ကမာၻေရေန႔၊ ေရအေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေပး၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာႏွစ္ – ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွင္ ့ျမန္မာႏွိင္ငံ
ေမာင္ေက်းေရ မတ္လ ၁၄ ၂၀၁၃။
(World Water Day, 2013 International Year of Water Cooperation and Myanmar)
ကမာၻ႔ေရေန႔
မတ္လ ၂၂ ေန႔ကိုကမာၻ႔ေရေန႔ (World Water Day) အျဖစ္ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ၾကီး၏ အေထြေထြညီလာခံက သတ္မွတ္ထားျပီး အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာကမာၻ႔ေရေန႔ကို ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္းမတ္လ (၂၂)ရက္ေန႔႔၌ ကမာၻၻတ၀ွမ္း၊ ႏွိင္ငံအႏံွအျပားတြင္ က်င္းပၾကျပီး ေရရရိွေရး လုပ္ငန္းမ်ားကိုပူးေပါင္းပါ ၀င္လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကပါသည္။
ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ သန္႔ရွင္းေသာေသာက္သံုးေရ၏ အေရးၾကီးပံုကိုုု ကမာၻသူ ကမာၻသားမ်ား၊ ႏွိင္ငံသားတိုင္း စဥ္ဆက္မျပတ္ ဂရုစိုက္လာေစရန္ႏွင့္ သန္႔ရွင္းေသာေရအရင္းအျမစ္ မ်ားကို စနစ္တက် ဆက္လက္ထိန္းထားႏွိင္ေသာ စီမံခန္႔ခြဲမွဳ့မ်ား စဥ္ဆက္မျပတ္ လုပ္ေဆာင္သြားၾကရန္ျဖစ္ပါသည္။
၁၉၉၃ ခုႏွစ္ မတ္လ (၂၂) ရက္ေန႔ကို ပဌမဦးဆံုး ကမာၻ႔ ေရေန႔အျဖစ္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ၾကီး၏ အေထြေထြညီလာခံက သတ္မွတ္ထားျပီး ထိုေန႔မွစ၍ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း က်င္းပလာခဲ့သည္မွာ ယခုႏွစ္သည္ (၂၁)ႏွစ္ ေျမာက္ ႏွစ္ျဖစ္ပါသည္။
ေရအေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေပး – အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာႏွစ္။
ယၡဳႏွစ္ (၂၀၁၃)ကို တကမာၻလံုးအတြက္ ေရအေရး ပိုမိုအေရးၾကီးလာျပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လူသားအားလံုး ပါ၀င္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လာေစရန္ ရည္ရြယ္၍ ေရအေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သည့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာႏွစ္္ (International Year of Water Cooperation) အျဖစ္ အထူးျပဳသတ္မွတ္ထားပါသည္။ (UN- Water)က ယူနက္စကိုအဖြဲ႔ (UNESCO) ကိုဦးေဆာင္ ၍ ကမာၻ႔ေရေန႔ႏွင့္ အတူ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာေရႏွစ္၊ ေရအေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္အတြက္ တာ၀န္ေပးအပ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
၂၀၁၃ – ခုႏွစ္ကို ေရအေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးႏွစ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ရန္ ၂၀၁၀ – ခုႏွစ္၊ ကုလသမဂၢညီလာခံတြင္ ကာဂ်ီစတန္ႏွိင္ငံက ဦးေဆာင္အဆိုျပဳ တင္ျပခဲ့ ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ကုလသမဂၢကိုယ္စားျပဳ၊ ေရအေရးပူေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးႏွစ္ႏွင့္ ကမာၻ႔ေရေန႔၊ အခမ္းအနားကိ ုနယ္သာလင္ႏွိင္ငံတြင္ ၂၀၁၃-ခုႏွစ္၊မတ္လ (၂၂)ရက္ေန႔၌ က်င္းပမည္ျဖစ္ပါသည္။ အေမရိကန္ႏွိင္ငံ နယူးေရာက္ျမိ့ဳ၌လည္း က်င္းပမည္ျဖစ္ပါသည္။
အႏွစ္သာရႏွင့္ဦးတည္ခ်က္မ်ား
ေရအေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးႏွစ္၏ အႏွစ္သာရႏွင့္ ဦးတည္ခ်က္မ်ားမွာ
(၁) ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုတည္ေဆာက္ေရး၊
(၂) လူမွဳ့စီပြားဖြံျဖိဳးေရး၊ ဆင္းရဲမြဲေတမွဳ့ ေလ်ာ့နည္း ဖယ္ရွားေရး၊ ေယာက်ႍား မိန္းမ မေရြး တန္းတူခံစားခြင့္ရေရး၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကို ထိမ္းသိန္းေရး၊
(၃) မ်က္ျမင္ကိုယ္ေတြ႔ စီးပြားေရးအက်ိဳးေက်းဇူး မ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစေရး၊
