ရသေဆာင္းပါးစုံ

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အတၳဳပၸတၱိ ႐ွင္းတမ္း – အပိုင္း(၁)

သန္း၀င္းလႈိင္
ေဖော္၀ါရီ ၁၃၊ ၂၀၁၂

၂၀၁၂ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၃ ရက္ေန႔သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ေမြးေန႔ျဖစ္သလို ျမန္မာႏိုင္ငံကေလးမ်ားေန႔လည္း ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သာသက္ရွိထင္ရွားရွိခဲ့ေသာ္ ယခုႏွစ္ဆိုလွ်င္ အသက္ ၉၇ ႏွစ္ ရွိၿပီျဖစ္သည္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ အစိုးရသစ္တက္လာၿပီးေနာက္ စာေပစိစစ္ေရးႏွင့္ မွတ္ပံုတင္ဌာနမွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ပတ္သက္သည့္ စာအုပ္မ်ားကို ေရးသား၊ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခြင့္ျပဳလုိက္သျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ စာအုပ္ေပါင္း (၁၀၀) နီးပါးခန္႔ ထုတ္ေ၀ျဖန္႔ခ်ိလာ သည္ကိုေတြ႕ရသည္။ အဆိုပါစာအုပ္မ်ားအနက္ အမ်ားစုမွာ ယခင္ႏွစ္ ၅၀ အတြင္းကထုတ္ေ၀ခဲ့ၿပီးေသာစာအုပ္မ်ားကို ျပန္လည္ထုတ္ေ၀ ခဲ့သလို ျပန္လည္ေရးသားထားသည့္ စာအုပ္အသစ္မ်ားကို လည္းေတြ႕ရသည္။ အခ်ိဳ႕စာအုပ္မ်ားသည္ တခ်ိန္က ကေလာင္စံုေရးသားခဲ့သည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ပတ္သက္ေသာေဆာင္းပါးမ်ားကို စုစည္းထားသလို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအတၳဳပၸတၱိစာအုပ္ ၄၊ ၅ အုပ္ကိုမွီး၍ ျပန္လည္ေရး သားထားသည့္ စာအုပ္မ်ားလည္း ပါရွိသည္။

သို႔ေသာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္စာအုပ္မ်ားကို ေလ့လာဖတ္႐ႈပါကအမ်ားစုမွာ ရက္စြဲအမွတ္မွားမႈမ်ား၊ ျဖစ္ရပ္မွန္လြဲေခ်ာ္မႈမ်ား၊ မခိုင္လံုေသာ ပါးစပ္ရာဇ ၀င္၊ ထင္ျမင္သံုးသပ္ခ်က္၊ စသည့္အမွားအမ်ားအျပားေတြ႔ရွိရသည္။

အဆိုပါ အမွားမ်ားကိုမည္သူ႔ကိုမွ် နစ္နာေစလိုေသာ၊ ဆရာႀကီးလုပ္လိုေသာရည္႐ြယ္ခ်က္မရွိဘဲ၊ မ်ဳိးဆက္သစ္လူငယ္မ်ား သမိုင္းျဖစ္ရပ္မွန္ ကို ခ်ိန္ထိုးေလ့လာဆည္းပူးႏိုင္ေစရန္ ရည္ရြယ္၍ အမွန္ကိုေထာက္ျပလိုပါသည္။

● ေမြးသကၠရာဇ္အမွား
ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဖခင္ႀကီးႏွင့္ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးဗိသုကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို မေကြးတိုင္း ေျမလတ္ေဒသ နတ္ေမာက္ၿမိဳ႕ကေလး၌ အဖ တတိယတန္းေရွ႕ေန၊ အမိ ေဒၚစုတို႔မွ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၇၆ ခု၊ တေပါင္းလဆန္း ၁ ရက္ (ခရစ္ႏွစ္ ၁၉၁၅ ခု၊ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၃ ရက္) စေနေန႔တြင္ နံနက္ ၅ နာရီ ၃၅ မိနစ္၌ ဖြားျမင္ခဲ့သည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ ေမြးသကၠရာဇ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ အလကၤာေက်ာ္စြာဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းတည္းျဖတ္ၿပီး၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္စာေရး ဆရာ၊ ရဲေဘာ္၊ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္မ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းေနဘက္သူငယ္ခ်င္းမ်ားစုေပါင္းေရးသား၍ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလတြင္ အမ်ိဳးသား ပံုႏွိပ္တိုက္မွထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ `ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအတၳဳပၸတၱိ´ စာအုပ္၌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကိုယ္တိုင္ေရးသားခဲ့ေသာသူ႔အတၳဳပၸတၱိအက်ဥ္း၌-

