>
ဂ်န္န၀ါရီေနာလိတ္
ေရႊေဒါင္းျဖဴ
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၄၊ ၂၀၀၈
နအဖ အားကိုး ပုဆိန္ရုိးမ်ား
ႏွစ္ကူး အစိုးရေပးတဲ့ ဘြဲ.စာရင္းထဲမွာ စက္တင္ဘာအေရးအခင္းတုန္းက စြမ္းအားရွင္ေတြကို ေငြေပးျပီး လူေတြေခါင္းခြဲခိုင္းတဲ့ ဖိုးစိန္လမ္းက ဦးရဲေအာင္က လူမႈထူးခၽြန္ (ဒု)၊ သူ႔မိန္းမ ေဒၚခင္လဲ့လဲ့၀င္းက သုဓမၼသိဂၤ ီရတာေတြကို ေတြ႔လိုက္ရတယ္။ ဒီ့ျပင္လည္း ရဲမွဴးေတြ၊ စ သုံးလုံးေတြ၊ အက်ဥ္းဦးစီးအရာရွိေတြ၊ မ ယ က ေတြ စီမံထူးခၽြန္ ေတြ ရၾကေလရဲ႔။ လူမႈထူးခၽြန္မွာ ဘုန္းၾကီးေတြ၊ ေစ်းသည္ေတြနဲ႔ ေဗဒင္ဆရာေတြလည္း ပါပါေသးတယ္။အခါေပးလား၊ စြမ္းအားရွင္လား။ အဂၢမဟာသီရိသုဓမၼသိဂၤ ီရတဲ့ တိုင္းရင္းေဆးက ညႊန္မွဴး ေဒါက္တာ ျမတ္ျမတ္အုန္းခင္က ၀န္ထမ္းဘ၀နဲ႔ ဘယ္လိုမ်ား လွဴတန္းေနပါလိမ့္။ မိဘအသိုင္းအ၀န္းက ခ်မ္းသာလို႔ လွဴတယ္ေျပာလည္း ၀န္ထမ္းနဲ႔ ဒီလိုဘြဲ႔မ်ဳိး မတင့္တယ္ပါဘူး။
ေဆးသိပၸံနဲ႔ က်န္းမာေရးဌာန ညႊန္ခ်ဳပ္ေတြ စီမံထူးခၽြန္ (ပ) ေတြ ရၾကေပမယ့္ ေဆးေက်ာင္းသားေတြ၊ ဆရာ၀န္ေတြကေတာ့ ဘ၀ပ်က္ေနၾကပါျပီ။ အမွတ္နည္းနည္းနဲ႔ ေပါေခ်ာင္ေကာင္းေခၚေတာ့ စာမလိုက္ႏိုင္ၾက၊ ဆရာ – တပည့္ – လူနာ အခ်ဳိးမမွ်၊ အလုပ္ေပးစရာ မရွိ၊ ရေတာ့လည္း လခက ၈ ေသာင္း၊ ကိုယ့္ေလာက္ စာမတတ္တဲ့ စစ္ဗိုလ္က သိန္းေက်ာ္ရတယ္။ ျပည္တြင္းမွာ လုပ္စားစရာ NGO ကလည္း နည္းပါးသမို႔ အျပင္ထြက္ေတာ့လည္း တရား၀င္ေပးမထြက္၊ ပတ္စ္ပို႔မွာ ၉ တန္းေအာင္ လုပ္ျပီး ထြက္ေတာ့လည္း အလုပ္ရဖို႔မလြယ္၊ စာေတြ႔ေရာ လက္ေတြ႔ပါ စံခ်ိန္မမီေတာ့တဲ့ ျမန္မာဆရာ၀န္ေတြကို ဘယ္ႏိုင္ငံမွ လြယ္လြယ္နဲ႔ လက္မခံဘူး။
ေမျမိဳ ႔ မွာ ေဆး၀ါးစက္ရုံဖြင့္ကတည္းက ေဆးသုေတသနက လူေတြ “ဘြဲ.”ေတြ ရေတာ့မယ္လို႔ ထင္ထားတာ ထင္တဲ့ အတိုင္းပဲ။ ဟုိတေလာက ကလည္း ”အင္ေရာင္း” ဆိုျပီး တရုံ ထပ္ဖြင့္ေသး။ “အင္ေရာင္း” မွေတာ့ ေဆးအစစ္ ဘယ္ရမွာလဲ။ ေဆးစက္ရုံေတြသာ ဖြင့္ေနတာ၊ ေဆးရုံေပၚမွာ ေဆးမရွိလို႔ လူေတြ တိုင္းရင္းေဆးနဲ႔ ျပီးေနၾကရတယ္။ နအဖရဲ႔ သၾကၤန္အေျမာက္ၾကီးေတြ၊ ဆင္ျဖဴေတာ္ပေရာဂ်က္ေတြေပါ့။
