ေမာင္စြမ္းရည္ – လူထုဂ်ာနယ္စာေပၿပိဳင္ပြဲ (၁၉၅ဝ)
လူထုႀကီးပြားေရးစာအုပ္တုိက္ ႏွစ္ ၈ဝ ျပည့္အထိမ္းအမွတ္ေဆာင္းပါး
(မိုးမခ) ဇူလိုင္ ၁၄၊ ၂၀၁၈
လူထုႀကီးပြားေရးစာအုပ္တုိက္ ႏွစ္ ၈ဝ ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္ပြဲ ျပဳလုပ္မယ္လို႔ၾကားေတာ ့ဝမ္းသာရတယ္။ ကြၽန္ေတာ္က လူထုႀကီးပြားေရးဆုိတာကို ကြၽန္ေတာ့္မိဘမ်ားနဲ႔အတူ ငယ္စဥ္ကတည္းက ဖတ္လာခဲ့ရတာဆုိေတာ့ ”အစြဲ” ရွိပါတယ္။ လူထုႀကီးပြားေရးဆုိတဲ့ အသံၾကားလိုက္ရင္ ေခါင္းေထာင္ၾကည့္တတ္ပါတယ္။ အဲဒါ ”အစြဲ” ေပါ့ေနာ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၄-၅ ႏွစ္ေလာက္က ေျမာက္အီလီႏိြဳက္တကၠသိုလ္ စာၾကည့္တိုက္ကို ေမႊခြင့္ရတယ္။ စာၾကည့္တုိက္မွဴး၊ ေဒၚေမၾကည္ဝင္း ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္သြားခဲ့တဲ့ ျမန္မာစာၾကည့္တုိက္ပါ။ ေဒၚေမၾကည္ဝင္းဆုိတာ အလြန္ေတာ္တဲ့ စာၾကည့္တုိက္မွဴးပါ။ ဗမာျပည္ က အလြန္ အစုအေဆာင္းေကာင္းတဲ့ စာေရးဆရာ၊ စာေပသုေတသီ ေတြ ကြယ္လြန္ရင္ သူတုိ႔စုေဆာင္းထားတဲ့စာအုပ္ေတြကို လိုက္ဝယ္ ၿပီး စုေဆာင္းေလ့ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႔စာၾကည့္တုိက္မွာ အေဟာင္းအသစ္ အေတာ္စုံပါတယ္။ ကဗ်ာဆရာတင္မုိးေျပာ သလို ”ခ်စ္ေသာသူတုိ႔သည္ အသက္တုိလွ၏” လို႔ေျပာရေပေတာ့မယ္။ ခုအခါ သူ မရွိရွာေတာ့ပါ။
ေဒၚေမၾကည္ဝင္း စုေဆာင္းထားတာေတြထဲမွာ လူထုဂ်ာနယ္ အေဟာင္းေတြလဲရွိတယ္။ ႀကီးပြားေရးဂ်ာနယ္တခ်ဳိ႕လည္းရွိပါ တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္ၾကည့္႐ႈေလ့လာခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ အခြင့္ရတုန္းမွာ ကိုယ္ကူးခ်င္တာေတြလည္း ကူးခဲ့ရပါတယ္။ စကၠဴ ဖုိးလည္းမေပးရ၊ ကူးခလည္းမေပးရ။ ဟိုပုိ႔ ဒီပုိ႔ပို႔ခိုင္းဦးမလား။ အခမဲ့ စာၾကည့္တိုက္အခ်င္းခ်င္းအတြင္း စာအုပ္ေတြ လွမ္းငွားလို႔လည္း ရသဗ်။ ခု ကြၽန္ေတာ္တင္ျပထားတဲ့ လူထုဂ်ာနယ္မိတၱဴဟာ ေျမာက္အီလီႏိြဳက္တကၠသုိလ္ကကူးခဲ့တာ။ ျမန္မာစာဆရာဦးေစာထြန္းတုိ႔ ေဒၚေမစာတုိ႔ရွိတဲ့ ေနရာေပါ့။ သူတို႔က ကြၽန္ေတာ့္ကို ေကြၽးထားခဲ့တယ္။
