မေန႔က မိုုးမခအေထာက္ေတာ္က မေရးစဖူး အေမရိကန္ေရြးေကာက္ပြဲသတင္းေရးတယ္။ သေဘာကေတာ့ ႏိုုင္ငံတကာသတင္းေတြ ေရးဖိုု႔ အဆုုိင္းမင့္ယူထားတဲ့ ႏိုုင္ငံတကာသာဂိကုုိ စာမူမေစာင့္ႏိုုင္လိုု႔ ေက်ာ္ေရးတဲ့သေဘာပဲ။ သူေရးလိုုက္လိုု႔ ေရးမယ္လိုု႔ တိုု႔ထားတဲ့ မွတ္စုုေတြ၊ ေခါင္းစဥ္ေကာက္ႏုုတ္ခ်က္ေတြ ျပန္ၾကည့္တယ္။ ေနာက္ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ေတြနဲ႔ တုုန္႔ျပန္ခ်က္ေတြ ျပန္ၾကည့္တယ္။
မေန႔က ဇြန္ ၅ မွာ အေမရိကားက ျပည္နယ္ ၅ ခုုမွာ အၾကိဳေရြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲအစစ္ၾကီးျဖစ္တဲ့ ႏိုု၀င္ဘာမွာ ယွဥ္ျပိဳင္အေရြးခံၾကမယ့္ သမၼတ၊ အထက္နဲ႔ ေအာက္ လႊတ္ေတာ္အမတ္၊ ျပည္နယ္ အထက္နဲ႔ေအာက္အမတ္၊ ကိုုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြထဲက မဲအမ်ားဆုုံး ၂ဦးကိုု ဆန္ကာတင္တဲ့ပြဲ။ ျပီးေတာ့ ျပည္နယ္အလုုိက္ ျမိဳ႔နယ္အလိုုက္ ဥပေဒေတြ၊ ျပဌာန္းခ်က္ အဆိုုျပဳခ်က္ေတြကိုု ျပည္သူ ဆႏၵခံယူျပီးေတာ့ အတည္ျပဳခ်က္ယူတဲ့ ပြဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ကယ္လီဖိုုးနီးယားမွာေတာ့ ျပည္နယ္တ၀ွမ္းလုုံးအတြက္ အဆိုုျပဳခ်က္ ၂ ခုုျဖစ္တဲ့ အဆိုု ၂၈ နဲ႔ အဆိုု ၂၉ (Proposition 28 & 29) ေတြမွာ (၂၈) က အႏိုုင္ရျပီး၊ အဆိုု (၂၉ ) က ရႈံးနိမ့္သြားတယ္။ (၂၈) က ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ေတြမွာ အမတ္ေတြကိုု ၁၄ ႏွစ္ အထိ ထမ္းေဆာင္ခြင့္ကေန ၁၂ ႏွစ္အထိ ကန္႔သတ္တဲ့ အဆိုုျပဳခ်က္၊ လူေတြက ဒါကိုု ေထာက္ခံတယ္။ အဆိုု (၂၉ ) ကေတာ့ စီးကရက္တဗူးကိုု ေငြ တက်ပ္အခြန္ေကာက္ျပီး ကင္ဆာသုုေတသနမွာ သုုံးဖိုု႔။ ဒါကိုုေတာ့ လူေတြက မေထာက္ခံဘူး။ အမ်ားကန္႔ကြက္လိုု႔ ရႈံးသြားတယ္ ဆိုုတယ္။
ဒါေတြကိုု သာမန္မဲေပးသူေတြက အမ်ားၾကီး စိတ္မ၀င္စားေသာ္လည္း ႏိုုင္ငံေရးေလာ္ဘီအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ စီးကရက္ကုုမၼဏီၾကီးေတြက အထူးစိတ္၀င္စားတယ္။ သာမန္ common sense နဲ႔ ၾကည့္ရင္ အဆိုု ၂ ခုု စလုုံးက ျပည္သူေတြ ေထာက္ခံျပီး ျပဌာန္းခ်က္အသစ္ေတြ အတည္ျဖစ္ဖိုု႔ပဲ။
