>
ကမာၻေဘာလုံးနဲ႔ အေမရိကန္ေဘာလုံး တို႔ ဆုံၾကရာ၀ယ္ …
ေမာင္ရစ္
ဇြန္ ၁၆၊ ၂၀၁၀
ဒီေန႔ေန႔ခင္းမွာ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ဘရာဇီးတို႔ ကမာၻဖလားပြဲ ေဘာလုံးကန္ၾကတယ္။ ကမာၻအဆင့္ ၁ – ဘရာဇီးနဲ႔ ကမာၻအဆင့္ ၁၀၀ ေက်ာ္က ေျမာက္ကိုရီးယားအသင္းတို႔ ေတာင္အာဖရိကေျမမွာ အက်ိတ္အနယ္ ရင္ဆိုင္ေတြ႔ၾက ကန္ၾကတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယားဟာ ကမာၻၾကီးရဲ့ ကန္႔လန္႔ကာေနာက္ကြယ္ကေန ဘြားကနဲ ကမာၻ႔ဖလားစင္ျမင့္ေပၚတက္လာျပီး ဘရာဇီးအသင္းကို ရင္ေဘာင္တန္း ကစားရုံသာမက ၂ ဂိုးသြင္းခံေနရာကေန ၁ ဂိုး ျပန္သြင္းသြားလိုက္တယ္။
အေကာင္းဆုံး အရႈံးသမားေတြပဲ။ အဲသည္လို ဂုဏ္ယူ ခ်ီးက်ဴးခံရဖို႔ ေျမာက္ကိုရီးယားမွာ ညဴကလီးယားထိပ္ဖူးမလိုပါ။ ေဘာလုံးသမားေတြပဲ လိုပါတယ္။ အင္း … ၾကံၾကံဖန္ဖန္ ေလွ်ာက္ေတြးရရင္ေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယားေတြက ကမာၻေဘာလုံး (International Football) ပဲ ကန္တယ္။ အေမရိကန္ေဘာလုံး (American Football) မကန္ဘူး။ သို႔ေသာ္ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာေတာ့ သူတို႔ ၂ သင္း ကန္ၾကဖို႔ အေၾကာင္းဖန္လာႏိုင္ပါတယ္။ ကန္ၾကရင္လည္း ကမာၻ႔ေဘာလုံးပြဲမွာပဲ ျဖစ္လိမ့္မယ္ ထင္တယ္။
ကမာၻၾကီးမွာ လူသန္း ၇၀၀ ေလာက္က ကမာၻ႔ဖလားေဘာလုံးပြဲကို ၾကည့္တယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ အျခား လူသန္းေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္က အေမရိကန္ေဘာလုံးကို ၾကည့္တယ္လို႔ ဆိုတယ္။ ေဘာလုံး ၁လုံးကို ၂ဖက္အသင္းက လူေတြ ကြင္းထဲမွာ လုယက္ျပီး ၀ိုင္းကန္တာက ကမာၻ႔ေဘာလုံးျဖစ္ျပီး၊ ေဘာလုံးတလုံးကို လက္နဲ႔ပိုက္ျပီး တဖက္အသင္းထဲကို တိုးေခြ႔ေျပးတာက အေမရိကန္ေဘာလုံး ျဖစ္ပါတယ္။
ေျခေထာက္နဲ႔ ကန္တဲ့ အခ်ိန္က နည္းျပီး ေဘာလုံးကို ပစ္ေပါက္ျပီး လက္နဲ႔ ပိုက္လို႔ တဖက္အသင္းလူေတြ ၀ိုင္းမဖမ္းမိေအာင္ တိုးေခြ႔လို႔ တဖက္အသင္း ေနာက္ဆုံး စည္းအထိ ေျပးရတဲ့ အခ်ိန္က မ်ားေသာ္လည္း သူတို႔က သူတို႔ေဘာလုံးကို Football လို႔ ေခၚတယ္။ ကမာၻ႔ေဘာလုံးကိုေတာ့ အေမရိကန္မ်ားက Soccer ေဆာကား တဲ့ဗ်ား။