(၄) ေရအရင္းအျမစ္မ်ား အစဥ္သန္႔ရွင္းေနေအာင္ ထိမ္းသိမ္းကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေရးႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ အျမဲစိမ္းလမ္းေစေရး …
တို႔ျဖစ္ပါသည္။
၂၀၁၃-ခုႏွစ္၊ ကမာ႔ၻေရေန႔ႏွင့္ ေရအေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သည့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာႏွစ္၏ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားမွာ–
ေရအေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လာရန္ အားေပးတိုက္တြန္းျခင္းႏွင့္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ရန္တို႔ျဖစ္ပါသည္။
ထိုသို႔ျဖင့္ ေသာက္သံုးေရ၏ အေရးၾကီးပံု၊ ေသာက္သံုးေရေၾကာင့္ စစ္မက္ျဖစ္ပြားလာႏွိင္ပံုႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္း၏ အကိ်ဳးေက်းဇူးမ်ားကို နားလည္သေဘာေပါက္လာေစရန္။
ပညာဗဟုသုတႏွင့္ လုပ္ေဆာင္မွဳ စြမ္းရည္ တိုးျမင္လာေစရန္။
လုပ္ငန္းမ်ားကို လက္ေတြ႔လုပ္ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ျခင္းႏွင့္ တီတြင္ဆန္းသစ္ လုပ္ကိုင္လာေစရန္။
သကၠရာဇ္ ၂၀၁၃ – ခုႏွစ္ႏွင့္ ေနာက္ပိုင္းကာလမ်ားတြင္ ေရ သည္ အဓိကျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၊ စုေပါင္းလုပ္ရွားမွဳမ်ား ျပဳလုပ္ၾကရန္။
ေရအသံုးျပဳသူမ်ား၊ လူမွဳ့ေရးစီးပြားေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ နည္းပညာအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ အခ်င္းခ်င္းအားေပးရန္ႏွင့္ ပိုမိုပူေပါင္းေဆာင္ရြက္လာေစရန္ …
တို႔ျဖစ္ပါသည္။
ေရအေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ ႏွိင္ငံအသီးသီး၏ ဖြံျဖိဳးေရး၊ တည္တန္႔ခိုင္ျမဲေရးအတြက္ အေျခခံ အုတ္ျမစ္ျဖစ္ပါသည္။
ေရအေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွဳ့မ်ားတြင္ …
နယ္စီးမျခားေသာ စီမံခန္႔ခြဲမွဳ့မ်ား၊
ေျမေပၚေျမေအာက္ ေရအရင္းအျမစ္မ်ားကို လူမ်ိဳး ဘာသာ၊ အသက္္အရြယ္၊ လူတန္းစားမေရြး၊ မ်ွေ၀သံုးစြဲေရး၊ စီမံခန္႔ခြဲမွဳ့မ်ား၊
ေရႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ဖလွယ္ေရး၊
ေငြေၾကးႏွင့္ နည္းပညာဆိုင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး
စသည္တို႔ ပါ၀င္ပါသည္။
ဤုသို႔ျဖင့္ အနာဂတ္တြင္ လူသားအားလံုးအတြက္္ သံုးစြဲႏွိင္ေသာ ေရအရင္းအျမစ္မ်ားအျဖစ္ အစဥ္ ျဖစ္တည္ေနမည္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုအက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားကို ရည္ရြယ္၍ (၂၀၁၃ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၂) ရက္ေန႔႔၌ ေရအေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး အျပည္ျပည္ဆိုင္ ရာ ႏွစ္ (International Year of Water Cooperation) ႏွင့္ ကမာၻ႔ေရေန႔ (World Water Day) ကို ပူးတြဲက်င္းပ၍ လုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္သြားရန္ သတ္မွတ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ယေန႔ကမာၻ၊
ေရသည္ သတၱေလာက၊ လူသားအားလံုးႏွင့္ သန္႔ရွင္းေသာပတ္၀န္က်င္အတြက္ အေရးအၾကီးဆံုးေသာ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ ယေန႔ကမာၻၾကီးတြင္ လူသတၱ၀ါအားလံုးအတြက္ သန္ရွင္းေသာ ေသာက္သံုးေရပမာဏသည္ တစ္ကမာၻလံုးရိွေရပမာဏ၏ တစ္ရာခိုင္ႏွန္းေအာက္တြင္ သာရိွပါသည္။ တိုးတက္မ်ားျပားလာႏွိင္စရာ အေၾကာင္းမရိွပါ။
(ေသာက္သံုးေရရွာပါးမွဳ့ျပႆနာမွာ ေရလိုအပ္ခ်က္ပမာဏႏွင့္ ေရေပးေ၀ႏွိင္မွဳ့ပမာဏ အခ်က္(၂)ခ်က္ ေပၚ မူတည္ပါသည္။)
သို႔ေသာ္ ရာသီဥတု၊ မိုးေလ၀သေဖါက္ျပန္မွဳ့မ်ား၊ လူဦးေရတိုးတက္မ်ားျပားလာမွဳ့၊ စီးပြားေရးတိုးတက္လာမွဳ့၊ လူ
