News Features သာဂိ ႏိုုင္ငံတကာေရးရာ

TheGeek – Now it rains in Egypt, Arab Spring !

 

အာရပ္ေႏြဦးမွာ မုုိးရြာျပီ ညိဳ …
ႏိုုင္ငံတကာသာဂိ၊ ဇူလိုုင္ ၈၊ ၂၀၁၃ 

လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္က နံမယ္ၾကီးအခ်စ္၀တၱဳေခါင္းစဥ္က “မ်က္၀န္းထဲမွာ မုုိးရြာျပီ ညိဳ” ထင္ပါရဲ့။ စာေရးဆရာကေတာ့ ေမာင္စိန္၀င္း(ပုုတီးကုုန္း)ပါ။ အခုုေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ေက်ာ္က ေခတ္စားခဲ့တဲ့ အာရပ္မူဆလင္ကမၻာက အာရပ္ေႏြဦး … အခုုေတာ့ မိုုးေတြရြာေနျပီလိုု႔ ဆိုုရမလိုု ျဖစ္ေနလိုု႔ အဲသည္ေခါင္းစဥ္ကိုု ယူသုုံးလိုုက္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေျပာခ်င္တာက အီဂ်စ္ျပည္ကိုု ျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်ား။ 

ကဲ … အီဂ်စ္ျပည္ အာရပ္ေႏြဦး ရာသီဥတုုအေျပာင္းအလဲဇယားကိုု ၾကည့္ၾကပါစုုိ႔။ 

အာရပ္ေႏြဦးကာလက ၂၀၁၁ ႏွစ္ဆန္းမွာ အီဂ်စ္မွာ ဘာသာေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး အုုံၾကြမႈေတြကေနျပီး အီဂ်စ္အာဏာရွင္ မူဘာရက္ တလအတြင္း (ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၁၊ ၂၀၁၁) မွာ ရာထူးက ဆင္းေပးခဲ့ရာက အီဂ်စ္တပ္မေတာ္ၾကီးကေန အာဏာကိုု ထိန္းသိမ္းျပီးေတာ့ လက္ရွိအေျခခံဥပေဒကိုု ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ျပီး ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေပးမယ္လိုု႔ ကတိေပးခဲ့ပါတယ္။ 

 (၂၀၁၁ ႏိုု၀င္ဘာမွာ) ပါတီစုုံေရြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပ၊  (၂၀၁၂ ဇြန္လမွာ) တိုုက္ရိုုက္သမၼတေရြးပြဲက်င္းပ၊ အဲသည္ေနာက္ တိုုင္းျပည္ကိုု ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုုင္ရ ပါတီေတြ၊ အမတ္ေတြ၊ သမၼတေတြလက္ထဲ တိုုင္းျပည္အာဏာကိုု တပ္မေတာ္က ေျပာင္းလဲေပးခဲ့ပါတယ္။ 

အဲသည္မွာ ေရြးေကာက္ပြဲႏိုုင္ သမၼတနဲ႔ လႊတ္ေတာ္က အေျခခံဥပေဒကိုု ဆက္လက္ျပင္ဆင္ေရးဆြဲတာကေန အစျပဳျပီး လူထုုဆႏ̔ၵျပပြဲေတြ၊ အဓိကရုုဏ္းေတြ၊ အၾကမ္းဖက္ ဖမ္းဆီး သတ္ျဖတ္မႈေတြ ျပန္လည္ ျဖစ္ပြားလာခဲ့ပါတယ္။ 

အဲသည္ေနာက္ ဆူပူမႈေတြ၊ ပဋိပကၡေတြ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ေတာက္ေလ်ာက္ ျဖစ္ပြားလာေနရာက သမၼတေရြးေကာက္ပြဲ ၁ႏွစ္ အၾကာ … ၂၀၁၃ ဇြန္လကုုန္အလြန္ ဇူလိုုင္လဆန္း (၄) ရက္ေန႔မွာပဲ အီဂ်စ္တပ္မေတာ္ၾကီးက ႏိုုင္ငံေတာ္အာဏာကိုု ျပန္လည္သိမ္းယူလိုုက္ပါေတာ့တယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုုင္ရ သမၼတနဲ႔ အစုုိးရလဲ စစ္တပ္ရဲ့ အာဏာသိမ္းျခင္းကိုု ခံလိုုက္ရပါေတာ့တယ္။ ဟိုုက္ရွားဘားလိုု႔ တ ရမလိုုပါပဲ။ 

ကဲ ဘယ္လိုုေတြ ျဖစ္ကုုန္ၾကရတာတုုန္း အာရပ္ေႏြဦးက အီဂ်စ္ျပည္ၾကီးလိုု႔ ေမးရမလိုုပါပဲ ခင္ဗ်ား။ 