သိုု႔ေသာ္ စီးကရက္ကုုမၼဏီေတြက ကယ္လီဖုုိးနီးယားျပည္နယ္ထဲမွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၅၀ နီးပါး သုုံးစြဲျပီး ျပည္သူေတြကိုု စာနယ္ဇင္း ရုုပ္သံေတြကေန မဲဆြဲ စည္းရုုံး ၀ါဒျဖန္႔တာေတြလုုပ္ျပီး အဆိုု (၂၉ ) ကိုု ကန္႔ကြက္ၾကဖိုု႔ တိုုက္တြန္းခဲ့တယ္။ အခြန္ ၁ က်ပ္ တိုုးရတဲ့ ေငြနဲ႔ အမ်ားျပည္သူအတြက္ ကင္ဆာကုုခ်င္တဲ့ အစည္းအရုုံးေတြက သူတိုု႔ကိုု တန္ျပန္ဖိုု႔ ေဒၚလာ ၁ သန္းေတာင္ အႏိုုင္ႏိုုင္သုုံးျပီး ျပန္လွန္ေသာ္လည္း သူတိုု႔ရဲ့ ၀ါဒျဖန္႔မႈုက ျပည္သူေတြကိုု လႊမ္းမိုုးသြားတယ္။
အစက လူေတြက ေငြ ၁ က်ပ္နဲ႔ ကင္ဆာသုုေတသနလုုပ္မယ္ဆိုုတာကိုု ၾကိဳက္တာေပါ့။ သုုိ႔ေသာ္ စီးကရက္ကုုမၼဏီေတြက ေငြေတြ ဖိသုုံးျပီး ၀ါဒျဖန္႔ပုုံက အဲသည္ေငြေတြကိုု ျပည္နယ္အစုုိးရက အလြဲသုုံးစားလုုပ္မွာ။ ကင္ဆာသုုေတသနဆိုုတာ ကန္႔ကြက္ဖိုု႔ မရွိေသာ္လည္း ဒီေငြေတြကိုု ျပည္နယ္ျပင္ပမွာလည္း ေလွ်ာက္သုုံးမွာ စသည္ျဖင့္ ၀ါဒျဖန္႔တယ္။ အခုုခ်ိန္မွာ ေခတ္ၾကပ္ေနေတာ့ လူေတြက အစုုိးရဆိုုရင္ သိပ္မၾကည္ဘူး။ အဲဒါနဲ႔ အစုုိးရေတြ လုုပ္တာ မေကာင္းဘူး ဆိုုတဲ့ အျမင္ကိုု သြင္းလိုုက္ေတာ့ ေနာက္ဆုုံး လူေတြက ကန္႔ကြက္မဲက နွာတဖ်ားနဲ႔ အသာရျပီး အဆိုု (၂၉ ) ရႈံးတယ္ေပါ့ဗ်ာ။
သိုု႔ေသာ္ ျပည္နယ္အဆင့္ အဆုုိျပဳခ်က္ေတြ ကေမာက္ကမျဖစ္ေသာ္လည္း ျမိဳ႔နယ္အလိုုက္ ဥပေဒျပဌာန္းခ်က္ေတြ အမ်ားစုုကေတာ့ အႏိုုင္ရတယ္၊ လူေတြက ေထာက္ခံတယ္။ လက္ရွိမွာ ျမိဳ႔နယ္ေတြမွာ ဗဟိုုအစုုိးရနဲ႔ ျပည္နယ္အစုုိးရတိုု႔ရဲ့ ဘတ္ဂ်က္ေတြ ရွားပါးလိုု႔ ျမိဳ႔နယ္ရဲ့ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ သာေရး နာေရးဘ႑ာေငြေတြကိုု လူေတြဆီက ျမိဳ႔နယ္အတြင္းမွာ အခြန္အနည္းငယ္ တိုုးေကာက္ျပီး လည္ပတ္ၾကမယ္ဆိုုတဲ့ အဆိုုျပဳခ်က္ေတြကိုု အခုု ပဏာမေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ဆႏၵခံယူၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမိုဳ႔နယ္အလုုိက္ ဌာေနေတြက သူတိုု႔ျမိဳ႔နယ္က ေက်ာင္းေတြ၊ ပညာေရးေတြအက်ဳိးရွိမယ္ ဆိုုတဲ့ အျမင္နဲ႔ ေထာက္ခံမဲေပးၾကတယ္။ ျမိဳ႔နယ္အလိုုက္ ဆႏၵခံယူပြဲေတြကိုုေတာ့ ႏိုုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ေလာ္ဘီအဖြဲ႔ေတြက ၀ါဒျဖန္႔ျခင္း၊ စြက္ဖက္ျခင္း မရွိၾကလိုု႔ လူေတြရဲ့ common senseေတြက အႏိုုင္ရတယ္ ဆိုုရမယ္။