ေနမွဳ့စနစ္ႏွင့္ လူမွဳ့ပတ္၀န္းက်င္ေျပာင္းလြဲလာမွဳ့မ်ားက ေသာက္သံုးေရကို အေၾကာင္းျပဳ၍ တဦးႏွင့္တဦး၊ အဖြဲ႔အစည္းတခုႏွင့္တခု၊ တေနရာႏွင့္တေနရာ၊ တေဒသႏွင့္ တေဒသ၊ တစ္ႏွိင္ငံႏွင့္ တစ္ႏွိင္ငံတို႔သည္ ကိုယ္႔အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မွဳ့မ်ား၊ အျငင္းပြားမွဳ့မ်ား၊ စစ္မက္အေရးအခင္း ျဖစ္ပြားလိုမွဳ့မ်ားကုိသာ ဦးတည္လာႏွိင္စရာ အေၾကာင္းမ်ားသာရိွေနပါသည္။
ယေန႔ကမာၻတ၀ွမ္းတြင္ လူ(၈)ေယာက္မွာ (၁)ေယာက္သည္္ သန္ရွင္း
ေသာ ေသာက္သံုးေရ မရရိွၾကပါ။ လူ(၅)ေယာက္မွာ (၂)ေယာက္သည္ ပတ္၀န္က်င္သန္႔ရွင္းမွဳ့နည္းေသာေနရာမ်ားတြင္ ေနထိုင္ၾကျပီး၊ က်မၼာေရးႏွင့္ ညီညြတ္ေသာ အညစ္အေက်းစြန္႔ျပစ္မွဳ့စနစ္၊ မိလႅာစနစ္မ်ား မရိွၾကပါ။
လူဦးေရ (၁.၈)သန္းသည္ ႏွစ္စဥ ္ေရမသန္႔ရွင္းမွဳ့ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ၀မ္းေရာဂါျဖင္႔ ေသဆံုးေနရဆဲ ျဖစ္ေနပါေသးသည္။ ထို႔အျပင္ အာဖရိကႏွင္႔ အာရွရိွ ေ၀းလံေခါင္သီေသာ ေက်းလက္ေဒသေန အမ်ိဳးသီၼးမ်ားသည္ ယေန႔အထိ ေရအိုး ေခါင္းေပၚတင္၍ ေရသယ္ေနဆဲ ျဖစ္ေနပါေသးသည္။ အထူးသျဖင့္ အာဖရိကႏွင့္ အိႏၵိယတိုက္တြင္ အမ်ားဆံုးျဖစ္ေနပါေသးသည္။
လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း (၆၀)က၊ ကမာၻေပၚတြင္ ေရသိုေလွာင္မွဳ့ပမာဏမ်ားေသာ ဆည္ၾကီးမ်ား (၅၀၀)ခန္႔သာ ရိွခဲ့ပါသည္။ ယၡဳႏွစ္ (၂၀၁၃) ခု ႏွစ္တြင္ ဆည္ၾကီးေပါင္း (၄၅၀၀၀) ရွိလာပါမည္။ သို႔ေပမယ့္ တကမာၻလံုး၏ ေရခ်ိဳသံုးစြဲမွဳ့ပမာဏမွာ ႏွစ္စဥ္ေရ ကုဗကီလိုမီိတာ (Cubic Kilo-meter) ေပါင္း (၃၈၀၀) ေက်ာ္ ျဖစ္ေသာ္လည္း (၁၀) ရာခိုင္ႏွန္းသည္သာလ်င္ လူတိ႔ု၏ ေသာက္သံုးေရျဖစ္ပါသည္။
ထိုျပင္ စက္ရုံအလုပ္ရုံမ်ားႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွ စြန့္ပစ္ ပစၥည္းတန္ေပါင္း (၂) သန္းေက်ာ္ကို ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ကမာၻေပၚရိွျမစ္၊ ေခ်ာင္း၊ အင္း၊အိုင္မ်ားသို႔ စြန့္ပစ္လ်က္ ရိွေနပါေသးသျဖင့္ ေသာက္သံုး၍ ရေသာ ျမစ္ေခ်ာင္းအင္းအိုင္းအခ်ိဳ့သည္ ေရထုညစ္ညမ္းျပီး ေသာက္သံုး၍မရႏွိင္ေသာ အေျခေနသို႔ ေရာက္ေစပါသည္။ ထိုအျပင္ ေရကို စည္းကမ္းမရိွ စနစ္္တက် မသံုးစြဲျခင္း၊ လူဦးေရ ၆ သန္းမွ ၁၀ သန္းအထက္ ရိွ ျမိ့ဳၾကီးမ်ား Mega City ၏ ေရသံုးစြဲမွဳ့မ်ားျပားလာျခင္း၊ ေရသြယ္ယူေရး၊ ေရေပးေ၀ေရး ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းသံုးပစၥည္းမ်ား၊ ပ်က္စီးယိုယြမ္္းမွဳ့ေၾကာင့္ ေရအေလအလြင့္မ်ားျပားျခင္း၊ ေရခ်ိဳ ေရငံ အတက္အက်ရိွေသာ ပင္လယ္၊ျမစ္၊ေခ်ာင္းစသည္တို႔အနီးအနားရိွွ ျမိ့ဳၾကီးမ်ားရိွွ စက္ေရတြင္းေရ ထုတ္ယူမွဳ့ မ်ားျပားလာေသာေၾကာင့္ ေျမေအာက္ေရေအာင္းလြာ ပ်က္စီးယိုယြင္းလာျခင္း၊ (Salt Water intrusion and contamination ) ေရငံတိုး၀င္လာျခင္းျဖင့္ ေရေကာင္းေရသန္႔မ်ား ေလ်ာ့ပါးလာေပသည္။
သို႔ပါ၍ကမာၻကုလသမဂၢ၏ ခန္႔မွန္းထားခ်က္အရ သကၠရာဇ္-၂၀၃၀ တြင္ကမာၻတ၀န္းေရလိုအပ္ခ်က္၏(၄၀%) သာ ေပးေ၀ႏိွင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ခန္႔မွန္းေျပာဆိုထားပါသည္၊ ကမာၻ႔လူဦးေရ၏ ၄၇% သည္ ေသာက္သံုးေရ အခက္အခဲရိွေနသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ ရိွေနၾကဦးမည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာဆိုထားပါသည္။
ေရအေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ ေရလိုအပ္ေနေသာ လူအမ်ား၊ အသင္းအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ စက္ရံု၊ အလုပ္ရံုမ်ားအတြက္ အခ်င္းခ်င္းအျငင္းပြားမွဳ့မ်ားကို မျဖစ္ေစဘဲ ေကာင္းမြန္ျပည့္စံုေသာ စီမံခန္႔ခြဲ႔မွဳ့ကိုရေစပါသည္။ ထိုေၾကာင့္ နယ္ေျမေဒသ၊ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအတြင္း ျငိမ္းခ်မ္းမွုဳ့ကို ျဖစ္ေပၚ တိုးတက္ေစပါသည္။