စီမံထူးခၽြန္ (ပ) ရတဲ့ စီမံကိန္းဌာန ႏိုင္ငံျခား စီးပြားဆက္သြယ္ေရး ညႊန္ခ်ဳပ္ ေဒၚမ်ဳိးႏြယ္ ဆိုတာ တျခားမဟုတ္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ၃ ၀မ္းပဲ ကြဲတဲ့ ညီမ၊ ျပီးေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ လုပ္ၾကံခံရခ်ိန္က ကံဖယ္လို႔ လြတ္သြားျပီးေနာက္ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ဘ၀နဲ႔ ေသတဲ့ ေပ်ာ္ဘြယ္ဦးျမရဲ႔ သမီး၊ ေလတပ္ဦးစီးခ်ဳပ္ေဟာင္း၊ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေသာင္းဒန္ရဲ႔ ခယ္မ ေတာ္တယ္။ အစိုးရအသက္ရႈေခ်ာင္ေအာင္ ေဒၚမ်ဳိးႏြယ္ ဘာေတြမ်ား အမႈေတာ္ ထမ္းခဲ့ပါလိမ့္။
Civil Society လႈပ္ရွားမႈ တခု (၀ါ) စာေပဆုမ်ား
ပညာရွင္ေတြ၊ လုပ္ငန္းရွင္ေတြ ၾကိဳးပမ္းမႈနဲ႔ အမ်ဳိးသားစာေပဆုကို ပုခုံးခ်င္းတန္းႏိုင္တဲ့ စာေပဆုေတြ ထြက္လာၾကတဲ့အထဲမွာ ထြန္းေဖာင္ေဒးရွင္း စာေပဆုလည္း ပါတယ္။ ပန္းခ်ီဆုမွာ ေရြးတဲ့ကားေတြ မၾကည့္ရလို႔ မသိရေပမယ့္ စာအုပ္ကေတာ့ ဖတ္ရလို႔ ေ၀ဖန္ႏိုင္တယ္။
ဦးသက္ထြန္းနဲ႔ ဦးေသာ္ေကာင္း အမွဴးျပဳတဲ့ သမိုင္းေကာ္မရွင္ၾသဇာလႊမ္းလို႔ သမိုင္းစာအုပ္ေတြ ရတာ မ်ားတယ္။ “ခင္ခင္ထူးရဲ႔ အညာသူ အညာသား စာအုပ္” ကေတာ့ လူမႈသမိုင္း၊ မႏုႆေဗဒ လက္စြဲစာအုပ္တန္း ၀င္ပါတယ္။ ရသမွတ္တမ္းအေနနဲ႔လည္း မွတ္ေက်ာက္တင္ခံႏိုင္ပါတယ္။
မိုးမိုးတာေရာစန္ (ဗိုလ္မွဴးၾကီး ခင္ေမာင္အုန္း၊ ဖဆပလ ျပည္ထဲေရး ၀န္ၾကီးေဟာင္း ဗိုလ္ခင္ေမာင္ေလး၊ ဗိုလ္ခင္ညိဳတို႔ရဲ႔ ေယာက္ဖ) ေရးတဲ့ စစ္ပညာသင္ မွတ္တမ္းၾကီးကေတာ့ စစ္ဝါဒျဖန္႔က်မ္းၾကီးလား။
တမၼ၀တီ ဦး၀င္းေမာင္ (န အ ဖ လက္စြဲ- နန္းေတာ္ဗိသုကာၾကီး) ရဲ႔ ျမန္မာမႈ သုေတသနစာ ကလည္း သုေတသန စနစ္သိပ္မက်ပါဘူး။