လူထုဂ်ာနယ္အမွတ္ ၁ ကစၿပီး စာေပၿပိဳင္ပြဲလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ‘ေဆာင္းပါး’၊ ‘ကဗ်ာ’၊ ‘အတၴဳပၸတိၱ’၊ ဆုိၿပီး ၿပိဳင္ပြဲေတြသုံးမ်ဳိးေခၚထား တာေတြ႕ရပါတယ္။ ၁၉၅ဝ၊ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္းက ၿပိဳင္ပြဲေခၚ တဲ့ လူထုဂ်ာနယ္ေတြကို ကြၽန္ေတာ္ ကူးယူထားခဲ့တာပါ။ တျခားကူး ယူထားတာရွိခ်င္လည္း ရွိဦးမွာပါ။ ခု ၁၄-၅ ႏွစ္ၾကာမွ ဖိုင္ႀကိဳ ဖိုင္ၾကားကထြက္လာတဲ့ မိတၴဴရွိသမွ်ကိုပဲ ကိုးကားတင္ျပမွာပါ။ လူထုတိုက္မွာေတာ့ စနစ္တက် သိမ္းဆည္းသိုမွီးထားေလ့ရွိပါတယ္။ သူတုိ႔တုိက္မ်ာက အစုိးရ စစ္တပ္ အပါအဝင္ ရန္သူမ်ဳိးေျခာက္ပါး ဒုကၡေပးခဲ့တာရွိေတာ့ သိပ္မစုံတာေသခ်ာတယ္။ တခ်ဳိ႕လိုအပ္တာ ရွိရင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္စာၾကည့္တုိက္က ကူးရတဲ့အခါေတြရွိပါ တယ္။ ကြၽန္ေတာ္ေတာင္ ကူးေပးရေသး။
စာေပၿပိဳင္ပြဲ အမွတ္ ၁ ေခၚစာကို ကြၽန္ေတာ္မကူးခဲ့ရဘူး။ ဆုရသတင္းေၾကညာခ်က္သာ ကူးယူထားခဲ့မိတာ။ ဒါေတာင္ သူငယ္ခ်င္းေမာင္သာႏိုးရဲ႕နာမည္ပါလို႔ ကူးလိုက္မိတာထင္ပါရဲ႕ လူထုဂ်ာနယ္စာေပၿပိဳင္ပြဲအမွတ္ ၁ ကို ”ေဆာင္းပါးၿပိဳင္ပြဲ”လို႔ အမည္ေပးသလား မသိပါ။ ဆုရသူအမည္ေတြ ေၾကညာေတာ့ ေဆာင္းပါးအမည္ပဲေၾကညာပါတယ္။ ေဆာင္းပါးၿပိဳင္ပြဲေခၚေခါင္း စဥ္ကို ေတြ႕ရရင္ ခုေခတ္အျမင္နဲ႔ေတာ့ အံ့ၾသၾကမွာအမွန္ပါပဲ။
ေခါင္းစဥ္က – ”ေက်ာင္းမ်ား၌ မာခ္စာေပ သင္သင့္သည္”တဲ့။
တကယ္ေတာ့ ဒါလည္း မဆန္းလွဘူး။ အံ့အားသင့္ဖြယ္ မဟုတ္လွပါဘူး။ ျမန္မာ့ဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ အစုိးရ ျဖစ္တုန္းက ဆုိရင္ ‘အညမည’စာအုပ္ကေလးကို တကၠသုိလ္မွာ သင္ခဲ့ရတယ္ မဟုတ္လား။ ႏိုင္ငံေရးသိပံၸ၊ ႏိုင္ငံေရးတကၠသုိလ္ ဆုိတာမ်ဳိးေတာင္ ဖြင့္လွစ္ပို႔ခ်ခဲ့ေသးတာမဟုတ္လား။ ”အ-ည-မည” ကို ‘အင္ညျမင္ည’ ဟု ဖတ္ပါဆုိတဲ့ အၫႊန္းေလးပါတဲ့ စာအုပ္ျပာကေလးကို မွတ္မိပါတယ္။ သင္တန္းေတြ ဘာေတြေတာ့ မတက္ခဲ့ရဖူးပါ။ ကြၽန္ေတာ္က အစုိးရဝန္ထမ္းျဖစ္ေပမဲ့ မဆလပါတီဝင္ မဟုတ္ခဲ့လို႔ ပါ။
၁၉၅ဝ-၅၁ ဆုိေတာ့ ဗမာျပည္လြတ္လပ္ေရးစခါစကာလ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၄၈ မွာ လြတ္လပ္ေရးရတာ ဆုိေတာ့ လြတ္လပ္ ေရးရတာ ႏွစ္ႏွစ္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ”လက္ဝဲဝါဒ”လို႔ေခၚတဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒ၊ ဆုိရွယ္လစ္ဝါဒ၊ မတ္က္စ္ဝါဒဆုိတာေတြက ဂယက္ထတုန္း ေပါ့။ သခင္ႏုလို အမည္တြင္ခဲ့တဲ့ လြတ္လပ္ေရးရစ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာသူ ဦးႏုကိုယ္တုိင္ နဂါးနီစာအုပ္တုိက္ဆုိတာကို ထူေထာင္ရင္း ”ဘုံဝါဒ”စာအုပ္ေတြ လီနင္၊ စတာလင္ အတၴဳပၸတိၱေတြထုတ္ေဝ ျဖန္႔ခ်ိခဲ့တာမဟုတ္လား။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးတခ်ဳိ႕ကေတာင္ မတ္က္စ္ဝါဒနဲ႔ ဗုဒၶဝါဒ မဆန္႔က်င္ေက်ာင္း၊ ”သံဃိကဝါဒ”ဆုိတာ ”ဘုံဝါဒ”ဆို တာနဲ႔ သေဘာသြားတူေၾကာင္း စသျဖင့္ ပါဝင္ေရးသားခဲ့ၾကတာကို သတိရမိပါတယ္။ ႐ုရွားတို႔၊ တ႐ုတ္တုိ႔မွာ မတ္က္စ္ဝါဒကို ေက်ာင္းေတြသင္တယ္ ဆုိထင္ပါရဲ႕။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဗမာျပည္မွာလည္း ဒီကိစၥမ်ဳိးေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း ေနာင္လာေနာင္သားမ်ားအေနနဲ႔ သမုိင္းဗဟုသုတရရွိေအာင္ ေဖာက္သယ္ ခ်လိုက္ရတာပါ။
အဲဒီႏွစ္က ကြၽန္ေတာ္တုိ႔က ပၪၥမတန္းေက်ာင္းသားအျဖစ္ ၿမိဳ႕ေပၚတက္ၿပီး ေက်ာင္းေနစ ကာလျဖစ္ပါတယ္။ သမဂၢဝင္ ေက်ာင္းသားႀကီးေတြက လက္ဝဲစာေပေတြဖတ္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈေတြ ဂယက္ထေနၾကတဲ့ အခ်ိန္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ အႏုပတိၱေလာကမ ႐ုပ္ဝါဒ ဘာညာဆုိတဲ့ အဲဒီေခတ္ကၾကားဖူးခဲ့ တာေပါ့။ ဆရာေတာ္အသွ်င္ဉာဏိသရကိုယ္ေတာ္ႀကီးလည္း အိႏိၵယျပည္က လက္ဝဲဝါဒေတြေလ့လာခဲ့ၿပီး ျပန္လာေတာ့ အိႏိၵယျပည္က လက္ဝဲဝါဒီ အရွင္ရာဟုသံကစၥည္းရဲ႕ စာအုပ္ေတြကို ဘာသာျပန္ ၿပီး လူထုတုိက္က ထုတ္ေဝခဲ့ေသးတာပဲ။ ၿပီးေတာ့ လူထုသတင္းစာတိုက္ကိုဝင္ၿပီး အယ္ဒီတာ လုပ္လိုက္ပါေသးတယ္။ ၿပီးေတာ့ လူထြက္ၿပီး အိမ္ေထာင္ျပဳတယ္။ မႏၲေလးတကၠသုိလ္၊ ျမန္မာစာ ဌာနကိုဝင္ၿပီး ျမန္မာစာဆရာလုပ္ရင္း ဆန္းထြန္း(မန္းကတၠသိုလ္) ကေလာင္ဘြဲ႕နဲ႔ စာေတြဆက္လက္ေရးပါတယ္။ မ.ဆ.လ အတြက္ ‘ေရွ႕သုိ႔’ ဂ်ာနယ္မွာေတာင္ ဝင္ေရးသားေနခဲ့ပါေသးတယ္။ တကၠသုိလ္ကို ဝင္ေရာက္မလုပ္ကိုင္ခင္မွာ ‘ကြန္ျမဴနစ္မဟုတ္ေတာ့ေၾကာင္း’ ကို ဝန္ခ်ပြဲလုပ္လိုက္ေသးတယ္ထင္ပါရယ္။ ကြၽန္ေတာ့္ အေဖ၊ ကြၽန္ေတာ့္ဦးေလးတုိ႔ရဲ႕စကားဝိုင္းက အေၾကာင္းအရာေတြ ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္သိပ္မမွတ္မိေတာ့ပါဘူး။ ေျပာခ်င္တာက အဲဒီ ေခတ္မွာ မက္စ္ဝါဒေလ့လာေရး လႈိင္းဂယက္ႀကီးရွိခဲ့ေၾကာင္းကို ေခတ္ေနာက္ခံ ခင္းျပတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္သာ အထက္တန္းေက်ာင္းသားျဖစ္ေနရင္လည္း ကိုသာႏိုးလို႔ပဲ ဝင္ၿပီးႏႊဲလိုက္ဦး မွာေသခ်ာပါတယ္။