ဥပမာ – ေဂ်ာ္ဒန္ႏွင့္ အစၥေရးတို႔သည္ စစ္မက္ျဖစ္ပြားေနေသာ္လည္း ေဂ်ာ္ဒန္ျမစ္ေရ ခြဲေ၀သံုးစြဲေရးအတြက္ လိ်ွု၀ွက္ေဆြးေႏြး ေနၾကပါသည္။ ထို႔အတူ၊ Cambodia, Laos, Thailand and Vietnam ႏွိင္ငံတို႔သည္လည္း မဲေခါင္ျမစ္ေရ ခြဲေ၀သံုးစြဲေရး အျမဲညွိႏွိင္း ေဆြးေႏြးေနၾကပါသည္။
ယၡဳအခါ ကမာၻေပၚတြင္ ေရအေရးႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ ႏွိင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္မ်ား၊ မ်ားစြာရိွပါသည္။ (UN Organizations) ႏွင့္ တြဲဖက္၍ အကိ်ဳးအျမတ္မရွာေသာ၊ သီးျခားအဖြဲ႔အစည္း (Non-profit Organizations) မ်ားအျဖစ္ ထူေတာင္ထားေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားလည္း၊ မ်ားစြာ ရိွပါသည္။
ယၡဳလည္း နယ္စည္းမျခားထားေသာ ဇလဘူမိေဗဒပညာရွင္မ်ား (Hydro-geologists without border) အဖြဲ႔ကို ကေနဒါႏွိင္ငံအေျခစိုက္ ဖြဲ႔စည္းထားျပီး ေရအေရးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာနည္းပညာ အကူအညီေပးေရလုပ္ငန္းမ်ား ကို ဖြံျဖိဳးဆဲႏွိင္ငံမ်ားတြင္ လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိပါသည္။
အထက္ပါအဖြဲ႔အစည္းမ်ား ျပဳစုထုတ္ေ၀ထားေသာ ေရရရိွေရး၊ ေရေပးေ၀ေရး၊ ေရကို စနစ္တက် ထိမ္းသိမ္းစီမံခန္႔ခြဲေရး ဆိုင္ရာနည္းပညာ၊ အတတ္ပညာႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားစြာ ရိွပါသည္။ လက္ေတြ႔ လိုက္လုပ္ေဆာင္ၾကရန္သာ လိုအပ္ပါသည္။ ေရျပႆနာၾကံဳေတြလာပါက ေျဖရွင္းရန္ နည္းလမ္းမ်ား ရရိွမည္ျဖစ္ပါသည္။ စီမံခန္႔ခြဲ႔ေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ၀န္ထမ္းမ်ားက ထိုစာအုပ္စာတန္းမ်ားကို ဖတ္ရွုသိရွိထားရန္ လိုအပ္ပါသည္။
ျမန္မာႏွိင္ငံႏွင့္ ေရအေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေပး၊အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာႏွစ္
ေရအသက္ တမနက္၊ ထမင္းအသက္ (၇)ရက္ ဟု ျမန္မာစကားဆိုရုိး ရိွပါသည္။ သို႔ပါ၍ ႏွိင္ငံသူ ႏွိင္ငံသား အားလံုးအတြက္ သန္႔ရွင္းေသာ ေသာက္သံုးေရရရိွေရးသည္ အဓိကပင္ျဖစ္ပါသည္။ လူသတၱ၀ါတို႔သည္ ေရမေသာက္
ဘဲ တေန႔ေန၍ မရေၾကာင္း၊ ေရမရိွလွ်င္ သက္ရိွေလာကလည္း မတည္ရိွႏွိင္ေပ။ ျမန္မာႏွိင္ငံတြင္ ေရအရင္းအျမစ္ (ေျမေပၚ၊ေျမေအာက္) ေပါင္းမ်ားစြာ ရိွပါသည္။ ဆည္ေျမာင္း တာတမံၾကီး ငယ္ေပါင္း (၃၅၀) ေက်ာ္လည္း တည္ေဆာက္ထားျပီး၊ တည္ေဆာက္ဆဲမ်ားလည္း ရိွေနပါေသးသည္။
ေရတို႔၏ ေဂဟစနစ္သည္ စားေသာက္ကုန္ ထုတ္လုပ္ေရး၊ လူ႔အသံုးအေဆာင္ စက္ပစၥည္း၊ ယာဥ္ရထား ထုတ္လုပ္ေရး၊ ေရေကာင္းေရသန္႔ရရိွေရး၊ ေရာဂါအမ်ားထိမ္းခ်ဳပ္ေရး၊ စိုက္ပိ်ဳးေရးႏွင့္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး ၀န္ေဆာင္မွဳ့လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အကိ်ဳးျပဳလ်က္ရိွပါသည္။ ေဂဟစနစ္ တစ္ခု ေရရွည္ေကာင္းမြန္ပါမွ တိုင္းျပည္နယ္ ေဒသအသီးသီးတို႔၏ လူမွူစီးပြားေရးႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀နး္က်င္ အစဥ္ရွင္သန္ ေကာင္းမြန္ေနမည္ျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာႏွိင္ငံသူ၊ ႏွိင္ငံသားမ်ားသည္ မိမိတို႔္ ေနစဥ္လိုအပ္ေနေသာ ေသာက္သံုးေရကို ေနရာေဒသအလိုက္ မိမိတို႔အစီအစဥ္ျဖင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အာဏာပိုင္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ အစီအစဥ္ျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း ေျမေပၚေရ (ျမစ္၊ ကန္၊ ေခ်ာင္း၊ အင္း၊ အိုင္) သို႔မဟုတ္ ေျမေအာက္ေရမွ ရယူေနၾကရပါသည္။
ဧရာ၀တီ၊ ခ်င္းတြင္း၊ သံလြင္၊ စစ္ေတာင္း၊ အတၱရံ၊ ဂ်ိဳင္း၊ ေလးမ်ိဳျမစ္ႏွင့္ ျမစ္သာျမစ္တို႔သည္ ေသာက္ေရ၊ သံုးေရ၊ စိုက္ပိ်ဳးေရ၊ လုပ္ငန္းသံုးေရႏွင့္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးတို႔အတြက္ နယ္ေျမေဒသခံ ျပည္သူျပည္သားမ်ား၏ ရာသက္ပန္ အားထားရာ ေျမေပၚ ေရအရင္းအျမစ္မ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။