“…. ရက္အနည္းငယ္ခန္႔ၾကာေသာအခါ တစ္မိုင္ေလာက္ကြာေ၀းေသာ အျခားရြာတစ္ရြာမွာေနသည့္ မိဘမ်ား လက္သံုးျဖစ္ေသာေဗဒင္ဆရာ သည္ ေပရြက္တြင္ေရးဖြဲ႔၍ ေရနံေခ်းသုတ္ထားေသာ ရက္ခ်ဳပ္ဇာတာကို က်ေနာ္တို႔အိမ္သို႔ ယူေဆာင္လာေလ၏။ ဇာတာအဆိုကား ေဇယ် တုသဗၺမဂၤလံ။ သကၠရာဇ္ ၁၂၇၆ ခု တေပါင္းလဆန္း ၁ ရက္။ စေနေန႔အ၀င္ ၄ – ခ်က္ မတီးမီ ၆ – နာရီ၊ ၃ – ပါဒ္၊ ၁၃ – ဗီဇနာ၊ ၄ – ျပန္၊ ၂ – ခရာ စက္နာရီ ၆ နာရီခန္႔တြင္ ၾကည္လင္သဒၶါျမတ္ႏိုးစြာျဖင့္ ရတနာသံုးပါးဦးထိပ္ထားလွ်က္ ဘုန္း၊ တန္ခိုး၊ ေတေဇာ၊ ဉာဏ္ပညာႏွင့္ စံုစြာျပည့္ျငားသတို႔သားကို မာတာမိခင္ဖြားသန္႔စင္သည္ တြင္ ညီသညာေခၚစရာကားနာမရွိန္၀င္း – ေမာင္ထိန္လင္း။ သံဒိဘုတၱိဇာတာအာယု ၁၂၀ ရွည္ေစေသာ္၀္” ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားသည္။

သို႔ေသာ္ ၁၉၅၅ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရ ျပန္ၾကားေရးဌာနမွေ၀ေသာ `ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း´ စာအုပ္၌ ၁၉၁၆ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၃ စေနေန႔ မေကြးခ႐ိုင္၊ နတ္ေမာက္ၿမိဳ႕၊ အဘအမိန္႔ေတာ္ရ ေရွ႕ေန ဦးဖား၊ အမိ ေဒၚစုတို႔မွ ဖြားျမင္သည္ဟ ေဖာ္ျပထားပါသည္။ အဆိုပါစာ အုပ္၌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ဖခင္၏အမည္ ဦးဖာကို ဦးဖားဟူ၍ေရးသားထားျခင္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ေမြးသကၠရာဇ္ ၁၉၁၆ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၃ ရက္ စေနေန႔ ဟူ၍ မွားယြင္းစြာေဖာ္ျပထားပါသည္။ ၁၉၁၆ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၃ ရက္သည္ စေနေန႔မဟုတ္ဘဲ တနဂၤေႏြေန႔သာျဖစ္သည္။

● ငယ္နာမည္ အမွား
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ငယ္နာမည္မွာ ေမာင္ေအာင္ဆန္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အခ်ိဳ႕စာအုပ္မ်ား၌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ ငယ္မည္ကို `ေမာင္ထိန္လင္း´ ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားၾကသည္။ စင္စစ္ `ထိန္လင္း´ အမည္မွာ ဇာတာထဲ၌ ေဗဒင္ဆရာက ေန႔နာမ္အလိုက္ မွည့္ထားေသာ နာမည္ျဖစ္သည္။ မည္သည့္ အခါမွ မေခၚတြင္ခဲ့ဟု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ အစ္ကို (ႏို႕ညွာ) ဦးေအာင္သန္း၏ `ေအာင္ဆန္း´ စာအုပ္ (၂၀၁၁ ဇြန္လ ပၪၥ မႀကိမ္ တေကာင္းစာေပတုိက္ထုတ္) စာမ်က္ႏွာ ၁၅ ၌ ေအာက္ပါအတိုင္း ေရးသားထားပါသည္။