ကိုသာႏိုးက အဲဒီၿပိဳင္ပြဲဝင္ခ်ိန္မွာရွိလွရင္ ၁၈-၁၉ ေလာက္ပဲ ရွိမွာေပါ့။ ၁ဝ ေက်ာင္းသားပဲရွိေသးတာကိုး။ သူဆုရတဲ့ စာေပ ၿပိဳင္ပြဲက ”စာေပၿပိဳင္ပြဲ အမွတ္ ၁ ”တဲ့။ ဆုေပးပြဲေၾကညာခ်က္ပါရွိ တဲ့သတင္းစာက အုပ္တြဲ ၁၊ အမွတ္ ၃ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုရသူမ်ားက ေလးေယာက္ပါ။ အဲဒီပြဲမွာေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြခ်ည္းသာဝင္ ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ေစတာျဖစ္ေပမဲ့ တကၠသုိလ္နဲ႔အေျခခံပညာအထက္တန္း (အစုိးရဟိုက္စကူးတန္း) တုိ႔အတူ ပါဝင္ေရးသားၾကတာေတြ႕ ရပါတယ္။ ေနာက္ၿပိဳင္ပြဲေတြမွာေတာ့ ေက်ာင္းသားေရာ၊ အရပ္သားေတြပါ အကုန္ဖြင့္ေပးထားတာေတြ႕လိုက္ရပါတယ္။ ဆုရသူ မ်ားကေတာ့ (အဲဒီေခတ္ စာလုံးေပါင္းသတ္ပုံအတိုင္း)
ပ႒မ ။ ။ ေမာင္စံၫြန္႔၊ ဝက္စလီဟိုက္စကူးေက်ာင္း၊ မႏၲေလး။
ဒုတိယ ။ ။ ေမာင္သာႏိုး၊ ၁ဝ တန္း၊ အစုိးရဟိုက္စကူး၊ စစ္ကိုင္း။
တတိယ ။ ။ ၂ – ဆုေပးရပါသည္။
(၁) ေမာင္ေအာင္ထြန္း၊ ပ႒မႏွစ္ဥပစာတန္း၊ မႏၲေလးတကၠသုိလ္၊ မႏၲေလး။
(၂) ေမာင္ကိုႀကီး ၁ဝ တန္း၊ ဗုဒၶသာသနႏုဂၢဟ အထက္တန္းေက်ာင္း၊ မႏၲေလး။
(မွတ္ခ်က္ကိုလည္း မူရင္းစာသားအတုိင္းေဖာ္ျပပါမယ္)
လူထုဂ်ာနယ္အမွတ္ ၁ တြင္ စာေပၿပိဳင္ပြဲ အမွတ္ ၁ အျဖစ္ ”ေက်ာင္းသားမ်ား မာ့ခ္စာေပ သင္သင့္သည္” ဆိုသည့္ ေဆာင္းပါး ေခါင္းစဥ္တစ္ခု ကြၽႏု္ပ္တုိ႔ေပးခဲ့၏။ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကေသာ ေက်ာင္းသားဦးေရမွာ ေမွ်ာ္လင့္သည္ထက္ပင္ ပိုမုိသည္ကိုေတြ႕ရ ေသာေၾကာင့္ အထူးပင္ဝမ္းသာရေပသည္။ အထက္ေအာက္ ဗမာျပည္ အၿမိဳ႕ၿမိဳ႕မွ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကသည့္အတြက္လည္း ပို၍ဝမ္းေျမာက္ရေပသည္။
ေဆာင္းပါးၿပိဳင္ပြဲ အမွတ္ ၁ အတြက္၊ မႏၲေလးဝက္စလီ ေက်ာင္းမွ ေမာင္စံၫြန္႔၏ေဆာင္းပါးကို ကြၽႏု္ပ္တုိ႔ ပ႒မဆုအတြက္ ေရြးခ်ယ္လိုက္ပါသည္။ ေမာင္စံၫြန္႔၏ ေဆာင္းပါးႏွင့္ စစ္ကိုင္းမွ ေမာင္သာႏိုး၏ေဆာင္းပါးမွာ အမွတ္အနည္းငယ္သာ ကြာျခား သည္။ ဒုတိယဆု ရရွိေသာ ေမာင္သာႏိုး၏ ေဆာင္းပါး စပုံ၊ တင္ျပ ပုံမ်ားအားလုံးပင္ အဆင့္အတန္းျမင့္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ဗုဒၶဘာသာ တရားေတာ္ႏွင့္ ဖီလာမဟုတ္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားေဖာ္ျပရာ တြင္ ရွည္လ်ားလြန္းေနေသာေၾကာင့္ အျခားပါသင့္ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ား မပါႏိုင္ဘဲျဖစ္ေနသည္ကို ေတြ႕ရသည္။