ကုန္က်စာရိတ္ခ်င္း ယွဥ္လိုက္ရင္ ကမာၻ႔ေဘာလုံးကစားနည္းက လမ္းက်ဥ္းထဲ၊ ကြင္းေျပာင္ထဲ၊ ဖိနပ္မပါဘဲ – ေရာ္ဘာေဘာလုံး၊ ပလတ္စတစ္ေဘာလုံးနဲ႔ ရွိတဲ့လူနဲ႔ သိမ္းက်ဳံး ကန္လို႔ ကစားလို႔ရတယ္။ ျပီးေတာ့ တေျဖးေျဖး အဆင့္ေတြ တက္သြားရုံသာ။ အေမရိကန္ေဘာလုံးကေတာ့ သခြားသီးလိုလို ရွည္ေျမာေျမာ ေဘာလုံးတခုတည္း လိုတာ မဟုတ္ဘူး၊ ကြင္းက်ယ္က်ယ္မွာ တဖက္နဲ႔ တဖက္ ေျပးဖို႔ ပစ္ဖို႔၊ ဆြဲလြဲျပီး လူကို ဖမ္းဖို႔၊ တြန္းဖို႔ တိုက္ဖို႔ ဖိဖို႔ အင္အားေတြလုိတယ္၊ ျမက္ခင္းျပင္ လိုတယ္။ စရိတ္က တြက္လိုက္ရင္ ေခါင္းကာ၊ ဒူးကာ၊ ေျခေထာက္ကာ၊ ၀တ္စုံေတြ လိုတယ္။ အေတာ္ေတာ့ ၾကီးက်ယ္သား။
ကမာၻ႔ေဘာလုံးဆိုတာမွာ ေရွ႔တန္း၊ အလယ္တန္း၊ ေနာက္တန္း၊ ဂုိးသမား – အဲသည္ ကစားသမားေတြက တခ်ိန္တည္းမွာ ထိုးစစ္၊ ခံစစ္ေတြ အတက္အက်ေတြ တလစပ္နဲ႔ အင္အားေတြ အရွိန္အဟုန္ေတြသုံးျပီး မိနစ္ ၉၀ သတ္မွတ္ခ်က္အတြင္း ကစားပြဲတခုကို အျပီး ေဆာ့ၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ေဘာလုံးကေတာ့ ထိုးစစ္အသင္း (Offense Team) ခံစစ္အသင္း (Defense Team) ဆိုျပီး အုပ္စု ၂ စု ကို အသင္းတခုအတြင္းမွာ ခြဲထားျပီးသား ျဖစ္တယ္။ တဖက္အသင္းနဲ႔ ဆိုင္ျပီး ကစားတဲ့အခါ ကိုယ္က ထိုးစစ္တလွည့္ ကစား၊ ျပီးရင္ ခံစစ္တလွည့္ကစား၊ ေနာက္မွ အမွတ္ခ်င္းေတြ ယွဥ္ၾကည့္ၾကတာ ျဖစ္တယ္။ သူတျပန္ ကိုယ္တျပန္ ကိုယ္ တဂိုး၊ သူ တဂိုး သြင္းလိုက္၊ ေျပးတက္ ေျပးဆင္း ကစားလိုက္ မဟုတ္ဘူး။ ကစားခ်ိန္ကလည္း သူတလွည့္ ထိုးလိုက္၊ ကုိယ္တလွည့္ ခံလိုက္နဲ႔ မိနစ္ ၉၀ အထက္မွာ အသာေလးရွိတယ္။ အၾကာၾကီး ကစားၾကတာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္ေဘာလုံးပြဲ ၾကည့္သူေတြက တညေနလုံး တီဗီေရွ႔မွာ စားလိုက္၊ ေသာက္လိုက္နဲ႔ ၾကည့္လိုက္ၾကရတာ ဆိုေတာ့ ကမာၻ႔ေဘာလုံးၾကည့္သူရဲ့ ဘီယာဗိုက္က အေမရိကန္ေဘာလုံးပရိသတ္ ဘီယာဗိုက္ထက္ ပိုျပီး မၾကီးဘူးဗ်။
ကမာၻ႔ေဘာလုံးပြဲမွာ ေနာက္တန္းကလူကလည္း ဂိုး၀င္သြင္းသြားတာ ရွိသလို၊ ေရွ႔တန္းကလူကလည္း ခံစစ္၀င္ကစားေနတာ ရွိတယ္။ ေဘာလုံးကို အလယ္တန္းမွာ ျဖတ္ဆို႔ ပင့္ေပး၊ ပို႔ေပးေနတာေတြ ရွိတယ္။ အေမရိကန္ေဘာလုံးကေတာ့ တိုက္စစ္သမားေတြက သတ္သတ္၊ ခံစစ္သမားေတြက သတ္သတ္ထားေတာ့ – ထိုးစစ္ပြဲကို သီးျခား အရသာခံၾကည့္၊ ျပီးေတာ့ ခံစစ္ပြဲကို အခ်ိန္ယူျပီး ရင္မျပီး ၾကည့္၊ ကက္ပတိန္ကလည္း ၂ဦး၊ အသင္းမန္ေနဂ်ာကလည္း ၂ ဦး၊ ထိုးစစ္နဲ႔ ခံစစ္အတြက္ သတ္သတ္ထားတယ္။