“က်ေနာ္ ၃ ႏွစ္ ၆ လ ၅ ရက္သားအရြယ္ေရာက္ေသာအခါ ညီကေလးတစ္ေယာက္ရပါသည္။ ညီေလးတစ္ႏွစ္ေက်ာ္အရြယ္ (၁၉၁၆) ေရာက္ေသာအခါ နာမည္ေပးရန္ စဥ္းစားၾကပါသည္။ က်ေနာ္က `က်ဳပ္ေအာင္သန္းဆို သူ ေအာင္ဆန္းေပါ့ဗ်ာ´ ဟုေျပာလုိက္ရာ အားလံုး က လက္ခံၾကပါသည္။ စေနသားျဖစ္သည့္အတိုင္း ဇာတာထဲ၌ `ထိန္လင္း´ဟု ေန႔နာမ္အလိုက္ မွည့္ထားေသာ္လည္း `ေအာင္ဆန္း´ ဟု သာ တြင္ေနပါေတာ့သည္။ ထိန္လင္းသည္ ဇာတာဖြဲ႕သူေပးေသာ နာမည္မွ်သာျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕ထင္ေနသကဲ့သို႔ ငယ္နာမည္မဟုတ္ပါ။ မည့္သည့္အခါမွ် `ထိန္လင္း´ ဟု မေခၚခဲ့ၾကပါ”

● ေမြးခ်င္းစာရင္း အမွား
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ဦးဖာ၊ ေဒၚစု၏ သားသမီးမ်ားအနက္ အေထြးဆံုးသားျဖစ္ၿပီး ေမြးခ်င္း (၉) ေယာက္ရွိသည္။ ယင္းတို႔မွာ-
(၁) အစ္မႀကီး မခင္ၫြန္႔ (လယ္၀န္ကေတာ္၊ အသက္ ၅၀ အရြယ္၊ ၁၉၄၆တြင္ ကြယ္လြန္သည္။)
(၂) အစ္မလတ္ မ၀က္ (အပ်ိဳႀကီး၊ ၁၉၅၆ ေမ ၂၂ တြင္ ကြယ္လြန္သည္)
(၃) အစ္ကိုႀကီး ေမာင္ဘ၀င္း (B.A, B.Sc., ၁၉၀၁ ဇြန္ ၁၁ ဖြားျဖစ္၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ႏွင့္အတူ ၁၉၄၇ ဇူလိုင္ ၁၉ တြင္ က်ဆံုးခဲ့သည္။)
(၄) အစ္မ မေရႊမွန္ (ငယ္စဥ္က ကြယ္လြန္)
(၅) အစ္ကို ေမာင္ေနေအာင္ (အမိန္႔ေတာ္ရ ေရွ႕ေန၊ ၁၉၀၅ ခုႏွစ္ဖြား။)
(၆) အစ္ကို ေမာင္ညိဳေမာင္ (ငယ္စဥ္က ကြယ္လြန္)
(၇) အစ္ကို ေမာင္ထြန္းလင္း (ငယ္စဥ္က ကြယ္လြန္)
(၈) အစ္ကို ေမာင္ေအာင္သန္း (B.A ၊ ၁၉၁၁- ၁၉၉၁)
(၉) ေမာင္ေအာင္ဆန္း (၁၉၁၅ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၃ ဖြားျမင္၍၊ ၁၉၄၇ ဇူလိုင္ ၁၉ တြင္ က်ဆံုးသည္) တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။

သို႔ေသာ္ ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း ၁၉၄၇ ဒီဇင္ဘာလ ၁၁ရက္ေန႔တြင္ ေရးသားခဲ့ေသာ `အာဇာနည္ဗိမာန္ဋီကာ´ စာအုပ္၌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း၏ေမြးခ်င္းမ်ားကို ဤသို႔ ေဖာ္ျပထားသည္။
(၁) မခင္ညႊန္႔
(၂) မ၀က္
(၃) ေမာင္ဘ၀င္း
(၄) မေရႊမွန္
(၅) ေမာင္ေနေအာင္
(၆) သား (၂) ေယာက္ (ပုခက္တြင္းကပင္ ကြယ္လြန္)
(၇) ေမာင္ေအာင္သန္း
(၈) ေမာင္ေအာင္ဆန္းတို႔ျဖစ္ၾကသည္။