အိုဂ်ီ “ေဒါက္တာစိုးလြင္ ရဲ႔ ဆရာ၀န္စစ္စစ္ျဖစ္ခ်င္တယ”္ ကလည္း “စာေရးဆရာစစ္စစ္” ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရဦးမယ့္ အေရးအသားမ်ဳိးပဲ ျဖစ္တယ္။
ေမာင္၀ံသရဲ႔ “အတၳဳပၸတိၱ အဘိဓာန္”က သူ မႏွစ္ကေရးတဲ့ “သတင္းစာပညာလက္စြဲ”လို ပင္ကိုယ္ေရး ရည္ညႊန္းမဟုတ္ပါဘူး။
စာမူဆုရတဲ့ “ျမန္မာမဏိပူရ စစ္သမိုင္း” ကိုေတာ့ ျမန္ျမန္ ဖတ္ခ်င္ပါတယ္။ မႏွစ္က ဆုရတဲ့ စာမူေတြ ထြက္လာတာေတာင္ မေတြ႔ရေသးပါဘူး။
ၾကယ္ပြင့္ၾကီးမ်ား ျပီးဆုံးျခင္း
မိုးမခ အေ၀းၾကည့္မွန္ေျပာင္း ေရးတဲ့အထဲမွာ မႏွစ္ကဆုးံတဲ့ နာမည္ၾကီးေတြရဲ႔ နာေရးေတြအေၾကာင္း weekly eleven က ျပည့္ျပည့္စုံစုံ မေဖာ္ျပႏိုင္တာနဲ႔ စပ္လ်ဥ္းျပီး ထပ္ျဖည့္ခ်င္စိတ္ ေပါက္လာပါတယ္။
ျပည္ပမွာ ေသတဲ့ ျမန္မာေတြထဲက UN အရာရွိေဟာင္း ရစ္ခ်တ္ေပၚဦး (၀န္ၾကီးေဟာင္း ICS ဦးေက်ာ္မင္း သမက္)နဲ႔ ေခတ္ေဟာင္းအဆိုေတာ္ ဘိလပ္ျပန္သန္း (၉၉) ႏွစ္ တုိ႔ကို မေမ့သင့္ပါဘူး။
ျမန္မာျပည္ ပညာေရး၊ ဂီတနဲ႔ အမ်ဳိးသမီးသမိုင္းမွာ ဘိလပ္ျပန္သန္း ေခၚ (ဒိုရာ)သန္းဧ ဟာ မပါမျဖစ္ပါပဲ။ ဒီေဖေဖာ္၀ါရီ သူ႔အသက္ ၁၀၀ ျပည့္ကိုလည္း ထိုက္ထိုက္တန္တန္ ဆင္ႏႊဲသင့္ပါတယ္။
ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးေတြထဲက လန္ဒန္ကေန ၁၉၃၀ ကတည္းက M.Ed. ဘြဲ႔ရ၊ ႏိုင္ငံေရးသမားၾကီးေတြရဲ႔ ပုဂၢဳိလ္ေရး ေလးစားမႈခံရ (ဒဂုန္တာရာ၊ သိန္းေဖျမင့္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ ဦးႏု)၊ UN မွာ ပထမဦးဆုံး ျမန္မာအရာရွိ၊ ဂႏၳ၀င္ေျမာက္ ေခတ္ေဟာင္းသီခ်င္း အဆုိေတာ္ တေယာက္ ဘ၀ဟာ စိတ္၀င္စားစရာပါ။
ျမပန္းေခြ၊ ေလွကေလး၊ ေဆာင္းကတၱီပါလို အခ်စ္သီခ်င္းေတြသာမက မိန္းမျမတ္၊ မိဖုရားေစာလို အမ်ဳိးသမီးသီခ်င္းေတြ ဆိုခဲ့သူ၊တခ်ိန္တုန္းက ဘုရင္ခံေဘးမွာ ထိုင္ ျမန္မာရုပ္ရွင္ၾကည့္ျပီး ဘာသာျပန္ေပးခဲ့၊ ဘိုဆန္တယ္လို႔ နာမည္ၾကီးခဲ့ေပမယ္. TTC ဆရာမဘဝမွာ သမဂၢ ရန္ပုံေငြ ရုပ္ရွင္မွာ သရုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔ သေဘာတူခဲ့။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဘိလပ္လာခ်ိန္ကေန ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဒီပဲရင္းမွာ အရိုက္ခံရခ်ိန္အထိ ေနာက္ကေန စိတ္ဓါတ္အင္အားနဲ႔ ၾကံ. ၾကံ.