အြန္လိုင္းမီဒီယာကေန ပုံႏွိပ္မီဒီယာအျဖစ္ ျမင္ရေတာ့မယ့္ မိုးမခ
ခင္ေလးျမင့္၊ အလင္းတန္းဂ်ာနယ္၊ ဒီဇင္ဘာ ဒုတိယပတ္၊ ဒီဇင္ဘာ ၁၉၊ ၂၀၁၃
ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာမ်ား၊ တိုင္းရင္းသားမ်ား စာေရးစရာေနရာတေနရာအျဖစ္ မိုးမခအြန္လိုင္းမီဒီယာက တည္ရွိေနခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ မိုးမခအြန္လိုင္းမီဒီယာမွာ သုတ၊ ရသ၊ ႏိုင္ငံေရးအေတြးအျမင္မ်ား ပါ၀င္ျပီး ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ကစလုိ႔ တည္ေထာင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေစတနာနဲ႔ ၀ိုင္း၀န္းေရးေပးၾကတာျဖစ္ျပီး ဆရာတင္မိုး၊ ေမာင္စြမ္းရည္၊ ေအာင္ဗလ (ေၾကးမုံဦးေသာင္း)၊ မာမာေအး၊ ၀င္းေဖ၊ ေမာင္သာရ စတဲ့ စာေရးဆရာ၊ ဆရာမမ်ား ပါ၀င္ေရးသားေလ့ရွိပါတယ္။ အြန္လိုင္းပရိသတ္သီးသန္႔ ရွိေပမယ့္ ျမန္မာျပည္က ျမန္မာစာဖတ္ပရိသတ္မ်ား သီးသန္႔ရွိတာေၾကာင့္ရယ္၊ အြန္လိုင္းပရိသတ္မ်ား ပိုအားရွိေအာင္ စိတ္ကူးနဲ႔ မိုးမခကို လစဥ္မဂၢဇင္းအျဖစ္ ထုတ္ဖို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။
‘ျပည္တြင္းမွာရွိေနတဲ့ စာေပေလာကသားေတြ၊ ျပည္ပမွာရွိတဲ့ စာေပေလာကသားေတြ တေနရာစီမွာ ေနေနၾကရတယ္။ အေျခအေနတရပ္ေၾကာင့္ ေက်ာခ်င္းကပ္ျပီး ေနေနၾကရတယ္။ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ေနလို႔ မရဘူး။ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ ႏႈတ္ဆက္လို႔ မရဘူး။ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ ႏႈတ္ဆက္လို႔ မရေသာ္လည္းဘဲ ႏႈတ္ဆက္လို႔ ရသေလာက္ ႏႈတ္ဆက္တယ္၊ ေတြ႔ဆုံလို႔ရသေလာက္ ေတြ႔ဆုံတယ္။ အမ်ားျပည္သူေတြကေတာ့ ဒီလူေတြကို ခ်စ္ခင္တယ္၊ ဆက္စပ္တယ္။ အျမဲတမ္းေႏြးေထြးမႈ ရွိေနတယ္ဆိုတာ သိတယ္။ ဒါေပမယ့္ တိုင္းျပည္ရဲ့ အေျခအေနတရပ္က ခြင့္မျပဳေသးတဲ့အတြက္ ေ၀းေနၾကရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဟိုးလြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၂၀ကပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ၃၀ ကပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ၄၀ ကပဲျဖစ္ျဖစ္ စာေပေလာက၊ စာနယ္ဇင္းေလာကမွာရွိတဲ့ လူၾကီးေတြေရာ၊ လူငယ္ေတြေရာက အဲဒီလိုနည္းနဲ႔ ေနေနၾကရတာ။ ဒီအခ်ိန္ ဒီအခါမွာ က်ေနာ္တို႔တေတြလည္း ဒီေနရာကို လာျပီး ပုံႏွိပ္လုပ္ငန္း လုပ္မယ္၊ စာေစာင္ေလးေတြ လုပ္ၾကမယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ေတြ႔ျပီး ႏႈတ္ဆက္လို႔ရျပီ၊ စကားေျပာလို႔ ရျပီ။ အျခားပူပန္ေသာကေတြ မရွိၾကေတာ့ဘူး ဆိုတဲ့ အေနအထားတခုအေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ဒါေလးကို လာလုပ္ၾကတာ၊ ျဖစ္ေတာ့ မျဖစ္ေသးဘူး” လို႔ မိုးမခမီဒီယာ တည္ေထာင္သူ ေမာင္ရစ္က ဆိုပါတယ္။
မိုးမခလစဥ္မဂၢဇင္းကို ၂၀၁၄ ေဖေဖာ္၀ါရီလမွာ ထြက္ဖို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။ မိုးမခကို ခင္ေမာင္ေထြး၊ ေဆာင္းလူ၊ ေမာင္ရစ္တို႔က ခ်င္းမိုင္၊ မဲေဆာက္၊ ရန္ကုန္၊ အေမရိကတို႔မွာ ေနထိုင္ျပီး မဂၢဇင္းထြက္ရွိေရး လုပ္ေဆာင္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