ထိုနည္းတူစြာ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ဖူဂ်ီယာမစာအုပ္တိုက္မွ တတိယအႀကိမ္ေျမာက္ထုတ္ေ၀ေသာ သတင္းစာဆရာ ဦးပုကေလး၏ `ငါတို႔ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဘာေတြလုပ္ခဲ့သလဲ´ စာအုပ္ စာ ၉၂ ၌ ယင္းအတုိင္းပင္ ေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။

၂၀၁၁ စက္တင္ဘာလ၌ တေကာင္းစာေပတိုက္မွ စတုတၳအႀကိမ္ေျမာက္ထုတ္ေ၀ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အစ္ကို ဦးေအာင္သန္း၏ `ေအာင္ဆန္း မိသားစု´ စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ ၄၅ ၌ လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ ေမြးခ်င္းေမာင္ႏွမမ်ားကို-
(၁) မခင္ၫႊန္႔
(၂) မ၀က္
(၃) ကို္ဘ၀င္း
(၄) မေရႊမွန္ (၁၃ ႏွစ္ အရြယ္ေလာက္တြင္ ဆံုးသည္။)
(၅) ကိုေနေအာင္
(၆) ညိဳေမာင္ (ကေလးအရြယ္တြင္ ဆံုးသည္။)
(၇) အျခားေယာက္်ားကေလးတစ္ေယာက္ (ကေလးအရြယ္တြင္ ေသဆံုးသည္။)
(၈) ေအာင္သန္း
(၉) ေအာင္ဆန္း (၁၉၁၅ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၃ တြင္ ဖြား၍ ၁၉၄၇ ဇူလိုင္ ၁၉ တြင္ က်ဆံုးသည္) ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားသည္။

● ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဖခင္ ကြယ္လြန္ရက္အမွား
ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ဖခင္ ဦးဖာကြယ္လြန္ရက္သည္လည္း ကြဲလြဲေနျပန္သည္။ ကြဲလြဲမႈမ်ားအနက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏အစ္ကို ဦးေအာင္သန္း၏ `ေအာင္ ဆန္းမိသားစု´ စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ ၁၈၌-

“ငါးပါးသီလၿမဲသူ၊ ကံယံုသူ လူ႐ိုးလူေကာင္းႀကီး ဦးဖာသည္ အသက္ ၆၄ ႏွစ္အရြယ္တြင္ နတ္ေမာက္ၿမိဳ႕၌ပင္ ႏွစ္လခန္႔ နာမက်န္းျဖစ္ၿပီး ေနာက္ ၁၉၃၁ ခု ေမလ ၁၈ ရက္ေန႔တြင္ ကြယ္လြန္သြားေလသည္။” ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားသည္။

သို႔ေသာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္အတူ နတ္ေမာက္ၿမိဳ႕သို႔ ၁၉၄၇ မတ္၂၅တြင္ လိုက္ပါခဲ့ေသာ သတင္းစာဆရာ ဦးပုကေလး၏ `ငါတို႔ဗိုလ္ခ်ဳပ္´ (ပညာ ေရႊေတာင္ စာအုပ္တုိက္၊ တတိယအႀကိမ္ ၂၀၁၀ ဒီဇင္ဘာလထုတ္) စာမ်က္ႏွာ ၄၈ ႏွင့္ ၅၂ ၌-