အင္း … အစကေန ျပန္ၾကည့္ရရင္ေတာ့ အာရပ္ေႏြဦးဟာ ရာစုုသစ္မ်ဳိးဆက္ေတြရဲ့ ေခတ္ေျပာင္းေတာ္လွန္ေရးပါပဲ။ ေခတ္သစ္နည္းပညာေတြ ကိုု အသုုံးခ်ျပီးေတာ့၊ အေနာက္တိုုင္း ဒီမုုိကေရစီစံေတြကိုု ခ်ျပျပီးေတာ့ လူတန္းစား တန္းတူညီမွ်မႈ ရရွိေရး၊ မတူညီတဲ့ အေတြးအေခၚေတြ လြတ္လပ္စြာ အတူတကြ ယွဥ္တြဲေနထိုုင္ေရး ေတာင္းဆိုုျပီးေတာ့ အာရပ္မူဆလင္ကမာၻက မ်ုဳိးဆက္သစ္ေတြရဲ့ အာရပ္ေႏြဦး လႈပ္ရွားမႈလိုု႔ ဆိုုရင္ ရခဲ့မယ့္ သေဘာပါပဲ။ သိုု႔ေသာ္လည္း အရိုုးစြဲ အုုတ္ျမစ္စြဲေနတဲ့ မ်ဳိးဆက္ေဟာင္းေတြ၊ အယူအဆအေတြးအေခၚေတြ၊ ေရွးရိုုးစြဲ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ အေလ့အက်င့္ေတြကိုု ထုုံေနသူ အင္အားစုုေတြရဲ့ အတိုုက္အခိုုက္ေတြ၊ ဆန္႔က်င္မႈေတြ၊ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးေတြ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြရဲ့ လႈိင္းတံပိုုး၊ မုုန္တိုုင္း မိုုးၾကိဳးေတြေအာက္မွာ အာရပ္ေႏြဦး ေခတ္ေျပာင္းေတာ္လွန္ေရးဆိုုတာ မိုုးေရေတြနဲ႔ တုုတ္တုုတ္ရႊဲေနရျပီလိုု႔ ဆိုုရမယ္ ထင္ပါတယ္။ 

အာရပ္ေႏြဦးမွာ အာရပ္တိုုင္းျပည္ေတြက လူငယ္ထုုေတြက ခရစ္ယာန္၊ မူဆလင္ ဘာသာေပါင္းစုုံ လက္တြဲျပီး ျငိမ္းခ်မ္းစြာ လက္နက္မဲ့ ဆႏၵျပတဲ့သပိတ္တုုိက္ပြဲကိုု ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲသည္မွာ အာရပ္ကမာၻရဲ့ အရိုုးစြဲေနတဲ့ လက္နက္ကိုုင္ျပီး အၾကမ္းဖက္တိုုက္ခိုုက္ သတ္ျဖတ္ျခင္းကိုု မကိုုင္စြဲၾကဘဲ လူထုု လူတန္းစားစုုံပါ၀င္တဲ့ အၾကမ္းမဖက္တဲ့ လူထုုအုုံၾကြမႈေတြနဲ႔ အစုုိးရေတြကိုု ျဖဳတ္ခ်ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ 

သို႔ေသာ္လည္း အာဏာရွင္ မူဘာရက္ကိုု တပ္မေတာ္ၾကီးရဲ့ (၀င္ေရာက္ထိန္းသိမ္းေပးမႈ) နဲ႔ ျဖဳတ္ခ်ႏိုုင္ခဲ့အျပီးမွာ တကယ္ေခတ္ေျပာင္း ႏိုုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈကာလမွာ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ၊ အမတ္ေရြးပြဲေတြ၊ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲေတြ၊ အေျခခံဥပေဒျပဳျပင္ ျပင္ဆင္ေရး Political Process လုုပ္ငန္းစဥ္အဆင့္ဆင့္ ျဖတ္သန္းၾကရတဲ့ဆီမွာ ခုုနင္က ရာစုုသစ္မ်ဳိးဆက္လူငယ္ေတြ၊ ေခတ္ေျပာင္းေတာ္လွန္ေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ့ အခန္းက႑က ေမွးမွိန္သြားခဲ့ျပီးေတာ့ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ေတြ၊ သူတိုု႔ေတြရဲ့ အယူအဆေတြက၊ သေဘာထားေတြ၊ လႈပ္ရွားမႈေတြက ေရွ႔တန္းေရာက္လာခဲ့တာကေတာ့ အာရပ္ေႏြဦးရဲ့ ေကာင္းကင္ၾကီးတခုုလုုံး မိုုးတိမ္ေတာင္ေတြ ညိွဳ႔မႈိင္းလိုု႔ အေမွာင္က်ေစတဲ့ ၾကမၼာေပပဲလိုု႔ ေျပာရလိမ့္မယ္ ထင္ပါတယ္။ 