‘စာေရးဆရာေတြအေနနဲ႔ဆိုရင္ စင္ကာပူ၊ ၾသစေၾတးလ်၊ အေမရိက၊ ဥေရာပ၊ ထိုင္း၊ ဂ်ပန္၊ အဲဒီလိုေနရာမ်ဳိးေတြမွာ ရွိေနတဲ့ ျပည္ပေရာက္ စာေရးဆရာေတြ၊ ၀ါသနာရွင္ေတြ၊ ကဗ်ာသမားေတြ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ ရွိတယ္။ သူတို႔ေတြအတြက္လည္း ဒါေလးက ၀မ္းသာစရာပါပဲ။ အကယ္၍ သူတို႔ရဲ့စာေတြကို ပုံႏွိပ္စာလုံးနဲ႔ ျမင္မယ္ဆိုရင္ ၀မ္းသာမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔အြန္လိုင္းဆိုတာ တေန႔ကို စာမူ ၅ ပုဒ္ကေန ၁၀ ပုဒ္အထိ တက္ေနတာ။ အကုန္လုံးေတာ့ ပါမွာ မဟုတ္ဘူး။ သူတို႔ေတြအတြက္ ရင္ခုန္စရာတခုကေတာ့ တလျပည့္လို႔ ျမန္မာျပည္ထဲမွာ မိုးမခပုံႏွိပ္မဂၢဇင္း ထြက္လာရင္ သူတို႔စာေလးမ်ား ပါမလားလို႔ သူတို႔ ျပန္ေစာင့္ၾကည့္ရမယ့္ သေဘာမ်ဳိး ျဖစ္သြားျပီ။ စာေတာ့ ေရးေနတယ္၊ သတင္းေတြေတာ့ ပို႔ေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔စာေတြ ပါသလား၊ မပါလား ဆိုတာကို အြန္လိုင္းရဲ့ ျပသနာေၾကာင့္ ျပည္တြင္းမွာ ဘယ္သူမွ မသိရဘူး။ ကဗ်ာဆရာက ကဗ်ာတပုဒ္ပို႔ထားရင္ ပါလားလို႔ စာနဲ႔ လွမ္းေမးတယ္၊ ပါတယ္ဆို ေက်နပ္သြားတယ္။ ဘယ္မွလဲ သြားမၾကည့္ဘူး။ သူတို႔တင္ထားတာပဲေလဆိုျပီး ျဖစ္ေနတာ။ အဲဒီလိုမ်ဳိး ဆက္စပ္ျပတ္ေတာက္မႈမ်ဳိးေတြ ရွိေနရာကေန အကယ္၍ အြန္လိုင္းကေန ပုံႏွိပ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔က ဒါေလးကို အမွတ္တရေပးလို႔ရတယ္။ လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ၾကည့္ျပီး ၀မ္းသာလို႔ရတယ္။ အဲဒီခံစားမႈကို အြန္လိုင္းပရိသတ္ေတြကိုေရာ၊ အြန္လိုင္းက စာေရးသူကိုေရာ က်ေနာ္ ျပန္ေပးႏိုင္မယ္” လို႔ ေမာင္ရစ္က မိုးမခနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေျပာျပပါတယ္။
မိုးမခမဂၢဇင္းမွာ ကဗ်ာ၊ ၀တၱဳ၊ ေဆာင္းပါး စတာေတြ ပါ၀င္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းက စာေရးဆရာမ်ားရဲ့ အသံမ်ားနဲ႔ ျပည္ပမွ စာေရးဆရာမ်ားရဲ့ အသံမ်ား ျပန္လည္ခ်ိတ္ဆက္မိတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာထား ပါမွာ ျဖစ္သလို၊ ျပည္တြင္းကေရးတဲ့ စာမူမ်ားကေတာ့ အသစ္မ်ား ျဖစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေမာင္ရစ္ဆိုတဲ့ ကေလာင္နာမည္တခု ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ ရွိခဲ့ပါတယ္။ မိုးမခအြန္လိုင္းမီဒီယာကို လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ေမာင္ရစ္က ကေလာင္နာမည္နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး “အရင္တုန္းက ရုပ္ရွင္ေတးကဗ်ာမွာ ေ၀ဖန္ေရးတို႔၊ အင္တာဗ်ဴးတို႔ေရးတဲ့ စာေရးဆရာ ေမာင္ရစ္ကေလာင္ နာမည္တခု ရွိခဲ့တယ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ၁၉၈၄ ခုႏွစ္ အာရ္အိုင္တီေက်ာင္း စတက္ကတည္းက ေမာင္ရစ္ဆိုတဲ့ ကေလာင္နာမည္ ယူခဲ့တယ္။ အေရးအခင္းေတြ ေနာက္ပိုင္း စာျပန္ေရးတဲ့အခါက်ေတာ့ ‘အေတြးအျမင္’မွာ ေရးတယ္။ အဲဒီမွာလည္း ေမာင္ရစ္ဆိုတဲ့ နာမည္ ျပန္ေရးတယ္ …” လို႔ ဆိုပါေသးတယ္။
(ခင္ေလးျမင့္၊ အလင္းတန္းဂ်ာနယ္၊ ဒီဇင္ဘာ ဒုတိယပတ္ထုတ္က ကူးယူေဖာ္ျပသည္)