတဲ့ ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ားကို တခဲနက္ေၾကြးေၾကာ္ေနၾကျခင္းပါ။ ရခိုင္ျပည္သူတို႔ ေတာင္းဆို ေနတဲ့ အေရးေတြထဲမွာ – ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒအား လႊတ္ေတာ္ဆုံးျဖတ္ခ်က္ျဖင့္ အျမန္ဆုံး အေကာင္ အထည္ေဖာ္ရန္ဆိုတဲ့ အခ်က္ရယ္၊ ၀ႈိက္ကတ္ (white card) မ်ားႏွင့္ ယာယီမွတ္ပုံတင္ကတ္မ်ားကို သန္းေခါင္းစာရင္းမေကာက္မီ တရားမ၀င္ကတ္မ်ားအျဖစ္ အစိုးရက အျမန္ဆုံးေၾကညာရန္ဆိုတဲ့ အခ်က္ရယ္၊ ေနာက္တစ္ခု အေရးႀကီးဆုံးျဖစ္ေနတဲ့ အခ်က္တစ္ခုက ေဒသတြင္း လုံးၿခဳံေရးတာ၀န္ယူထားတဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ ေတြကို ေခတ္မီလက္နက္ေတြ တပ္ဆင္ေပးေရးႏွင့္ ကိုယ္ပုိင္ခုခံကာကြယ္ႏိုင္ခြင့္ေတြ၊ လုပ္ပုိင္ေတြ ေပးထား ဖို႔ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြ ပါ၀င္ေနတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ရခိုင္ျပည္သူတို႔ဟာ ေခတ္သမိုင္းကို မရုိင္းေစခ်င္လို႔ ဒီလိုေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို ေတာင္းေနၾကတယ္လို႔ သေဘာေပါက္မိတယ္။ ရခိုင္ျပည္သူတို႔ ဆင္ႏြဲေနတဲ့ အေရးေတာ္ပုံ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာနည္းလမ္းျဖင့္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ဖို႔ ျမန္မာျပည္သူ၊ ျပည္သူမ်ားလည္း တခဲနက္ ပါ၀င္သင့္တယ္လို႔ ယုံၾကည္မိတယ္။
ဒီေနရာမွာ ျမန္မာျပည္သူ၊ ျပည္သားအခ်ဳိ႔ဟာ ရခိုင္ေဒသေန ျပည္သူ၊ ျပည္သားေတြအတြက္ ၀ႈိက္ကတ္ (white card) ႏွင့္ ယာယီမွတ္ပုံတင္ကတ္ အေရးေတာ္ပုံက ဘယ္ေလာက္မ်ား အေရးႀကီးလို႔ သူတို႔ရဲ့ဆႏၵေတြကို ထုတ္ေဖၚ ေနၾကပါလိမ့္လို႔ ေတြးေကာင္းေတြးထင္ၾကမယ္။ တကယ္ေတာ့ ထိုအေရးဟာ သူတို႔အေရးတြင္မဟုတ္ပါ။ တစ္တိုင္းျပည္လုံးရဲအေရးဆိုတာ ျပည္သူ၊ ျပည္သားမ်ား သိထားႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။
ထိုေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ႏိုင္ငံေတာ္ကို တာ၀န္ယူၾကမည့္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ တိုင္းျပည္ သစၥာကို ေစာင့္စည္းၾကေသာ ျပည္သူ၊ ျပည္သားမ်ားသည္ သမိုင္းျဖစ္စဥ္ကုိ သိထားရန္ လိုအပ္လာျခင္းပါ။ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္ရဲ့အေရးကို ၾကည့္ရႈသုံးသပ္ရာ၌ လူ႔အခြင့္ေရးရႈေထာင့္တစ္ခုတည္းကိုသာ အျမဲတမ္း ၾကည့္ၿပီး သုံးသပ္၍မရပါ။ လိုအပ္ေသာအခါမွာ အမ်ဳိးသားေရးရႈေထာင့္ကေန ၾကည့္၍လဲ သုံးသပ္ႏုိင္ၾကဖို႔ပါ။ ဥပမာ၊ စကၤာပူႏိုင္ငံမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္လေလာက္က ျဖစ္ပ်က္သြားခဲ့တဲ့ ဆူပူလႈပ္ရွားမႈအေရးအခင္းမွာ စကၤာပူ အစိုးရရဲ့ ျပႆနာကိုင္တြယ္ေျဖးရွင္းပုံက ပညာသားပါၿပီး၊ အတုယူဖို႔လည္းေကာင္းေနျခင္းပါ။ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ျပႆနာကို ေျဖးရွင္းႏိုင္ဖို႔ လူမ်ဳိးေရးပါတဲ့ စကားအသုံးအႏႈန္းကိုလည္းမသုံး၊ ဘာသာေရး ႏႊယ္တဲ့ စကားမ်ဳိးကိုလည္း ေရွာင္ရွားၿပီး၊ အစြန္းလြတ္တဲ စကားအသုံးအႏႈံးမ်ဳိးကို သုံးႏႈံးထားတာကို ေတြ႔ရ တယ္။ အထူးသျဖင့္ အၾကမ္းဖက္မႈ၌ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနတဲ့ လူမ်ဳိးမ်ားရဲ့ မူလႏိုင္ငံႏွင့္ႏြယ္တဲ့ အသုံးႏႈန္းမ်ဳိးကိုလည္း ေရွာင္ရွားႏိုင္တာျဖစ္လို႔ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံမ်ားမွလည္း ဒီျပႆနာဟာ စကၤာပူႏုိင္ငံသား မ်ားရဲ့ အေရးပဲျဖစ္တယ္လို႔ နားလည္သေဘာေပါက္ခဲ့ၾကၿပီး ေ၀းေ၀းကပဲ ေရွာင္ရွားေနခဲၾကတယ္။ စကၤာပူ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားရဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ုားကို နားလည္ေပးတဲ့သေဘာကို သက္ေရာက္ေစခဲ့ၾကတယ္။
စကၤာပူႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားက ျပႆနာကို ပါးနပ္စြာ ေျဖရွင္းသြားပုံမွာ အတုယူဖို႔ေကာင္းတယ္။ ̏စကၤာပူႏုိင္ငံဟာ ဒုစရုိက္မႈခင္းေတြ နည္းၿပီး ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းႏွင့္ ျပည္သူေတြ အတူတကြ ေနထိုင္ေနၾကတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္တယ္။ ဒီလိုႏိုင္ငံမ်ဳိးမွာ မေမွ်ာ္လင့္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေမွ်ာ္လင့္မထားတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့အတြက္ အၾကမ္းဖက္က်ဴးလြန္သူမ်ားကို အစိုးရအေနႏွင့္ လုံး၀သည္းခံမွာမဟုတ္ဘူး̋လို႔ ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာၾကားခဲ့တယ္။ အျပစ္က်ဴးလြန္သူမ်ားကိုလည္း ျပတ္ျပတ္သားသား အေရးယူခဲ့တယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈ၌ ပါ၀င္ပတ္သက္သူမ်ားကိုလည္း အလွ်င္အျမန္ ဖမ္းဆီးခဲ့ၾကတယ္။
ဒီျဖစ္ရပ္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး စကၤာပူႏိုင္ငံသားမ်ားဟာ တိုင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ုိဳးအေပၚမွာ သစၥာရွိၾကၿပီး ထိုျဖစ္ရပ္အတြက္ ဘာကြန္းပလိမ္းမွလည္း မတက္၊ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရရဲ့ လုပ္ရပ္တို႔အား ဘယ္လိုလူ႔အခြင့္ေရး မ်ဳိးႏွင့္မွလည္း မတိုင္းတာပဲ တိုင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ဳိးဘက္မွ ျပတ္ျပတ္သားသား ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့ၾကတယ္။ ထိုျပႆနာထဲမွာ ထဲထဲ၀င္၀င္ ပါ၀င္ေနတဲ့ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူ လူမ်ဳိးစုႏြယ္၀င္မ်ားကလည္း ဘယ္ႏိုင္ငံျခားကိုမွ အကူအညီမေတာင္းပဲ ျပည္တြင္းမွာျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာကို ျပည္တြင္းမွာပဲ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းႏုိင္ခဲ့ၾကတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ဳိးအေပၚမွာ သစၥာရွိသူတိုင္းဟာ အသားေရာင္မခြဲျခားပဲ၊ ဘာသာႏွင့္ လူမ်ဳိးကို ယိုးမယ္ဖြ႔ဲ၍ ကိုယ့္ဘာသာရဲ့အက်ဳိးစီးပြားကို အျမတ္မထုတ္္ၾကပဲ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းၾကရာ၌ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့နည္းႏွင့္ ပူးေပါင္းပါ၀င္ေျဖရွင္းသင့္တယ္လို႔ ထင္ျမင္ယူဆမိျခင္းပါ။
ဒီေနရာမွာ အေမရိကန္သမၼတအိုဘားမားႏွင့္ စကၤာပူ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း လီကြမ္ယုတို႔ ေတြ႔ဆုံခဲ့ၾက တဲ့ေန႔က ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးတို႔ရဲ့ လူ႔အခြင့္ေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံသားမ်ားရဲ့ လြတ္လပ္ခြြင့္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အျပန္ အလွန္ေျပာဆိုခဲ့ၾကတယ္။ ထိုသို႔ေျပာဆိုခဲ့ၾကရာမွာ စကၤာပူ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း လီကြမ္ယု ေျပသြားတဲ့စကား တစ္ခြန္းဟာ အလြန္မွတ္သားဖို႔ေကာင္းတယ္။ သူေျပာသြားတာက – ̏ကၽြန္ေတာ္လည္း စကၤာပူႏုိင္ငံသားေတြရဲ့ အခြင့္အေရးနဲ႔ လြတ္လပ္ခြင့္ကို ေလးစားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခင္ဗ်ာရဲ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံလို ေသနတ္ေတြ လမ္းေပၚမွာေရာင္းေနတာမ်ဳိးအထိေတာ့ အျဖစ္မခံႏုိင္ဘူး̋ တဲ့။ စကၤာပူႏုိင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးရဲ့ ေလးစားဖို႔ ေကာင္းတဲ့ ခံယူခ်က္ပါ။
လူ႔အခြင့္ေရးမ်ား၊ ႏိုင္ငံသားအခြင့္ေရးမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္းမ်ား၏ အေတြးအေခၚမ်ား တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး မတူညီႏိုင္ေၾကာင္းကို ေလ့လာသုံးသပ္မိျခင္းပါ။ ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားရဲ့ အေတြးအေခၚ မ်ားဟာ ေဒသအလိုက္ သူ႔နည္းႏွင့္သူေတာ့ မွန္ကန္ေနၾကတာမ်ားပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ လူမ်ဳိးမတူ၊ ဘာသာမတူသူမ်ား ေနထိုင္ေနၾကတဲ့ ႏုိင္ငံမ်ဳိးေတြမွာ ႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ့အခြင့္အေရးမ်ားကို လူ႔အခြင့္အေရးထက္ ပိုမိုအေလးထားႏိုင္ဖို႔ကေတာ့ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားရဲ့ တာ၀န္တစ္ရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ၀ႈိက္ကတ္ျပႆနာ။ ဒီအေရးက မေသးလွပါ။ သို႔ေသာ္ ကမၻာေပၚရွိ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ မ်ားဟာ သူ႔ႏိုင္ငံသူ၊ ႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ့ လူေနမႈဘ၀ျမင့္မားေရး၊ အဆင့္အတန္းရွိေသာ ပညာေရး၊ က်န္းမားေရး စေသာ အေရးမ်ားအတြက္ အားသြန္းခြန္စိုက္ ေဆာင္ရြက္ေနၾကျခင္းပါ။ မလႊဲမကင္းသာ၍ လူ႔အခြင့္ေရး စကားကို ေျပာၾကားၾကရေသာ္လည္း ႏုိင္ငံသားအခြင့္ေရးမ်ားႏွင့္ယွဥ္လာတဲအခါမူ ဘယ္ေသာအခါမွ ႏိုင္ငံသား အခြင့္ေရးကို ေမ့ထားေလ့းမရွိပါ။
ဒီေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ၀ႈိက္ကတ္ျပႆနာအေရးကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြးေႏြးေျပာဆိုၾကမည္ဆိုလွ်င္ ၀ႈိက္ကတ္အေရးသည္ သိမ္ေမြ႔လွေသာ အစ္ရႈးတစ္ခုျဖစ္ေနသည္ကို သတိျပဳမိျခင္းပါ။ ဒီေတာ့ ဒီေနရာမွာ ၀ႈိုက္ကတ္ဆိုတာ ဘာပါလိမ့္လို႔ စဥ္စားလာမိျခင္းပါ။ စိတ္၀င္စားမိလို႔ ၀ႈိက္ကတ္သမိုင္းကို တေစ့တေစာင္း ေလ့လာ ၾကည္တဲ့အခါ …။
၀ႈိက္ကတ္သမိုင္းကို ေျပာရမယ္ဆိုရလွ်င္ ၾသစေၾတးလီးယားႏိုင္ငံမွ အေျခပ်ဳိး စတင္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာရ မွာပါ။ ၀ႈိက္ကတ္ဆိုတာ အျဖဴေရာင္ကတ္ေလးတစ္ခုပါ။ ထို၀ႈိက္ကတ္ကို ျပည္သူေတြအား ထုတ္ေပးရျခင္း၏ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္က လုပ္ငန္းခြင္မွာ အထူးသျဖင့္ ကြန္စရပ္ခ္ရွင္း (construction) စတဲ့ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ိုးေတြမွာ ေဘးအႏၱရာယ္မ်ား ကင္းရွင္းႏိုင္ဖို႔ အလုပ္သမားမ်ားဟာ တရား၀င္ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ရန္ ၀ႈိက္ကတ္ကို ဦးစြာပထမ ရယူၾကရတယ္။ ထို၀ႈိက္ကတ္ရဖို႔အတြက္ လုပ္ငန္းပိုင္းဆိုင္ရာသင္တန္း (white card training course) ကို တက္ၾကရတယ္။ သင္တန္းၿပီးဆုံးတဲ့အခါ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ရန္ အသိအမွတ္ျပဳ ၀ႈိက္ကတ္ကို သက္ဆုိင္ရာမွ ထုတ္ေပးၾကတယ္။ ထို၀ႈိက္ကတ္ ရရွိထားသူမ်ားကိုသာ လုပ္ငန္းခြင္၌ အလုပ္ လုပ္ခြင့္ကို ရရွိၾကတာျဖစ္တယ္။ ထိုထိုသုိ႔ေသာအေၾကာင္း မ်ားေၾကာင့္ ၀ႈိက္ကတ္ဆိုတာကို လူသိမ်ား လာျခင္းျဖစ္တယ္။
အခ်ဳိ႔ႏိုင္ငံမ်ား၌ ထို၀ႈိက္ကတ္ကို ဆင္းရဲမြဲေတသူမ်ားအား ထုတ္ေပးထားတာမ်ဳိးကိုလည္း ေတြ႔ရွိ ႏိုင္တယ္။ ဥပမာ၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ ဘုံေဘၿမဳိ႔ (ယခု မြန္ဘိုင္းၿမဳိ႔-MUMBAI) မွာ ထို၀ႈိက္ကတ္ရရွိထားသူမ်ားအား စတိတ္မွ ဆံစေသာ အစားအစားမ်ားကို ေထာက္ပံ့တယ္။ ထိုသို႔ေထာက္ပံ့ႏိုင္ရန္ ၀ႈိက္ကတ္ကို ထုတ္ေးပး ထားျခင္းျဖစ္တယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံလို ႏုိင္ငံမ်ားမွာေတာ့ – အျခားႏိုင္ငံမ်ားမွ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာေသာ ႏိုင္ငံျခားသား မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတြင္း၌ တရားမ၀င္ အလုပ္လုပ္ေနေသာ ႏုိင္ငံသားကတ္ မရွိသူမ်ားအား ႏိုင္ငံေတာ္ အာဏာပိုင္ မ်ားမွ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးုအတြက္ ထုတ္ေပးထားျခင္းျဖစ္တယ္။ သုိ႔ေသာ္ အေမရိကန္လိုႏိုင္ငံမ်ဳိး၌ ၀ႈိက္ကတ္ကိုင္ေဆာင္ထားသူမ်ားသည္ အလုပ္လုပ္ၿပီး အခြန္မေဆာင္သူမ်ားႏွင့္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္းသူမ်ားကိုမူ ႏိုင္ငံေတာ္မွ ထို၀ႈိက္ကတ္ကို ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းၾကတယ္။ ျပန္လည္းရုပ္သိမ္းခြင့္ရွိေအာင္လည္း ဥပေဒျဖင့္ ျပ႒ာန္းသတ္မွတ္ေပးထားတာကို ေတြ႔ရွိရတယ္။ ထိုေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရဲ့ဥပေဒကို ေနရာတကာတိုင္းမွာ လူ႔အခြင့္ေရးေပတံႏွင့္ခ်ည္း တိုင္းတာ၍ မရႏိုင္ေၾကာင္းကို ျပည္သူမ်ားအား သိထားေစျခင္းပါ။
အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ အင္မီးဂေရးရွင္းရဲ့ (လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးရဲ့) စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားႏွင့္အညီ စာရြက္စာတမ္းမ်ားကို တင္ျပႏိုင္သူမ်ားအား ဂရင္းကတ္ (Green Card) လ႔ိုေခၚတဲ့ အၿမဲေနထိုင္ခြင့္ကတ္ကို မရမီ ယာယီအလုပ္လုပ္ခြင့္ကတ္အျဖင့္ ၀ႈိုက္ကတ္ကို ထုတ္ေပးထားတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ထိုကတ္ရဲ့ အေရာင္ဟာ အျဖဴေရာင္ျဖစ္လို႔ ၀ႈိက္ကတ္လို႔ လူအမ်ားက သိထားၾကျခင္းျဖစ္တယ္။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ ထို၀ႈိက္ကတ္ကို ကိုင္ေဆာင္ထားသူမ်ားသည္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရႏုိင္ဖို႔ ေသျခာေနၿပီလို႔ေတာ့ ေျပာလို႔မရပါ။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထို၀ႈိက္ကတ္ရွိထားသူမ်ားထဲမွ ႏိုင္ငံေတာ္အား အခြန္မွန္မွန္ ေဆာင္သူမ်ား၊ ျပစ္မႈမက်ဴးလြန္သူမ်ားကိုသာ ဂရင္းကတ္ကို ဆက္လက္ထုတ္ေ၀ေပးျခင္းျဖစ္လို႔ပါ။ ထိုဂရင္းကတ္ရဲ့သက္တန္း (၅)ႏွစ္ျပည့္လာတဲ့အခါမွာ ထိုဂရင္းကတ္ကိုင္ေဆာင္ထားသူမ်ားကို ရုံးတစ္ရုံးမွာ အင္တာဗ်ဴးလုပ္၍ စစ္ေဆးေမးျမန္းျခင္းပါ။ လိုအပ္ခ်က္မ်ား ျပည့္စုံစြာ တင္ျပႏိုင္သူမ်ားကိုသာ ဂရင္းကတ္(green card) မွတစ္ဆင့္ စီတီဇင္း (ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္) အျဖစ္ကို ခံယူႏုိင္တဲ့ အခြင့္ေရးကို ေပးအပ္လိုက္ျခင္းပါ။ သို႔ေသာ္ ၀ႈိက္ကတ္ကို ကိုင္ေဆာင္ထားသူမ်ား၊ ဂရင္းကတ္ကို ကိုင္ေဆာင္ထားသူမ်ား မဲေပးခြင့္မရွိေၾကာင္းကို သိထားခဲ့ျခင္းပါ။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလို စစ္ေဆးမခံတဲ့ ၀ႈိုက္ကတ္ ကိုင္ေဆာင္ထားသူမ်ားကို ဘယ္ေသာအခါမွ ဂရင္းကတ္ (ယာယီီႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္)ႏွင့္ စီးတီးဇင္း (အၿမဲႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္) ျဖစ္ခြင့္ကို