အဆိုပါျမစ္မ်ားထဲသို႔ သတၱဳတြင္းလုပ္ငန္းစြန္႔ပစ္ေရ၊ ဓါတ္ေျမၾသဇာမ်ား ေပ်ာ္၀င္ေနေသာ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းမွ စြန္႔ပစ္ေရ၊ စက္ရံုအလုပ္ရံုမ်ားမွ စြန႔္ပစ္ေရ၊ စသည့္ စြန္႔ပစ္ေရဆိုးမ်ား မစီး၀င္ေအာင္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။( ဧရာ၀တီျမစ္ေရကို ျမိဳ့နယ္ေပါင္း(၁၄) ျမိ့ဳနယ္က ေသာက္ေရအျဖစ္ အသံုးျပဳလ်က္ရိွေၾကာင္း သတင္းေဆာင္းပါးမ်ားအရ သိရပါသည္။ အတၱရံႏွင့္ ဂ်ိဳင္းျမစ္ေရကို မြန္ျပည္နယ္ရိွ ျမိ့ဳနယ္(၄)ျမိ့ဳနယ္က ေရတက္ေရက် အလိုက္ ေသာက္သံုးေရအျဖစ္ အသံုးျပဳလက္ရိွပါသည္။ ေလးမ်ိဳျမစ္သည္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြက္ ေရခ်ိဳျမစ္တျမစ္ ျဖစ္ပါသည္။)
ယၡုအခါ ဧရာ၀တီ၊ ခ်င္းတြင္း၊ ေလျမိဳ စသည့္ျမစ္ရိုးတေလ်ာက္တြင္ သတၱဳတြင္း၊ စက္ရံုအလုပ္ရံုမ်ားက စြန္႔ပစ္ေရဆိုးမ်ားသည္ ေခ်ာင္း၊ ေျမာင္းမ်ား မွတဆင့္ ျမစ္အတြင္း စီး၀င္ျခင္းေၾကာင့္ ျမစ္ေရကိုေသာက္သံုးေရအျဖစ္ အသံုးျပဳေနၾကရေသာ ျမစ္ကမ္းနား၊ ျမိဳ့ရြာမ်ားေန ျပည္သူမ်ား သန္႔ရွင္းေသာ ေသာက္သံုးေရအတြက္ အခက္အခဲမ်ား ျဖစ္ေနၾကရပါသည္။
ျမန္မာႏွင့္ ေရအေျခအေန၊ အလားအလာ
ျမန္မာႏွိင္ငံတြင္ ႏွစ္စဥ္္သံုးစဲြႏွိင္ေသာ ေျမေပၚေရ အရင္းအျမစ္ ကုဗကီလိုမီတာေပါင္း (၁၀၈၂) ႏွင့္ ေျမေအာက္ေရ အရင္းအျမစ္ ကုဗ ကီလိုမီတာေပါင္း (၄၉၅) ရိွပါသည္။ ေျမေပၚေျမေအာက္ စုစုေပါင္းေရအရင္းအျမစ္ပမာဏ (၁၅၇၇) ကုဗကီလိုမီတာရိွပါသည္။ စိုက္ပ်ိဳးေရးအတြက္ ေရအသံုး ျပဳမွဳမွာ(၃၀) ကုဗကီလိုမီတာခန္႔ႏွင့္ စက္ရံုအလုပ္ရံုႏွင့္ အမ်ားျပည္သူတို႔၏ ေသာက္သံုးေရမွာ (၃) ကုဗကီလိုမီတာခန္႔ရိွသျဖင့္ ေျမေပၚေရသံုးစြဲႏိွင္မွဳ့ ပမာဏ ၏ (၁၀) ရာခိုင္ႏွန္းေအာက္တြင္သာ ရိွပါ္သည္။ ေျမေအာက္ေရ၏ (၁၀) ရာခုိင္ႏွန္းခန့္သာ အိမ္သံုး၊ ေသာက္သံုးေရအျဖစ္ အသံုးျပဳၾကျပီး စိုက္ပ်ိဳးေရအတြက္ (၅) ရာခိုင္ႏွန္းသာ အသံုးျပဳေၾကာင္း ၊အက္ဖ္ေအအိုမွတ္တမ္းမ်ားက ညြန္းဆိုထားပါသည္။ ထိုေၾကာင့္ေသာက္သံုး၍ရေသာ ေရအရင္းအျမစ္ (ေျမေပၚ၊ေျမေအာက္) မ်ားစြာရိွေနပါေသးသည္။
ျမန္မာႏွိင္ငံသည္၁၉၈၀ – ခုႏွစ္ကစ၍ ကုလသမဂၢက ေလးမ်ားရန္ပံုေငြအဖြဲ႔၏ အေထာက္အပံျဖစ္ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္း၊ အပူပိုင္းေဒသ၊ ျမိ့ဳနယ္၊ ေက်းရြာမ်ား၌္ ေရေပးေ၀ေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ျပည္သူ႔က်န္မာေရးႏွင့္ ပတ္၀န္က်င္သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ငန္းမ်ားျဖင္ စတင္ကာ ေရအေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုပ္ငန္းမ်ားကို စတင္ခဲဲ့ရာ (၇၅) ရာခိုင္ႏွန္းေသာ အိမ္ယာ၊ ရပ္ကြက္၊ ေက်းရြာႏွင့္ ျမိဳ့မ်ားေန ျပည္သူမ်ားသည္ ကမၻာ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႔က သတ္မွတ္ထားသည့္ တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေသာ ေရေပးေ၀ေရး၊ ေရရရိွေရးစနစ္ႏွင့္ မိလႅာေရဆိုးထုတ္စနစ္မ်ား ျဖစ္သည့္ – အိမ္တိုင္ရာေရာက္ စည္ပင္သာယာေရး၊ ေရသြယ္ပိုက္လိုင္းရိွျခင္း၊ ရပ္ကြက္(သို႔) လမ္းထိပ္တြင္ အမ်ားသံုးေရဘံုဘိုင္မ်ား ထားရိွ အသံုးျပဳျခင္း၊ စနစ္တက် တူးေဖၚထားရိွွေသာ စက္ေရတြင္းေရ အသံုးျပဳျခင္း။ စနစ္တက် အကာအရံမ်ားရိွေသာ လက္တူးတြင္းမ်ား အသံုးျပဳျခင္း။ သန္႔စင္ေသာေခ်ာင္းေရ၊ စိမ့္ေရ၊ စမ္းေရ၊ ျမစ္ေရမ်ားကို သြယ္တန္း အသံုးျပဳျခင္းႏွင့္ စည္ပင္သာယာ မိလႅာေရဆိုးထုတ္စနစ္ကို အသံုးျပဳျခင္း၊ အမ်ားသံုးမိလႅာစနစ္ (စုေပါင္းတိုက္ခမ္းမ်ား) အသံုးျပဳျခင္း။ ေရဆြဲအိမ္သာ / ေရေလာင္းအိမ္သာ အသံုးျပဳျခင္း၊ ေလ၀င္ေလထြက္ေကာင္းသည့္ အနံအသက္ကင္းေသာ က်င္းအိမ္သာ အသံုးျပဳျခင္း။ စသည့္အခ်က္ မ်ားႏွင့္ကိုက္ညီေၾကာင္း၊ WHO /UNICEF စစ္တမ္းမ်ားက ေဖၚျပထားျပီးရိွုပါသည္။