ျပန္ၾကည့္လိုုက္ရင္ ၂၀၁၁ ႏိုု၀င္ဘာ လႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာကတည္းက အစၥလာန္ေရွးရိုုးစြဲပါတီေတြက အမ်ားစုု အႏိုုင္ရခဲ့ပါတယ္။ ခရစ္ယာန္ေတြ၊ လူငယ္ေတြ၊ activists အသိုုင္းအ၀ိုုင္းေတြနဲ႔ အဲသည္မွာ ကြဲျခားမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ရတယ္လိုု႔ ဆိုုႏိုုင္ပါတယ္။ အဲသည္က ထင္ရွားတဲ့ အီဂ်စ္ဒီမုုိကေရစီအတိုုက္အခံေခါင္းေဆာင္ေတြက ပါလီမန္ေတြမွာ ေခတ္စားျခင္း မရွိေတာ့ပါဘူး။ 

ေနာက္ ၂၀၁၂ ဇြန္လ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲမွာလည္း တပ္မေတာ္အၾကိဳက္ သမၼတေလာင္းနဲ႔ အစၥလာန္ဘာသာစြဲပါတီ Muslim Brotherhood  က သမၼတေလာင္း ေမာ္စီတိုု႔ရဲ့ အၾကိတ္အနယ္ ေရြးေကာက္ပြဲပဲ ျဖစ္ခဲ့ျပီးေတာ့ မူဆလင္ညီအကိုုေတာ္ပါတီက သမၼတေလာင္း ေမာ္စီက အႏိုုင္ရရွိခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ဳိးအစားခ်င္းမတူတဲ့ မူဆလင္ပါတီေတြ၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာစြဲပါတီေတြ၊ အင္အားစုုေတြၾကားထဲက အတူယွဥ္တြဲ ေနထိုုင္ေရး သင့္ျမတ္မႈကိုု မရရွိႏိုုင္ခဲ့ဘဲ မျငိမ္းခ်မ္းတဲ့ အယူအဆ ၀ါဒေရးရာ အျငင္းပြားမႈ၊ ပဋိပကၡအသြင္ေဆာင္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြကိုုပဲ ျပန္လည္ဦးတည္ခဲ့တာကိုု ေတြ႔ႏိုုင္ၾကပါတယ္။ 

အဲသည္အတြက္ ၂၀၁၂ ႏိုု၀င္ဘာမွာ မူဆလင္ညီအကိုုေတာ္ပါတီ လူမ်ားစုုနဲ႔ သမၼတၾကီး ေမာ္စီတိုု႔က ႏိုုင္ငံေတာ္အေျခခံဥပေဒကိုု ျပန္လည္ျပင္ဆင္ ေရးဆြဲရာမွာ တပ္မေတာ္နဲ႔ေကာ ျပည္သူလူထုုထဲက လူတန္းစားအသီးသီးၾကားမွာပါ တင္းမာမႈေတြ၊ သေဘာထားကြဲလြဲမႈေတြ အမ်ားအျပားျဖစ္ေပၚျပီး ေနာက္ဆုုံး ဘာသာေရး၊ လူမ်ဳိးေရး ပဋိပကၡေတြကိုု အေျချပဳတဲ့ ဆႏၵျပတိုုက္ပြဲေတြ၊ အုုံၾကြမႈေတြ ျပန္လည္ျဖစ္ပြားလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိအစုုိးရကိုုယ္တိုုင္ကလည္း အာဏာကိုု စိတ္တိုုင္းက်သုုံးျပီး အၾကမ္းဖက္ေျဖရွင္းတာေတြ၊ အလြဲသုုံးစားလုုပ္တာေတြကိုု က်ဳးလြန္ခဲ့တာကိုု ေတြ႔ရပါတယ္။ 

သည္လိုုနဲ႔ ၂၀၁၃ ႏွစ္အတြင္း ၆ လတာ ကာလအားလုုံးမွာ လမ္းေပၚက လူထုုတိုုက္ပြဲေတြ သပိတ္တိုုက္ပြဲေတြ တျခိမ္းျခိမ္း ျဖစ္ေနခဲ့ရာက တပ္မေတာ္က (ၾကား၀င္)ျပီးေတာ့ လက္ရွိ ေမာ္စီအစိုုးရက ဇူလိုုင္ ၃ မတိုုင္ခင္ အေထြေထြျပသနာမ်ား ေျဖရွင္းရန္၊ မေျဖရွင္းက အာဏာကိုု ျပန္သိမ္းမယ္လိုု႔ ထုုတ္ျပန္တဲ့အထိ ျဖစ္ရာက ေနာက္ဆုုံး ဇူလိုုင္ ၄ မွာ တပ္မေတာ္က (အဲေလ) အီဂ်စ္တပ္မေတာ္ၾကီးကေနျပီး ျငိမ္းခ်မ္းစြာနဲ႔ အာဏာကိုုသိမ္း၊ ေမာ္စီနဲ႔ မူဆလင္ညီအကိုုေတာ္ပါတီ အေပါင္းအပါေတြကိုု ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းျပီး ေျဖရွင္းလိုုက္ေၾကာင္းပါ။ 