ဘယ္ေသာအခါမွ ေပးမည္မဟုတ္ပါ။ ထိုသုိ႔ စစ္ေဆးမႈျပဳလုပ္ရာမွာလည္း ျပစ္မႈက်ဴးလြန္မႈမရွိျခင္း၊ အခြန္ကို တာ၀န္သိ္စြာ ေပးေဆာင္ျခင္း၊ တိုင္းျပည္ အတြက္ (တိုင္းျပည္မွ လိုအပ္လာလွ်င္) စစ္မႈထမ္းေဆာင္ ႏိုင္ျခင္းစေသာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရွိေသာ အရည္အခ်င္းရွိသူမ်ားကိုသာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ေပးၿပီး၊ ေနာက္ဆုံး က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆိုမႈကိုလည္း ျပဳၾကရျခင္းပါ။ ဒီေနရာမွာ အရာရာတိုင္းကို လူ႔အခြင့္ေရးေပတံႏွင့္ တိုင္းတာၿပီး၊ ဇြတ္အတင္းႀကီး က်မ္းသစၥာ က်ိန္ခိုင္းတာမ်ဳိးဟာ လူ႔အခြင့္ေရးကို ခ်ဳိးေဖါက္တာျဖစ္လို႔ ဘာ-မတရားဘူး၊ ညာ-မတရားဘူးလို႔ ေျပာလို႔မရပါ။ သူတို႔ႏိုင္ငံ အတြက္ကေတာ့ ရွင္းတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ကခ်မွတ္ထားတဲ့ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားကို လိုက္နာႏိုင္ေအာင္ႀကိဳးစား၊ မလိုက္နာႏိုင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ အခ်ိန္မေရြး ၾကိဳက္ရာ ႏိုင္ငံကို သြားႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့သေဘာပါ။
ဒီေလာက္ဆိုရင္ ျပည္သူမ်ား ၀ႈိုက္ကတ္ရဲ့သေဘာကို သိနားလည္ႏိုင္လိမ့္မည္လို႔ ထင္ျမင္ယူဆ မိျခင္းပါ။ ဤသို႔ဆ္ိုလွ်င္ ရခိုင္ျပည္သူတို႔ရဲ့ ဆႏၵထုတ္ေဖၚမႈမ်ားသည္ တိုင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ဳိးအတြက္ မည္မွ် အေရးႀကီးေနေၾကာင္း နားလည္ႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။ ႏုိင္ငံဆိုတာ စည္းတစ္ခုျဖင့္ အကန္႔အသတ္ျပဳၿပီး သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေနရာမ်ဳိးျဖစ္တယ္။ ထိုစည္းအတြင္းမွာ ဘိုးဘြားမိဘ အစဥ္အဆက္ေနထိုင္လာခဲ့ၿပီး ထိုႏုိင္ငံအတြင္းမွာ ေမြးဖြားလာသူမ်ားကို ႏိုင္ငံသားဟု ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းႏွင့္ သတ္မွတ္ထားၾကျခင္းပါ။ (အခ်ဳိ႔ေနရာမ်ား၌ ခၽြင္းခ်က္ထား၍ သတ္မွတ္ထားျခင္းမ်ဳိးကိုလည္း ေတြရျခင္းပါ။ ဥပမာ၊ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၌ ထိုႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ေမြးဖြားေသာ္လည္း ဘယ္ေသာအခါမွ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္မရွိပါ။) ထိုေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္သူတို႔ ဆင္ႏြဲေနေသာ ၀ႈိက္ကတ္ အေရးေတာ္ပုံသည္ ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းႏွင့္အညီ ဆင္ႏြဲေနတာျဖစ္လို႔ အက်ဳိးရွိႏိုင္တဲ့ အေရးေတာ္ပုံ ႀကီးတစ္ခု ျဖစ္လာႏိုင္တယ္ဆိုတာကို ယုံၾကည္ထားမိျခင္းပါ။ ခ်မ္းသာစြာ အိပ္စက္ႏိုင္ၾကပါေစ။
(Photo Credit – http://www.mmfreedom-daily.com )