စီးကရက္တဘူး ၁ က်ပ္အခြန္မေကာက္ဖိုု႔ အေရး စီးကရက္ကုုမၼဏီၾကီးေတြရဲ့ ေလာ္ဘီေတြ မိတ္ေဆြေတြက ကယ္လီဖုုိးနီးယားျပည္နယ္က ၁၂ % ေသာ စီးကရက္ေသာက္သူ ေဖာက္သည္ေတြကိုု ကာကြယ္ဖိုု႔၊ သူတိုု႔အျမတ္ေတြကိုု ကာကြယ္ဖိုု႔ အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္း ၅၀ နီးပါးသုုံးတယ္။ ဒါဆိုုရင္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြနဲ႔ ဥပေဒမ်ား ျပဌာန္းေရး ဆႏၵခံယူပြဲေတြမွာ ေလာ္ဘီသမားေတြ၊ ၀ါဒျဖန္႔အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ့ အခမ္းက႑နဲ႔ စြက္ဖက္မႈဟာ ဘယ္ေလာက္အေရးၾကီးသလဲ ဆိုုတာ သိျပီ ထင္တယ္။
ထပ္ျပီး ေထာက္ျပခ်င္တာ တခုုကေတာ့ ျပည္နယ္တခုုျဖစ္တဲ့ ၀စၥကြန္ဆင္မွာ ရစ္ပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီရဲ့ အာဏာရျပည္နယ္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ကိုု ျပန္လည္ရုုပ္သိမ္းဖိုု႔ Recall Election လုုပ္တယ္။ စိန္ေခၚသူ ဒီမိုုကရက္ေတြ မဲ ရာခိုုင္ႏႈန္း အနည္းငယ္နဲ႔ ရႈံးတယ္။ လက္ရွိအာဏာရျပည္နယ္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္က အယုုံအၾကည္မရွိဆႏၵခံယူပြဲမွာ အႏိုုင္ရသြားတယ္။ ျပည္နယ္တြင္းကေကာ ျပည္နယ္ျပင္ပက ရစ္ပတ္ဘလစ္ကန္ေထာက္ခံသူ ေလာ္ဘီေတြ၊ ဆူပါပက္ခ္ (Super PAC) ေတြက ေငြပုုံေအာသုုံးျပီး ျပန္တိုုက္ၾကတာ အေမရိကန္ေဒၚလာသန္း ၅၀ ေလာက္ ကုုန္တယ္။
သည္ေတာ့ လက္ရွိပဏာမ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ (Primary Election) ေတြမွာ ေငြမ်ားသူေတြ ဖိေလ မဲႏိုုင္ေလ ဆိုုတဲ့ အလားအလာကိုု ႏိုုင္ငံေရးေလ့လာသူေတြက ေထာက္ျပလာၾကတယ္။ သည္ပုုံစံအတုုိင္းဆိုုရင္ လာမယ့္ ၂၀၁၂ ႏိုု၀င္ဘာ သမၼတနဲ႔ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲၾကီးမွာ ေငြမ်ားမ်ား ဖိျပီး သုုံးျပီး မဲဆြယ္မယ္၊ လူေတြကိုု ဖိျပီး ၀ါဒအျဖန္႔ႏိုုင္ဆုုံးလူေတြ သေဘာတရားေတြက အႏိုုင္ရမယ္လိုု႔ ေဟာကိန္းထုုတ္ရမလိုု ျဖစ္ေနတယ္။