အထက္ပါအခ်က္မ်ားႏွင့္ ျပည့္စံုေစျခင္းတို႔သည္ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးအတြက္ ေရအရင္းအျမစ္ကုိ ကာကြယ္ရာေရာက္ျပီး ေရအေရး ပူးေပါင္းေဆာင္းရြက္ေပး ေဆာင္ပုဒ္ႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ လုပ္ငန္းမ်ားကို ကာလၾကာျမင့္စြာကပင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည့္ ႏွိင္ငံတႏွိင္ငံျဖစ္သည္ဟု မွတ္ယူ၍ ရႏွိင္ပါသည္။
ယၡဳအခါ ျမန္မာႏွိင္ငံ၊ အမ်ိဳးသား ဘက္စံုဖြံျဖိဳးေရး တိုးတက္မွဳ့စီမံကိန္း အစီအစဥ္တြင္ ေရရွားပါးေသာေဒသမ်ားရိွ ေက်းလက္ေနျပည္သူမ်ား ေရခက္ခဲမွဳေျပလည္ေစရန္ႏွင့္ သန္႔ရွင္းေသာ ေသာက္သံုးေရရရိွေရး လုပ္ငန္းေပါင္း (၃၆၀၇) ခု ကို ႏွိင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ အကူူအညီျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ရန္ လ်ာထားျပီးျဖစ္သည္ဟု ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၁၄) ရက္ေန႔ထုတ္ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာ၌ ဖတ္လိုက္ရပါသည္။ ေကာင္းမြန္ေသာ လုပ္ငန္းျဖစ္ပါသည္။
ေရအေရး လႈပ္ရွားစရာ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ား
ျမန္မာႏွိင္ငံတြင္ အန္ဂ်ီအို၊ (အက်ိဳးအျမတ္မရွာေသာ အဖြဲ႔အစည္း Non-governemnt organization / non-profit organization မ်ား) အဖြဲ႔ေပါင္း (၂၀၀၀) ေက်ာ္တြင္ ျပည္ပမွလာေရာက္လုပ္ေဆာင္ေနေသာ အဖြဲေပါင္း (၆၀) ေက်ာ္ရိွပါ သည္။ထိုအဖြဲ႔မ်ားအားလံုးသည္ ေရႏွင့္ မကင္းႏွိင္ ေသာအဖြဲ႔မ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ ေရလိုအပ္ေနေသာ ျမန္မာႏွိင္ငံသူ ႏွိင္ငံသာမ်ားအတြက္္ ပါ၀င္လုပ္ရွားေနၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ နာေရးကူညီမူႏွင့္ လူမူ႔ေရးကူညီမူ႔အသင္းမ်ား၊ မ်ားစြာ ပါ၀င္ပါသည္။
ထိုအသင္းအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ျပည္သူျပည္သားမ်ား ပါ၀င္ျပီး လက္ရိွ ေရအရင္းအျမစ္ ေျမာက္မ်ားစြာကို အက်ိဳးရိွစြာ အသံုးျပဳေစေရး၊ သန္ရွင္းေကာင္းမြန္ေနေသာေရကို ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားေၾကာင့္ မညစ္ႏြမ္းေစေရး၊ အစဥ္ေသာက္သံုး၍ရေအာင္ လူတို႔၏ က်မၼာေရးကို ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါးျဖစ္ေစမည့္ အဆိပ္အေတာက္မ်ား မေပ်ာ္၀င္ေစေရး၊ ေရအေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ရရိွလာသည့္ အက်ိဳးအျမတ္မ်ားကို နားလည္သေဘာေပါက္လာေစေရး၊ ေရကို တန္ဘိုးထားတတ္လာေစေရး၊ ေရႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ ပညာဗဟုသုတမ်ားကို မ်ွေ၀ေပးေရး၊ တိုးျမင့္ေနေစေရး၊ ေရအလွဴရွင္မ်ား၊ ကမကထျပဳသူမ်ာ း တိုးတက္မ်ားျပားလာေစေရး၊ ေရအေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကသူမ်ား အခ်င္းခ်င္း ညွိႏွိင္းေဆြးေႏြးေရး၊ ေရအရင္းအ
ျမစ္မ်ားကို ထိမ္းသိမ္းေစာင္ေရွာက္ေရး၊ စသည္တို႔ကို တိုက္တြန္း လုပ္ေဆာင္သြားၾကရန္ ျဖစ္ပါသည္။
ထိုအျပင္၂၀၁၃ ခုႏွစ္ မတ္လ (၂၂) ရက္ေန႔၌ ကမာၻတ၀ွမ္း၊ ႏွိင္ငံအသီးသီးတြင္ ကမာၻ႔ေရရရိွေရးႏွစ္ ေန႔ကို ေရအေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေပး ဦးတည္ခ်က္ျဖင့္ တခမ္္းတနားက်င္ပရာတြင္္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားအား ပညာေပးေဟာေျပာပြဲမ်ား၊ ပံုဆြဲျပိဳင္ပြဲမ်ား၊ ပန္ခ်ီေရးဆြဲပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ေပးျခင္း။ ညစ္ညမ္းေနေသာ ေရဆိုးေရေျမာင္းမ်ား၊ ျမစ္ကမ္းမ်ားကို စုေပါင္းလုပ္အားေပးသန္႔ရွင္းေစျခင္း၊ ႏွိင္ငံအၾကီးအကဲမ်ား၊ ရပ္ကြက္လူၾကီးမ်ား၊ မိမိတို႔ႏိွင္ငံရိွ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို ဖိတ္ေခၚ၊ ပါ၀င္ေစျခင္း၊ စကားရည္လုပြဲမ်ား၊ ေဖ်ာ္ေျဖပြဲ၊ ေပ်ာ္ပြဲရြင္ပြဲမ်ား က်င္းပေပးျခင္း၊ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားကို ေရတန္ဘိုး နားလည္္လာေစရန္ ေရ (၆) လီတာခန္႔ ေရပံုးကို မဖိတ္ေအာင္ သယ္ယူေျပးပြဲမ်ား က်င္းပေပးျခင္း၊ ဆုေပးျခင္း၊ ပညာေပးရုပ္ရွင္၊ ဗီဒီယိုဇာတ္လမ္းမ်ာ းရိုက္ကူးျပသျခင္း ၊ေၾကာ္ျငာဆိုင္းဘုတ္မ်ားျဖင့္ စည္ရုံးလံု႔ေဆာ္ျခင္း၊ စသည့္လုပ္ရွားမူ႔မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ၾကမည္ျဖစ္ရာ၊ ျမန္မာႏွိင္ငံတြင္လည္း ထိုကဲ့သို႔ လုပ္ေဆာင္ႏွိင္ပါက ပိုမိုေကာင္းမြန္ျပည့္စံုွႏွိင္ပါသည္။