“(ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္) နတ္ေမာက္ၿမိဳ႕တြင္ ေမြးသမိခင္ႏွင့္ ရင္းခ်ာေသာ ေဆြမ်ိဳးညာတိတို႔ရွိၾကေသာ္လည္း ကိုးႏွစ္ျပန္မေရာက္ဘဲေနခဲ့ရာ ၁၉၄၇ ၊ မတ္လ (၂၅)ရက္ (တန္ခူးလဆန္း ၄ရက္) ေန႔ကမွ ျပန္လည္ေရာက္ရွိသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ နတ္ေမာက္ၿမိဳ႕သို႔ မ၀င္မီ ေမြးသဖခင္ (ဦးဖာ) ၏ သခ်ဳႋင္းကို ၀င္ေရာက္ကန္ေတာ့၏။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ဖခင္ ဦးဖာမွာ ကုန္သည္မ်ိဳး႐ိုး ဦးေဒကိုး၊ ေဒၚဆြဲေလးတို႔၏ တစ္ေယာက္တည္းေသာ သားျဖစ္သည္။ ဦးဖာသည္ ေရွ႕ေနစာေမးပြဲကိုေအာင္ျမင္ေသာ္လည္း ေ႐ွ႕ေနမလိုက္ဘဲ ကုန္သည္ပြဲစားအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ေနထိုင္လ်က္ရွိရာ ျမန္မာ သကၠရာဇ္ ၁၂၉၃ခု၊ နယုန္လဆုတ္ (၉)ရက္ (၁၉၃၁ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၈ ရက္) တနလၤာေန႔တြင္ ကြယ္လြန္အနိစၥေရာက္၏´ ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားသည္။ သတင္းစာဆရာ ဦးပုကေလးသည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ ဖခင္အုတ္ဂူ၌ ေရးထိုးထားေသာ သခ်ဳိႋင္းစာကိုမွတ္သား၍ ေရးသားထား ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အစ္ကို ဦးေအာင္သန္းသည္ ဖခင္ႀကီးကြယ္လြန္စဥ္က နတ္ေမာက္ၿမိဳ႕၌မရွိဘဲ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္၌ ပညာသင္ၾကားေနၿပီး နတ္ေမာက္ၿမိဳ႕သို႔ အသုဘ႐ႈမျပန္ခဲ့ေပ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ အစ္ကိုႀကီး ဦးဘ၀င္းတို႔သည္သာ ေရနံေခ်ာင္းၿမိဳ႕မွ နတ္ေမာက္ ၿမိဳ႕သို႔ ျပန္၍ ဖခင္ႀကီးနာေရးၿပီးသည္အထိ နတ္ေမာက္ၿမိဳ႕၌ ေနထိုင္ခဲ့ေလသည္။ ထိုစဥ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ ေရနံေခ်ာင္းအမ်ိဳးသားအထက္တန္းေက်ာင္း၌ အ႒မတန္းေက်ာင္းသားအျဖစ္ ပညာသင္ယူလ်က္ရွိၿပီး အစ္ကိုႀကီးဦးဘ၀င္းမွာ ၎ေက်ာင္းမွ ေက်ာင္းဆရာတစ္ဦးျဖစ္ သည္။”

ယင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ဦးေအာင္သန္း၏ `ေအာင္ဆန္း´ စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ ၉၆ ၌-

“ေႏြရာသီေက်ာင္းပိတ္ရက္အတြင္း နတ္ေမာက္ျပန္ေရာက္ေနေသာ ဦးဘ၀င္းႏွင့္ ေအာင္ဆန္းတို႔မွာ ဖခင္စ်ာပနကိစၥၿပီးမွ ျပန္ရရာ ေက်ာင္း ျပန္ေရာက္ေနာက္က်ေန၏။ ျမန္မာစာဆရာႀကီး ဦးဘသိန္းက ေမာင္ေအာင္ဆန္းအား “မင္းတို႔ ဘာလို႔ေနာက္က်သလဲ” ဟုေမးရာ “အေဖ မမာလို႔” ဟု ေျဖ၏။ “အခု မာသြားပလား” ဟု ဆရာႀကီးကဆက္ေမးရာ “ေသၿပီ” ဟု ေအာင္ဆန္းက ျပန္ေျဖ၏။ ထိုသို႔ေျဖပံုကို ဆရာႀကီး ဦးဘသိန္းက အစ္ကိုႀကီးအားေျပာၿပီး အစ္ကိုႀကီးက ကြၽန္ေတာ့္အား တဆင့္ျပန္ေျပာသျဖင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရယ္ၾကရ၏။´ ဟူ၍ ေဖာ္ျပထား သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ဖခင္ႀကီးကြယ္လြန္စဥ္ နတ္ေမာက္ၿမိဳ႕သို႔ မျပန္ခဲ့႐ုံမွ်မက၊ ဖခင္ႀကီးသခ်ဳႋင္းသို႔လည္း မည္သည့္အခါမွ မသြားေရာက္ခဲ့ေသာ ဦးေအာင္ဆန္း၏ ဖခင္ႀကီးကြယ္လြန္သည့္ ရက္စြဲမွတ္တမ္းကို ပယ္ရမည္ျဖစ္သည္။