အခုုကေတာ့ ျပသနာေတြက မျပီးေသးပါဘူးခင္ဗ်ာ။ အစၥလာန္ဘာသာစြဲ ႏိုုင္ငံေရးပါတီေတြက တမ်ဳိး၊ လူမ်ဳိးစုုစြဲ အင္အားေတြက တဖုုံ၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာစြဲ လူနည္းစုုေတြက တဘာသာ ျဖစ္လိုု႔ ေနပါတယ္။ လူလတ္တန္းစားေတြ၊ လူငယ္မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြကေတာ့ ျငိမ္းခ်မ္းစြာနဲ႔ ႏိုုင္ငံေရးအသြင္ကူးေျပာင္းမႈ အာမခံခ်က္ မရွိတဲ့ သူတိုု႔တိုုင္းျပည္အနာဂတ္အတြက္ လမ္းမမ်ားေပၚမွာ အေသခံ ခ်ီတက္ေနၾကဆဲပါပဲ။ 

တပ္မေတာ္ၾကီးကလည္း သူတိုု႔ခန္႔ထားတဲ့ တရားသူၾကီးခ်ဳပ္ကိုု ၾကားျဖတ္အစုုိးရ သမၼတအျဖစ္ ခန္႔အပ္တယ္လိုု႔ ဆိုုပါတယ္။ အဲသည္မွာ အာရပ္ေႏြဦးကာလတုုန္းက ထင္ရွားတဲ့ အီဂ်စ္အတိုုက္အခံေခါင္းေဆာင္ အယ္ဘရာဒီကိုု ၾကားျဖတ္အစိုုးရ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ခန္႔မယ္လိုု႔ သတင္းေျပးတဲ့ဆီမွာ ေရွးရိုုးစြဲေတြက ဆန္႔က်င္ၾကလိုု႔ အသံတိတ္သြားျပန္ျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အီဂ်စ္တပ္မေတာ္က တိုုင္းျပည္ႏိုုင္ငံေရးကိုု လက္နက္နဲ႔ ၀င္စြက္တာကိုု အေနာက္အုုပ္စုုက အေမရိကန္အပါအ၀င္ကိုုယ္တုုိင္ သူတိုု႔အက်ဳိးစီးပြားကိုု မထိခိုုက္ေစဖုုိ႔ ဖာသိဖာသာ ေနေနၾကတာေၾကာင့္ အီဂ်စ္ရဲ့ျပည္တြင္းေရးဟာ အီဂ်စ္စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ လက္ထဲမွာပဲ ရွိေနတာ ေသခ်ာပါတယ္။ လက္ရွိ အင္အားၾကီးတဲ့ မူဆလင္ဘာသာစြဲ ႏိုုင္ငံေရးပါတီေတြက လူထုုနည္းနဲ႔ ေျပာင္းလဲေရးကိုု ရင္ဆိုုင္ေျဖရွင္းမလား၊ သိုု႔မဟုုတ္ အာရပ္ကမာၻရဲ့ အစြန္းေရာက္ဘာသာေရးအၾကမ္းဖက္အုုပ္စုုမ်ား ေသြးထုုိးလႈံေဆာ္မႈေတြ၊ အၾကမ္းဖက္သတ္ျဖတ္မႈေတြကိုု အားေပးစြဲကုုိင္ျပီး ထိပ္တိုုက္ရင္ဆိုုင္ၾကမလား ဆိုုတာကေတာ့ ယေန႔ ႏိုုင္ငံေရးဇာတ္ခုုံေပၚမွာ ဆက္လက္ရႈစားၾကရန္သာ ရွိပါေတာ့တယ္။ 

အီဂ်စ္က ရာစုုသစ္မ်ဳိးဆက္လူငယ္ေတြကေတာ့ လမ္းမေတြေပၚမွာ ဆက္လက္ ခ်ီတက္ေနဆဲပါ။ 

အာရပ္ေႏြဦးမွာ မိုုးရြာျပီ ညိဳ …     ။           ။ 

 

 

 

 

 


သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ

Similar Posts