>
ေန႔စဥ္သတင္းစာ ထုတ္ခြင့္ရျပီဆိုတဲ့ ဂ်ာနယ္တိုက္ ၄ ခု
သန္းစိုးလိႈင္
ဒီဇင္ဘာ ၂၁၊ ၂၀၀၈
နအဖ စစ္အစိုးရက ပုဂၢလိက သတင္းဂ်ာနယ္တိုက္ ၄တိုက္ကို မၾကာမီ လပိုင္းအတြင္းမွာ ေန႔စဥ္သတင္းစာ ထုတ္ေ၀ခြင့္ေပးဖို႔ အာမခံ လိုက္တယ္လို႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က ဂ်ာနယ္တိုက္ပိုင္ရွင္နဲ႔ နီးစပ္တဲ့သူေတြက ေျပာဆိုၾကပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္၀န္းက်င္အတြင္းမွာ ပုဂၢလိကဂ်ာနယ္တိုက္ပိုင္ရွင္ေတြဟာ ေန႔စဥ္သတင္းစာ ထုတ္ေ၀ခြင့္ရဖို႔ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာနကို ေလွ်ာက္ထား ႀကိဳးစားခဲ့ၾကတာ အားလံုးသိရွိၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ နအဖ အစိုးရက ခြင့္ျပဳဖို႔ ၀န္ေလးေနခဲ႔ၿပီး ဂ်ာနယ္တိုက္ပိုင္ေတြက ထုတ္ေ၀ခြင့္ရႏိုးနဲ႔ ျပင္ဆင္ေမွ်ာ္လင့္ေနခဲ့ၾကတာပါ။
အဲဒီေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို နအဖ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနက အခုမွ ျဖည့္ဆည္းတဲ့ ထုတ္ေ၀ခြင့္ ျပဳ သေဘာတူလိုက္တာပါ။
ကြက္ၾကားမိုး သတင္းစာ ထုတ္ေ၀ခြင့္
ဒါေပမယ့္လည္း ေလွ်ာက္ထားတဲ့ ပုဂၢလိကဂ်ာနယ္တိုက္ေတြ အားလံုးကို ခြင့္ျပဳတာမဟုတ္ပဲ စစ္အစိုးရကုိ ဆန္႔က်င္ေရးသားျခင္း မရွိတဲ့၊ နအဖ အစိုးရကို မီဒီယာနဲ႔ ကူညီပံ့ပိုးေပးေနတဲ့ တိုက္တခ်ိဳ႕ကိုသာ ခြင့္ျပဳဖို႔ သေဘာတူလိုက္တာပါ။
ယခု ထပ္မံ သိရွိရတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြအရဆိုရင္ ျမန္မာတိုင္းမ္၊ အီလဲဗင္း မီဒီယာ၊ ေပၚျပဴလာနဲ႔ ရန္ကုန္မီဒီယာဂရုပ္တို႔ လို႔ဆိုပါတယ္။ အဆိုပါဂ်ာနယ္ တိုက္ ၄ ခုအနက္ ျမန္မာတိုင္းမ္ဟာ ၾသစေတးလ် ႏိုင္ငံသား ေရာ့စ္ ဒန္ကေလက စစ္ေထာက္လွမ္းေရးနဲ႔ တြဲဘက္ထူေထာင္ခဲ့ၿပီး စစ္ေထာက္လွမ္းေရး ေခ်မႈန္းခံရၿပီးေနာက္ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးနဲ႔ နီးစပ္သူ သုတစြယ္စံု စာအုပ္တိုက္ပိုင္ရွင္ ေဒါက္တာ တင္ထြန္းဦးကို ရွယ္ယာ၀ယ္ယူေစၿပီး အစိုးရက နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတဲ့ ဂ်ာနယ္ တိုက္ပါ။
အီလဲဗင္းမီဒီယာကေတာ့ စစ္အစိုးရနဲ႔ ေပၚေပၚထင္ထင္ ဆက္ႏြယ္မႈ မျပေပမယ့္ နအဖ အစိုးရအဖြဲ႕ထဲက အာဏာရွိတဲ့ ဗိုလ္မွဴးႀကီးတစ္ဦးက ရွယ္ယာ၀င္ထားၿပီး အဆိုပါ အရွိန္အ၀ါနဲ႔ စာေပစိစစ္ေရးမွာ အထူးအခြင့္အေရးရလ်က္ရွိတယ္လို႔ မီဒီယာေလာကမွာ နားလည္ထားၾကပါတယ္။ တနည္းေျပာရရင္ နအဖနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ရာ ဆက္ႏြယ္ေၾကာင္း ယံုၾကည္စိတ္ခ်လို႔ ထုတ္ေ၀ခြင့္ ခ်ေပးမယ့္ သေဘာပါ။