● ဗမာ့ထြက္ရပ္ဂိုဏ္း တည္ေထာင္သည့္ ေန႔စြဲအမွား
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ၁၉၃၉ စက္တင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ေဒါက္တာဘေမာ္၏အိမ္တြင္ အထူးအစည္းအေ၀းတရပ္က်င္းပကာ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းႀကီးမွဴးေသာ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးအဖြဲ႕၀င္မ်ား၊ ေဒါက္တာဘေမာ္၏ ဆင္းရဲသား၀ံသာႏုအဖြဲ႕၀င္မ်ား၊ ေနျပည္ေတာ္ အဖြဲ႕၀င္မ်ား၊ ငါးပြင့္ဆိုင္ ၀ံသာႏုအဖြဲ႕၀င္မ်ား၊ အျခားအဖြဲ႕အစည္းအခ်ိဳ႕မွ ထင္ရွားသည့္ပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖင့္ ပူးေပါင္း၍ `ဗမာ့ထြက္ရပ္ဂိုဏ္း´ (Burma Freedom Bloc) ကို ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ခဲ့သည္။ အဆိုပါအဖြဲ႕၌ အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္မွာ ေဒါက္တာဘေမာ္ျဖစ္ၿပီး အေထြေထြအတြင္း ေရးမွဴးမွာ သခင္ေအာင္ဆန္းျဖစ္သည္။ သခင္သန္းထြန္း၊ သခင္လွေဘာ္၊ သခင္ျမ၊ သခင္ႏု၊ ဦးလွမင္း၊ ေဒါက္တာသိန္းေမာင္၊ ဗႏၶဳလဦးစိန္၊ ဦးဘေ႐ႊ (မႏၱေလး)၊ ဦးထြန္းေအာင္၊ ေစာေဖသာ၊ ဦးဘဦး(မႏၱေလး) တို႔သည္ အဖြဲ႕၀င္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။

သို႔ေသာ္ သူရိယသတင္းစာအတြဲ ၂၅၊ အမွတ္ ၂၀၈ (ေအာက္တိုဘာ ၁၁ရက္၊ ၁၉၃၉) ထုတ္၌ ဗမာ့ထြက္ရပ္ဂိုဏ္း (ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးဂိုဏ္း) ကို ၁၉၃၉ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၁ ရက္ေန႔ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားေလသည္။ ၂၀၁၀ျပည့္ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ စတုတၳအႀကိမ္အျဖစ္ အားမာန္ သစ္စာေပတိုက္မွထုတ္ေ၀ေသာ ျမဟန္၏ `ကိုလိုနီေခတ္ျမန္မာ့သမိုင္းအဘိဓာန္´ စာမ်က္ႏွာ ၂၇၉ ၌လည္း ယင္းအတုိင္းပင္ ေဖာ္ျပထား သည္။ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာန အေျခခံပညာသင္႐ိုးၫႊန္းတမ္း သင္႐ိုးမာတိကာႏွင့္ ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္ေကာ္မတီက ျပဳစုသည့္ အ႒မတန္း သမိုင္းျပဌာန္း စာအုပ္၌ ၁၉၃၉ စက္တင္ဘာလ ၁ ရက္တြင္ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံး၏ အထူးအစည္းအေ၀းက်င္းပကာ ဂိုဏ္းဂဏပါတီမေ႐ြး လြတ္လပ္ေရး ျမတ္ႏိုးသူတုိင္း ပါ၀င္ေသာ အဖြဲ႕တစ္ခုကို တည္ေထာင္ရန္ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ ၁၉၃၉ ေအာက္တိုဘာ ၁ ရက္တြင္ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံး၊ ေဒါက္တာဘေမာ္၏ဆင္းရဲသား၀ံသာႏုအဖြဲ႕၊ ငါးပြင့္ဆိုင္အဖြဲ႕တို႔ႏွင့္ပူးေပါင္းၿပီး ဗမာ့ထြက္ရပ္ဂိုဏ္းကို ဖြဲ႕စည္းလိုက္သည္ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားျပန္သည္။

မည္သို႔ဆိုေစ … ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ၁၉၄၃ ခု ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔ထုတ္ ဗမာ့ေခတ္သတင္းစာတြင္ “ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး အေရးေတာ္ပံု” အမည္ရွိ ေဆာင္းပါးကိုေရးသားခဲ့ရာ၊ ယင္း၌ –