ခံေပးခဲ့တဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္ လူအဖြဲ႔အစည္း ျမန္မာျပည္မွာ ထြန္းကားဖို႔ ရည္သန္တဲ့ အနည္းစုေသာ အထက္လႊာက ဂုဏ္သေရရွိ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္အေနနဲ႔ပါ ေလးစားသင့္ပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ ဦးႏု၊ လူထုေဒၚအမာတို႔နဲ႔အတူ ဒုတိယ တကၠသိုလ္သပိတ္ (၁၉၃၆) မွာ ဦးေဆာင္ခဲ့တဲ့ ပညာေရးတကၠသိုလ္ ပါေမာကၡေဟာင္း၊ ေဒါက္တာေဒၚခင္ျမ (၉၂) ႏွစ္လည္း စက္တင္ဘာ လဆန္းကပဲ ဆုံးပါတယ္။ ဗိုလ္လက္်ာရဲ႔ မရီးပါ။
ဒီ့ျပင္လည္း ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ေက်ာ္ (၈၂) ႏွစ္၊ ( ႏို၀င္ဘာ ၁၈၊ ၂၀၀ရ မွာဆုံး)၊ ဆိုဗီယက္ျပန္ ဥပေဒပါရဂူ၊ ဆုံးတာကို ဘယ္သူမွ သိလိုက္ဟန္ မတူပါ။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေကာင္စီ ေက်ာင္းသားကိုယ္စားလွယ္၊ ျမန္မာျပည္ရဲ႔ ႏွစ္ဦးတည္းသာရွိတဲ့ ဥပေဒပါရဂူထဲက တေယာက္၊ (ေနာက္တေယာက္က ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္)၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႔ အာဏာဖီဆန္ေရး လႈပ္ရွားမႈမွာ ပါလို႔၊ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ ၃ ႏွစ္ အထိန္းသိမ္းခံရတဲ့အျပင္၊ ျမန္မာေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈသမိုင္း ေရးသားရာမွာ ကူလို႔ ၁၉၉၈ မွာ တႏွစ္ေက်ာ္ အထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရတဲ့ ပုဂၢဳိလ္ၾကီးပါ။ ဒီလိုလူမ်ဴိးေတာ့ အေနာက္အုပ္စုက ဆုမေပးၾကပါလား။