ေပၚျပဴလာနဲ႔ ရန္ကုန္မီဒီယာဂရုပ္မွ စာေရးဆရာ ဟိန္းလတ္နဲ႔ ကိုကို(စက္မႈ) တို႔ကလည္း ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာနကဖြဲ႕စည္းေပးထားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံစာနယ္ဇင္းအဖြဲ႕မွာ အလုပ္အမႈေဆာင္ ရာထူး အသီးသီး ယူထားၾကသူေတြျဖစ္လို႔ နအဖအစိုးရက ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရသူေတြပါ။
ေပၚျပဴလာကိုေတာ့ ကစထမွဴး လုပ္ေနတဲ့ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခင္ေမာင္သန္းရဲ႕ သမီးျဖစ္သူ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနတယ္ လို႔လည္း အဆိုပါတိုက္နဲ႔ နီးစပ္သူမ်ားက ေျပာပါတယ္။
ပုဂၢလိက မီဒီယာကေန လူထုကို အခမဲ႔ ၀ါဒျဖန္႔ဖို႔ ၾကံစည္
နအဖ အစိုးရအဖြဲ႕ရဲ႕ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးျဖစ္သူ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေက်ာ္ဆန္းက ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္နွစ္ခန္႔က စၿပီး “မီဒီယာကို မီဒီယာနဲ႔ တိုက္ရမယ္ …” ဆိုတဲ့ ေၾကြးေၾကာ္ခ်က္နဲ႔ ပုဂၢလိကပိုင္မီဒီယာေတြကို ကိုင္တြယ္ အသံုးခ်ခဲ့ပါတယ္။ မၾကာခဏ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲေတြလုပ္၊ အဲဒီသတင္းေတြကို ပုဂၢလိကပိုင္ဂ်ာနယ္ေတြရဲ႕ မ်က္ႏွာဖံုးမွာ ေရာင္စံုနဲ႔ ေဖၚျပၾကတယ္ ဆိုရင္ နအဖက သူတို႔ရဲ႕ အသံ၊ သူတို႔ရဲ႕ အျမင္ေတြကို လူထုေရွ႕အခမဲ႔နည္းနဲ႔ ေရာက္ေစခဲ႔တာပါ။
ကုိယ့္အရင္းအႏွီးနဲ႔ ထုတ္တဲ့ ပုဂၢလိကဂ်ာနယ္တိုင္းမွာ အစိုးရရဲ႕ ေပၚလစီ ေဆာင္းပါးေတြကို စာမ်က္နွာ တမ်က္ႏွာျပည့္ အခမဲ႔ ထည့္ေပးရပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အစိုးရက ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ အတိုက္အခံကို ဆန္႔က်င္ေရး ၀ါဒျဖန္႔ကင္ပိန္းလုပ္တဲ့အခါ ပုဂၢလိကဂ်ာနယ္ေတြကပါ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ နအဖ အာေဘာ္အတိုင္း ေဆာင္းပါးေရးၿပီးထည့္ဖို႔ အားေပးပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ႕ႏွစ္ စက္တင္ဘာ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရး ျဖစ္ၿပီးခါစမွာ ျမတ္ခိုင္ရဲ႕ လွ်ပ္တျပက္ဂ်ာနယ္က ေရးေပး လုပ္ေပးခဲ့တာမ်ိဳးပါ။
အခု တႀကိမ္ သတင္းစာ ထုတ္ေ၀ခြင့္ေပးဖို႔ အာမခံလုိက္တဲ့ သေဘာဟာ လာမယ့္ ၂၀၁၀ ခုနွစ္ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ အစိုးရရဲ႕ လက္ေ၀ခံပါတီေတြအတြက္ ပုဂၢလိက မီဒီယာကေန ၀ါဒျဖန္႔ဖို႔ အႀကံအစည္ရွိပံုရတယ္လိုိ႔ ေလ့လာသူ တစ္ဦးက ခန္႔မွန္းေျပာဆိုပါတယ္။