.JPG){kind=logo}
ေရအေရး လူထုလႈပ္ရွားမႈအသြင္ ေဖာ္ထုတ္ရန္
ျမန္မာႏွိင္ငံသည္ ဗုဒၶဘာသာကို လူအမ်ား ကိုးကြယ္ေသာ ႏွိင္ငံျဖစ္သည္နွင့္အညီ ေရအက်ိဳးဆယ္ပါး၊ ဦးထိပ္ထား၍ ေရရွားပါးေသာ ေဒသမ်ားတြင္ ေရရရိွေအာင္ ျဖစ္ႏွိင္သည့္နည္းမ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း။ ေရၾကီးေရလ်ံသည့္ ေဒသမ်ားတြင္ ေရေဘးကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ေသာက္သံုးေရျဖန့္ေ၀ေပးျခင္း။ စက္ေရတြင္းတူးရန္ေနရာ ေရြးခ်ယ္ရာတြင္လည္း မိလႅာစြန္႔ပစ္ကန္၊ ေရဆိုးေျမာင္းမ်ားႏွင့္ မနီးေစေရး၊ ပညာေပးေျပာျပျခင္း။ ေရကို စနစ္တက် ခ်ိဳးျခံေျခြတာ သံုးစြဲျခင္း၊ ေရဆိုးစြန႔္ပစ္ေျမာင္းမ်ားကိုလည္း စနစ္တက်ေ ဆာက္လုပ္၊ စြန္႔ပစ္ေစျခင္း။ စြန္႔ပစ္ေရဆိုးမ်ားကိုလည္း ေရပင္ရင္း (ေသာက္သံုးေရ / စက္ေရတြင္း၊ေရကန္၊) မ်ားဆီသို႔ မစီး၀င္ေစေရး၊ ပညာေပး ေဟာေျပာျခင္း။ စက္ရံုအလုပ္ရံုႏွင့္ သတၱဳတြင္းမ်ားမွ စြန္႔ပစ္ေရဆိုးမ်ား၊ အဆိပ္သင့္ေစေသာ ဓာတုပစၥည္းမ်ားကို လူအမ်ားအသံုးျပဳေနသည့္ ျမစ္ေခ်ာင္းအင္းအိုင္းမ်ားသို႔ သြန္ခ်စြန္႔ပစ္ျခင္း မျပဳလုပ္ေရး၊ ပညာေပးေဟာေျပာျခင္း၊ တားဆီးျခင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါက တင္းၾကပ္ေသာဥပေဒျဖင့္ အေရးယူႏွိင္ျခင္း၊ ေရငံ၊ ေရခ်ိဳ ဆက္စပ္ေနသည့္ ေရတက္ေရက်ရိွ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားအနီး ပတ္၀န္းက်င္တြင္ စက္ေရတြင္းတူးေဖၚရာတြင္လည္း ေရခ်ိဴ ေရေအာင္းလြာထဲသို႔ ေရငံမ၀င္ေရာက္္ႏွိင္သည့္ ေရထုတ္ယူႏွိင္ေသာ နည္းပညာမ်ားကို ျပည္သူလူထုသို႔ ေျပာျပေပးျခင္း၊ စသည့္ေရအရင္းအျမစ္မ်ား အစဥ္သန္႔စင္ေနေစေရး၊ စိမံခန္႔ခြဲမွဳ့အစီအစဥ္တရပ္အေနႏွင့္ ျပဳလုပ္သင့္ပါသည္။ အဆိုပါလုပ္ငန္းမ်ားမွာ ျပည္သူလူထု ျပဳလုပ္၍ရသည့္ ေရအေရး ဆိုင္ရာလုပ္ငန္းမ်ား ျဖစ္ပါသည္။
ႏွိင္ငံအတြင္း၊ လက္ရိွစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ေနသည့္ အေျခအေနမ်ားအရ အဓိကဦးစားေပးလုပ္ေဆာင္ရမည့္ လုပ္ငန္းမွာ ေရအရင္းအျမစ္မ်ား (ေျမေပၚ၊ေျမေအာက္) အစဥ္သန္႔စင္ေနရန္ ကာကြယ္မွဳျမင့္တင္ေပးသည့္ လုပ္ငန္းမ်ား တိုးျမင့္လုပ္ကိုင္ေရး၊ စနစ္တက် စြန္႔နည္းမ်ား ကို ပညာေပး၊ လုပ္ေဆာင္ေစျခင္းတို႔ ပါ၀င္ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဧရာ၀တီ၊ ခ်င္းတြင္း စသည့္ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားထဲသို႔္ စက္ရုံ အလုပ္ရုံ၊ သတၱဳ တြင္းမ်ားက စြန္႔ပစ္ေရႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးသံုး ဓါတ္ေျမၾသဇာေပ်ာ္၀င္ေနေသာ စြန္႔ပစ္ေရမ်ား လူတို႔အသံုးျပဳလ်က္ရွိေသာ ျမစ္ေခ်ာင္း အင္းအိုင္မ်ားထဲသို႔ စီး
၀င္ျခင္းေၾကာင့္ ေသာက္သံုးေရမ်ား၊ အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ျခင္း၊ ညစ္ညမ္းေစျခင္းႏွင့္ မဟာရန္ကုန္ႏွင့္ ျမန္မာျပည္ေအာက္ပိုင္းေဒသမ်ား၊ ပင္လယ္ေရႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသည့္ ေရတက္ေရက်ရိွေသာ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား အနီးအနားရိွ ျမိ့ဳရြာမ်ားတြင္ စက္ေရတြင္းမွေရမ်ား (စနစ္တက်၊ ဇလဘူမိေဗဒဆိုင္ရာ ေျမေအာက္ေရ စူးစမ္းေလ့လာမွဳ့ မျပဳလုပ္ျခင္း) ေသာက္သံုး၍မရျခင္း၊ စသည့္ အေျခအေနမ်ား ၾကံဳေတြ႔ေနရေၾကာင္း သတင္းစာဂ်ာနယ္မ်ားတြင္ ဖတ္ရွုေန
ရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။
ေရနဲ႔ ျမန္မာျပည္ အနာဂတ္