စီးပြားေရး ေစ်းကြက္အရ ကမာၻ႔ေဘာလုံးပရိသတ္က ေဘာကန္ဖိနပ္၊ ေဘာကန္ ေဘာင္းဘီနဲ႔ အက်ၤ ီျပီးေတာ့ ေဘာလုံးေလာက္ ၀ယ္စုၾကတာမ်ဳိး၊ ကစားသမားပိုစတာေတြ သိမ္းဆည္းၾကတာမ်ဳိး ရွိတယ္။ အေမရိကန္ေဘာလုံးပရိသတ္ကေတာ့ ၀ယ္စုစရာ ကိရိယတန္ဆာပလာေတြ၊ ခ်ပ္၀တ္တန္ဆာေတြက မ်ားမွမ်ား။ ဖိနပ္၊ အက်္ ီ၊ ေဘာင္းဘီကစျပီး ေခါင္းေဆာင္းဦးထုပ္မာ၊ လက္စြတ္၊ ေျခစြတ္၊ လက္ကာ၊ ဒူးကာ၊ ေရွ႔ကာ၊ ေနာက္ကာ၊ ပုခုံးကာ၊ ျပီးေတာ့ အဲတာေတြ ၀တ္လိုက္ရင္ လူက ဘီလူးၾကီးေလာက္ ျဖစ္သြားတာ၊ တယ္ျပီး ေပါ့ပါးပုံမရ။ ေဆာကားေဘာလုံးသမားမ်ားကို မ်က္ႏွာအတိုင္း ပရိသတ္က ျမင္ရေတာ့ ကိုယ့္ကစားသမားေတြ ေခ်ာတာ၊ ေခါင္းေျပာင္တာ၊ ျပဳံးတာ၊ မဲ့တာ၊ နာက်င္တာ၊ ၀မ္းသာတာ၊ စိတ္လႈပ္ရွားေနတာကို အတိုင္းသား ျမင္ရေပမယ့္ အေမရိကန္ဖြတ္ေဘာကေတာ့ ဘာမွ အတုိင္းသားမျမင္ရေတာ့ ေက်ာနံပါတ္ေလာက္ ျမင္ျပီး အားေပးၾကရတာ ျဖစ္တယ္။
ကဲဗ်ာ ဒီေလာက္ ေလ်ာက္ျပီး ေရးျပေနတာ – အေမရိကန္နဲ႔ ကမာၻ႔ေဘာလုံး ဘယ္သင္းက ဘယ္လို ကြာသလဲ ဆိုတာ ရိပ္မိသေလာက္ရွိမယ္ ထင္တယ္။ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ကေတာ့ သိပ္ျပီး ထဲထဲ၀င္၀င္မရွိေတာ့ ဟို အယ္လ္ေအက ဟုိ ကၾကီးနဲ႔စျပီး ဏၾကီးနဲ႔ ဆုံးတဲ့ မိတ္ေဆြတေယာက္လို ေဘာလုံးကို စိတ္ထက္သန္ျခင္း မရွိေလေတာ့ သိပ္ျပီး ခံစားခ်က္ေတြနဲ႔ ရွင္းမျပတတ္တာ ခြင့္လႊတ္ပါ။
တကမာၻလုံးက ေရွးအက် ဆုံး ေဆာကားဆုိတဲ့ ေဘာလုံးအားကစားကို ခုံမင္စဲြလန္း ခ်စ္ခင္ၾကတယ္။ ကစားၾကတယ္။ ျဗိတိန္က တီထြင္ျပီး ဘရာဇီးက ျပဳျပင္လိုက္တယ္လို႔ ဆိုရိုးရွိတယ္။ ႏိုင္ငံတကာက ေဘာလုံးအသင္းေတြဟာ ခ်စ္ၾကည္ေရးပြဲေတြ ဆင္ႏႊဲျပီး ႏိုင္ငံခ်င္းေတြ နီးစပ္ေအာင္လုပ္ၾကတယ္။ ေဘာလုံးပြဲနဲ႔ ခ်စ္ၾကည္ေရးေတြ ရွိသလို ေဘာလုံးနဲ႔ပဲ သတ္ၾက၊ ပုတ္ၾက၊ ရန္ျဖစ္ၾကေတြ ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဘာလုံးကို ခ်စ္တာ၊ ေဘာသမားေတြကို ခ်စ္တာဟာ တိုင္းျပည္တျပည္က စစ္အာဏာရွင္ေတြ၊ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြကို ခ်စ္တာထက္ အဆေပါင္း သိန္းသန္းကုေဋ ကြာတယ္။