ေနာက္ဆံုုး တခုုေထာက္ျပခ်င္တာကေတာ့ အခုုလိုု ေငြမ်ားသူေတြ၊ ၾသဇာၾကီးေတြက တဖက္သတ္ ၀ါဒျဖန္႔လိုု႔ မဲဆြယ္လိုု႔ သာမန္မဲဆႏၵရွင္ေတြက စိတ္ဓာတ္ေတြ က်ျပီး၊ လက္ရွိ အမ်ားမဲစနစ္ျဖင့္ ေရြးခ်ယ္ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲကိုု အယုုံအၾကည္မရွိေတာ့ဘဲ မဲမေပးေတာ့ၾကမွာကိုုလည္း လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြက စုုိးရိမ္တၾကီးနဲ႔ ေထာက္ျပလာၾကတယ္။ တဖက္က ဘယ္လုုိပဲ အင္အားၾကီးပါေစ၊ လူတဦးခ်င္းဆီရဲ့ မဲျပားတျပားခ်င္းစီက အေရးပါတာမိုု႔ မဲဆြယ္ခံရတာ၊ မဲ၀ယ္ခံရတာ၊ မဲပယ္ခံရတာေတြကိုု ျပည္သူေတြက ၾကံ့ၾ႕ကံခံျပီး ဒီမုုိကေရစီနည္းက် မဲဆႏၵျဖင့္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ကိုု ေက်ာခိုုင္းမသြားဖိုု႔၊ ခုုနင္က အစြန္းေရာက္ ကိုုယ္က်ဳိးၾကည့္ လူနည္းစုုေတြ ကုုမၼဏီၾကီးေတြရဲ့ ဖိအားေတြကိုု ဗဟုုသုုတ အၾကားအျမင္ ျပည့္စုုံမႈေတြနဲ႔ ရင္ဆိုုင္ၾကဖိုု႔ လိုုေၾကာင္း တင္ျပလိုုပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ကေတာ့ မဲေပးေနၾက လူအိုုေတြ၊ လူၾကီးေတြ၊ အထက္တန္းလႊာေတြဆိုုတဲ့ လူနည္းစုုေတြရဲ့ လက္ထဲက လူနည္းစုုဆႏၵအေျချပဳ ေရြးေကာက္ပြဲကေန မဲေပးဖိုု႔ စိတ္မ၀င္စားတဲ့ လူငယ္ေတြ၊ လူလတ္ေတြ၊ လူလတ္တန္းစားေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြဆိုုတဲ့ လူမ်ားစုုေတြရဲ့ အမ်ားစုု အေျချပဳ က်ယ္ျပန္႔ေသာ လူထုုပါ၀င္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြအျဖစ္ကိုု ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္း ထူေထာင္ၾကဖိုု႔ လိုုအပ္ေၾကာင္း မီးေမာင္းထုုိးလိုုက္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္ရဲ့ အေျခအေနနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ရရင္ေတာ့ ၾကံ့ဖြ႔ံေရြးေကာက္ပြဲေတြကိုု ျဖတ္သန္းခဲ့ရသူ ျမန္မာမ်ဳိးဆက္ေတြဟာ ဒီမုုိကေရစီစနစ္ကိုု အေျခခံတဲ့ သန္႔ရွင္းမွ်တေသာ ဥပေဒစိုုးမုုိးေသာ အမ်ားစုုအေျချပဳ မဲဆႏၵျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ ျဖစ္ေပၚေရးအတြက္ ၾကံ့ၾကံ့ခံၾကရဦးမယ္ ျဖစ္ပါတယ္။ မဟုုတ္လိုု႔ကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာလည္း ေသနတ္၊ က်ည္ဆံ၊ အရက္၊ စီးကရက္နဲ႔ ဂုုတ္ေသြးစုုတ္၊ ၾသဇာမက္သူေတြ ခ်ယ္လွယ္တဲ့ လူနည္းစုုဒီမိုုကေရစီစနစ္နဲ႔ တိုုးလိုု႔ အျဖစ္ဆိုုးရခ်ည္ရဲ့။ ။
(အာမင္)
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
စိတ္၀င္စားစရာ အေမရိကန္ဒီမိုကေရစီေရြးေကာက္ပြဲ၊ ဆႏၵခံယူပြဲေတြပါ ..ေက်းဇူးပါပဲဗ်ိဳ႔..။