ျမန္မာႏွိင္ငံတြင္ ယေန႔လူဦးေရမွာ (၅၅)သန္း ေက်ာ္၊ သန္း(၆၀) နီးပါးခန္႔ ရိွေနပါသည္။ လူဦးေရတိုးႏွန္းမွာ (၂.၁) ရာခိုင္ႏွန္းဟုဆိုပါသည္။ ၂၀၁၅ – ခုႏွစ္တြင္ လူဦးေရ (၆၅) သန္းျဖစ္လာႏွိင္မည္ဟု ခန္႔မွန္းၾကပါသည္။ ေသာက္သံုးေရအတြက္မူ သကၠရာဇ္ (၂၀၃၀) ထိ လံုလံုေလာက္ေလာက္ ရိွေနပါမည္။ အဓိကအခ်က္မွာ အထက္တြင္ေဖၚျပခဲ့သည့္အတိုင္း အစဥ္အျမဲသန္႔စင္ေနေသာေရ (Safe Water) ျဖစ္ေနေစရန္ အေရးၾကီးပါသည္။
လူဦးေရ အဆမတန္တိုးပြားလာျခင္း၊ ရာသီဥတုေဖါက္ျပန္ျုခင္းေၾကာင့္ မိုးေခါင္ေရရွားျဖစ္ျခင္း။ အပူခ်ိန္ျမင့္တက္ျခင္းေၾကာင့္ ေျမေပၚေရမ်ား ေရေငြ႔ပ်ံႏွန္း ျမင့္မားလာျခင္း။ ေျမေပၚေျမေအာက္ေရ ျပန္လည္ျဖည့္တင္းမွဳ့ ေလ်ာ့နဲလာျခင္း။ ကမာၻ႔ပင္လယ္ေရမ်က္နွာျပင္ ျမင့္တက္လာျခင္္္းေၾကာင့္ ပင္လယ္ကမ္းစပ္အနီးရိွ ေဒသ၊ ျမိ့ဳ၊ရြာမ်ားရိွ ေသာက္သံုးေရမ်ားထဲသို႔ ပင္လယ္ေရငံ ၀င္ေရာက္ျခင္း၊ ေရအရင္းအျမစ္မ်ား ယိုယြင္္းပ်က္စီးလာျခင္း၊ စသည့္အခ်က္မ်ားသည္သာ ေနာင္္အနာဂတ္အတြက္ အလြန္အေရးၾကီးသည့္ ျပႆနာတစ္ရပ္ျဖစ္ေၾကာင္းကိုု လူတို႔ သိထားနားလည္ထားျခင္းျဖင့္ ၾကိဳတင္စီစဥ္ေဆာင္ရြက္၍ ရႏွိင္ပါသည္။ လူတို႔ ျပန္လည္ျပဳျပင္၍ မရႏွိင္ေသာအရာမ်ား ျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာႏိွင္ငံသည္ အျခားေသာႏွိင္ငံမ်ားႏွင့္ ႏွိင္းယွဥ္ပါက သန္႔ရွင္းေသာ ေသာက္သံုးေရ အရင္းအျမစ္မ်ားစြာ ရိွေနသျဖင့္ ေရေၾကာင့္ စိုးရိ္မ္ေၾကာင့္ၾကမွဳ့မ်ားစြာ မရိွေစေသာ္လည္း သတိလက္လြတ္ မေနသင့္ေပ။ ထိုျပင္ အိမ္နားနီးခ်င္းႏွိင္ငံမ်ား၏ လူဦးေရတိုးႏွန္းမွာ ျမန္မာႏွိင္ငံ၏ လူဦးေရတိုးႏွဴန္းထက္ (၁၀) ဆ မက ရိွေနပါသည္။
သို႔ပါ၍ ကမာၻတစ္၀န္း၊ ႏွိင္ငံအသီးသီးသည္ ျငိမ္းခ်မ္းသာယာေရးအတြက္ လူတန္းစားအလြာ ေပါင္းစံု ပူးေပါင္းပါ၀င္ျပီး အကိ်ဳးသက္ေရာက္သည့္ အေျခခံအုတ္ျမစ္ျဖစ္ေသာ ေရအေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္ၾကရန္ ဤေဆာင္ပုဒ္ – ကမာၻ႔ေရေန႔၊ ေရအေရးပူး ေပါင္းေဆာင္ရြက္ေပး၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာႏွစ္၊ ၂၀၁၃- ခုႏွစ္ (World Water Day, 2013 International Year of Water Cooperation) ကို ေရးသား တိုက္တြန္းျခင္း ျဖစ္္ပါသည္။ ျမန္မာႏိွင္ငံတြင္လည္း တႏွိင္ငံလံုး အတိုင္းအတာျဖင့္ ပိုမိုပူေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ႏွင့္ ေရႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားရိွ ပညာရွင္၀န္ထမ္းမ်ားႏွင့္ အေတြ႔အၾကံဳမ်ားစြာရိွခဲ့ေသာ ပညာရွင္မ်ား ပူေပါင္းပါ၀င္သည့္ ေရရရိွေရးႏွင့္ အသံုးခ်ေရးနည္းပညာ ဆိုင္ရာ သုေတသနစာတမ္းဖတ္ပြဲမ်ားကို ႏွစ္စဥ္ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း၊ ျပည္သူအမ်ားကို နည္းပညာထပ္ဆင့္ျဖန္႔ေ၀ေပးျခင္း ျဖင့္ ေရအေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ပိုမိုျပည့္စံုေသာ ႏွိင္ငံတခုအေနႏွင့္ ကမာၻအလယ္တြင္ တင့္တယ္ေနေပမည္။
သန္႔ရွင္းေကာင္းမြွန္ေသာ ေသာက္ေရသည္ လူသားအားလံုး၏ က်န္မာေရးႏွင့္ သန္႔ရွင္းေသာပတ္၀န္းက်င္အတြက္ အေရးၾကီးေသာ၊ တန္ဘိုးရိွေသာ လာဘ္တပါး ျဖစ္ပါသည္။ စိတ္ခ်စြာ ေသာက္သံုးႏွိင္ေသာ ေရႏွင့္ သန္႔စင္ေသာ ေလရရိွေရးသည္ လူသားအားလံုးအတြက္ ေမြးရာပါရပိုင္ခြင့္ ျဖစ္ပါသည္။
(ဤေဆာင္းပါးကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကမာၻ႔ေရေန႔ဆိုင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ထုတ္ျပန္ေရးအဖြဲ႔ႏွင့္ (၂၀၁၃) ခုႏွစ္၊ ေရအေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေပး အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာႏွစ္၊ အဖြဲ႔မ်ားမွ ထုတ္ျပန္ထားေသာ အင္တာနက္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို ကိုးကား၍ ၾကိဳဆိုဂုဏ္ျပဳေရးသားပါသည္)
(Photo Credits to all sources from internet, intent to share for public domain)