တတိယရရွိေသာ တကၠသုိလ္ေက်ာင္းမွ ေမာင္ေအာင္ထြန္း၏ ေဆာင္းပါးမွာ ေရွ႕ပိုင္းတြင္လိုရာအခ်က္မ်ား အေတာ္အတန္ျပည့္စုံေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္း၌ ဗမာျပည္ႏိုင္ငံေရးသမားေဟာင္းႀကီး မ်ားက မာ့ခ္ဝါဒကို မတရားေသာနည္းမ်ားျဖင့္ သတ္ေနပုံမ်ားတြင္ ခ်ဲ့လြန္းအားႀကီးသြားသည္။ ဘီ၊ တီ၊ အင္ေက်ာင္းမွ ကိုကိုႀကီး၏ေဆာင္းပါးမွာ ေမာင္ေအာင္ထြန္း၏ေဆာင္းပါးႏွင့္ တန္းတူေလာက္ပင္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တတိယဆုအျဖစ္ပင္ ေရြးခ်ယ္လိုက္ကာ ဤ ပ႒မအႀကိမ္တြင္ တတိယဆု ၂ ဆုေပးလိုက္ပါသည္။ ကိုကိုႀကီး၏ ရာဇဝင္အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားမွာ ေကာင္းပါ၏။ သုိ႔ရာတြင္ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ မာ့ခ္စာေပ သင္သင့္သည္ဟု တင္ျပေသာအခ်က္အလက္မ်ား အနည္းငယ္လိုသည္ကို ေတြ႕ေပသည္။
အျခား အဆင့္အတန္းျမင့္ေသာ ေဆာင္းပါးမ်ား
ျမင္းၿခံမွ ေက်ာင္းသားေမာင္ထြန္းျမင့္လြင္၏ ေဆာင္းပါးမွာ အခ်က္အလက္မ်ား ေကာင္းပါ၏။ သို႔ရာတြင္ တုိလြန္းသည္။ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္မွ ေမာင္ေအာင္ထြန္း၏ေဆာင္းပါးမွာလည္း တုိလြန္း၍ မျပည့္စုံ။ မႏၲေလးမွ အလြတ္ပညာသင္ေက်ာင္းသား ေမာင္ၫြန္႔ေဝ တင္ျပေသာအခ်က္အလက္မ်ားမွာ ေကာင္းမြန္ပါ၏။ သုိ႔ရာတြင္ စာစီစာကုံးအနည္းငယ္ လိုေပသည္။ ၿမိဳ႕မ အဂၤလိပ္ဟိုက္စကူးေက်ာင္းမွ ေမာင္လွေဝ၏ ေဆာင္းပါးမွာမူ အေထာက္အထားမ်ား ေကာင္းမြန္ေသာ္လည္း ႏွစ္မ်က္ႏွာမွ်သာျဖစ္၍ တိုလြန္းသည္။ စာမ်က္ႏွာ ၄၂ – သုိ႔ … တဲ့။
ေမာင္စြမ္းရည္ကူးယူခဲ့တာက ဒါပါပဲ။ ဒီမွာရပ္တယ္။ လူထုသတင္းစာမွာ ဆုရစာစီစာကုံးေတြေဖာ္ျပ သလားမသိ။ ျပန္ရွာၿပီး အားလုံးစုေပါင္းထားတဲ့ စာအုပ္ကေလး တစ္အုပ္ထုတ္ဖုိ႔ ေကာင္းလွေပေၾကာင္း အႀကံေပးလိုက္ရပါတယ္။
စာနယ္ဇင္းေတြက စာေပၿပိဳင္ပြဲေတြလည္း လုပ္ၾကဦးေပါ့။
ေမာင္စြမ္းရည္
နယူးေယာက္(ေခတၱ)
၂ဝ၁၈၊ ဇြန္၊ ၂၆
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