ပါတီစံုေရြးေကာက္ပြဲ ဆိုတဲ႔အတြက္ ပါတီေတြက နအဖ အစိုးရရဲ႕ သတင္းစာကို တိုက္ရိုက္သံုးစြဲခြင့္ ရွိမွာ မဟုတ္ဘဲ နအဖ လက္ေ၀ခံပါတီမ်ားအတြက္ မီဒီယာလိုအပ္လာပါတယ္။ ပါတီေတြအေနနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ ပါတီသတင္းစဥ္လိုမ်ိဳး မထုတ္ေ၀ႏိုင္ေသးရင္ေတာင္မွ နအဖအစိုးရကို ေထာက္ခံမယ့္ ပုဂၢလိက သတင္းစာေတြကို အသံုးခ်ၿပီး လူထုကိုစည္းရံုးမယ္လို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိပံုရတယ္ လို႔လည္း အဆိုပါ ေလ့လာသူက ေျပာဆိုပါတယ္။
က်ဆံုးေနတဲ့ နအဖ အစိုးရသတင္းစာမ်ား
နအဖအစိုးရရဲ႕ အသံ၊ အာေဘာ္ ျမန္မာ့အလင္း၊ ေၾကးမံုနဲ႔ ျမန္မာ့အလင္း အဂၤလိပ္ဘာသာ တို႔ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ႔ႏွစ္မ်ားအတြင္း တေစာင္ကို ၁၀ က်ပ္မွ ၅၀ က်ပ္သို႔ ေစ်းျမွင့္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ေစာင္ေရ သိသိသာသာ က်ဆင္းသြားခဲ့ပါတယ္။ ယခင္က ေစ်းသက္သာလြန္းလို႔ လစဥ္ယူထားသူအမ်ားအျပား ရပ္စဲခဲ့ၾကပါတယ္။ ယခုအခါ အစိုးရသတင္းစာရဲ႕ ေစာင္ေရဟာ သိန္းဂဏန္းမရွိေတာ့ဘဲ ေသာင္းဂဏန္းမွ်သာ ရွိေတာ့တယ္ဆိုတဲ့ ေျပာဆိုမႈမ်ားလည္း ၾကားသိရပါတယ္။
ေစ်းႏႈန္းမတက္ခင္က ေၾကးမံုသတင္းစာဆိုရင္ ေစာင္ေရ ၂သိန္း၀န္းက်င္ ရိုက္ႏွိပ္ခဲ့တာပါ။ ယခုေနာက္ပိုင္း စာဖတ္သူ လူထုက ပုဂၢလိက သတင္းဂ်ာနယ္ေတြကိုသာ မွန္မွန္၀ယ္ဖတ္ၾကေတာ့ၿပီး သတင္းစာကို နာေရးနဲ႔ ေႀကာ္ျငာ ၾကည့္ရံုသာ သေဘာထားၾကပါေတာ့တယ္။
အစိုးရသတင္းစာကို ဖတ္ရႈသူ ပိုမိုနည္းသြားေစမယ့္ စိုးရိမ္မႈေၾကာင့္ ပုဂၢလိကသတင္းစာကို ခြင့္မျပဳလိုေပမယ့္ အျခားတဘက္မွာ အစိုးရနဲ႔ နီးစပ္သူေတြကို ထုတ္ေ၀ခြင့္ေပးျခင္းနည္းျဖင့္ မီဒီယာကို မီဒီယာနဲ႔တိုက္တဲ့ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာကို အေကာင္အထည္ေဖၚဖို႔ ႀကိဳးစားတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ေန႔စဥ္သတင္းစာကို စာေပစိစစ္ေရးက မရိုက္ႏွိပ္မီ တေစာင္လံုး ၾကည့္ရႈစစ္ေဆးႏိုင္ဖို႔ မလြယ္ကူတာေၾကာင့္ ယခင္တေလွ်ာက္လံုး ေန႔စဥ္သတင္းစာ ထုတ္ေ၀ခြင့္ေပးဖို႔ကို ျငင္းပယ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ယခုလာမယ့္ ေန႔စဥ္ သတင္းစာေတြကိုေတာ့ ဘယ္ပံုဘယ္နည္းနဲ႔ စိစစ္ခ်ဳပ္ကိုင္ထားမယ္ ဆိုတာ ေစာင့္ၾကည့္ၾကရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
(Illustation – International Society for Human Rights – 2008, “Support us in the fight for press freedom”, Source : Adsoftheworld,, Agency : Leo Burnett Frankfurt (
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