ေနာက္ ေအာက္တိုဘာ ၂၈၊ ၂၀၀၇ မွာ ဆုံးတဲ့ ကမာၻေက်ာ္ ဘိန္းဘုရင္ ခြန္ဆာ (၇၄) ႏွစ္၊ (Times Magazine ႏွစ္ခ်ဳပ္မွာေတာင္ နာေရးပါေသး)၊ UWSA က မဟာဆန္ (၆၁) ႏွစ္ (ေအာက္တိုဘာ ၂၉က ခ်င္းမိုင္ေဆးရုံမွာ မူးယစ္မႈနဲ႔ ေထာင္အႏွစ္ ၂၀ က်ေနတုန္း ဆုံး) တို႔ကိုလည္း ခ်န္မထားၾကပါနဲ႔။
မဆလ ျပည္ထဲေရး၊ သာသနာေရး ဒု၀န္ၾကီးေဟာင္း ဦးေပၚသိမ္း (၈၄) ႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ ၁၅၊ ၂၀၀၇ မွာ ဆုံးမွ၊ ဗိုလ္ေန၀င္း အိမ္ေစာင့္အစိုးရ ဒု၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း မသာသီရိသုဓမၼသတိုးမဟာသေရစည္သူ ဦးလြန္းေဘာ္ရဲ႔ သားမွန္း သိရတယ္။ စစ္မျဖစ္ခင္က ထား၀ယ္က သခင္၊ အမတ္၊ စစ္အတြင္းနဲ႔ လြတ္လပ္ေရး ရခါနီးမွာ ၀န္ၾကီး၊ ေနာက္ ရာထူး၀န္အဖြဲ႔ ဥကၠ႒ (အခု ၀န္ထမ္းေရြးခ်ယ္ေလ့က်င့္ေရးအဖြဲ႔) လုပ္ခဲ့တဲ့ ဦးလြန္းေဘာ္သား ဆိုေတာ့လည္း ဂ်ပန္ေခတ္ ပညာေတာ္သင္တို႔၊ မဆလေခတ္ ဒု၀န္ၾကီးတို႔ ျဖစ္တာ ဘာဆန္းလဲ။ ျမန္မာျပည္မွာ အခြင့္အေရးေတြကို လူလက္တဆုပ္စာကပဲ ခ်ယ္လွယ္ေနတာ ေခတ္ အဆက္ဆက္ပဲ။
ေသာ္တာေဆြ ၀တၳဳေတြထဲ ပါတတ္တဲ့ မႏၱေလးက အျမြာပူး ရုပ္ရွင္သူေဌး ၀င္းမင္း၀င္း ညီအကိုထဲက ဦးေက်ာ္၀င္း (၉၆) ႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာ ၉၊ ၂၀၀၇ မွာဆုံး။ ရန္ကုန္ ဂလုပ္ (ဂုဏ္) ရုံ၊ မႏၱေလး ၀င္းလိုက္ရုံ ပိုင္ရွင္။
စာေရးဆရာ ေမာင္ေမာင္ (ဥပေဒ) (၅၅) ႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ ၂၃၊ ၂၀၀၇ မွာဆုံး ။ မႏၱေလး ျမိဳ႔မ သၾကၤန္သီခ်င္းေတြအေၾကာင္း စာအုပ္ေရးသူ။
ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ အဂၤလိပ္စာ ကထိက ေဒၚခင္ေမ (၈၅) ႏွစ္။ ေအာက္တိုဘာ ၂၇၊ ၂၀၀၇ မွာဆုံး ။
စိတ္မေကာင္းစရာ အသက္ဆုံးခဲ့ရတဲ့ ရန္ကုန္ေျမာက္ဥကၠလာ ေဆးရုံၾကီးက ႏွလုံးပါေမာကၡ ဦးေအာင္ခ်ိန္ (၅၈) ႏွစ္။ စက္တင္ဘာ ၂၄၊ ၂၀၀၇ မွာဆုံး။ စတဲ့ ပုဂၢဳိလ္မ်ားကိုလည္း ထင္ရွားတဲ့ ကြယ္လြန္သူမ်ားအျဖစ္ ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