ေျမာက္ကိုရီးယားက နံပါတ္ ၈ ေဘာသမားေလးက ေျခပဂိုးကို သြင္းလိုက္ခ်ိန္မွာ ပရိသတ္ဟာ သူနဲ႔ အတူ ကခုန္ေနလိုက္တာမွာ ေျမာက္ကိုရီးယားက ေလျဖတ္ေနတဲ့ အာဏာရွင္ၾကီးကို ေမ့သြားတယ္။ သူ႔လက္ထဲက ညဴလက္နက္ေတြကို ေမ့သြားတယ္။ အံမယ္ သူကသာ ေျမာက္ကိုရီးယားမွာ သမၼတျဖစ္သြားမွာဆိုရင္ လူေတြက ေက်နပ္ေနၾကဦးမွာ။
သို႔ေသာ္လည္း အေမရိကန္ေဘာလုံးက သူတို႔တိုင္းျပည္သက္တမ္း ႏွစ္ ၂၀၀ ေက်ာ္မွာ သူတို႔ခ်ည္းသာ ၀ါသနာအတင္းပါတဲ့ ကစားနည္း ျဖစ္တယ္။ ဆင္တူတဲ့ ရပ္ဂဘီလို ကစားနည္း ၾသစေၾတးလ်မွာ ရွိလို႔ ၾကားဖူးတယ္။ ေနာက္ျပီး ထိုးစစ္တလွည့္၊ ခံစစ္တလွည့္ ကစားတဲ့ ကစားနည္းဆိုလို႔ အေမရိကန္ေဘ့စ္ေဘာတို႔၊ ဥေရာပက ခရစ္ကက္တို႔ ရွိတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ သို႔ေသာ္ အေမရိကန္ကစားနည္းဆိုတာဟာ စည္းကမး္နည္းလမ္းေတြမ်ား၊ အကုန္အက်ေတြ မ်ား၊ အခ်ိန္ေတြ အေတာ္ကုန္၊ အင္မတန္ ၾကီးက်ယ္ခမ္းနားေအာင္ ခ်ဲ႔ထားတဲ့ ကစားနည္းပါကလားလို႔ အေတြးေခါင္ၾကည့္ၾကမယ္ ဆိုရင္လည္း ရမယ္ ထင္ပါရဲ့။
အင္း … ေနာက္ထပ္ သုိ႔ေသာ္ တလုံးေတာ့ ထပ္တိုးလိုက္မယ္။ ႏိုင္ငံတကာရဲ့ ႏိုင္ငံေရးစစ္မ်က္ႏွာေတြက ကစားကြက္ေတြဟာ ကမာၻေဘာလုံးပြဲေတြနဲ႔ တူတယ္လို႔ ေျပာလိုက္ခ်င္တယ္။ အျပတ္ကို ကန္ၾကေတာ့တာပဲ မဟုတ္လား။ ႏွစ္သင္းကို ရင္ဆိုင္ခ်ေပးလိုက္လုိ႔ကေတာ့ ရႈံး ရႈံး ႏိုင္ ႏိုင္ ကန္ၾကရတာပဲေလ။ ရႈံးမွန္းသိရက္နဲ႔လည္း တသင္းလုံးဟာ အနာခံျပီး ကန္ၾကရတယ္။ ဒိုင္လူၾကီးကို ေရွ႔ထားျပီးေတာ့ လူခ် ကစားခ်င္လည္း ကစားၾကတယ္။ ႏိုင္မွန္းသိေပမယ့္ သတိလက္လြတ္တဲ့အခါမွာ ေအာက္အသင္းကို ရႈံးခ်င္လည္း ရႈံးရေတာ့ တာပဲ ျဖစ္တယ္။
အေမရိကန္ေဘာလုံးအသင္းေတြကေတာ့ ခံစစ္တလွည့္၊ ထိုးစစ္တလွည့္မွာ သူတို႔ရဲ့ ေဘာလုံးနည္းဗ်ဴဟာေတြနဲ႔ ကစားပြဲေတြကို ဆြဲဆန္႔ျပီး ကစားႏိုင္တယ္။ ကိုယ္က ထုိးစစ္ဆင္ျပီေဟ့ ဆိုတာနဲ႔ တဖက္အသင္းဟာ ခံစစ္မျပင္ဘဲနဲ႔ေနရင္ ကိုယ့္ဖက္က ညွာေနမွာ မဟုတ္သလို၊ တဖက္အသင္းကို ထိုးစစ္ဆင္ခြင့္ေပးလိုက္ခ်ိန္မွာ ကိုယ့္ဖက္က အစြမ္းကုန္ ခံစစ္ကို ျပင္ျပီးေတာ့ ရင္ဆိုင္မွာ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။ ထင္ရွားတဲ့ ဥပမာကေတာ့ ႏိုင္းအီလဲဗင္းမွာ အာဖဂန္ကို ထိုးစစ္ဆင္ဖို႔ ႏိုင္ငံတကာမွာ အခ်ိန္ယူ ျပင္ဆင္ျပီးမွ ထိုးတာ ျဖစ္သလုိ၊ အီရတ္ကို တိုက္ဖို႔အတြက္ကလည္း အခ်ိန္ယူ ျပင္ဆင္ျပီးမွ ဘယ္သူမွ ပါပါ မပါပါ ကိုယ့္ဖာသာကိုယ္ လုံတဲ့ ခံစစ္ကို ျပင္ျပီးမွ ထိုးတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာခ်င္တာပါပဲ။ ေရရွည္ တိုက္ေနဖို႔ကိုလည္း သူတို႔ဖက္က အဆင္သင့္ပဲဆိုတာကို ဘယ္အစိုးရေျပာင္းေျပာင္း မူမေျပာင္းဘူးဆိုတာ ထင္ရွားေစပါတယ္။
ဒီမိုကရက္နဲ႔ ရီပတ္ဘလစ္ကန္တို႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ကစားပြဲစဥ္ေတြမွာလည္း ရႈံးတယ္၊ ႏိုင္တယ္ ဆိုတာထက္ ေရရွည္မွာ ထိုးစစ္တလွည့္၊ ခံစစ္တလွည့္ အရင္းအႏွီး အျပည့္အစုံ၊ ျပင္ဆင္မႈ အျပည့္အစုံနဲ႔ ထိုးၾက၊ တုိက္ၾက၊ ခံၾကတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ျမင္မိပါတယ္။ အဲဒါကို သြားျပီး အားက်မိတဲ့ ျဗိတိန္က ပြဲၾကည့္ပရိသတ္ဟာ သူတို႔အဂၤလန္ေရြးေကာက္ပြဲကို အေမရိကန္ဆန္ဆန္ ပြဲေတာ္ၾကီးလို စင္ျမင့္ေဖ်ာ္ေျဖပြဲလို စမ္းသတ္ျပီး လုပ္ထည့္လိုက္မိတာမွာ ညြန္႔ေပါင္းအစုိးရနဲ႔ လက္စသတ္လိုက္ရတာကို သင္ခန္းစာယူမိၾကလိမ့္မယ္ ထင္ပါရဲ့။
ကဲ … ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ကမာၻ႔ေဘာလုံးပြဲေတြလို မိနစ္ ၉၀ အတြင္းမွာ သို႔မဟုတ္ ပယ္နတီကစ္ေတြ အတြင္းမွာ ႏိုင္မယ္ဆိုလို႔ကေတာ့ ကန္ေပါ့ဗ်ာ။ ကိုယ့္ထိုက္နဲ႔ ကိုယ့္ကံ ကန္ၾကေစသတည္းေပါ့။ အင္း မိနစ္ ၉၀ နဲ႔ မႏိုင္ဘူး ထင္ၾကရင္ေတာ့ အေမရိကန္ေဘာလုံးပြဲေတြကို အတုယူျပီး ဉာဏ္မ်ားသင့္ ဉာဏ္မ်ားၾကရင္ ေကာင္းေလမလားလို႔ ေတြးမိေၾကာင္းပါ။
ဘယ္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ႔ေတြ႔ … ဒို႔ကေတာ့ ရွိတဲ့ ဖိနပ္စုတ္ေလး စြတ္ျပီး ၀င္ကန္မွာပဲ ဆိုလို႔ကေတာ့ မတားေပါင္ဗ်ာ။ ပြဲၾကည့္စင္ ဟိုေခ်ာင္ကေန ပရုပ္ဆီဗူးေလး ေဆာင္လို႔ က်ပ္ထုပ္ထိုးေပးဖို႔ အဆင္သင့္ေစာင့္ေနရုံသာ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာပရိသတ္ကေတာ့ ဂိုးသြင္းေကာင္းသူေနာက္ လိုက္ဖို႔ အဆင္သင့္ပါတဲ့ ဗ်ား …။ ။