“ကြၽန္ပ္ထင္သကဲ့သို႔ပင္ အမွန္စင္စစ္ ျဖစ္ရေတာ့၏။ ၁၉၃၉ ခု၊ စက္တင္ဘာလ ၃ ရက္ေန႔တြင္ ဥေရာပစစ္ စတင္တိုက္ေလသည္။ (ကြၽန္ပ္၏ အမွတ္အသား မမွားပါက) စစ္မေၾကညာမီ ၂ ရက္ (စက္တင္ဘာလ ၁ရက္) ကပင္ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးျပည္လံုးဆုိင္ရာ အလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႕၏ အထူးအစည္းအေ၀းပြဲကိုက်င္းပကာ ပါတီမေရြး ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးကို ခ်စ္သူအားလံုးပါ၀င္၍ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးႏွင့္ ေဒါက္တာဘေမာ္၏ဆင္းရဲသားအစည္းအ႐ုံးကို အေျခထားလ်က္ ဗမာ့ထြက္ရပ္ဂိုဏ္းတစ္ခုကို တည္ေထာင္ရန္ကို ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကေလသည္။

အမွန္ေပၚေပါက္လာေတာ့ျဖစ္ေသာ ကမၻာစစ္ကို ႀကိဳက္၍ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ၾကျခင္းျဖစ္၏။ ဤဆံုးျဖတ္ခ်က္အတိုင္းပင္ ဗမာ့ထြက္ရပ္ဂိုဏ္း ႀကီးကိုလည္း ဖြဲ႕စည္းမိေလသည္။” ဟူ၍ ေရးသာေဖာ္ျပထားေလသည္။

ထို႔အျပင္ စာၾကည့္တုိက္ပညာရွင္ ဦးေမာင္ေမာင္ (စိုးရွိန္) ျပဳစု၍ ၂၀၁၁ ဇြန္လတြင္ ႏွစ္ကာမ်ား စာအုပ္တိုက္မွ ပထမအႀကိမ္အျဖစ္ ထုတ္ေ၀ ခဲ့ေသာ `ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းစာစုစာရင္း´ စာအုပ္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ဘ၀ျဖစ္စဥ္ ေန႔စြဲမ်ားက႑ စာမ်က္ႏွာ (၁၁) ၌

“၁၉၃၉ စက္တင္ဘာလ ၁ ရက္၊ ေဒါက္တာဘေမာ္အိမ္၌က်င္းပေသာအစည္းအေ၀းတြင္ ထြက္ရပ္ဂိုဏ္း၏ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ တင္ ေျမႇာက္ျခင္းခံရသည္” ဟူ၍ပင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ယင္းအေထာက္အထားကိုမေက်နပ္ေသးလွ်င္ ဦးျမင့္ေ၀ (တပ္မေတာ္ျမင့္သႏၱာ) ျပဳစုသည့္ `ဗမာ့ေတာ္လွန္ေရးအဘိဓာန္´ (ခရစ္ ၁၈၂၄ မွ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ အထိ) စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ ၈၄-၈၅ ၌-

`ဗမာ့ထြက္ရပ္ဂိုဏ္းကို ၁၉၃၉ စက္တင္ဘာလ ၁ ေသာၾကာေန႔တြင္ တည္ေထာင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႕မွာ-
၁။ ေဒါက္တာဘေမာ္ – အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္
၂။ သခင္ေအာင္ဆန္း – အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး
၃။ သခင္သန္းထြန္း – အဖြဲ႕၀င္
၄။ သခင္လွေဘာ္ – ။
၅။ သခင္ျမ – ။
၆။ သခင္ႏု – ။
၇။ ဦးလွမင္း – ။
၈။ ေဒါက္တာသိန္းေမာင္ – ။
၉။ ဗႏၶဳလဦးစိန္ – ။
၁၀။ ဦးထြန္းေအာင္ – ။
၁၁။ ေစာေဖသာ – ။
၁၂။ ဦးဘဦး (မႏၱေလး) တို႔ျဖစ္သည္ဟူ၍ အတိအက်ေရးသားထားေလသည္။

(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)


သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
MoeMaKa Old Archives

Similar Posts